İçeriğe atla

24 saatlik zaman

Kontrol Edilmiş
24 saatlik zaman12 saatlik zaman
00.0012.00 ö.ö.
(gün başı)
"12 geceyarısı"
01.001.00 ö.ö.
02.002.00 ö.ö.
03.003.00 ö.ö.
04.004.00 ö.ö.
05.005.00 ö.ö.
06.006.00 ö.ö.
07.007.00 ö.ö.
08.008.00 ö.ö.
09.009.00 ö.ö.
10.0010.00 ö.ö.
11.0011.00 ö.ö.
12.0012.00 ö.s.
12 öğle
13.001.00 ö.s.
14.002.00 ö.s.
15.003.00 ö.s.
16.004.00 ö.s.
17.005.00 ö.s.
18.006.00 ö.s.
19.007.00 ö.s.
20.008.00 ö.s.
21.009.00 ö.s.
22.0010.00 ö.s.
23.0011.00 ö.s.
24.00tanımsız
("12 gece yarısı")*
(gün sonu)
*Öğle ve gece yarısı arasındaki karışıklığa
bakınız.

24 saatlik zaman, günün geceden geceye akışını belirleyen bir zamanın düzenidir ve 24 saate ayrılır. Gece yarısı 0'dan 24'e kadar olan saatlerle ifade edilir. Bu sistem bugün dünyada en yaygın kullanılan zaman biçimidir.[1] Yine de 12 saatlik zaman, özellikle Avustralya, Kanada (Québec hariç), Hindistan, Filipinler, Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerde hâlâ yaygındır.[1] Birçok ülkede her iki zaman sistemi de kullanılmaktadır. 12 saatlik zaman; daha çok, kullanım kolaylığı için sesli iletişimde kullanılırken 24 saatlik zaman ise yazım kolaylığı açısından tercih edilmektedir. 24 saatlik biçim de askerî saat veya astronomik saat olarak Birleşik Devletler ve Kanada,[2] ayrıca nadir de olsa Avustralya'da yaygındır. Dünyanın bazı bölgelerinde demir yolu saati veya kıtasal saat olarak adlandırılır. Ayrıca zaman biçiminin Uluslararası standartıdır (ISO 8601).[3] Tıpta herhangi bir olayın ne zaman meydana geldiği ile ilgili karışıklıkları önlemek için genellikle 24 saatlik zaman kullanılır.

Açıklama

24 saatlik biçimdeki günlük zaman, ss.dd (örneğin 01.23) veya ss.dd.sn (örneğin 01.23.45) biçiminde yazılır. Buradaki ss (00 ile 23 arası), gece yarısından beri geçen saatin sayısal gösterimidir. dd (00 ile 59 arası), son tam saatten beri geçen dakikaları gösterir. sn ise (00 ile 59 arası) son tam dakikadan beri geçen saniyeleri gösterir. Artık saniye durumunda ss, 60 olabilir. Artık sıfır, 10'dan küçük sayılar için eklenir. Bu sıfır saat için isteğe bağlıdır. Fakat çok nitelik gerektiren bilgisayar uygulamalarında yaygın olarak kullanılır. (örneğin, ISO 8601'de). Saniyenin küçük birimleri kullanıldığında, saniyeler ondalık işareti ile ayrılan kesirli kısım 01.23.45.678 örneğinde olduğu gibi bir virgül ya da noktadan sonra gelir. Saat, dakika ve saniye arasındaki en yaygın kullanılan işaret, ISO 8601'de de sembol olarak kullanılan iki noktadır. Eskiden bazı Avrupa ülkeleri işaret olarak nokta kullandı. Fakat zaman gösteriminde ulusal standartların çoğu, uluslararası standart değiştiğinden beri nokta kullanmaktadır. Bilgisayar protokolleri, Linux işletim sistemi çekirdeğinin Ubuntu 10.10 sürümünde veya Windows işletim sistemi çekirdeğinin Windows 7 sürümünün 6.1.7600 sürüm numarasında ya da Mac OS işletim sisteminin Mac OS X 10.6 (Snow Leopard) sürümündeki noktalar gibi işletim sistemleri sürümleri ifade ederken nokta kullanılır. Bazı yerlerde (2359 sayısında) ve (18h45) gibi sadece saat ve dakikanın ifade edildiği yerlerde işaret kullanılmaz.

Geceyarısı 00.00 ve 24.00

24 saatlik gösterimde gün, gece yarısı 00.00'da ve günün son dakikası da 23.59'da başlar. Elverişli olduğunda 24.00 gösterimi gece yarısını ifade etmesi için bazı tarihlerin sonunda kullanılabilir. Bazı günlerde 24.00, sonraki günü ifade eden 00.00 ile aynıdır.

