2024 Rusya devlet başkanlığı seçimi
 | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| Katılım | %77,49  (%9,95) | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||
 Resmî sonuçlara göre seçim haritası | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
2024 Rusya devlet başkanlığı seçimi, 15-17 Mart 2024 tarihleri arasında Rusya'da yapılan başkanlık seçimleridir.[1][2] Görevdeki başkan Vladimir Putin, Sovyet sonrası Rusya'da bir başkanlık seçiminde en yüksek oy oranı olan %87 ile zafer kazandı ve yaygın olarak kesin sonuç olarak görülen seçimde beşinci dönemini kazandı.[3][4] Putin'in 7 Mayıs 2024 tarihinde göreve başlaması planlanmaktadır.[5][6]
Kasım 2023'te, eski bir Devlet Duması üyesi olan Boris Nadezhdin, kayıtlı bir siyasi parti tarafından desteklenen ve savaş karşıtı bir platformda adaylığını açıklayan ilk kişi oldu. Onu, Aralık 2023'te, 2020 anayasa değişikliklerinin bir sonucu olarak yeniden seçilme hakkına sahip olan görevdeki ve bağımsız aday Vladimir Putin izledi.[7][8][9] Aynı ay içinde Liberal Demokrat Parti'den Leonid Slutsky, Komünist Parti'den Nikolay Haritonov ve Yeni İnsanlar Partisi'nden Vladislav Davankov adaylıklarını açıkladılar.
Diğer adaylar da adaylıklarını açıkladılar ancak Merkez Seçim Komisyonu (MSK) tarafından çeşitli nedenlerle adaylıkları engellendi. 2018 Rusya devlet başkanlığı seçiminde olduğu gibi, en önde gelen muhalefet lideri Aleksey Navalni'nin adaylığı,[10][11] siyasi amaçlı olduğu düşünülen önceki bir cezai mahkûmiyet nedeniyle engellendi.[12][13][14] Şubat 2024'te Navalni, seçimden haftalar önce, şüpheli koşullar altında hapishanede öldü.[15][16] Nadezhdin de 8 Şubat 2024'te sürecin ilk aşamalarını geçmesine rağmen adaylıktan men edildi. Karar, adaylığını destekleyen seçmenlerin imzalarındaki usulsüzlük iddiaları gerekçe gösterilerek özel bir MSK oturumunda açıklandı. Nadezhdin'in açıkça savaş karşıtı tek aday olması, Davankov'un "kendi şartlarımızla barış ve müzakere" sözü vermesine rağmen, diskalifiye edilmesinin gerçek nedeni olarak görüldü. Sonuç olarak Putin inandırıcı bir muhalefetle karşılaşmadı.[17][18]
Çoğu uluslararası gözlemci, Putin'in 2022'de Ukrayna ile başlattığı geniş çaplı savaşın ardından siyasi baskıları arttırması nedeniyle seçimlerin ne özgür ne de adil olmasını bekliyordu.[19] Seçimler, Ukrayna'nın Rus işgali altındaki topraklarında da yapıldı.[20] Oy pusulalarının doldurulması ve baskı da dahil olmak üzere usulsüzlük raporları vardı.[21][22] Meduza, resmî sonuçların istatistiksel analizine dayanarak, seçimin "modern Rusya tarihindeki en hileli seçim" olduğunu belirtti.[23]
Uygunluk
Rusya Anayasası'nın 81. maddesinin 3. fıkrasına göre, 2020 anayasa revizyonundan önce aynı kişi art arda iki dönemden fazla Rusya Federasyonu Başkanlığı görevini yürütemezdi, bu da Vladimir Putin'in 2012'de önceki dönemleriyle ardışık olmayan üçüncü bir dönem için başkan olmasına izin verdi. Anayasa reformu toplamda iki dönem gibi katı bir sınır getirdi. Ancak, anayasa değişikliğinden önce görev yapılan dönemler sayılmadığından, Putin 2036 yılına kadar iki dönem daha başkanlık yapma hakkına sahip oldu.[24]
Anayasa'nın yeni versiyonuna göre, cumhurbaşkanı adaylarının:[25]
- En az 35 yaşında olmalı,
- En az 25 yıldır Rusya'da ikamet ediyor olmalı,
- Seçim anında veya öncesinde yabancı bir ülke vatandaşlığına veya yabancı bir ülkede oturma iznine sahip olmamalı.
