İçeriğe atla

30. U-bot Filotillası

30. denizaltı filotillası
30. denizaltı filottilla'sına katılmadan önce U-19 ve U-20 denizaltıları (ortadaki 2 bot)
EtkinEkim 1942 - Ekim 1944
BağlılıkNazi Almanyası
SınıfıKriegsmarine
KarargâhConstanza, Romanya
SavaşlarıII. Dünya Savaşı
Komutanlar
Ünlü
komutanları
Karl Fleige

30. denizaltı filotillası (Almanca: 30. Unterseebootflottille, 30. U-Flottille), II. Dünya Savaşı sırasında Alman donanmasının Barbarossa Harekâtı kapsamında Sovyet kıyılarını Karadeniz'de abluka altına almak amacıyla kurulmuş denizaltı filotillası.

Denizaltıların tipleri

Type II- B sınıfı boyu 42.7 m, genişliği 4,1 m ağırlığı 270 ton olan gemilerdir.

Denizaltılar

U-9, U-18, U-19, U-20, U-23 ve U-24 olmak üzere 6 denizaltı göreve atanmıştır. Denizaltılardan U-9, U-18 ve U-24 Sovyet Donanması tarafından, diğerleri de kendi mürettabatları tarafından batırılmışlardır.

Denizaltıların Karadenize getirilmesi

Sovyetler Birliği'nin yıldırım hızıyla işgalini hedefleyen Barbarossa Harekâtı'nın başarılı olması için Sovyet kıyılarının da ablukada tutulması gerekiyordu. Bu etkinliği Atlas Okyanusu kıyılarında sağlamak kolay görünse de Sovyetlerin Karadeniz kıyılarının da ablukada tutulması önemli bir sorundu.

Savaşta Türkiye'nin tarafsız olması ve boğazların Montrö Antlaşması gereğince Türkiye'nin kontrolü altında olmasından denizaltıların boğazlar yoluyla Karadeniz'e geçememe anlamına geliyordu.

İlk önce Türkiye'ye satmış olduğu Atılay, Saldıray ve henüz inşası bitmemiş Yıldıray denizaltıları satın alınmak istenmiş fakat Türkiye hükûmeti kabul etmemiştir.

Adolf Hitler'in bu konudaki kararını bilmeden önce Amiral Erich Raeder, o sırada Kuzey Denizi'nde konuşlanan Tip II sınıfı denizaltıları Karadeniz'e geçirmenin yollarını arıyordu. Bu amaçla U-9, U-18, U-19, U-20, U-23 ve U-24 olmak üzere 6 denizaltı seçilmiştir.

Raeder bu nakliye işleminin dört aylık bir süre içinde gerçekleşeceğini öngörmekteydi. Nakliye işlemleri üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Denizaltılar ilk olarak Hamburg'dan Dresden'e Kaiser-Wilhelm kanalı ve Elbe Nehri üzerinden getirmiş, buradan Ingolstadt'a otoyol kullanarak taşınmış buradan Graz[] ve Köstence'ye Tuna Nehri üzerinden geçirilerek Karadeniz'e indirilmiştir.

1942 Sonu ve 1943 başında tüm denizaltılar nakledildi ve 30. Denizaltı Filotillası kumutası altında Karadeniz'de operasyonlara başladı.

Denizaltılar 27 Ekim 1942'den 25 Ağustos 1944'e kadar Sovyet donanmasına karşı 56 operasyon gerçekleştirmiş ve toplam brüt 45 bin 426 grostonluk gemi batırdılar.

Denizaltıların sonu

25 Ağustos 1944'te Romanya'nın Almanya'ya savaş açmasıyla denizaltıların 3'ü Sovyetlerce batırılmış, geriye kalan 3 gemiyi Alman hükûmeti Türkiye'ye satmayı teklif etti. Ancak Türkiye bu teklifi de reddetti.

1944 Yazı sonunda Amiral Karl Dönitz denizalıtların Sovyetler'in eline geçmeden Karadeniz'den çıkışlarının mümkün olmadığını gördü.

U-23 Ağva, U-20 Karasu ve U-19 da Karadeniz Ereğlisi açıklarında Türk karasularında batırılmıştır.

