İçeriğe atla

45. Türkiye Hükûmeti

I. Özal Hükûmeti

Türkiye hükûmeti
Kuruluş tarihi13 Aralık 1983
Fesih tarihi21 Aralık 1987
Kişiler ve kuruluşlar
Devlet başkanıKenan Evren
Hükümet başkanıTurgut Özal
Bakan sayısı17
Üye partilerAnavatan Partisi
Meclisteki durumuÇoğunluk hükûmeti
213 / 400
Ana muhalefet partisiHalkçı Parti (1983-1985)
Sosyaldemokrat Halkçı Parti (1985-1987)
Ana muhalefet lideriNecdet Calp (1983-1985)
Aydın Güven Gürkan (1985-1986)
Erdal İnönü (1986-1987)
Tarihçe
Seçim1983 Türkiye genel seçimleri
Yasama dönemi17. dönem
Öncül44. Türkiye Hükûmeti
Ardıl46. Türkiye Hükûmeti

45. Türkiye Hükûmeti veya I. Özal Hükûmeti, Turgut Özal'ın başkanlığında, 13 Aralık 1983 tarihinde kuruldu. Anavatan Partisi tarafından kurulan hükûmet, 21 Aralık 1987 tarihine kadar görev yaptı.[1]

Arka plan

Sadece üç partinin katılabildiği 6 Kasım 1983 seçimlerini Anavatan Partisi (ANAP) kazandı. ANAP'lı Turgut Özal hükûmeti kurdu.

Kabine

Görev[2][3]İsim
Başbakan Turgut Özal
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem
Devlet Bakanı Kazım Oksay
Abdullah Tenekeci
Ali Bozer
Mesut Yılmaz
13 Aralık 1983 - 17 Ekim 1986
Hasan Celal Güzel
17 Ekim 1986 - 21 Aralık 1987
Sudi Türel
13 Aralık 1983 - 5 Ocak 1985
Tınaz Titiz
5 Ocak 1985 - 21 Aralık 1987
İsmail Özdağlar
13 Aralık 1983 - 5 Ocak 1985
Cemal Büyükbaş
5 Ocak 1985 - 13 Eylül 1985
Vehbi Dinçerler
13 Eylül 1985 - 21 Aralık 1987
Ahmet Kurtcebe Alptemoçin
13 Aralık 1983 - 26 Ekim 1984
Ahmet Karaevli
26 Ekim 1984 - 21 Aralık 1987
Adalet Bakanı Necat Eldem
13 Aralık 1983 - 17 Ekim 1986
Oltan Sungurlu
17 Ekim 1986 - 16 Eylül 1987
Halil Ertem
16 Eylül 1987 - 21 Aralık 1987
Millî Savunma Bakanı Zeki Yavuztürk
İçişleri Bakanı Ali Tanrıyar
13 Aralık 1983 - 26 Ekim 1984
Yıldırım Akbulut
26 Ekim 1984 - 6 Eylül 1987
Ahmet Selçuk
16 Eylül 1987 - 21 Aralık 1987
Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu
Maliye ve Gümrük Bakanı Vural Arıkan
13 Aralık 1983 - 26 Ekim 1984
Ahmet Kurtcebe Alptemoçin
26 Ekim 1984 - 21 Aralık 1987
Millî Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı Vehbi Dinçerler
13 Aralık 1983 - 13 Eylül 1985
Metin Emiroğlu
13 Eylül 1985 - 21 Aralık 1987
Bayındırlık Bakanı Safa Giray
Bayındırlık ve İskan Bakanı Safa Giray
Ticaret Bakanı Kazım Oksay
Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Mehmet Aydın
Mustafa Kalemli
Gümrük ve Tekel Bakanı Mesut Yılmaz
Ulaştırma Bakanı Veysel Atasoy
13 Aralık 1983 - 16 Eylül 1987
İhsan Pekel
16 Eylül 1987 - 21 Aralık 1987
Tarım ve Orman Bakanı Hüsnü Doğan
Tarım Orman ve Köyişleri Bakanı Hüsnü Doğan
Çalışma Bakanı Mustafa Kalemli
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Cahit Aral
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cemal Büyükbaş
13 Aralık 1983 - 5 Ocak 1985
Sudi Türel
5 Ocak 1985 - 21 Aralık 1987
Kültür ve Turizm Bakanı Mükerrem Taşçıoğlu
13 Aralık 1983 - 17 Ekim 1986
Mesut Yılmaz
17 Ekim 1986 - 21 Aralık 1987
Köyişleri ve Kooperatifler Bakanı İsmail Özdağlar
Gençlik ve Spor Bakanı Abdullah Tenekeci
Sosyal Güvenlik Bakanı Ahmet Kurtcebe Alptemoçin
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mustafa Kalemli
13 Aralık 1983 - 17 Ekim 1986
Mükerrem Taşçıoğlu
17 Ekim 1986 - 21 Aralık 1987