24.00 gösterimi bir zaman aralığında genellikle tam gün sonunu ifade etmek için kullanılır. Tipik kullanımı saatin başlangıcından gece yarısı sonuna kadardır. Örneğin, "00.00-24.00", "07.00-24.00" gibi. Benzer şekilde bazı demir yolu zaman tabloları kalkış zamanı olarak 00.00 ve varış zamanı olarak 24.00 gösterir. Yasal ilişkiler daha çok günün başlangıcı olan 00.00'dan başlar, gün sonu 24.00'te biter.

24 saatlik gösterim, belli bir tarihteki gece yarısının başlangıcı (00.00) ile bitişi (24.00) arasından kesin bir ayrım yapmaz. Çok yaygın kullanımı yoktur.

24.00'ten başka gün zamanı gösterimleri (24.01 veya 25.59), ne yaygın kullanılır ne de herhangi bir standartla ilişkilidir. Yine de Japonya ve Hong Kong'da televizyon yayıncılığı, çalışma saatleri gece yarısını aştığında ve özel içerikler ifade etmek için kullanılır. Kopenhag gibi bazı Avrupa Kamu taşıma sistemlerinde, örneğin 03.45 yerine 27.45 olarak gösterilir.

Çoğu dijital saatler 00.00 ile 23.59 arasındakileri gösterir. İstisnai olarak, örneğin Bosch veSiemens gibi mutfak gereçleri üreten Avrupa şirketlerinin mikrodalga aletler gibi ürünleri, standart 00.00 yerine 24.00 gösterir.

Bilgisayar desteği

Çoğu ülkede bilgisayarlar ön tanımlı olarak zamanı 24 saatlik gösterir. Örneğin Windows ön tanımlı olarak, eğer bilgisayar dili ve bölge ayarları şu gibi ülkelerde ön tanımlı olarak 12 saatlik gösterir.

Askerî saat

Kanada ve Birlişik Devletler'de "askerî saat" (military time) terimi, 24 saatlik zamanla eş anlamlıdır.[4] Bu bölgelerde gün saatinde, 12 saatlik zaman gösterimi kullanılır. 12, 1, ..., 11 gibi gün saatlerini "ö.ö. (a.m.)" ve "ö.s. (p.m.)" ön ekleriyle günün iki arasını ayırarak hesaplamak için kullanılır. Buralarda 24 saatlik zaman sadece askerî, havacılık, seyir, meteoroloji, astronomi, bilgisayar, lojistik, belirme hizmetleri, hastaneler gibi birkaç belirli alanda yaygın olarak bilinir.

Tarihçe

Paolo Uccello'nun resmettiği ve Floransa Katedralinde bulunan "Dört İncil Yazarının Yüzleri (1443)
Venedik'teki 24 zaman dilimli saat kulesi saatleri, 1'den 12'ye kadar iki kez listeler.

24 saatlik zaman sistemi yüzyıllardan beri, özellikle bilimciler, astronotlar, seyyahlar ve saatçiler tarafından kullanılmaktadır. 24 saatlik sistemin kullanıldığı birçok görünür yapı örnekleri vardır. İzmir saat kulesi buna bir örnektir.

Britanya ve Kanada askeriyesi 24 saatlik zamanı ilk kez 1917'de kullanmaya başlamıştır.[5] Bundan önce askeriye "a.m." (ö.ö.) ve "p.m." (ö.s.) eklerini kullanıyordu.

Britanya'da 24 saatlik zamanın günlük yaşamda kullanımı 20. yüzyılın başlarında düzenli olarak büyümeye başladı. 1934'te, BBC'nin radyo programı olan Radio Times, program dinlemek için 24 saatlik zamanı kullandı.

Eleştiri ve işlek problemler

24 saatlik zamanın bazı gösterimsel nitelikleri eksiktir.

Birleşik Krallık gibi bazı diğer ülkeler, 24 saatlik gösterimde bile genellikle 12 saatlik gösterimini telaffuz etmektedir.

  • Gonglu saatler, 24 saatlik zamanda bazen çalmazlar (ses çıkarmazlar).

