İçeriğe atla

40. Türkiye Hükûmeti

II. Ecevit Hükûmeti

Türkiye hükûmeti
Kuruluş tarihi21 Haziran 1977
Fesih tarihi21 Temmuz 1977
Kişiler ve kuruluşlar
Devlet başkanıFahri Korutürk
Hükümet başkanıBülent Ecevit
Bakan sayısı23
Üye partilerCumhuriyet Halk Partisi
Meclisteki durumuAzınlık hükûmeti
217 / 450
Ana muhalefet partisiAdalet Partisi
Ana muhalefet lideriSüleyman Demirel
Tarihçe
Seçim1977 Türkiye genel seçimleri
Yasama dönemi16. dönem
Öncül39. Türkiye Hükûmeti
Ardıl41. Türkiye Hükûmeti

40. Türkiye Hükûmeti veya II. Ecevit Hükûmeti (21 Haziran 1977-21 Temmuz 1977), 5 Haziran 1977 genel seçimleri sonrasında Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk onayı ile CHP lideri Bülent Ecevit tarafından kurulan ancak TBMM'de güvenoyu alamadığı için Bülent Ecevit'in istifası ile sonuçlanan bir ay sürmüş hükûmettir.

Öncesi

1977 genel seçimlerinde Bülent Ecevit liderliğindeki CHP yüzde 41,38 oy oranı ile birinci parti olmuş ve TBMM'de 213 sandalye çıkarmıştır.[1] Hükûmeti kurma görevi de Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından Bülent Ecevit'e verilmiştir. Ancak CHP 213 milletvekili ile tek başına iktidar olmak için yeterli sayıda milletvekiline sahip olmadığından Bülent Ecevit bir koalisyon hükûmeti kurmak için mecliste grubu bulunan diğer partiler (AP, MSP, MHP) ile görüşmeler yapmış, uzlaşı sağlanamadığından bir koalisyon hükûmeti kurulamamıştır.

Hükûmetin duyurulması

Koalisyon hükûmeti kuramayan Bülent Ecevit tarafından daha sonra Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'e azınlık hükûmeti sunulmuştur. 21 Haziran 1977'de duyurulan yeni hükûmet, Korutürk tarafından aynı gün onaylanmıştır.[2]

Güvenoylaması

3 Temmuz 1977 tarihinde TBMM'de yapılan güven oylamasında 217 kabul, 2 çekimser ve 229 ret oyu kullanıldı ve hükûmet güvenoylamasını geçemedi. 21 Temmuz 1977'de Bülent Ecevit başbakanlık görevinden istifa etti.[3]

Eleştiriler

Tek başına iktidar olmak için yeterli milletvekili sayısına sahip olmayan CHP'nin azınlık hükûmeti teklifinin Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması, seçimde ikinci parti olan AP lideri Süleyman Demirel tarafından eleştirilmiştir. Demirel bu durumu, halkın vermediği bir yetkiyi, Çankaya'nın verdiği, bu şekilde de yeni hükûmetin milleti değil Çankaya'yı temsil ettiğini ifade etmiştir. Bu sebeple yeni kurulan hükûmeti "Çankaya Hükûmeti" olarak isimlendirmiştir.

Ecevit hükûmeti güvenoyu alamamasına karşın, iş ve ticaret çevreleri tarafından desteklenmiştir. Bu sebeple kamuoyunda "KEK hükûmeti" (Korutürk-Ecevit-Koç) olarak da isimlendirilmiştir.[4]

Kabine

Görev[5][6]İsim
Başbakan Bülent Ecevit
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Orhan Eyüboğlu
Turan Güneş
Devlet Bakanı Kenan Bulutoğlu
Lütfi Doğan
Adalet Bakanı Selçuk Erverdi
Millî Savunma Bakanı Hasan Esat Işık
İçişleri Bakanı Mustafa Necdet Uğur
Dışişleri Bakanı Ahmet Gündüz Ökçün
Maliye Bakanı Besim Üstünel
Millî Eğitim ve Kültür Bakanı Mustafa Üstündağ
Bayındırlık Bakanı Abdülkerim Zilan
Ticaret Bakanı Ziya Müezzinoğlu
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Celal Ertuğ
Gümrük ve Tekel Bakanı Mehmet Can
Ulaştırma Bakanı Erol Çevikçe
Gıda - Tarım ve Hayvancılık Bakanı Fikret Gündoğan
Çalışma Bakanı Ahmet Bahir Ersoy
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Tarhan Erdem
Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı Neşet Akmandor
Turizm ve Tanıtma Bakanı Altan Öymen
İmar ve İskân Bakanı Erol Tuncer
Köyişleri ve Kooperatifler Bakanı Ali Topuz
Orman Bakanı Vecdi İlhan
Gençlik ve Spor Bakanı Yüksel Çakmur
Sosyal Güvenlik Bakanı Hayrettin Uysal

