25 Temmuz

25 Temmuz, Miladi takvime göre yılın 206. (artık yıllarda 207.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 159 gün vardır.

• 1543 - Estergon Kuşatması: Avusturya Arşidüklüğü'nün elindeki Estergon, Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatıldı ve yaklaşık iki hafta süren kuşatma sonrasında şehir Osmanlı egemenliğine girdi.
• 1668 - Çin'de Şantung merkezli 8.5 büyüklüğündeki 1668 Şantung depreminde, geniş bir alanda büyük çapta hasar meydana geldi ve 43.000 ila 50.000 kişi hayatını kaybetti. Doğu Çin'de kaydedilen en şiddetli ve en büyük depremdir.
• 1795 - Galata Kulesi'nin ahşap kubbesi yandı.
• 1814 - George Stephenson’ın yaptığı lokomotif çalıştı.
• 1909 - Louis Blériot, uçağı ile ilk kez Manş denizi aştı.
• 1920 - Yunanistan, Edirne başta olmak üzere bütün Doğu Trakya'yı işgal etti.
• 1931 - Cumhuriyet döneminin ilk basın yasası olan Matbuat Kanunu kabul edildi.
• 1933 - Lev Troçki, sığınmacı olarak Fransa’ya gitti.
• 1934 - Avusturya Başbakanı Engelbert Dollfuss, ülkesindeki Naziler tarafından Viyana’da öldürüldü.
• 1936 - Adolf Hitler, İtalya Krallığı’nın Habeşistan’ı ilhakını tanıdı.
• 1939 - İstanbul'da ve Anadolu'nun çeşitli yerlerinde değişik şiddette depremler oldu.
• 1943 - Benito Mussolini'nin iktidardan düşürülmesiyle, faşizm İtalya'da yasa dışı ilan edildi.
• 1950 - Bakanlar Kurulu, Kore’ye 4500 kişilik bir askeri birlik göndermeye karar verdi.
• 1951 - Atatürk Kanunu, TBMM'de kabul edildi. Amaç, Atatürk devrimlerini korumak, Atatürk heykel ve anıtlarına saldırıların önüne geçmek.
• 1951 - Türk şair Nâzım Hikmet'in Bakanlar Kurulu tarafından Türk vatandaşlığından çıkarılmasına karar verildi.
• 1957 - Bursa’da askeri uçak düştü; 15 ölü, 19 yaralı.
• 1958 - Sovyetler Birliği Türkiye’ye nota verdi: “Türkiye’nin Irak’a girmesi kötü sonuçlar doğurur.”
• 1959 - Türkiye Kerkük Türkmenleri için Irak’tan teminat istedi.
• 1967 - Anayasa Mahkemesi, sosyalizmin Anayasa’ya aykırı olmadığına karar verdi.
• 1968 - İstanbul’da, Polis öğrencilere müdahale etti; 30 öğrenci ve 20 polis yaralı.
• 1973 - Türkiye Barolar Birliği Genel Başkanı Profesör Faruk Erem, üniversite özerkliğinin gasp edildiği gerekçesiyle öğretim üyeliğinden istifa etti.
• 1975 - Türkiye İncirlik dışındaki bütün Amerikan üslerine el koydu.
• 1978 - Dünyanın ilk "tüp bebeği" Louise Brown doğdu.
• 1981 - DİSK İlerici Deri-İş Sendikası Genel Başkanı Kenan Budak, İstanbul Yedikule'de polisler tarafından vurularak öldürüldü.
• 1984 - Salyut 7 kozmonotu Svetlana Savitskaya, uzayda yürüyen ilk kadın unvanını aldı.
• 1992 - Kürdistan Demokrat Partisi lideri Mesut Barzani ve Kürdistan Yurtseverler Birliği lideri Celal Talabani'ye, diplomatik Türk pasaportu verildiği açıklandı.
• 1992 - Türkiye'de Atatürk Barajı'nın iki ünitesi açıldı.
• 1994 - Ürdün Kralı Hüseyin ile İsrail Başbakanı İzak Rabin, savaş durumunu sona erdiren deklarasyonu imzaladılar.
• 2000 - Concorde uçağı Paris'ten kalkıştan kısa bir süre sonra düştü; 100 yolcu ve 9 mürettebattan kurtulan olmadı.
• 2009 - Irak Kürdistan Bölgesi'nde Parlamento ve Bölge Başkanlık seçimleri yapıldı.