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Dünyada kullanılan tarih ve saat gösterim biçimlerinin bilgisayar büyük işletim sistemlerinin yerel ayarları olarak ayrıntılı olarak görmek için Temel Yerel Veri Depolama'ya Ülkeye göre tarih ve saat gösterimi maddelerine bakınız.
  2. ^ "U.S. Government Printing Office, Style Manual". 21 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2010. 
  3. ^ Uluslararası Standart ISO 8601: Veri elemanları ve aktarım biçimleri – Bilgi aktarımı – Tarih ve saat gösterimi. Uluslararası Standartlar Teşkilatı, 3. ed., 2004.
  4. ^ Space Archive: Military Time 25 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  5. ^ Dancocks, Daniel G. Kahraman Kanadalılar: 10. Kanada Piyade Taburu hikâyesi 1914-1919

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Unix</span>

UNIX türevi işletim sistemleri çok işlemcili çok pahalı makinelerden tek işlemcili, basit ve çok ucuz ev bilgisayarlarına kadar pek çok cihaz üzerinde çalışabilen esnek ve sağlamlığı çok değişik koşullarda test edilmiş sistemlerdir. Fakat özellikle kararlı yapısı ve çok kullanıcılı-çok görevli yapısıyla çok işlemcili sunucularda adeta standart haline gelmiştir ve özellikle akademik dünyada iş istasyonları üzerinde çok yaygın bir kullanım alanı bulmuştur. UNIX, Interdata 7/32, VAX ve Motorola 68000 arasında hızla yayıldı.

<span class="mw-page-title-main">Miladi takvim</span> Güneş yılı esasına dayanan ve uluslararası alanda en çok kabul gören takvim

Miladi takvim ya da Gregoryen takvimi, Roma İmparatoru Jül Sezar tarafından kabul edilen Jülyen takviminin yerine, Papa XIII. Gregorius tarafından yaptırılan bir takvimdir. İsa'nın doğduğu yılı milat olarak alan bu takvim, Dünya'nın Güneş etrafındaki dönüş süresi olan 365 gün, 6 saatlik zamanı "1 yıl" olarak kabul eder. Günümüzde dünyada en yaygın olarak kullanılan takvimdir.

<span class="mw-page-title-main">DOS</span> bilgisayarlar için ufak ve basit işletim sistemi

DOS, bilgisayarlar için ufak ve basit bir işletim sistemi türü olup, ana görevi disket ve sabit disk gibi saklama ortamlarının yönetimidir.

<span class="mw-page-title-main">Yazılım</span> bilgisayarın somut olmayan çalıştırılabilir bileşeni

Yazılım, değişik ve çeşitli görevler yapma amaçlı tasarlanmış elektronik aygıtların birbirleriyle haberleşebilmesini ve uyumunu sağlayarak görevlerini ya da kullanılabilirliklerini geliştirmeye yarayan makine komutlarıdır.

Cumartesi, haftanın cumadan sonra ve pazardan önce gelen günüdür. Cumartesi yaygın olarak kullanılan pek çok takvime göre haftanın yedinci ve dolayısıyla son günüdür, ancak ISO 8601 standardına göre haftanın sondan bir önceki (altıncı) günüdür. Latince adı dies Saturni Eski İngilizceye Saeternesdaeg olarak girmiştir. Cumartesi gününe, en geç 2. yüzyılda, Vettius Valens'e göre günün ilk saatini kontrol eden Satürn gezegeninin adı verilmiştir. Bundan önce Eski İngilizce adı sunnanæfen idi.

<span class="mw-page-title-main">Artık saniye</span>

Artık saniye, Dünya'nın Güneş etrafındaki turunu çeşitli nedenlerle yavaş ya da hızlı gerçekleştirmesi sonucu yıl sonunda meydana gelen fazlalık.

Gün, günlük kullanımda yirmi dört saate karşılık gelen bir zaman birimidir. Bu süre yaklaşık olarak Güneş'in belli bir noktadaki meridyenden iki geçişi arasındaki zamanın yıl içerisindeki ortalamasıdır. Dünyanın uzak yıldızlara göre kendi ekseni etrafında bir tam tur yapması için gereken süreye yıldız günü denir, gözlemevlerinde kullanılan bu zaman birimi 23 saat 56 dakikadır.

İnç, 2,54 cm uzunluğundaki uzunluk ölçüsü birimidir. işareti ile ifade edilir. İngiliz birimleri, Emperyal birimler, Birleşik Devletler geleneksel birimleri gibi farklı sistemlerin bir parçasıdır. Uzunluk değeri sistemden sisteme değişebilir. Alan hesaplamalarında inç kare, hacim hesaplamalarında ise inç küp adını alır.

<span class="mw-page-title-main">Atom saati</span> Atomların rezonans frekanslarını sayarak zamanı ölçen saat çeşidi

Atom saati, atomların rezonans frekanslarını sayarak zamanı ölçen bir saat çeşididir. 3 milyon yılda 1 saniye hata yapmalarının ihtimali sadece % 22,522'dir.

