29 Eylül
29 Eylül, Miladi takvime göre yılın 272. (artık yıllarda 273.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 93 gün vardır.
| Ağu – Eylül – Ekim | ||||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | |||||
Olaylar
- 1227 - Kutsal Roma imparatoru II. Friedrich, Papa IX. Gregorius tarafından aforoz edildi.
- 1555 - Damat Rüstem Paşa, ikinci kez Osmanlı Sadrazamı oldu.
- 1808 - Sened-i İttifak imzalandı.
- 1885 - Dünyanın ilk elektrikli tramvay hattı, Birleşik Krallık'nın Londra kentinde faaliyete geçti.
- 1911 - İtalya Krallığı, Osmanlı İmparatorluğu'na savaş ilan etti ve Trablusgarp Savaşı başladı.
- 1913 - II. Balkan Savaşı sonunda Osmanlı ile Bulgaristan Krallığı arasında İstanbul Antlaşması imzalandı.
- 1918 - Bulgaristan Krallığı, Selanik Ateşkes Antlaşması'nı imzalayarak I. Dünya Savaşı'ndan çekildi.
- 1920 - Kazım Karabekir komutasındaki Türk Ordusu, Ermenistan ile yaptığı savaş sonucunda Sarıkamış'ı ele geçirdi.
- 1923 - Birleşik Krallık Filistin Mandası oluşturuldu.
- 1933 - Komünist Enternasyonal Genel Sekreteri Georgi Dimitrov'un suçlandığı Reichstag Yangını soruşturmasında, diğer sanık Marinus van der Lubbe yangını çıkardığını itiraf etti.
- 1937 - Çin Cumhuriyeti'nde Japon tehdidine karşı milliyetçi general Çan Kay Şek ile komünist önder Mao Zedong birlikte davranma kararı aldı.
- 1938 - Fransa, İtalya Krallığı ve Birleşik Krallık, Münih Antlaşması'nı imzalayarak Nazi Almanyası'nın Çekoslovakya'nın Südet bölgesini işgal etmesini kabul etti.
- 1941 - Kiev'de Nazilerin gerçekleştirdiği Babi Yar Katliamı başladı. İki günde 33771 Yahudi öldürüldü.
- 1960 - Türkiye'de Demokrat Parti kapatıldı.
- 1971 - Umman, Arap Birliği'ne katıldı.
- 1974 - Isparta'da Hüseyin Çaylı adında bir kişi, 6 yaşındaki Ergün Kahraman adlı erkek çocuğunu tecavüz edip öldürdü. 12 Eylül döneminde idam edildi.
- 1991 - Haiti'de askerî darbe gerçekleşti.
- 1992 - PKK, Hakkâri-Şemdinli'deki Jandarma Taburu'na saldırdı. 2'si astsubay 23 asker ile 5 korucu hayatını yitirdi. Saldırıdan sonra başlayan operasyonlarda 58 PKK mensubu öldürüldü.
- 1994 - Türkiye Adalet eski Bakanı ANAP'lı Mehmet Topaç, Ankara'daki bürosunda, Dev-Sol örgütü üyesi oldukları iddia edilen 4 kişinin silâhlı saldırısı sonucu öldü.
- 2008 - Lehman Brothers gibi önemli şirketlerin iflaslarının ardından Dow Jones endeksi 777.68 puan birden düşerek bir günde en büyük düşüşü yaşadı.
