İçeriğe atla

22. Türkiye Hükûmeti

IV. Menderes Hükümeti

Türkiye hükûmeti
Kuruluş tarihi9 Aralık 1955
Fesih tarihi25 Aralık 1957
Kişiler ve kuruluşlar
Devlet başkanıCelal Bayar
Hükümet başkanıAdnan Menderes
Bakan sayısı17
Üye partilerDemokrat Parti
Meclisteki durumuÇoğunluk hükûmeti
389 / 541
Ana muhalefet partisiCumhuriyet Halk Partisi
Ana muhalefet lideriİsmet İnönü
Tarihçe
Seçim1954 Türkiye genel seçimleri
Yasama dönemi10. dönem
Öncül21. Türkiye Hükûmeti
Ardıl23. Türkiye Hükûmeti

22. Türkiye Hükûmeti veya IV. Menderes Hükûmeti, 9 Aralık 1955 - 25 Kasım 1957 tarihleri arasında görev yaptı. Dördüncü Menderes Hükûmeti olarak bilinir.[1]

Arka plan

Bir önceki hükûmetin başbakanı Adnan Menderes, "ispat hakkı" olarak adlandırılan basın özgürlüğü konusunda yaşanan siyasi kriz nedeniyle istifa etti. Ancak partisi Demokrat Parti (DP) parlamentoda çoğunluğa sahipti ve bu nedenle bir sonraki kabineyi de kurdu.

Kabine

Görev[2][3]İsim
Başbakan Adnan Menderes
Devlet Bakanı Mehmet Cemil Bengü
9 Aralık 1955 - 12 Ekim 1956
Şemi Ergin
9 Aralık 1955 - 28 Temmuz 1957
Fatin Rüştü Zorlu
28 Temmuz 1957 - 25 Kasım 1957
Emin Kalafat
Hüseyin Celal Yardımcı
Adalet Bakanı Hüseyin Avni Göktürk
Millî Savunma Bakanı Adnan Menderes
9 Aralık 1955 - 28 Temmuz 1957
Şemi Ergin
28 Temmuz 1957 - 25 Kasım 1957
İçişleri Bakanı İbrahim Etem Menderes
9 Aralık 1955 - 12 Ekim 1956
Namık Gedik
12 Ekim 1956 - 25 Kasım 1957
Dışişleri Bakanı Mehmet Fuad Köprülü
9 Aralık 1955 - 20 Haziran 1956
İbrahim Ethem Menderes
20 Haziran 1956 - 25 Kasım 1957
Maliye Bakanı Nedim Ökmen
9 Aralık 1955 - 24 Ağustos 1956
Hasan Polatkan
3 Aralık 1956 - 25 Kasım 1957
Ekonomi ve Ticaret Bakanı Fahrettin Ulaş
9 Aralık 1955 - 13 Nisan 1956
Zeyyat Mandalinci
7 Mayıs 1956 - 30 Kasım 1956
Abdullah Aker
30 Kasım 1956 - 25 Kasım 1957
Millî Eğitim Bakanı Ahmet Özel
9 Aralık 1955 - 12 Nisan 1957
Hüseyin Celal Yardımcı
12 Nisan 1957 - 25 Kasım 1957
Bayındırlık Bakanı Muammer Çavuşoğlu
9 Aralık 1955 - 12 Ekim 1956
İbrahim Ethem Menderes
12 Ekim 1956 - 25 Kasım 1957
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Nafiz Körez
Gümrük ve Tekel Bakanı Hadi Hüsman
Ulaştırma Bakanı Arif Demirer
Tarım Bakanı Esat Budakoğlu
Çalışma Bakanı Mehmet Mümtaz Tarhan

Sonrası

Hükûmet, 27 Ekim 1957 tarihinde yapılan ve DP'nin azalan bir destekle de olsa bir kez daha çoğunluğu kazandığı genel seçimler nedeniyle sona erdi.