Kaynakça

  1. ^ "Election results". 7 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2013. 
  2. ^ http://www.byegm.gov.tr/YAYINLARIMIZ/Ayintarihi/1977/haziran1977.htm 5 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ayın tarihi
  3. ^ "Türkiye Cumhuriyeti hükûmetleri". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 17 Mart 2003. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020. 
  4. ^ Popüler Siyasi Deyimler Sözlüğü. İstanbul: İletişim. 2006. s. 59. ISBN 975-470-510-0. 
  5. ^ Official page of prime minister 15 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ "II. Ecevit Hükümeti Bakanlar Kurulu". web.archive.org. 29 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Demirel</span> 9. Türkiye cumhurbaşkanı (1993–2000)

Süleyman Sami Demirel, 1993-2000 yılları arasında Türkiye'nin 9. Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Türk mühendis, siyasetçi ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Millî Selamet Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1972–1981)

Millî Selâmet Partisi, 1972 ile 1981 arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş İslâmcı bir siyasî parti. Millî Görüş Hareketi'nin ikinci partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Çetin</span> 20. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Hikmet Çetin, Türk siyasetçi, devlet adamı ve eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı. CHP Genel Başkanlığı görevini Şubat 1995 - Eylül 1995 tarihleri arasında sürdürmüştür. Mart 1995 - Ekim 1995 ve Ekim 1978 - Kasım 1979 tarihleri arasında Başbakan yardımcılığı görevini sürdüren Çetin, birçok hükûmette görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Doğru Yol Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2007)

Doğru Yol Partisi, Demokrat Parti (DP) ve Adalet Partisi (AP)'nin siyasi mirasçısı olduğu kabul edilen eski siyasal parti. 1983 yılında, 12 Eylül Darbesi'nde kapatılan Adalet Partisi'nin devamı olarak kurulan DYP, 2007 yılında adının değiştirilmesiyle Demokrat Parti adı altında yeniden yapılanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Parti (Türkiye)</span> Türkiyede eski bir siyasi parti

Demokratik Parti, 1970-1980 yılları arasında faaliyet göstermiş Türk siyasi partisi. Demokrat Parti'nin gerçek siyasal mirasçısı olma iddiasıyla ortaya çıktı. Celâl Bayar'ın desteğiyle 1973 seçimlerinde başarı sağlayan parti, 1975 yılında çözülmeye başladı. 1977 seçimleri ile birlikte siyasi arenadaki gücünü kaybettiyse de 1978 yılında Bülent Ecevit başkanlığında kurulan 42. Türkiye Hükûmetinde yerini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Bülent Ecevit</span> 16. Türkiye başbakanı

Mustafa Bülent Ecevit, Türk gazeteci, şair, yazar, çevirmen ve siyasetçidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin eski başbakanı, çalışma bakanı, devlet bakanı ve başbakan yardımcısıdır. 1974, 1977, 1978-1979 ve 1999-2002 yıllarında beş kez Türkiye başbakanlığı görevini üstlenmiştir. 1972-1980 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanlığında, 1987-2004 yılları arasında ise Demokratik Sol Parti genel başkanlığında bulunmuştur. 1961-1965 yılları arasında İsmet İnönü tarafından kurulan hükûmetlerde çalışma bakanı olarak yer almıştır. Ecevit, 20 Temmuz 1974 tarihinde ilk Kıbrıs Harekâtı'nı, 14 Ağustos 1974 tarihinde ise "Ayşe tatile çıksın." parolasıyla ikinci harekâtı başlatmıştır. 1999'da PKK'nın kurucusu Abdullah Öcalan'ın Kenya'da yakalanarak Türkiye'ye getirilmesini sağlamıştır. 1974'te genel af, 2000'de eşi Rahşan Ecevit'in etkisi ile Rahşan Affı'nı çıkarmıştır. Anne tarafından dedesi olan Medine Harem Şeyhi Hacı Emin Paşa'dan kendisine kalan Medine'deki yüklü mirası 2005 yılında Türk hacılarının yararlanması koşuluyla devlete, Diyanet İşleri Başkanlığına bağışlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">1973 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 15. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1973 Türkiye genel seçimleri, 14 Ekim 1973 tarihinde TBMM 15. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1977 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 16. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1977 Türkiye genel seçimleri, 5 Haziran 1977 tarihinde TBMM 16. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1995 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 20. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1995 Türkiye genel seçimleri, 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan ve TBMM 20. dönem üyelerinin belirlendiği seçimdir. 79 ilde, 83 seçim çevresinde %10'luk ülke barajlı D'Hondt sistemi uygulanarak yapılan seçimlerde 29.189.146 seçmen toplam 138.608 sandıkta oy kullandı.

