Konstantinopolis veya Kostantiniyye, Roma İmparatorluğu (330–395), Bizans İmparatorluğu, Latin İmparatorluğu (1204–1261) ve Osmanlı İmparatorluğu'na (1453–1922) başkentlik yapmış tarihî bir şehir. Günümüzde şehir, Atatürk'ün inkılaplarından biri olarak 1928'de Latin harflerine geçilmesi sonrası, kentin Türkçe adının Latin harfleriyle yazılmış hali olan İstanbul olarak adlandırılmaktadır.
İznik İmparatorluğu ya da İznik ''Rum'' İmparatorluğu, Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Batı Avrupalı ve Venedikli orduların 1204 yılında Konstantinopolis'e gelip şehri talan etmesi ve şehirde Katolik Hristiyanlar idaresinde bir Latin İmparatorluğu'nun kurulmasının ardından Bizans İmparatorluğu asilleri tarafından kurulan Yunan devletlerinden en büyüğüdür. 1204 ile 1261 arası hüküm sürmüştür. İznik Rum İmparatorluğunun resmen, kültürel ve dinsel başşehri İznik olmakla beraber, ikinci hükümdar olan III. İoannis ve sonraki imparatorlar hükümdar sarayı yerleşkesi ve efektif idari merkezi olarak Kemalpaşa’yı kullanmışlar ve bu imparatorluk Kemalpaşa’dan idare edilmiştir.
İstanbul tarihi, günümüzde Türkiye toprakları üzerinde bulunan İstanbul şehrinin tarihini anlatır. İstanbul'un tarihi, ana hatlarıyla beş büyük döneme ayrılabilir: Tarih öncesi dönem, Roma İmparatorluğu dönemi, Bizans İmparatorluğu dönemi, Osmanlı İmparatorluğu dönemi ve Türkiye Cumhuriyeti dönemi.
Latin İmparatorluğu ya da Konstantinopolis Latin İmparatorluğu, Latinlerin 1204 yılında Dördüncü Haçlı Seferi'nin neticesinde Konstantinopolis'i işgal ederek kurduğu bir devlettir. Haçlıların Romanya adını verdiği bu devlet 57 yıl ayakta kalmış, 25 Temmuz 1261 tarihinde İznik İmparatoru VIII. Mihail'in Konstantinopolis'i Haçlılardan geri almasıyla ortadan kalkmıştır.
III. Andronikos Paleologos (Yunanca: Ανδρόνικος Γ' Παλαιολόγος, Bizans imparatoru. 1321'den itibaren rakip imparator olduktan sonra 1328-1341. III. Andronikos, IX. Mihail ile Kilikya Ermeni Krallığı Kralı II. Levon ve Kraliçe Keran çiftinin kızı Rita oğludur.
Basiliscus, 9 Ocak 475 - Ağustos 476 arasında hüküm sürmüş, Leo Hanedanı'na bağlı Bizans imparatoru idi.
I. Nikiforos, 802 yılından öldürüldüğü yıl olan 811'e kadar hüküm sürmüş Bizans imparatoru.
II. Theodosius veya Teodosyüs 408 – 450 yılları arasında Doğu Roma'nın imparatoruydu. Daha ziyade hükümdarlığı sırasında Konstantinopolis'te yaptırdığı 6 kilometre uzunluğundaki Theodosius surları ile yine kendi adını taşıyan Theodosius kanunları ile tanınır. Döneminin bir diğer önemli olayı da 431 yılında topladığı İkinci Efes Konsili idi. Ayrıca Konstantinopolis'te bir üniversite kurmuştur. İmparatorluğu döneminde en önemli eserlerden biri de 2. Ayasofya yapımı sayılabilir.
VI. İoannis Kantakuzenos veya Cantacuzene, 1347–1354 arasında Bizans imparatoruydu.
II. Manuil Paleologos, 1391 ile 1425 yılları arasındaki Bizans imparatoruydu.
I. Theodoros Laskaris, arasında İznik imparatoru olmuştur.
Flavius Zeno (y. 425- 9 Nisan 491) iki defa tahta geçmiş Doğu Roma İmparatorluğu İmparatorudur. İlk imparatorluk dönemi 9 Şubat 474-9 Ocak 475'te; sonraki ise Ağustos 476 - 9 Nisan 491 arasında olmuştur. Kendisi İsaurialı asıllı olup orijinal ismi Tarasicodissa veya Trascalissaeus idi. İlk Bizans imparatorları arasında ismi iyi bilinen imparatorlardan biridir. Hükümdarlığı sırasında içişleri alanında yurt içi isyanları ve dinsel uyuşmazlıklar çok önemli olmuştur; fakat bunlara rağmen dışişleri alanında büyük başarılar kazanmıştır. Doğu İmparatorluğunu dengeli tutmayı başarmakla beraber, İmparatorluk döneminde Julius Nepos ve Romulus Augustus imparatorluklarından sonra Batı Roma İmparatorluğu ortadan kalkmıştır.
I. Mihail Rangabe, 811–813 arasında Bizans imparatoru.
IV. Konstantinos (Yunanca adi: Κωνσταντίνος Δ', Kōnstantinos IV, ; 668 – Eylül 685 döneminde Bizans imparatoru.
Konstantinopolis'in ilk tam teşekküllü Osmanlı kuşatması, Bizans İmparatoru II. Manuil'un Osmanlı Padişahı I. Mehmet'in 1421 yılında ölümü üzerine Osmanlı Sultanlarının ardıllık işlerini karıştırmak üzere araya girmesinin bir sonucu olarak 1422 yılında meydana gelmiştir. Bu politika Bizanslılar tarafından komşularını zayıflatmak için başarıyla uygulanıyordu.
Leontios veya Leontius, ,, 695 ile 698 döneminde Bizans imparatorluğu imparatoru olmuştur. Bir gaspçı hanedansız imparator olarak II. Justinianos'a karşı bir isyanla ile imparator olmuş ve bir donanma komutanı olan III. Tiberios tarafından isyanla tahttan indirilmiştir. Leontias'in asıl adı ve tahtta iken kullandığı adı Leo olup zamanındaki ve sonraki Bizanslı tarihçiler onu Leontias diye anmışlardır.
II. Anastasios, 713-715 yılları arasında hüküm süren Bizans imparatoru.
VI. Konstantinos 780 ile 797 döneminde Bizans İmparatoru.
Bizans-Ceneviz Savaşı veya Bizans-Cenova Savaşı, 1348-1349 yıllarında Bizans İmparatorluğu ve Ceneviz Cumhuriyeti arasında İstanbul Boğazı'ndan geçerken konan haraç üzerine yaşanan savaştır. Bizanslılar gıda ve deniz ticareti için Galata'daki Cenevizli tüccarlara olan bağımlılıklarını kırmak ve kendi donanmalarını yeniden inşa etmek istiyorlardı. Fakat inşa ettikleri yeni donanma, Cenevizliler tarafından yok edilmiş ve bir barış antlaşması imzalanmıştır.
Doğu Roma ya da Bizans İmparatorluğu (330-1453) tarihi boyunca gerçekleşmiş savaşlar ya da Harici ihtilafların listesidir. Dahili ihtilaflar için, Bizans isyan ve iç savaşları listesine bakınız.