Kaynakça

  1. ^ "Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 17 Mart 2003. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020. 
  2. ^ Official page of prime minister 15 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ "IV. Menderes Hükümeti Bakanlar Kurulu". web.archive.org. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Celâl Bayar</span> 3. Türkiye cumhurbaşkanı (1950–1960)

Mahmut Celalettin Bayar, Türk ekonomist, siyasetçi ve eski cumhurbaşkanı. Çağdaş Türkiye'nin siyasi yaşamının çeşitli dönemlerinde önemli roller oynamış olan Bayar, Meclis-i Mebusan üyesi, cumhuriyet döneminde iktisat vekili, Mustafa Kemal Atatürk'ün son başbakanı ve 1950-1960 arasında Türkiye'nin üçüncü ve asker kökenli olmayan ilk cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Adnan Menderes</span> 9. Türkiye başbakanı

Ali Adnan Menderes, Türk siyasetçi. 1950-60 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığı görevinde bulundu. Ayrıca, aynı tarihler arasında kurucuları arasında yer aldığı Demokrat Parti (DP) Genel Başkanlığını yürüttü. Menderes, Türkiye siyasi tarihinde idam edilen ilk ve tek Türkiye Cumhuriyeti başbakanı olarak tarihe geçti. 1990'da Türkiye Büyük Millet Meclisi çıkardığı yasayla, Menderes ve onunla beraber idam edilen Maliye Bakanı Hasan Polatkan ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'ya itibarlarını iade etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (1946)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1946–1960)

Demokrat Parti, 7 Ocak 1946'da kurulan, kurulduğu yıl yapılan seçimlerde azınlıkta kalıp 4 yıl sonra yapılan seçimlerde 27 yıllık tek parti dönemini sona erdiren Türk siyasi partisi olarak bilinir. Sırasıyla 1950, 1954 ve 1957 seçimlerini kazanmış ve 10 yıl boyunca iktidar olmuştur. Demokrat Parti, 27 Mayıs 1960 askeri darbesi ile iktidardan düşürülmüş ve 29 Eylül 1960'ta kapatılmıştır. Demokrat Parti'nin kısaltması DP olarak yazılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fevzi Lütfi Karaosmanoğlu</span> Türk siyasetçi ve gazeteci

Fevzi Lütfi Karaosmanoğlu Türk gazeteci ve siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Parti (Türkiye)</span> Türkiyede eski bir siyasi parti

Demokratik Parti, 1970-1980 yılları arasında faaliyet göstermiş Türk siyasi partisi. Demokrat Parti'nin gerçek siyasal mirasçısı olma iddiasıyla ortaya çıktı. Celâl Bayar'ın desteğiyle 1973 seçimlerinde başarı sağlayan parti, 1975 yılında çözülmeye başladı. 1977 seçimleri ile birlikte siyasi arenadaki gücünü kaybettiyse de 1978 yılında Bülent Ecevit başkanlığında kurulan 42. Türkiye Hükûmetinde yerini aldı.

<span class="mw-page-title-main">1950 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 9. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1950 Türkiye genel seçimleri, 14 Mayıs 1950 tarihinde düzenlenen ve TBMM 9. dönem milletvekillerinin belirlendiği seçim. "Gizli oy, açık tasnif" yönteminin ilk kez uygulandığı 1950 seçimleri, Türkiye tarihinin ilk demokratik seçimi olarak kabul edilir. 1946 genel seçimlerinden sonra, Cumhuriyet tarihinde tek dereceli olarak düzenlenen ve birden fazla partinin katıldığı ikinci milletvekilliği genel seçimidir.

<span class="mw-page-title-main">1954 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 10. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1954 Türkiye genel seçimleri, 2 Mayıs 1954 tarihinde TBMM'de görev yapacak 10. dönem milletvekilleri için yapılan seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1957 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 11. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1957 Türkiye genel seçimleri, 27 Ekim 1957 tarihinde TBMM 11. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1961 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 12. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1961 Türkiye genel seçimleri, 15 Ekim 1961 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi 12. yasama döneminde görev yapacak 450 milletvekilini belirlemek için yapılan genel seçim. 27 Mayıs Darbesi'nin ardından yapılan ilk genel seçimlerdir. 1961 Senato seçimleri ile aynı gün yapılan seçimlerde milletvekili seçimi zarfları "pembe", Cumhuriyet Senatosu seçimi zarfları ise "yeşil" renkli olarak belirlenmişti.