<span class="mw-page-title-main">Yaz saati uygulaması</span> Periyodik olarak saatlerin belirli bir miktarda değiştirilmesi

Yaz saati uygulaması (YSU), herhangi bir ülkede veya bölgede gün ışığından, sabahları daha az, öğleden sonra daha çok yararlanmak üzere, periyodik olarak, saatlerin belirli bir miktarda değiştirilmesidir. Genellikle, bu uygulama kapsamında saatler ilkbahar başlangıcında bir saat ileri, sonbaharda ise bir saat geri alınır. Çağdaş yaz saati uygulaması ilk defa 1895 yılında Yeni Zelandalı bir böcekbilimci olan George Vernon Hudson tarafından önerildi. O günden sonra birçok ülke bu uygulamayı benimseyerek kullanmaya başladı. Bununla birlikte, yaz saati uygulamaları ülkeler arasında farklılık gösterebilir.

<span class="mw-page-title-main">Komut satırı</span> yazıyla komutlar girilen ve çıktının da yazıyla ifade edildiği bilgisayar arayüz sistemi

Komut satırı, bir bilgisayar kullanıcısının, belirli metinleri (komutları) girerek, bilgisayarla iletişime geçmesini sağlar. Komut satırı arayüzleri; konsol, kabuk, terminal veya uçbirim diye de adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Kilowatt saat</span> enerji birimi

Kilowatt saat,, 1000 watt saat veya 3.6 megajoule'e eşdeğer bir enerji birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Akıllı saat</span>

Akıllı saat bir bilgisayar sistemi ile entegre edilmiş kol saati ve giyilebilir bilgisayardır. Akıllı saat halen giyilebilir teknoloji ürünlerinin en iyisi olarak bilinmektedir. İlk modelleri basit hesap makinesi, çeviri ve oyun gibi ekstralara sahip olan akıllı saatlerin modern modelleri daha çok "giyilebilen bilgisayarlar" olarak tanımlanmaktadır. Modern akıllı saatler günlük kullanım için yerel bir dokunmatik ekran arayüzü, ilişkili bir akıllı telefon uygulaması yönetimi ve telemetri sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Kol saati</span> saate daha kolay ulaşabilmeleri için tasarlanmış, saat kadranına sahip ve bileğe takılan bir araç

Kol saati, insanların saate daha kolay ulaşabilmeleri için tasarlanmış, saat kadranı'na sahip ve bileğe takılan bir araç. Kol saatleri kendi aralarında üçe ayrılır: Analog saat, dijital saat ve akıllı saatler.

<span class="mw-page-title-main">Zaman damgası</span>

Zaman damgası, herhangi bir olayın ne zaman meydana geldiğini, genellikle saniyenin küçük bir kısmına yakın bir doğrulukta, tarih ve zaman olarak tanımlayan bir karakter veya kodlanmış bilgi dizisidir. Zaman damgası terimi postanelere gelen evrakın ne zaman teslim alındığını belirlemek için, gelen evrak ya da diğer belgeler üzerine tarih ve zamanın damgalanmasından türemiştir. En çok karşılaşılan zaman damgası örnekleri mektuplar üzerindeki posta damgaları veya kartlara kaydedilen giriş ve çıkış zamanlarıdır.

12 saatlik zaman, günün geceden geceye akışını belirleyen bir zamanın düzeni. 24 saatten oluşan günü ö.ö. ve ö.s. olarak iki periyota böler. Her periyot; 12, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 ve 11 sayılarından oluşur. 24 saatlik zaman döngüsü gece yarısı 12'de başlar, öğlen 12'yi geçer ve günün sonundaki gece yarısına kadar devam eder. 12 saatlik zaman, MÖ 2. binyılın ortalarından MS 16. yüzyıla kadar geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">UTC farkı</span>

UTC farkı, belirli bir yer ve tarih için Eşgüdümlü Evrensel Zaman (UTC) ile yerel saat arasında olan farktır. Ülkelerin coğrafi konumlarına göre bu fark değişir. Örneğin Kâbil için fark +04.30 iken Berlin için UTC farkı +01:00, +0100 veya +01'dir.

Kriptografide, doldurma birçok farklı uygulamaya işaret eder.

Türkiye'deki tarih ve saat gösterimi, ISO 8601 standartlarındadır. Küçük endian tarih formatı kullanılır ve 24 saatlik zaman sistemi 12 saatlik zaman sisteminden daha yaygındır. Resmî olarak Miladi takvim kullanılır ve saat dilimi UTC+03.00'tür (TSİ).

Tayland'daki tarih ve saat gösterimi 1992 yılından beri ISO 8601 standartlarındadır. TIS 1111.2535 altında benimsemiştir. Ancak uygulamada bazı farklılıklar vardır.