Mürettebatlarını fark edilmeden -o tarihte Alman işgalinde bulunan Yunanistan üzerinden- Almanya'ya geçirmeye çalışmaları emrini verdi. Verilen emre uygun olarak denizaltılar komutanları tarafından batırıldıysa da mürettabatları Türkiye tarafından yakalanarak 1945 yılı sonuna kadar Beyşehir'de özel bir kampta tutuldular.

U-20'ye ait batık, 1994 yılında Türk Deniz Kuvvetleri'nce, Karasu civarında yapılan bir tatbikat sırasında Sakarya Nehrinin Karadeniz'e döküldüğü noktanın yaklaşık 40 mil açığında tespit edildi.

Kumandanlar

  • Ekim 1942 - Mayıs 1944 Kptlt. Helmut Rosenbaum (Şövalye demir haçı)
  • Mayıs 1944 - Temmuz 1944 Kptlt. Clemens Schöler
  • Temmuz 1944 - Ekim 1944 Kptlt. Klaus Petersen

Kaynakça

  • Atlas dergisi Sayı:180 Mart 2008 Sayfa: 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101 - Hitler'in kayıp filosu Hayalet Denizaltı makalesi

Dış bağlantılar

U-bot (Kategori)

Sınıfları :
Type I | Type II | Type V | Type VII | Type IX | Type X | Type XI
Type XIV | Type XVII | Type XVIII | Type XXI | Type XXIII | Type XXVI

I. Dünya Savaşı Filotillaları:
I Flottille | II Flottille Unterseebootflottille Flandern | II Flottille | IV Flottille

II. Dünya Savaşı Filotillaları:
1. | 2. | 3. | 4. | 5. | 6. | 7. | 8. | 9. | 10. | 11. | 12. | 13. | 14. | 15. | 16.
17. | 18. | 19. | 20. | 21. | 22. | 23. | 24. | 25. | 26. | 27. | 28. | 29. | 30. | 31. | 32. | 33.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Weserübung Harekâtı</span> II. Dünya Savaşı sırasında Almanyanın Norveçi işgali

Weserübung Harekâtı, II. Dünya Savaşı’nda, Almanya’nın Norveç’e yönelen askerî harekâtıdır. Harekât 9 Nisan - 10 Haziran 1940 tarihleri arasında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Karl Dönitz</span> Alman amiral (1891–1980)

Karl Dönitz, Alman Donanma Komutanı, Büyük Amiral ve II. Dünya Savaşı sonlarında Almanya'nın Cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet Deniz Kuvvetleri</span> SSCB Deniz kuvvetleri

Sovyet Deniz Kuvvetleri, genel anlamıyla "SSCB deniz kuvvetleri"), Kızıl Ordu'nun deniz kuvvetleri. Genellikle Kızıl Donanma olarak bahsedilirdi, Sovyet donanması Varşova Paktı'nın NATO ile olabilecek savaşında elinden geleni yaparak Atlantik'ten Batı Avrupa'ya silah, mühimmat, asker getirebilecek deniz konvoylarını engellemek için kullanılacaktı. Böyle bir çatışma asla gerçekleşmedi, ama Kızıl Donanma, Soğuk Savaş sırasında hatırı sayılır görevlerde bulundu.

Osmanlı donanması, Osmanlı Devleti'nin askerî deniz gücü. XIV. yüzyılda kuruldu. Osmanlı Devleti, 1323 yılında Karamürsel'i fethederek denize ulaştı, Kara Mürsel komutasında ilk donanma oluşturuldu ve Kocaeli'nde yapılan savaşlarda denizden destek sağlandı. 1327 yılında Karamürsel'de ilk Osmanlı tersanesi kuruldu ve böylece deniz gücünün kurumsallaşma çalışmaları başladı. Osmanlı donanmasında hiyerarşik sisteme geçildi, ilk Derya Beyi, Kara Mürsel Bey oldu. 1337 yılında Kocaeli ele geçirildi; böylece 1353 yılında gerçekleşecek olan Rumeli'ye geçişin önü açıldı. Bundan sonra donanmanın merkezi sırasıyla İzmit, Gelibolu ve son olarak da İstanbul oldu.