• 1109 - I. Afonso, Leon Krallığı'ndan bağımsızlığını ilan ederek Portekiz Krallığı'nın ilk hükümdarı olmuştur (ö. 1185)
• 1394 - I. James, 1406'dan itibaren İskoçya kralı (ö. 1437)
• 1532 - Alphonsus Rodríguez, İspanyol bir Cizvit laik (rahip olmayan bir Cizvit) idi (ö. 1617)
• 1562 - Katō Kiyomasa, Azuchi-Momoyama ve Edo dönemlerinde yaşamış bir Japon daimyō (ö. 1611)
• 1797 - Augusta, Birleşik Krallık Kralı III. George ve Charlotte Mecklenburg-Strelitz'in yedinci oğlu olan Prens Adolphus, Cambridge Dükü'nün eşi (ö. 1889)
• 1831 - Cheoljong, Joseon Krallığı'nın 25. kralı (ö. 1864)
• 1844 - Thomas Eakins, Amerikalı ressam, heykeltıraş ve güzel sanatlar eğitmeni (ö. 1916)
• 1848 - Arthur Balfour, Birleşik Krallık'ın 33. Başbakanı (ö. 1930)
• 1857 - Koca Yusuf, Deliormanlı efsanevi Türk güreşçi (ö. 1898)
• 1894 - Gavrilo Princip, Sırp suikastçı (ö. 1918)
• 1894 - Walter Brennan, Amerikalı aktör (ö. 1974)
• 1902 - Eric Hoffer, Amerikalı yazar (ö. 1983)
• 1905 - Elias Canetti, Bulgar modernist romancı, oyun yazarı ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1994)
• 1910 - Adalet Cimcoz, Türk seslendirme sanatçısı, çevirmen, eleştirmen ve yazar (ö. 1970)
• 1917 - Osman Yüksel Serdengeçti, Türk siyasetçi ve gazeteci (ö. 1983)
• 1920 - Rosalind Franklin, İngiliz bilim insanı (ö. 1958)
• 1922 - John B. Goodenough, Amerikalı malzeme bilimci ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 2023)
• 1923 - Estelle Getty, Amerikalı aktris ve sinema oyuncusu (ö. 2008)
• 1926 - Cüneyd Orhon, Türk kemençe sanatçısı (ö. 2006)
• 1929 - Manuel Olivencia, İspanyol avukat ve akademisyen (ö. 2018)
• 1935 - Adnan Kaşıkçı, Suudi iş insanı (ö. 2017)
• 1936 - Glenn Marcus Murcutt, Avustralyalı mimar
• 1955 - Iman, Somalili manken, oyuncu ve girişimci
• 1955 - Orhan Doğan, Kürt asıllı Türk avukat ve siyasetçi (ö. 2007)
• 1956 - Frances Arnold, Amerikalı kimya mühendisi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi
• 1958 - Thurston Moore, Amerikalı şarkıcı-söz yazarı, müzisyen ve sanatçı
• 1961 - Bobbie Eakes, Amerikalı oyuncu
• 1963 - Timothy Peach, Alman-İngiliz oyuncu
• 1964 - Şerif Şeyh Ahmed, Somalili siyasetçi
• 1964 - Zeki Demirkubuz, Türk film yönetmeni, senarist, yapımcı ve oyuncu
• 1966 - Lynda Lemay, Kanadalı-Fransız kadın şarkıcı, söz yazarı ve müzisyen
• 1967 - Matt LeBlanc, Amerikalı oyuncu
• 1969 - Yvonne Sciò, İtalyan manken ve oyuncu
• 1972 - Pınar Dilşeker, Türk şarkıcı
• 1973 - Dani Filth, İngiliz şarkıcı
• 1973 - Deniz Çelik, Türk pop müzik sanatçısı, şarkı sözü yazarı ve besteci
• 1973 - Kevin Phillips, İngiliz eski millî futbolcu
• 1973 - Michael C. Williams, Amerikalı oyuncu
• 1974 - Lauren Faust, Alman asıllı Amerikalı animatör ve resimli taslak sanatçısı
• 1976 - Tera Patrick, Amerikalı porno yıldızı
• 1977 - Carolina Albuquerque, Brezilyalı voleybolcu
• 1978 - Louise Brown, İngiliz tüp bebek yöntemiyle doğan ilk insan
• 1979 - Allister Carter, İngiliz profesyonel snooker oyuncusu
• 1980 - Cha Du-Ri, Güney Koreli millî futbolcu
• 1980 - Antonella Serra Zanetti, İtalyan tenisçi