<span class="mw-page-title-main">55. Türkiye Hükûmeti</span> III. Yılmaz Hükûmeti (1997–1999)

55. Türkiye Hükûmeti, III. Yılmaz Hükûmeti veya ANASOL-D Hükûmeti, 30 Haziran 1997-11 Ocak 1999 tarihleri arasında görev yapan, Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti ve Demokrat Türkiye Partisi koalisyonunun oluşturduğu Türkiye hükûmetidir.

<span class="mw-page-title-main">57. Türkiye Hükûmeti</span> V. Ecevit Hükûmeti (1999–2002)

57. Türkiye Hükûmeti, V. Ecevit Hükûmeti veya ANASOL-M Hükûmeti, 28 Mayıs 1999 - 18 Kasım 2002 tarihleri arasında görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1999 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 21. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1999 Türkiye genel seçimleri, 18 Nisan 1999 tarihinde yapılan ve TBMM 21. dönem milletvekillerinin belirlendiği genel seçim. Türkiye'nin 80 ilindeki 84 seçim çevresinde, %10 ülke barajlı d'Hondt sisteminin uygulanarak gerçekleştirilen seçimlerde 550 milletvekili TBMM'ye girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Milliyetçi Cephe hükûmetleri</span> Sağ eğilimli AP, MSP, MHP ve CGPnin sol eğilimli CHPnin yeniden iktidar olmasını ve gelişmesini engellemek için kurduğu hükûmetler

Milliyetçi Cephe hükûmetleri, 1975 ve 1977 yıllarında TBMM'de grubu bulunan sağ eğilimli partiler tarafından kurulan koalisyon hükûmetleridir. 1975'te AP-MSP-MHP-CGP koalisyonu birinci, 1977'de AP-MSP-MHP koalisyonu ikinci Milliyetçi Cephe hükûmetini oluşturmuştur.

TBMM 16. dönem milletvekilleri listesi, 1977 Türkiye genel seçimleri ile seçilen ve 13 Haziran 1977 - 12 Eylül 1980 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisinde görev yapmış milletvekillerinin listesidir.

<span class="mw-page-title-main">42. Türkiye Hükûmeti</span> III. Ecevit Hükûmeti (1978–1979)

42. Türkiye Hükûmeti, III. Ecevit Hükûmeti veya Motel Hükûmeti, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit başkanlığında kurulan hükûmet, 5 Ocak 1978 - 12 Kasım 1979 tarihleri arası görev yaptı.

1973 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, 13 Mart-6 Nisan 1973 tarihleri arasında 15 tur olarak yapıldı. 15. turda 635 milletvekilinin 557'si oylamaya katıldı ve Cumhuriyet Senatörü Fahri Korutürk, 365 oyla Cumhurbaşkanlığa seçildi.

<span class="mw-page-title-main">50. Türkiye Hükûmeti</span> I. Çiller Hükûmeti (1993–1995)

50. Türkiye Hükûmeti veya I. Çiller Hükûmeti, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'in başkanlığında, 25 Haziran 1993 tarihinde kuruldu. Doğru Yol Partisi ile Sosyaldemokrat Halkçı Parti arasında kurulan koalisyon hükûmeti, 5 Ekim 1995 tarihine kadar görev yaptı.

Güneş Motel Olayı veya 11'ler Olayı, 1977 yılı sonunda, 1977 Türkiye genel seçimlerinde Adalet Partisi'nden milletvekili seçilen 11 vekilin partilerinden istifa ederek Cumhuriyet Halk Partisi'ne destek vermesini ifade eden olay. Bu vekiller 5. Demirel Hükûmeti'ne verilen gensoruyu desteklemek, Bülent Ecevit'in kuracağı hükûmetin güvenoyu oylamasında destek vermek karşılığında Ecevit'in kuracağı 42. Türkiye Hükûmeti'nde ekseriyetle bakanlık görevi almıştır.

Bu sayfada, 1977 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.

Bu sayfada, 1978 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.