<i>Kriegsmarine</i> Nazi Almanyası Deniz Kuvvetleri

Kriegsmarine, Mayıs 1935'te savunma kuvvetlerinin yeniden inşası kanunuyla kurulmuş Nazi Almanyası Deniz Kuvvetleri'ne verilmiş addır. 1935-1945 yılları arasında toplam 1,5 milyon kişiyi çalıştırdı. Atlantik'teki savaşı bizzat kendileri yürüttü. 1939-1943 yılları arasında U-botları Atlantik'te muazzam başarılar elde ettiler. Bayrağı, Nazi Almanyası savaş bayrağıyla aynıdır.

<i>Barbaros Hayreddin</i> (zırhlı) Alman zırhlısı

Barbaros Hayreddin veya SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, okyanus ötesi sefer yapabilen bir Alman zırhlısıdır. Alman İmparatorluk Donanması ve sonrasında Osmanlı donanması'nda görev yapmıştır. Geminin orijinal adı Prusya dükü ve Brandenburg seçici prensi olan I. Frederick Wilhelm'den gelmektedir. Brandenburg sınıfının dördüncü ön dretnot gemisi idi. 1890 yılında Kaiserliche Werft Wilhelmshaven'da inşa çalışmaları başladı, 1891'de denize indirildi ve 1893'te tamamlandı. Geminin yapımı 11,23 milyon marka mal oldu. Brandenburg sınıfı savaş gemileri üç zırhlı tarette taşıdıkları altı ana top ile, diğer donanmaların iki tarette dört top taşıyan gemilerine kıyasla daha modern bir tasarımdı.

<span class="mw-page-title-main">Meşale Harekâtı</span>

Meşale Harekâtı, Britanyalı-Amerikan birliklerin Vichy Fransası kontrolündeki Cezayir ve Fas'ı işgalidir.

<span class="mw-page-title-main">İmroz Deniz Muharebesi (1912)</span>

İmroz Deniz Muharebesi ya da Elli (Seddülbahir) Deniz Muharebesi, Birinci Balkan Savaşı sırasında 16 Aralık 1912 tarihinde Seddülbahir Burnu ve İmroz adası açıklarında Osmanlı ve Yunan deniz güçleri arasında meydana gelmiştir. Osmanlı donanması bu harekât ile Çanakkale Boğazı çıkışındaki Yunan ablukasını kırmayı amaçlamaktaydı. Yunanların Pavlos Kunduriotis komutasındaki bir zırhlı kruvazör, üç ön dretnot ve dört muhribinin; Osmanlıların Ramiz Numan Bey komutasındaki iki ön dretnot, iki zırhlı korvet, bir kruvazör ve dört muhribi ile karşı karşıya geldiği deniz muharebesi, Balkan Savaşları boyunca gerçekleşen en büyük deniz çatışmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">U-20 (Kriegsmarine)</span>

U-20 Kriegsmarine'nin tip IIB hafif tonajlı bir denizaltısıdır. Geminin omurgası, 1 Ağustos 1935'te yapılmaya başlandı. 1 Şubat 1936'da görevlendirildi. II. Dünya Savaşı esnasında, düşman ticaret filosuna karşı operasyonlara başladı. 1,846 tondan ağır 16 gemiyi batırarak çoğuna zarar verdi.

<span class="mw-page-title-main">Tallinn Tahliyesi</span>

Sovyet Tallinn Tahliyesi, Baltık Filosu'nun bir bölümünün ve kentteki Kızıl Ordu birliklerinin 1941 Ağustos ayında Tallinn'den tahliyesi operasyonudur. Bazı kaynaklarda Tallinn Felaketi ya da Sovyet Dankörkü olarak bilinir.

MV <i>Çankaya</i>

MV Çankaya; 264 groston kapasiteli, yelkenli ve motorlu, Türk bandıralı yük gemisi. 23 Şubat 1942'de, Sovyet denizaltısı Ş-213 tarafından, İstanbul Boğazı'nın 3 mil açığında top ateşiyle batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Savaşı'ndaki denizaltı faaliyetleri</span>

Çanakkale Savaşı'ndaki denizaltı faaliyetleri, I. Dünya Savaşı'nın bir parçası olan Çanakkale Savaşı çerçevesinde, çeşitli devletlerin denizaltıları tarafından Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi'nde sürdürülen faaliyetlerdir. Esas savaştan önce, Aralık 1914'te başlamış ve Aralık 1915'te sonlanmıştı. İtilaf Devletleri'ne bağlı denizaltıların Çanakkale Boğazı'nı geçerek Marmara Denizi'nde denizaltı operasyonları yapmalarının amacı, Gelibolu'yu savunan Osmanlı kuvvetlerinin lojistik durumunu sarsmak olarak görülür. Bununla birlikte İttifak Devletleri'nin bir üyesi olan Alman İmparatorluğu da Osmanlı'yı desteklemek amacıyla savaş sırasında birtakım denizaltı faaliyetleri yürütmüştü.