• 1981 - Conor Casey, Amerikalı teknik direktör ve eski futbolcu
• 1981 - Konstantin Haralambidis, Kıbrıs Cumhuriyeti eski millî futbolcusu
• 1981 - Yuichi Komano, Japon millî futbolcu
• 1982 - Brad Renfro, Amerikalı oyuncu (ö. 2008)
• 1983 - Nenad Krstić, Sırp basketbolcu
• 1984 - Görkem Karabudak, Türk müzisyen
• 1985 - James Lafferty, Amerikalı oyuncu
• 1985 - Nelson Piquet J., Brezilyalı yarış otomobili pilotu
• 1985 - Hugo Rodallega, Kolombiyalı futbolcudur
• 1986 - Abraham Gneki Guié, Fildişi'li futbolcu
• 1986 - Hulk, Brezilyalı futbolcu
• 1987 - Fernando, Brezilyalı futbolcu
• 1987 - Michael Welch, Amerikalı aktör
• 1987 - Eran Zahavi, İsrailli millî futbolcudur
• 1988 - Paulinho, Brezilyalı futbolcu
• 1988 - Duygu Erdoğan, Türk antrenör ve eski futbolcu
• 1988 - Anthony Stokes, İrlandalı millî futbolcu
• 1989 - Brad Wanamaker, Amerikalı basketbolcu
• 1989 - Olga Rotari, Moldovalı piyanist ve oda müzisyen
• 1991 - Hasan Piker, Türk asıllı Amerikan Twitch yayıncısı ve politik yorumcu
• 1994
  • Ecem Baltacı, Türk oyuncu
  • Jordan Lukaku, Belçikalı futbolcu
• 1996 - Filippo Ganna, İtalyan pist ve yol bisikletçisi

• 306 - Constantius Chlorus, Roma İmparatoru (d. 250)
• 1011 - İmparator Ichijō, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 66. imparatoru (d. 980)
• 1190 - Sibylla, 1186 ve 1190 yılları arasında eşi kral Guy Lüzinyanlı ile birlikte ortak Kudüs ve Akka Krallığı kraliçesi olmuştur (d. 1160)
• 1471 - Thomas Kempis, Katolik keşiş ve yazar (d. 1380)
• 1492 - Papa VIII. İnnocentius, 29 Ağustos 1484 - 25 Temmuz 1492 döneminde papalık yapmıştır (d. 1432)
• 1564 - I. Ferdinand, Kutsal Roma imparatoru (d. 1503)
• 1572 - Isaac Luria, Yahudi mistik (d. 1534)
• 1794 - André Chénier, Fransız yazar (d. 1762)
• 1834 - Samuel Taylor Coleridge, İngiliz şair (d. 1772)
• 1842 - Dominique Jean Larrey, Fransız cerrah (d. 1766)
• 1865 - James Barry, İngiliz Ordusunda askeri bir cerrahtı (d. 1789)
• 1887 - John Taylor, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 3. başkanı (d. 1808)
• 1916 - Mariya Aleksandrovna Ulyanova, Rus sosyalist devrimci (d. 1835)
• 1934 - Engelbert Dollfuss, Avusturyalı politikacı (suikast) (d. 1892)
• 1934 - Nestor Mahno, Ukraynalı anarko-komünist devrimci (d. 1888)
• 1969 - Otto Dix, Alman ressam ve gravürcü (d. 1891)
• 1974 - İsmet Küntay, Türk tiyatro yazarı (d. 1923)
• 1980 - Vladimir Vısotskiy, Rus tiyatro oyuncusu, şarkı sözü yazarı ve halk şarkıcısı (d. 1938)
• 1981 - Kenan Budak, Türk devrimci ve sosyalist sendikacı (d. 1952)
• 1982 - Hal Foster, Kanada kökenli Amerikalı çizgi roman ressamı ve Prince Valiant-Kahraman Prens'in yaratıcısı (d. 1892)
• 1986 - Vincente Minnelli, Amerikalı yönetmen (d. 1903)
• 1988 - Judith Barsi, Amerikalı oyuncu (d. 1978)
• 1991 - Lazar Moiseyeviç Kaganoviç, Sovyet siyasetçi ve devlet adamı (d. 1893)
• 1997 - William Ben Hogan, gelmiş geçmiş en iyi golfçülerden biri olarak görülen Amerikalı oyuncu (d. 1912)
• 2003 - John Schlesinger, İngiliz yönetmen ve Oscar ödülü sahibi (d. 1926)
• 2006 - Selçuk Parsadan, Türk dolandırıcı (d. 1952)