- 2019 - Afganistan başkanlık seçimlerine şiddet ve düşük katılım damgasını vurdu
Doğumlar
- MÖ 106 - Gnaeus Pompeius Magnus, Romalı general ve politik lider (ö. MÖ 48)
- 1509 - Miguel Servet, İspanyol ilâhiyatçı, hekim, haritacı ve hümanist (ö. 1553)
- 1518 - Tintoretto, Venedikli ressam (ö. 1594)
- 1547 - Miguel de Cervantes, İspanyol yazar (ö. 1616)
- 1571 - Caravaggio, İtalyan ressam (ö. 1610)
- 1703 - François Boucher, Fransız ressam ve Rokoko akımının önemli bir temsilcisi (ö. 1770)
- 1758 - Horatio Nelson, İngiliz amiral (ö. 1805)
- 1761 - Michael Francis Egan, İrlanda kökenli Amerikalı Piskopos (ö. 1814)
- 1786 - Guadalupe Victoria, Meksikalı siyasetçi, asker ve avukat (ö. 1843)
- 1804 - Sadık Paşa, Polonya asıllı Türk asker (Polonezköy'ün Polonyalı kurucularından) (ö. 1886)
- 1810 - Elizabeth Gaskell, İngiliz romancı (ö. 1865)
- 1812 - Eudoxiu Hurmuzache, Rumen tarihçi, politikacı ve yazar (ö. 1874)
- 1815 - Andreas Achenbach, Alman manzara ressamı (ö. 1910)
- 1864 - Miguel de Unamuno, İspanyol düşünür ve yazar (ö. 1936)
- 1882 - Nuri Conker, Türk asker ve siyasetçi (ö. 1937)
- 1883 - Celal Sahir Erozan, Türk şair (ö. 1935)
- 1900 - Miguel Alemán Valdés, 53. Meksika devlet başkanı (ö. 1983)
- 1901 - Enrico Fermi, Amerikalı nükleer fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1954)
- 1904 - Greer Garson, İngiliz oyuncu ve Oscar ödülü sahibi (ö. 1996)
- 1907 - Hans Martin Sutermeister, İsviçreli yazar (ö. 1977)
- 1912 - Michelangelo Antonioni, İtalyan yönetmen (ö. 2007)
- 1913
- Silvio Piola, İtalyan futbolcu (ö. 1996)
- Stanley Kramer, Amerikalı yönetmen ve film yapımcısı (ö. 2001)
- Trevor Howard, İngiliz aktör (ö. 1988)
- 1915 - Nihat Ertuğ, Türk eski basketbolcu
- 1916
- İsmet Kür, Türk öğretmen ve yazar (ö. 2013)
- Peter Finch, Birleşik Krallık doğumlu Avustralyalı aktör ve Oscar ödülü sahibi (ö. 1977)
- 1920 - Peter Dennis Mitchell, İngiliz biyokimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 1992)
- 1921 - James Cross, Britanyalı diplomat (ö. 2021)
- 1922 - Lizabeth Scott, Amerikalı oyuncu (ö. 2015)
- 1923 - Rinaldo Dami, İtalyan karikatürist (ö. 1979)
- 1924 - Şükrü Elekdağ, Türk ekonomist, diplomat ve siyasetçi
- 1930 - Colin Dexter, İngiliz romancı (ö. 2017)
- 1931
- James Cronin, Amerikalı nükleer fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 2016)
- Anita Ekberg, İsveçli aktris (ö. 2015)
- 1932
- Robert Benton, Amerikalı senarist ve yönetmen
- Rainer Weiss, Amerikalı fizikçi, akademisyen ve Nobel Fizik Ödülü sahibi
- 1933 - Samora Machel, Mozambikli askeri komutan, devrimci ve siyasetçi (ö. 1986)
- 1934 - Mihaly Csikszentmihalyi, Macar asıllı ABD'li psikolog (ö. 2021)
- 1935 - Jerry Lee Lewis, Amerikalı rock and roll ve country müzik şarkıcı-söz yazarı ve piyanist (ö. 2022)
- 1936
- Silvio Berlusconi, İtalyan siyasetçi ve Başbakan (ö. 2023)
- Bilal İnci, Türk oyuncu (ö. 2005)
- 1937 - Koichiro Matsuura, Japon diplomat