<span class="mw-page-title-main">Hayrettin Erkmen</span> Türk siyasetçi

Hayrettin Erkmen, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">56. Türkiye Hükûmeti</span> IV. Ecevit Hükûmeti (1999)

56. Türkiye Hükûmeti veya IV. Ecevit Hükûmeti, 11 Ocak 1999-28 Mayıs 1999 tarihleri arasında görev yapan, Demokratik Sol Parti genel başkanı Bülent Ecevit'in kurduğu Türkiye hükûmetidir. Dördüncü Ecevit Hükûmeti olarak da bilinir.

Ahmet Mükerrem Sarol, Türk doktor, siyasetçi, milletvekili ve devlet bakanı.

<span class="mw-page-title-main">42. Türkiye Hükûmeti</span> III. Ecevit Hükûmeti (1978–1979)

42. Türkiye Hükûmeti, III. Ecevit Hükûmeti veya Motel Hükûmeti, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit başkanlığında kurulan hükûmet, 5 Ocak 1978 - 12 Kasım 1979 tarihleri arası görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">20. Türkiye Hükûmeti</span> II. Menderes Hükûmeti (1951–1954)

20. Türkiye Hükûmeti veya II. Menderes Hükûmeti, 9 Mart 1951 - 17 Mayıs 1954 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">39. Türkiye Hükûmeti</span> IV. Demirel Hükûmeti (1975–1977)

39. Türkiye Hükûmeti, IV. Demirel Hükûmeti veya I. Milliyetçi Cephe Hükûmeti, Süleyman Demirel'in başkanlığında, 31 Mart 1975 tarihinde kuruldu. Adalet Partisi, Millî Selamet Partisi, Cumhuriyetçi Güven Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisinin koalisyonu ile kurulan hükûmet, 21 Haziran 1977 tarihine kadar görev yaptı. Dördüncü Demirel Hükûmeti olarak kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">32. Türkiye Hükûmeti</span> III. Demirel Hükûmeti (1970–1971)

32. Türkiye Hükûmeti veya III. Demirel Hükûmeti, Süleyman Demirel'in başkanlığında, 6 Mart 1970 tarihinde kuruldu. Adalet Partisi tarafından kurulan hükûmet, 26 Mart 1971 tarihine kadar görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">19. Türkiye Hükûmeti</span> I. Menderes Hükûmeti (1950–1951)

19. Türkiye Hükûmeti veya I. Menderes Hükûmeti, 22 Mayıs 1950 - 9 Mart 1951 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">21. Türkiye Hükûmeti</span> III. Menderes Hükûmeti (1954–1955)

21. Türkiye Hükûmeti veya III. Menderes Hükûmeti, 17 Mayıs 1954 - 9 Aralık 1955 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">23. Türkiye Hükûmeti</span> V. Menderes Hükûmeti (1957–1960)

23. Türkiye Hükûmeti veya V. Menderes Hükûmeti, 25 Aralık 1957 - 27 Mayıs 1960 tarihleri arasında görev yaptı. Beşinci Menderes Hükûmeti olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">26. Türkiye Hükûmeti</span> Türkiyenin ilk koalisyon hükûmeti (1961–1962)

26. Türkiye Hükûmeti veya VIII. İnönü Hükûmeti, 27 Mayıs Darbesi'nin ardından düzenlenen 1961 seçiminin ertesinde kurulan ilk hükûmettir. Sekizinci İnönü Hükûmeti olarak da bilinir. Cumhuriyet tarihinin ilk koalisyon hükûmetidir. İsmet İnönü'nün başkanlığında Cumhuriyet Halk Partisi ile Adalet Partisi arasında büyük koalisyon hükûmetidir ve 20 Kasım 1961 - 25 Haziran 1962 tarihleri arasında görev yapmıştır.