• 2008 - Randolph Frederick Pausch, Amerikalı bilgisayar bilimleri profesörü (d. 1960)
• 2009 - Nezihe Araz, Türk yazar ve gazeteci (d. 1920)
• 2010 - Vasco de Almeida e Costa, Portekizli deniz subayı ve siyasetçi (d. 1932)
• 2011 - Bakır Çağlar, Türk anayasa hukukçusu, akademisyen (d. 1941)
• 2011 - Mihalis Kakoyannis, Kıbrıs Rumu film yönetmeni ve yapımcısı (d. 1922)
• 2013 - Muhammed El-Brahmi, Tunuslu muhalif, siyasetçi (d. 1955)
• 2013 - Bernadette Lafont, Fransız oyuncu (d. 1938)
• 2013 - Kongarool Ondar, Rus sanatçı (d. 1962)
• 2014 - Çolpan İlhan, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1936)
• 2015 - Jacques Andréani, Fransız diplomat (d. 1929)
• 2016 - Bülent Eken, Türk eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1923)
• 2016 - Pierre Fauchon, Fransız siyasetçi ve hukukçu (d. 1929)
• 2016 - Halil İnalcık, Türk tarihçi (d. 1916)
• 2017 - Michael Johnson, Amerikalı pop, country ve folk şarkıcısı, gitarist (d. 1944)
• 2017 - Taro Kimura, Japon siyasetçi (d. 1965)
• 2017 - Marian Konieczny, Polonyalı heykeltıraş (d. 1930)
• 2017 - Barbara Sinatra, Amerikalı eski manken ve Franck Sinatra'nın eşi (d. 1927)
• 2018 - Sergio Marchionne, İtalyan-Kanadalı iş insanı (d. 1952)
• 2018 - Vahtang Balavadze, Gürcü güreşçi (d. 1927)
• 2019 - El-Beci Kaid es-Sibsi, Tunuslu avukat, politikacı ve Tunus Devlet Başkanı (d. 1926)
• 2019 - Farouk al-Fishawy, Mısırlı sinema ve televizyon oyuncusu (d. 1952)
• 2019 - Jorma Kinnunen, Fin Olimpiyat atleti (d. 1941)
• 2020 - Azimcan Askarov, Özbek asıllı Kırgız siyasi aktivist ve gazeteci (d. 1951)
• 2020 - Bernard Ładysz, Polonyalı opera sanatçısı ve aktör (d. 1922)
• 2020 - Flor Isava Fonseca, Venezuelalı spor yöneticisi, gazeteci ve yazar (d. 1921)
• 2020 - Helen Jones Woods, bir caz ve swing trombon müzisyeni (d. 1923)
• 2020 - John Saxon, İtalyan asıllı Amerikalı oyuncu (d. 1936)
• 2020 - José Mentor, Brezilyalı hukukçu ve siyasetçi (d. 1948)
• 2020 - Olivia de Havilland, İngiliz aktris ve Oscar ödülü sahibi (d. 1916)
• 2020 - Peter Green, İngiliz blues rock şarkıcısı, söz yazarı ve müzisyen (d. 1946)
• 2020 - Steven L. dePyssler, Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri subayı (d. 1919)
• 2021 - Otelo Saraiva de Carvalho, Portekizli rütbeli asker (d. 1936)
• 2022 - Geir Børresen, Norveçli aktör, kukla sanatçısı ve müzisyen (d. 1942)
• 2022 - Tatyana Moskvina, Rus gazeteci, romancı, aktris, radyocu, TV sunucusu, tiyatro ve film eleştirmeni (d. 1958)
• 2022 - Marit Paulsen, Norveçli-İsveçli gazeteci, yazar ve siyasetçi (d. 1939)
• 2022 - Yōko Shimada, Japon oyuncu (d. 1953)
• 2022 - Paul Sorvino, Amerikalı aktör (d. 1939)
• 2022 - David Trimble, Kuzey İrlandalı politikacı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1944)
• 2023 - Yılmaz Gruda, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, şair ve oyun yazarı (d. 1930)
• 2023 - Bo Goldman, Amerikalı senarist ve En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü sahibi (d. 1932)

Wikimedia Commons'ta 25_Temmuz ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.