Sonrası

Hükûmet 29 Kasım 1987'de yapılan seçimlerle sona erdi. ANAP 1987 seçimlerini (desteği azalmış olsa da) kazandı ve bir sonraki hükûmet yine Turgut Özal tarafından kuruldu.

Kaynakça

  1. ^ "Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 17 Mart 2003. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020. 
  2. ^ Official page of prime minister Mayıs 15, 2013, tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ "I. Özal Hükümeti Bakanlar Kurulu". web.archive.org. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Turgut Özal</span> 8. Türkiye cumhurbaşkanı (1989–1993)

Halil Turgut Özal, Türk mühendis, bürokrat, siyasetçi, devlet adamı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin 8. cumhurbaşkanı. Anavatan Partisi genel başkanı olarak 1983-1989 yılları arasında başbakanlık görevinde de bulunan Özal, 1989 seçimini kazanarak cumhuriyet döneminde doğan ilk cumhurbaşkanı olmuştur. Ayrıca Mustafa Kemal Atatürk'ün ardından, görevi başında vefat eden ikinci cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yıldırım Akbulut</span> 20. Türkiye başbakanı

Yıldırım Akbulut,, Türkiye Cumhuriyeti'nin 20. Başbakanı. Türk avukat ve siyasetçi. Başbakanlık ve 1989-1991 yılları arasında Anavatan Partisi genel başkanlığı görevini sürdüren Akbulut, 1987-1989 ve 1999-2000 yılları arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanlığı görevini üstlendi.

<span class="mw-page-title-main">Mesut Yılmaz</span> 21. Türkiye başbakanı

Ahmet Mesut Yılmaz, Türk siyasetçi, 21. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı ve eski ANAP Genel Başkanı. 1991-1999 yılları arasında toplam 2 yıl 3 ay boyunca 3 kez başbakanlık ve çeşitli bakanlıklar yapmıştır. 1991-2002 yılları arasında ise ANAP genel başkanlığı görevini üstlenmiştir.

Yusuf Bozkurt Özal, Türk mühendis ve siyasetçi. Turgut Özal ve Korkut Özal'ın kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Necdet Calp</span> Türk bürokrat ve siyasetçi (1922-1998)

Necdet Calp, Türk bürokrat ve siyasetçi. Bürokraside kariyer yapmış, 12 Eylül dönemi sonrasında da günün şartlarının sol kanat partisi Halkçı Parti'nin lideri olarak hatırlarda kalmış olan Calp, 22 Ekim 1983 günü Turgut Özal'ın da yer aldığı bir seçim öncesi televizyon tartışmasında Boğaziçi Köprüsü için "Satamazsınız beyefendi satamazsınız" deyişi ile akıllarda kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Anavatan Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2009)

Anavatan Partisi, 1983 yılında Turgut Özal tarafından kurulmuş olan eski siyasi parti. Resmî kısaltması "ANAP" şeklindedir. 1983'ten 1991'e kadar aralıksız olarak tek başına iktidarda kalmış, 1996 ile 2002 yılları arasında da çeşitli koalisyon hükûmetlerinin içinde yer almıştır. 31 Ekim 2009 tarihinde Demokrat Parti ile birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cemil Çiçek</span> 25. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Cemil Çiçek ; Türk avukat, siyasetçi ve eski TBMM başkanı. 2011-2015 yılları arasında TBMM Başkanlığı görevini sürdürmüştür. 2007-2011 yılları arasında Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan 60. Türkiye Hükûmetinde başbakan yardımcısı olarak yer aldı. Bu görevinden önce 2002-2007 yılları arasında Abdullah Gül tarafından kurulan 58. Türkiye Hükûmetinde ve Erdoğan tarafından kurulan 59. Türkiye Hükûmetinde Adalet Bakanı olarak yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Doğru Yol Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2007)