Kayıtlı adaylar
15 Mart 2024 itibarıyla dört adayın kaydı yapıldı.[26].
| Adayın adı, yaşı, siyasi partisi | Deneyim | Ev durumu | Kampanya | Detaylar | Kayıt Tarihi | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Vladislav Davankov (40) |  | Yeni İnsanlar Partisi | Devlet Duması Başkan Yardımcısı (2021–günümüz) Devlet Duması Üyesi (2021–günümüz) |  |  (İnternet sitesi) | Davankov partisi tarafından Aralık 2023'te partinin kongresi sırasında aday gösterildi. Ayrıca Yeni İnsanlar ile birleşeceğini açıklayan Büyüme Partisi tarafından da desteklendi. Davankov, 25 Aralık 2023 ve 1 Ocak 2024 tarihlerinde seçime katılmak için belgeleri sundu.[27][28] | 5 Ocak 2024 |
| Nikolay Haritonov (75) |  | Rusya Federasyonu Komünist Partisi | Devlet Duması Üyesi (1993–günümüz) |  |  | Haritonov partisi tarafından Aralık 2023'te partinin kongresi sırasında aday gösterildi. Daha önce 2004 başkanlık seçimleri'nde yarıştı ve %13,7 oyla ikinci oldu. Haritonov 27 Aralık 2023 ve 3 Ocak 2024 tarihlerinde yapılacak seçimlere katılmak için belgeleri sundu. | 9 Ocak 2024 |
| Leonid Slutski (56) |  | Rusya Liberal Demokrat Partisi | Rusya Liberal Demokrat Partisi Lideri (2022–günümüz) Devlet Duması Üyesi (1999–günümüz) | |  (İnternet sitesi) | Slutski partisi tarafından Aralık 2023'te partinin kongresi sırasında aday gösterildi. Belgeleri 25 Aralık 2023 ve 1 Ocak 2024 tarihlerinde MSK'ya sundu.[29] | 5 Ocak 2024 |
| Vladimir Putin (71) |  | Kendini aday gösterme | Rusya Devlet Başkanı (2000-2008 ve 2012 – günümüz), Rusya Başbakanı (1999-2000 ve 2008-2012) | |  (İnternet sitesi) | Aralık 2023'te askerleri ödüllendirmek için düzenlenen törende Putin, seçimlere katılacağını duyurdu. Kendisi, diğerlerinin yanı sıra Birleşik Rusya ve Adil Rusya – Doğruluk İçin gibi kuruluşlar tarafından desteklenmektedir. Putin, 20 Aralık'ta kaydedilen seçime katılım belgelerini 18 Aralık 2023'te teslim etti. CEC, Putin tarafından gönderilen 315.000 imzadan 60.000'ini analiz etti ve yalnızca 91'inin (%0,15) geçersiz olduğunu tespit etti; bu oran %5 eşiğinin önemli ölçüde altındadır. | 29 Ocak 2024 |
Kaynakça
- ^ "Russian presidential election set for March 15–17, 2024". Meduza (İngilizce). 12 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2023.
- ^ "Совет Федерации назначил выборы президента РФ на 17 марта". Interfax.ru (Rusça). 7 Aralık 2023. 7 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2023.
- ^ Headley, James (18 Mart 2024). "Putin landslide surprises nobody – but what comes next?". www.msn.com. 31 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
- ^ Kastouéva-Jean, Tatiana (16 Mart 2024). "'Russia's presidential election is about Putin convincing himself and others that he has mastered all the workings of the system'". Le Monde.fr (İngilizce). 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
- ^ "Федеральный закон от 10.01.2003 N 19-ФЗ (ред. от 05.12.2017) "О выборах Президента Российской Федерации" Статья 82. Вступление в должность Президента Российской Федерации". 10 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2018.