- 1938 - Wim Kok, Hollandalı siyasetçi (ö. 2018)
- 1939
- Fikret Abdić, Boşnak devlet adamı
- Rhodri Morgan, Galli siyasetçi ve devlet adamı (ö. 2017)
- 1940 - Nicola Di Bari, İtalyan şarkıcı-şarkı yazarı
- 1942
- Felice Gimondi, İtalyan eski bisiklet yarışçısı (ö. 2019)
- Ian McShane, İngiliz asıllı komedyen ve oyuncu
- Bill Nelson, Amerikalı avukat, politikacı ve NASA'nın 14. başkanı
- 1943
- Wolfgang Overath, Alman eski millî futbolcu
- Lech Walesa, Polonya dayanışma hareketi (Solidarność) lideri ve Cumhurbaşkanı, Nobel Barış Ödülü sahibi
- Muhammed Hatemi, İranlı siyasetçi ve İran İslam Cumhuriyeti'nin 5. Cumhurbaşkanı
- 1948 - Theo Jörgensmann, Alman caz klarnet müzisyeni ve bestecisi
- 1949 - Yorgo Dalaras, Yunan şarkıcı
- 1950
- Christian Vigouroux, Fransız bürokrat
- Şerif Benekçi, Türk yazar (ö. 2008)
- 1951
- Michelle Bachelet, Şilili politikacı ve Devlet Başkanı
- Pier Luigi Bersani, İtalyan siyasetçi ve eski bakan
- 1955 - Gwen Ifill, Amerikalı gazeteci, yazar ve Tv sunucusu (ö. 2016)
- 1956 - Sebastian Coe, İngiliz siyasetçi ve Olimpiyat madalyalı eski atlet
- 1959 - Jon Fosse, Norveçli yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi
- 1961 - Julia Gillard, Avustralya'nın ilk kadın başbakanı
- 1962
- Helena Dalli, Maltalı politikacı
- Néstor Clausen, Arjantinli millî futbolcu ve teknik direktör
- 1963 - Jaroslav Mostecký, Çek bilimkurgu yazarı
- 1964 - Jeanna Fine, Amerikalı pornografik film oyuncusu ve erotik dansçı
- 1966 - Bujar Nishani, Arnavut politikacı (ö. 2022)
- 1968
- Alex Skolnick, Amerikalı caz ve rock gitaristi
- Kenan Vural, Rock müzisyeni
- 1969 - Erika Eleniak, Amerikalı Playboy Güzeli ve oyuncu
- 1970
- Yoshihiro Tajiri, Japon profesyonel güreşçi
- Natasha Gregson Wagner, Amerikalı kadın tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
- 1971
- Sibel Tüzün, Türk şarkıcı
- Anthony Bishop, Güney Afrikalı oyuncu
- 1973
- Doğan Duru, Türk müzisyen ve Redd grubunun solisti, besteci ve söz yazarı
- Güneş Duru, Türk müzisyen ve Redd grubunun gitaristi, arkeolog ve besteci
- 1974 - Leandro Simioni, Brezilyalı eski futbolcu
- 1975 - Albert Celades, İspanyol millî futbolcu ve teknik direktör
- 1976
- Kelvin Davis, İngiliz futbolcu ve teknik direktör
- Andriy Şevçenko, Ukraynalı millî futbolcu
- 1977 - Fumiyuki Kanda, Japon eski futbolcu
- 1978 - Mun In-guk, Kuzey Koreli millî futbolcu
- 1979
- Orhan Ak, Türk futbolcu
- Berke Üzrek, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu
- Artika Sari Devi, Endonezyalı manken ve oyuncu
- 1980 - Zachary Levi, Amerikalı oyuncu, dizi oyuncusu
- 1981 - Şahin Irmak, Türk oyuncu
- 1982
- Brigitta Bulgari, Macar pornografik aktris ve Avrupa Moda Modeli
- Mert Öcal, Türk model ve oyuncu
- Hakan Karacaoğlu, Türk atlet
- 1983
- Yoon Seung-ah, Güney Koreli oyuncu
- Yukari Kuzuya, Japon manken
- 1984 - Per Mertesacker, Alman eski futbolcu
- 1985
- Niklas Moisander, Fin millî futbolcu
- Dani Pedrosa, İspanyol motosiklet sürücüsü