SM <i>UB-14</i> Alman UB I tipi bir denizaltı

SM UB-14, Alman İmparatorluğu'na ait UB I tipi bir denizaltıdır. Bir dönem Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nda da görev yapan denizaltı, bu dönemde SM U-26 adını taşımıştı.

<span class="mw-page-title-main">SM U-21</span> Alman U-19 tipindeki U-bot

SM U-21, Alman İmparatorluğu deniz kuvvetleri olan Kaiserliche Marine'e ait, I. Dünya Savaşı yıllarında kullanılan U-19 tipindeki U-bot'tur. İki İngiliz zırhlısı Triumph ve Majestic'i Gelibolu Yarımadası batı sahillerinde torpilleyip batırmakla ünlenmiştir.

İstanbul Filotillası, Alman İmparatorluğu deniz kuvvetleri olan Kaiserliche Marine'e ait, I. Dünya Savaşı yıllarında Akdeniz Denizaltı Tümeni'nin bir bölümü olarak İstanbul'da oluşturduğu bir denizaltı teşkilidir. Teşkilin amacı Almanya'nın, müttefiki olan Osmanlı İmparatorluğu'nu Ege Denizi ve Karadeniz'de desteklemekti.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik Savaşı</span> Deniz Savaşı

Atlantik Savaşı, tarihteki en uzun, en büyük ve en karmaşık deniz savaşı olarak bilinir. Mücadele, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle başlamış, Mayıs 1945'teki Alman teslimine kadar sürmüştür. II. Dünya Savaşı'nın ilerleyişine göre savaşa dahil olan ülkeler, deniz muharebelerinden geriye çekilmek durumunda kalan ülkeler olmuştur. Atlantik Savaşı'nın ilk dönemlerinde İngiltere, alman denizaltıları (U-bot) karşısında zorluk yaşamıştır, savaşa ABD'nin katılmasıyla ve teknolojik gelişmelerin muharebe sahasına uygulanmasıyla beraber U-bot saldırıları geriletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Magomet Gaciyev</span>

Magomet İmadutdinoviç Gaciyev, Sovyet Deniz Kuvvetleri denizaltı komutanı ve Sovyetler Birliği kahramanı. II.Dünya Savaşı sırasında savaştı ve öldü.

Şuka sınıfı denizaltı Sovyetler Birliği donanmasına ait bir denizaltı sınıfıdır. Orta büyüklükteki bu sınıfa ait denizaltılar özellikle İkinci Dünya Savaşı sırasında çok sayıda üretilmiştir. Şuka adı Rusçada turna anlamındadır.

Anton Harekâtı, II. Dünya Savaşı'ndaki Fransa Muharebesi sonucunda Nazi Almanyası'na yenilmiş olan Fransa'da kurulan kukla devlet olan Vichy Fransası'nın Almanya ve İtalya Silahlı Kuvvetleri tarafından 1942 yılı Kasım ayında işgal edilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Fransız donanmasının Toulon'da batırılması</span>

Fransız donanmasının Toulon'da batırılması II. Dünya Savaşı'ndaki Fransa Muharebesi sonucunda Nazi Almanyası'na yenilmiş olan Fransa'da kurulan kukla devlet olan Vichy Fransası'nın Almanya ve İtalya Silahlı Kuvvetleri tarafından 1942 yılı Kasım ayında işgal edilmesi harekâtı olan Anton Harekâtı sürerken donanmanın Almanların eline geçmesini engellemek üzere Fransız donanma komutanları Jean de Laborde ve André Marquis öncülüğünde 27 Kasım 1942 tarihinde Toulon limanında yapılan sabotaj eylemidir. Sabotajın ardından Fransız donanmasının geriye kalan varlığı belirleyici bir faktör olmaktan çıkmıştır.