- ^ Документы в ЦИК представили шесть самовыдвиженцев и девять кандидатов от партий. Новости. Первый канал (Rusça), 28 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 29 Aralık 2023
- ^ "Выборы не за горами". Коммерсантъ (Rusça). 13 Ocak 2023. 5 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2023.
- ^ "Песков: в Кремле пока не готовятся к выборам президента". Коммерсантъ (Rusça). 23 Ocak 2023. 23 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023.
- ^ "Russia's Putin says he will run for president again in 2024 – TASS". Reuters (İngilizce). 8 Aralık 2023. 8 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2023.
- ^ "Alexei Navalny, Russia's most vociferous Putin critic". BBC News. 16 Şubat 2024. 14 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2024.
- ^ "Who was Alexei Navalny and what did he say of Russia, Putin and death?". Reuters. 17 Şubat 2024. 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2024.
- ^ MacFarquhar, Neil; Nechepurenko, Ivan (8 Şubat 2017). "Aleksei Navalny, Viable Putin Rival, Is Barred From a Presidential Run". New York Times. 13 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2021.
- ^ Gomozova, Tatiana; Osborn, Andrew; Osborn, Andrew (5 Ağustos 2023). "Putin critic Alexei Navalny has 19 years added to jail term, West condemns Russia". Reuters (İngilizce). 25 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023.
- ^ Bennetts, Marc (26 Aralık 2017). "Russia rejects concerns over banning of Alexei Navalny from elections". The Guardian. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2021.
- ^ Lenton, Adam (12 Mart 2024). "3 things to watch for in Russia's presidential election – other than Putin's win, that is". The Conversation. 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2024.
- ^ "US weighs response to Navalny's reported death". ABC News. 16 Şubat 2024. 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2024.
- ^ Tenisheva, Anastasia (8 Şubat 2024). "Russian Election Authority Rejects Pro-Peace Hopeful Nadezhdin's Presidential Bid". The Moscow Times. 9 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024.
- ^ "Presidential candidate Davankov's manifesto calls for 'peace and negotiations'". Novaya Gazeta Europe. 15 Şubat 2024. 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2024.
- ^ Roth, Andrew; Sauer, Pjotr (15 Mart 2024). "A forever war, more repression, Putin for life? Russia's bleak post-election outlook". The Guardian. 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
- ^ "Putin Wins 87.28% of Votes With All Ballots Counted – Election Officials". The Moscow Times (İngilizce). 18 Mart 2024. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2024.
- ^ Emma Burrows (16 Mart 2024). "Russians cast ballots on Day 2 of an election preordained to extend President Vladimir Putin's rule". Associated Press. 16 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2024.
- ^ "Ukrainians living under Russian occupation are coerced to vote for Putin". Associated Press (İngilizce). 14 Mart 2024. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024.
- ^ "Putin 2024 - Meduza breaks down the evidence pointing to the most fraudulent elections in modern Russian history", Meduza, 20 Mart 2024, Wikidata Q125025516
- ^ "Vladimir Putin passes law that may keep him in office until 2036". The Guardian. 5 Nisan 2021. 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2024.
- ^ "Статья 81 Конституция Российской Федерации (принята на всенародном голосовании 12 декабря 1993 г.) (с поправками) | ГАРАНТ". base.garant.ru. 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021.
- ^ "ЦИК зарегистрировал Харитонова кандидатом от КПРФ на выборы президента". Коммерсантъ (Rusça). 9 Ocak 2024. 9 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2024.
- ^ "Что известно о Владиславе Даванкове". TACC. 24 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2023.
- ^ Колесник, Вероника (25 Aralık 2023). "Даванков подал документы в ЦИК для участия в выборах президента от "Новых людей"". Известия (Rusça). 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ "Слуцкий подал документы в ЦИК для участия в выборах президента". TACC. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
 Rusya'da seçimler ve referandumlar | |
|---|---|
| Devlet başkanlığı seçimleri | |
| Yasama seçimleri | |
| Valilik seçimleri |
|
| Bölgesel seçimler |
|
| Referandumlar |
|
