İçeriğe atla

21. Türkiye Hükûmeti

III. Menderes Hükümeti

Türkiye hükûmeti
Kuruluş tarihi17 Mayıs 1954
Fesih tarihi9 Aralık 1955
Kişiler ve kuruluşlar
Devlet başkanıCelal Bayar
Hükümet başkanıAdnan Menderes
Bakan sayısı17
Üye partilerDemokrat Parti
Meclisteki durumuÇoğunluk hükûmeti
491 / 541
Ana muhalefet partisiCumhuriyet Halk Partisi
Ana muhalefet lideriİsmet İnönü
Tarihçe
Seçim1954 Türkiye genel seçimleri
Yasama dönemi10. dönem
Öncül20. Türkiye Hükûmeti
Ardıl22. Türkiye Hükûmeti

21. Türkiye Hükûmeti veya III. Menderes Hükûmeti, 17 Mayıs 1954 - 9 Aralık 1955 tarihleri arasında görev yaptı.[1]

Arka plan

Demokrat Parti (DP) 2 Mayıs 1954 tarihinde yapılan seçimleri kazandı. Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Adnan Menderes'i yeni hükûmeti kurmakla görevlendirdi.

Kabine

Görev[2][3]İsim
Başbakan Adnan Menderes
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Fatin Rüştü Zorlu
17 Mayıs 1954 - 29 Temmuz 1955
Mehmet Fuad Köprülü
29 Temmuz 1955 - 9 Aralık 1955
Devlet Bakanı Mükerrem Sarol
17 Mayıs 1954 - 12 Ekim 1955
Osman Kapani
17 Mayıs 1954 - 15 Eylül 1955
İbrahim Ethem Menderes
15 Eylül 1955 - 30 Eylül 1955
Fahrettin Ulaş
30 Eylül 1955 - 9 Aralık 1955
Adalet Bakanı Osman Şevki Çiçekdağ
Millî Savunma Bakanı İbrahim Ethem Menderes
17 Mayıs 1954 - 15 Eylül 1955
Adnan Menderes
15 Eylül 1955 - 9 Aralık 1955
İçişleri Bakanı Namık Gedik
Dışişleri Bakanı Mehmet Fuad Köprülü
17 Mayıs 1954 - 29 Temmuz 1955
Adnan Menderes
29 Temmuz 1955 - 9 Aralık 1955
Maliye Bakanı Hasan Polatkan
Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Celal Yardımcı
Bayındırlık Bakanı Kemal Zeytinoğlu
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Behçet Uz
Gümrük ve Tekel Bakanı Emin Kalafat
Ulaştırma Bakanı Muammer Çavuşoğlu
Tarım Bakanı Nedim Ökmen
Çalışma Bakanı Hayrettin Erkmen
İşletmeler Bakanı Fethi Çelikbaş
17 Mayıs 1954 - 6 Aralık 1954
Samet Ağaoğlu
6 Aralık 1954 - 9 Aralık 1955

Sonrası

Hükûmet mecliste çoğunluğun desteğine sahip olmasına rağmen, Adnan Menderes "ispat hakkı" olarak adlandırılan basın özgürlüğü konusunda yaşanan siyasi kriz nedeniyle istifa etti. Bu istifanın ardından bir grup milletvekili DP'den ayrılarak Hürriyet Partisini kurdu.

Kaynakça

  1. ^ "Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 17 Mart 2003. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020. 
  2. ^ Official page of prime minister 15 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ "III. Menderes Hükümeti Bakanlar Kurulu". web.archive.org. 29 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Adnan Menderes</span> 9. Türkiye başbakanı

Ali Adnan Menderes, Türk siyasetçi. 1950-60 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığı görevinde bulundu. Ayrıca, aynı tarihler arasında kurucuları arasında yer aldığı Demokrat Parti (DP) Genel Başkanlığını yürüttü. Menderes, Türkiye siyasi tarihinde idam edilen ilk ve tek Türkiye Cumhuriyeti başbakanı olarak tarihe geçti. 1990'da Türkiye Büyük Millet Meclisi çıkardığı yasayla, Menderes ve onunla beraber idam edilen Maliye Bakanı Hasan Polatkan ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'ya itibarlarını iade etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fatin Rüştü Zorlu</span> Türk diplomat ve siyasetçi

Ahmet Fatin Zorlu, Türk siyasetçi ve diplomattır. 1957-1960 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı olarak görev aldı. Bundan önce ise 1954-55 yılları arasında Başbakan Yardımcılığı yaptı. 27 Mayıs Darbesi sonrası başlatılan Yassıada Yargılamaları sonrası Başbakan Adnan Menderes ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan ile birlikte İmralı adasında idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (1946)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1946–1960)

Demokrat Parti, 7 Ocak 1946'da kurulan, kurulduğu yıl yapılan seçimlerde azınlıkta kalıp 4 yıl sonra yapılan seçimlerde 27 yıllık tek parti dönemini sona erdiren Türk siyasi partisi olarak bilinir. Sırasıyla 1950, 1954 ve 1957 seçimlerini kazanmış ve 10 yıl boyunca iktidar olmuştur. Demokrat Parti, 27 Mayıs 1960 askeri darbesi ile iktidardan düşürülmüş ve 29 Eylül 1960'ta kapatılmıştır. Demokrat Parti'nin kısaltması DP olarak yazılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Polatkan</span> Türk siyasetçi ve maliyeci