Doğru Yol Partisi, Demokrat Parti (DP) ve Adalet Partisi (AP)'nin siyasi mirasçısı olduğu kabul edilen eski siyasal parti. 1983 yılında, 12 Eylül Darbesi'nde kapatılan Adalet Partisi'nin devamı olarak kurulan DYP, 2007 yılında adının değiştirilmesiyle Demokrat Parti adı altında yeniden yapılanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyaldemokrat Halkçı Parti</span> Türkiyede bir siyasi parti (1985–1995)

Sosyaldemokrat Halkçı Parti, 12 Eylül Darbesi'nden sonra Türkiye Cumhuriyeti'nde, kapatılan Cumhuriyet Halk Partisi'nin oylarını bünyesinde toparlamak maksadıyla kurulmuş olan siyasi partidir. Kısaltması "SHP" şeklindedir. Aynı kulvarda kurulmuş olan Halkçı Parti ve Sosyal Demokrasi Partisi'nin arasında yaptığı protokol ile kurulmuştur. Halkçı Parti, 2 Kasım 1985 tarihli kurultayında adını ve logosunu Sosyaldemokrat Halkçı Parti olarak değiştirmiş, 3 Kasım 1985 tarihinde Sosyal Demokrasi Partisi'nin kendini feshedip SHP'ye katılmasıyla parti son halini almıştır. Partinin amblemi zeytin dallarıyla çevrelenmiş Altı Ok olarak benimsenmişti. Sosyaldemokrat Halkçı Parti 18 Şubat 1995'te Cumhuriyet Halk Partisi ile birleşmiş, böylece hukuki varlığı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Milliyetçi Çalışma Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1985–1993)

Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP), Türkiye'de 12 Eylül 1980 Askeri Darbesinden sonra kapatılan Milliyetçi Hareket Partisi'nin oylarını bünyesinde toparlamak maksadıyla kurulmuş olan siyasi partidir. Muhafazakâr Parti'nin 30 Kasım 1985 tarihinde adının değiştirmesiyle kurulmuştur. Partinin amblemi kırmızı bir zemin üzerinde beyaz bir hilal ve etrafında 9 yıldız olarak benimsenmiştir. Milliyetçi Çalışma Partisi, ismini 24 Ocak 1993'te MHP olarak değiştirmiş böylece partinin hukuki varlığı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">1983 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 17. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1983 Türkiye genel seçimleri, 12 Eylül Darbesinin ardından yapılan ilk genel seçimdir. Bu genel seçim ile TBMM 17. dönem milletvekilleri seçildi. Seçimlere Millî Güvenlik Konseyi'nin izin verdiği üç parti katıldı.

<span class="mw-page-title-main">1991 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 19. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1991 Türkiye genel seçimleri, 20 Ekim 1991 tarihinde yapılan ve TBMM 19. dönem milletvekillerinin belirlendiği seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Avni Akyol</span> Türk eğitimci, siyasetçi, Kültür Bakanı ve Milli Eğitim Bakanı

Avni Akyol, Türk eğitimci, siyasetçi, Kültür Bakanı ve Millî Eğitim Bakanı.

Korkut Özal, Türk mühendis ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">48. Türkiye Hükûmeti</span> I. Yılmaz Hükûmeti (1991)

48. Türkiye Hükûmeti veya I. Yılmaz Hükûmeti, Anavatan Partisi Genel Başkanı Mesut Yılmaz'in başkanlığında, 23 Haziran 1991 tarihinde kuruldu. Anavatan Partisinin tek başına kurduğu son hükûmet, 20 Kasım 1991 tarihine kadar görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">46. Türkiye Hükûmeti</span> II. Özal Hükûmeti (1987–1989)

46. Türkiye Hükûmeti veya II. Özal Hükûmeti, Turgut Özal'ın başkanlığında, 21 Aralık 1987 tarihinde kuruldu. Anavatan Partisi tarafından kurulan Hükûmet, 9 Kasım 1989 tarihine kadar görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Anadolu Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1986–1992)

Büyük Anadolu Partisi , Türkiye'de faaliyet göstermiş siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Özalizm</span> neoliberal ve neomuhafazakâr ideoloji

Özalizm veya Özalcılık, 1983-1989 yılları arasında başbakanlık, 1989-1993 yılları arasında cumhurbaşkanlığı yapan Turgut Özal'ın iktisadî ve sosyal görüşlerini ve siyaset anlayışını ifade eder. Özalizm, Özal'dan sonra başbakanlık yapan ve onun iktisadî görüşlerini kısmen sürdüren Yıldırım Akbulut ve Mesut Yılmaz dönemlerini de kapsayacak şekilde kullanılabilir.

Bu sayfada 1988 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.

Bu sayfada, 1983 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.