- 1986
- Shinya Uehara, Japon futbolcu
- Jerome Jordan, Jamaikalı basketbolcu
- 1987
- Anaïs Demoustier, Fransız oyuncu
- İsrafil Yılmaz, Türk asıllı Hollandalı militan (ö. 2016)
- 1988
- Kevin Durant, Amerikalı basketbolcu ve NBA oyuncusu
- Andrea Rispoli, İtalyan futbolcu
- 1989
- Laura Perico, Kolombiyalı dizi oyuncusu
- Yevhen Konoplyanka, Ukraynalı millî futbolcu
- Andrea Poli, İtalyan futbolcu
- 1990
- Gheorghe Grozav, Rumen millî futbolcu
- Ken Hisatomi, Japon futbolcu
- 1991 - Adem Ljajić, Sırp futbolcu
- 1992 - Ali Dere, Türk futbolcu
- 1993 - Lee Hong-bin, Güney Koreli şarkıcı ve oyuncu
- 1994
- Katarzyna Niewiadoma, Polonyalı bisiklet yarışçısı
- Halsey, Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı
- Andy Polo, Perulu futbolcu
- Joseph Mensah, Ganalı futbolcu
- Simon Hald Jensen, Danimarkalı hentbolcu
- 1995 - Ayaka Yamashita, Japon millî futbolcu
- 1996 - Marco Granados, Meksikalı futbolcu
- 1998 - Jordan Lotomba, İsviçreli futbolcu
- 1999 - Choi Ye-na, Güney Koreli şarkıcı ve dansçı
- 2009 - Beren Gökyıldız, Türk çocuk oyuncu
Ölümler
- MÖ 48 - Gnaeus Pompeius Magnus, Romalı general ve politik lider (d. MÖ 106)
- 855 - I. Lothar, Orta Francia Kralı ve Kutsal Roma İmparatoru (d. 795)
- 1185 - Surlu William, Lübnan'da Sur Piskoposu; Haçlı ve Orta Çağ tarihçisi (d. 1130)
- 1560 - I. Gustav, 1523'ten 1560'taki ölümüne kadar İsveç kralı (d. 1496)
- 1833 - VII. Fernando, İspanya Kralı (d. 1784)
- 1890 - Vahtang Orbeliani, Gürcü romantik şair ve asker (d. 1812)
- 1902 - Émile Zola, Fransız romancı (d. 1840)
- 1908 - Machado de Assis, Brezilyalı yazar (d. 1839)
- 1910 - Winslow Homer, Amerikalı ressam ve grafiker (d. 1836)
- 1913 - Rudolf Diesel, Alman makine mühendisi ve Dizel motorun mucidi (d. 1858)
- 1925 - Léon Bourgeois, Fransız Başbakan (d. 1851)
- 1927 - Arthur Achleitner, Alman yazar (d. 1858)
- 1927 - Willem Einthoven, Hollandalı fizyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1860)
- 1929 - III. Basileios, İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi'nin 263. Patriği (d. 1846)
- 1930 - Ilya Yefimovich Repin, Rus ressam (d. 1844)
- 1949 - Cemal Keşmir, Türk siyasetçi (Damat Ferit Paşa hükûmetlerinde Dahiliye ve Ticaret ve Ziraat Nazırlığı yapan ve Yüzellilikler arasında yer alan) (d. 1862)
- 1953 - Ernst Reuter, Alman siyasetçi ve Batı Berlin'in ilk Belediye Başkanı (d. 1889)
- 1961 - Nihat Reşat Belger, Türk tıp doktoru ve siyasetçi (Atatürk'e siroz teşhisini koyan ilk doktor) (d. 1882)
- 1967 - Carson McCullers, Amerikalı yazar (d. 1917)
- 1973 - Nurullah Esat Sümer, Türk siyasetçi (Maliye ve Devlet Bakanı) (d. 1899)
- 1973 - W. H. Auden, İngiliz şair (d. 1907)
- 1981 - Billy Shankly, İskoç futbolcu ve teknik direktör (d. 1913)
- 1987 - Henry Ford II, Edsel Ford'un oğlu ve Henry Ford'un torunu iş insanı (d. 1917)
- 1994 - Şemsi Rahimov, Azerbaycanlı devlet adamı (d. 1924)
- 1997 - Roy Lichtenstein, Amerikalı Pop sanatçısı (d. 1923)