Hasan Polatkan, Kırım Tatarı kökenli Türk siyasetçi ve maliyeci. Mayıs ile Aralık 1950 arasında kısa bir dönem Çalışma Bakanlığı görevine getirildi. 1950-60 yılları arasında ise Maliye Bakanlığı görevinde bulundu. 27 Mayıs Darbesi sonrası başlatılan Yassıada Yargılamaları sonrası Başbakan Adnan Menderes ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ile birlikte İmralı adasında idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Parti (Türkiye)</span> Türkiyede eski bir siyasi parti

Demokratik Parti, 1970-1980 yılları arasında faaliyet göstermiş Türk siyasi partisi. Demokrat Parti'nin gerçek siyasal mirasçısı olma iddiasıyla ortaya çıktı. Celâl Bayar'ın desteğiyle 1973 seçimlerinde başarı sağlayan parti, 1975 yılında çözülmeye başladı. 1977 seçimleri ile birlikte siyasi arenadaki gücünü kaybettiyse de 1978 yılında Bülent Ecevit başkanlığında kurulan 42. Türkiye Hükûmetinde yerini aldı.

<span class="mw-page-title-main">1954 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 10. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1954 Türkiye genel seçimleri, 2 Mayıs 1954 tarihinde TBMM'de görev yapacak 10. dönem milletvekilleri için yapılan seçimlerdir.

Fethi Çelikbaş Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Ekrem Alican</span> Türk siyasetçi ve maliyeci

Ali Ekrem Alican, Türk siyasetçi ve maliyeci.

Ahmet Mükerrem Sarol, Türk doktor, siyasetçi, milletvekili ve devlet bakanı.

<span class="mw-page-title-main">42. Türkiye Hükûmeti</span> III. Ecevit Hükûmeti (1978–1979)

42. Türkiye Hükûmeti, III. Ecevit Hükûmeti veya Motel Hükûmeti, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit başkanlığında kurulan hükûmet, 5 Ocak 1978 - 12 Kasım 1979 tarihleri arası görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">20. Türkiye Hükûmeti</span> II. Menderes Hükûmeti (1951–1954)

20. Türkiye Hükûmeti veya II. Menderes Hükûmeti, 9 Mart 1951 - 17 Mayıs 1954 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">18. Türkiye Hükûmeti</span> Günaltay Hükûmeti (1949–1950)

18. Türkiye Hükûmeti veya Günaltay Hükûmeti, 16 Ocak 1949 - 22 Mayıs 1950 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">15. Türkiye Hükûmeti</span> Peker Hükûmeti (1946–1947)

15. Türkiye Hükûmeti veya Peker Hükûmeti, 7 Ağustos 1946 - 10 Eylül 1947 tarihleri arasında Recep Peker başkanlığında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">17. Türkiye Hükûmeti</span> II. Saka Hükûmeti (1948–1949)

17. Türkiye Hükûmeti veya II. Saka Hükûmeti, 10 Haziran 1948 - 16 Ocak 1949 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">19. Türkiye Hükûmeti</span> I. Menderes Hükûmeti (1950–1951)

19. Türkiye Hükûmeti veya I. Menderes Hükûmeti, 22 Mayıs 1950 - 9 Mart 1951 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">22. Türkiye Hükûmeti</span> IV. Menderes Hükûmeti (1955–1957)

22. Türkiye Hükûmeti veya IV. Menderes Hükûmeti, 9 Aralık 1955 - 25 Kasım 1957 tarihleri arasında görev yaptı. Dördüncü Menderes Hükûmeti olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">23. Türkiye Hükûmeti</span> V. Menderes Hükûmeti (1957–1960)

23. Türkiye Hükûmeti veya V. Menderes Hükûmeti, 25 Aralık 1957 - 27 Mayıs 1960 tarihleri arasında görev yaptı. Beşinci Menderes Hükûmeti olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">25. Türkiye Hükûmeti</span> II. Gürsel Hükûmeti (1961)

25. Türkiye Hükûmeti veya II. Gürsel Hükûmeti, 27 Mayıs Askeri Darbesi'nin ardından Orgeneral Cemal Gürsel'in başkanlığında kurulan ikinci hükûmettir. Partiler üstü olarak kurulan hükûmet 5 Ocak 1961 - 20 Kasım 1961 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">26. Türkiye Hükûmeti</span> Türkiyenin ilk koalisyon hükûmeti (1961–1962)

26. Türkiye Hükûmeti veya VIII. İnönü Hükûmeti, 27 Mayıs Darbesi'nin ardından düzenlenen 1961 seçiminin ertesinde kurulan ilk hükûmettir. Sekizinci İnönü Hükûmeti olarak da bilinir. Cumhuriyet tarihinin ilk koalisyon hükûmetidir. İsmet İnönü'nün başkanlığında Cumhuriyet Halk Partisi ile Adalet Partisi arasında büyük koalisyon hükûmetidir ve 20 Kasım 1961 - 25 Haziran 1962 tarihleri arasında görev yapmıştır.

1955 yılında Türkiye'deki yaşanan olaylar.