
Batı Roma İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu'nun 395 yılında İmparator I. Theodosius tarafından ikiye bölünmesiyle ortaya çıkan bir devlettir. Diğer yarısı ise Doğu Roma İmparatorluğu olan devlet, MS 3. ile 5. yüzyıllar arasında var olmuştur. Batı Roma İmparatorluğu, ayrı bir bağımsız İmparatorluk mahkemesi tarafından yönetildikleri herhangi bir zamanda Roma İmparatorluğu'nun batı eyaletlerinden oluşuyordu. Batı Roma İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu terimleri modern zamanlarda fiilen bağımsız olan siyasi varlıkları tanımlamak için icat edildi; Çağdaş Romalılar İmparatorluğun iki ayrı imparatorluğa bölündüğünü düşünmediler, ancak onu iki ayrı imparatorluk mahkemesi tarafından yönetilen tek bir yönetim olarak idari bir çare olarak gördüler.

Roma İmparatorluğu, Roma Cumhuriyeti döneminde, Augustus'un cumhuriyeti tek başına yönetebilecek yetkiler alması ve cumhuriyet döneminde kimseye verilmemiş haklara sahip olmasıyla oluşan Antik Roma devletidir. Augustus, MÖ 2 yılına kadar cumhuriyeti kendinden sonra da tek bir kişinin yönetebilmesini sağlayacak anayasal reformlar gerçekleştirdi ve Roma İmparatorluğu tam anlamıyla oluşmuş oldu.

Bizans imparatorları listesi, Bizans İmparatorluğu'nun imparatorları hakkında kısa ayrıntılar sağlayan ve bu uzun süren imparatorluğun başına geçmiş olan kişileri hepsini bir arada gösteren bir bilgi kaynağıdır. Bu genel olarak, tek başına imparatorluk yapmayan ya da kıdemli imparator unvanını hiçbir zaman taşımayan birçok Bizans hükümdarlarının isimlerini kapsamamaktadır.

Marcus Antonius Gordianus Sempronianus Romanus Africanus, 238 yılında II. Gordianus adıyla tahta çıkan ve 19 Mart - 9 Nisan 238 arasında sadece 20 gün yönetimde kalan Roma imparatoru.

Arcadius ya da Arkadyos, Doğu Roma (Bizans) imparatoru. 383-395 arasında babası I. Theodosius'la birlikte, 402'ye değin de tek başına hüküm sürdü. 402'de oğlu II. Theodosius'u yönetimine ortak etti.

Quintus Herennius Etruscus Messius Decius 251 yılında babası Decius'la birlikte müşterek Roma imparatoru. İmparator Hostilian'ın en küçük kardeşidir.

Gaius Vibius Volusianus, 251 - 253 yılları arası Roma imparatoru.

Lucius Domitius Aurelianus, Aurelian olarak bilinen ve 3. yüzyıl sonu - 4. yüzyıl başında Roma İmparatorluğunun gücünü tekrar toparlamasına yardım eden birkaç başarılı "asker imparator"dan ikincisi olan Roma imparatoru.

Phocas (547-610) Bizans imparatoru (602-610). Lejyon gedikli subaylarındandı. İmparator Mauricius'a karşı bir askeri ayaklanmaya elebaşılık yapıp isyan başarılı olunca imparatorluk görevini gaspedip meşru İmparator Mauricius'un boynunu vurdurdu. Hükümdarlığı zamanında Pers-Sasani istilaları ve içeride ardı arkası gelmeyen suikastler oldu. 610'da Herakleios tarafından tahttan indirildi ve öldürüldü.

Flavius Romulus Augustus, 31 Ekim 475 ile 4 Eylül 476 tarihleri arasında hüküm sürmüş son Batı Roma imparatorudur. Tarihi olarak döneminin Roma'nın Batı'daki varlığının sonuna işaret ettiği kabul edilir.

Flavius Valerius Severus veya II. Severus 306 ile 307 yıllarında Batı Roma imparatoru oldu; rakip imparatorlarla savaşla bu unvanı kaybetti ve hapsedilip öldürüldü.

Flavius Gratianus Augustus 375'ten 383'e kadar Batı Roma'nın imparatoruydu.

Flavius Placidius Valentinianus veya kısaca III. Valentinianus, 425-455 yılları arasında Batı Roma imparatoru idi. Batı Roma'nın son imparatorlarındandır.

III. Konstantius, geç dönem Romalı general, politikacı ve İmparator. 410'lar boyunca tahtın arkasındaki asıl güçtü ve nihayet 421 yılında Honorius'la birlikte müşterek Batı Roma İmparatoru olarak görev yapmıştır.

Iulius Valerius Maiorianus, Çoğunlukla Majorian adıyla bilinen ve Nisan 457 - 2 Ağustos 461 tarihleri arasında Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış olan Romalı general.

Flavius Anicius Olybrius, 23 Mart ya da 11 Temmuz 472 - 23 Ekim ya da 2 Kasım 472 tarihleri arasında Dominus Noster Flavius Anicius Olybrius Augustus adıyla Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış olan Roma imparatoru. Anicii ailesi mensubu olup Petronius Maximus'la akrabaydı ve Roma'nın yerlisiydi. 395 yılında Konsüllük yapmış olan Flavius Anicius Hermogenianus Olybrius ve eşi Anicia Juliana'nın oğullarıdır.

Glycerius 473-474 yılları arasında Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış ve sonradan erken dönem Katolik Kilisesinde bir Piskopos olarak hizmet vermiş olan Roma imparatoru.
Constans, İmparator Honorius'a karşı imparatorluğunu ilan eden gaspçı III. Constantinus'un oğlu ve 409 - 411 yılları arasında babası tarafından müşterek imparator ilan eden Romalı.

Dominatus, İmparator Diokletian'ın kendisini imparator ilan ettiği MS 284 yılıyla Roma İmparatorluğu'nun Doğu ve Batı olarak ikiye ayrılmasından sonra Batı İmparatorluğunun tarih sahnesinden kesin olarak çekildiği MS 476 yılı arasında kalan, despotik son dönemlerini tanımlamak için kullanılan terim. Principate döneminden farklı olarak, bu dönemde Antik Roma'nın cumhuriyetçi geleneklerinin çoğunlukla sonlandırıldığı, princeps gibi cumhuriyetçi unvanla gizlenen güçlü lider yerine direkt Roma senatosuna ve halka karşı açık bir hükümdarlık sergileyebilen daha despotik bir imparatorların olduğu yönetim benimsenmiştir.

Roma imparatoru, ilk olarak MÖ 27 yılında teşkil edilen Roma İmparatorluğu'nun hükümdarlarınca kullanılmaya başlanan unvan. İlk Roma imparatorları kendilerini princeps olarak tanımlarken ileriki dönemlerde augustus ve caesar unvanları da imparator ile eşanlamlı hale gelmiştir.