- 2001 - Nguyen Van Thieu, Güney Vietnam Devlet Başkanı (d. 1923)
- 2003 - Tuğrul Şavkay, Türk gazeteci (d. 1951)
- 2007 - Yıldırım Aktuna, Türk nöropsikiyatr ve siyasetçi (d. 1930)
- 2009 - Abdülmelik Fırat, Kürt asıllı Türk siyasetçi (d. 1934)
- 2009 - Pavel Popoviç, Ukrayna asıllı Sovyet kozmonotu (d. 1930)
- 2010 - Georges Charpak, Polonyalı-Fransız fizikçi (d. 1924)
- 2010 - Tony Curtis, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1925)
- 2011 - Tatyana Lioznova, Sovyet Rus film yönetmeni (d. 1924)
- 2011 - Sylvia Robinson, Amerikalı şarkıcı, müzisyen, plak yapımcısı ve plak şirketi yöneticisi (d. 1935)
- 2012 - Hebe Camargo, Brezilyalı şarkıcı, TV sunucusu ve oyuncu (d. 1929)
- 2015 - Mauro Ferri, İtalyan sosyalist siyasetçi (d. 1920)
- 2015 - Hellmuth Karasek, Alman gazeteci, yazar ve edebiyat eleştirmeni (d. 1934)
- 2015 - William Kerslake, Amerikalı güreşçi (d. 1929)
- 2016 - Ann Emery, İngiliz oyuncu (d. 1930)
- 2017 - Tom Alter, İngiliz asıllı Hint oyuncu (d. 1950)
- 2017 - Philippe Médard, Fransız hentbolcu (d. 1959)
- 2017 - Wiesław Michnikowski, Polonyalı sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu (d. 1922)
- 2018 - Alves Barbosa, Portekizli bisiklet sporcusu (d. 1931)
- 2018 - Angela Maria, Brezilyalı şarkıcı ve aktris (d. 1929)
- 2018 - Otis Rush, Amerikalı blues müzisyeni ve şarkıcısı (d. 1934)
- 2019 - Beatriz Aguirre, Meksikalı oyuncu ve seslendirme sanatçısı (d. 1925)
- 2019 - Martin Bernheimer, Alman-Amerikalı gazeteci ve müzik eleştirmeni (d. 1936)
- 2019 - Busbee, Amerikalı şarkı sözü yazarı, kayıt prodüktörü ve müzisyen (d. 1976)
- 2019 - Ilkka Laitinen, Fin siyasetçi (d. 1962)
- 2020 - Abdullah Işıklar, Türk gazeteci (d. 1933)
- 2020 - Lode Van Den Bergh, Belçikalı yazar ve eğitimci (d. 1920)
- 2020 - Helen Reddy, Avustralyalı müzisyen, aktivist, aktris ve söz yazarı (d. 1941)
- 2020 - Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah, Kuveyt emiri ve Kuveyt Askeri Kuvvetleri Komutanı (d. 1929)
- 2020 - Isidora Žebeljan, Sırp besteci, müzisyen ve orkestra şefi (d. 1967)
- 2021 - Antonio Gasset, İspanyol gazeteci, televizyon sunucusu ve sinema eleştirmeni (d. 1946)
- 2021 - Hayko, Ermeni şarkıcı, söz yazarı ve bestecidir (d. 1973)
- 2021 - Ravil Isyanov, Rus aktör ve eski asker (d. 1962)
- 2021 - Ivan Tasovac, Sırp müzisyen, yönetici ve siyasetçi (d. 1966)
- 2022 - Alexandru Arșinel, Rumen aktör, komedyen, dublaj sanatçısı ve TV yıldızı (d. 1939)
- 2022 - Kathleen Booth, İngiliz bilgisayar bilimci (d. 1922)
- 2022 - Eduardo Navarro, İspanyol profesyonel futbolcudur (d. 1979)
- 2022 - Paul Veyne, Fransız tarihçi ve arkeolog (d. 1930)
Tatiller ve özel günler
Wikimedia Commons'ta 29_Eylül ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Kaynakça
- ^ "TKD Basın Bülteni: 29 Eylül Dünya Kalp Günü - Basın Bültenleri | TKD". tkd.org.tr. 4 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2023.