İçeriğe atla

2024 Kerman bombalamaları

Arka planda Saheb al-Zaman Camii'nin kubbesinin görüldüğü Şehitler Mezarlığı yolundaki bombalama alanı
Dini Lider Ayetullah Ali Hamaney, bombalamalardan iki gün önce Kasım Süleymani'nin ailesiyle görüşüyor.[1][2]

3 Ocak 2024'te, Kasım Süleymani'nin İran'ın doğu Kerman kentindeki mezarında öldürülmesi anısına düzenlenen anma törenine iki bombalı saldırı düzenlendi. Saldırılarda en az 94 kişi öldü ve 284 kişi de yaralandı.[3] İran hükûmeti bombalamaları terörist saldırı olarak ilan etti ve[4] olayı 1978'deki Cinema Rex saldırısından bu yana ülkedeki en ölümcül olay haline getirdi.[5] Ertesi gün, Sünni Müslüman aşırılık yanlısı bir grup olan Irak ve Şam İslam Devleti, Şii Müslümanların çoğunlukta olduğu ülkede düzenlenen saldırının sorumluluğunu üstlendi.[6] Reuters'e göre ABD İstihbarat Topluluğu, saldırının İslam Devleti'nin Afganistan kolu IŞİD-K tarafından gerçekleştirildiği sonucuna vardı.[7]

Sonrası

İran devlet televizyonu, törende Kızılay kurtarma ekiplerinin yaralılara yardım ettiğini gösterdi. Çeşitli İran haber ajansları yaralı sayısının daha yüksek olduğunu bildirdi. İl Kızılayı Başkanı Reza Fallah, acil müdahale ekiplerinin yaralıları tahliye ettiğini ancak kalabalık dalgalarının yolları kapatması nedeniyle zorluklarla karşılaştıklarını belirtti.[8] Kerman ve çevresindeki hastaneler mağdurları tedavi etmek için alarma geçirildi[9]

Patlamanın ardından akşam saatlerinde Golzar Shohada mezarlığında toplanan kalabalıklar, "İsrail'e ölüm" ve " Amerika'ya ölüm " sloganları attı[10]

Saldırının kurbanları için 5 Ocak'ta Kerman'daki Emam Ali camisinde İran cumhurbaşkanı İbrahim Raisi ve Devrim Muhafızları komutanı Hüseyin Selami'nin katılımıyla toplu bir cenaze töreni düzenlendi. Aynı gün yetkililer, cenaze törenleri ve cuma namazı sonrasında yaşanan bombalamalara karşı kitlesel gösteriler yapılması çağrısında bulundu.[11][12]

Saldırıdan iki gün sonra İran İçişleri Bakanlığı, Afganistan ve Pakistan sınırlarına duvar inşa edilmesi talimatını verdi.[13][14]

15 ve 16 Ocak 2024'te İran, Irak, Suriye ve Pakistan'a füze saldırıları düzenledi ve bunları bombalamaya yanıt olarak misilleme saldırıları olarak tanımladı.[15][16]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "واکنش‌های گسترده به ادعای خامنه‌ای درباره «حرف خدا» از «زبان» او «دیکتاتور» دیگر کنترلی بر خود ندارد" [Wide reactions to Khamenei's claim about the 'word of God' from his 'language': the 'dictator' no longer has control over himself] (Farsça). 2 Ocak 2024. 2 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024. 
  2. ^ "Martyr of Quds – Khamenei.ir". 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024. 
  3. ^ Yee, Vivian; Fassihi, Farnaz (3 Ocak 2024). "Bombing in Iran Kills Over 100, Sowing Confusion and Speculation". The New York Times. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024. 
  4. ^ "Twin bomb blasts near Iran general Qasem Soleimani's tomb kill 73 – state TV". BBC News. 3 Ocak 2024. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024. 
  5. ^ "Iran blames Israel, US for deadly blasts near grave of Guards general Soleimani". 3 Ocak 2024. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024. 
  6. ^ "Islamic State claims responsibility for deadly Iran attack, Tehran vows revenge". Reuters. 4 Ocak 2024. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024. 
  7. ^ Landay, Jonathan; Holland, Steve (5 Ocak 2024). "Exclusive: US intelligence confirms Islamic State's Afghanistan branch behind Iran blasts -sources". Reuters. 10 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2024. 
  8. ^ "Dozens killed in 'terrorist attacks' near tomb of Iranian Guards' Soleimani". Reuters. 3 Ocak 2024. 4 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024. 
  9. ^ "Over 100 dead in blasts at memorial for assassinated Iranian commander". The Guardian. 3 Ocak 2024. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024. 
  10. ^ "Iran blames Israel, US for deadly blasts near grave of Guards general Soleimani". France 24. 3 Ocak 2024. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024. 
  11. ^ "Iran mourns those slain in Islamic State-claimed suicide blasts as death toll rises to 89". Associated Press. 5 Ocak 2024. 5 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2024. 
  12. ^ "Iran Lays To Rest Victims Of IS Twin Bombings". Barron's. 3 Ocak 2024. 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2024. 
  13. ^ "وزیر داخله جمهوری اسلامی از اجرایی شدن طرح انسداد مرز ایران با افغانستان خبر داد". 6 Ocak 2024. 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024. 
  14. ^ "طرح انسداد مرز های ایران با افغانستان و پاکستان؛ آیا این شیوه به تامین امنیت کمک میکند؟". 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024. 
  15. ^ Malekian, Somayeh; Shalvey, Kevin (16 Ocak 2024). "US condemns Iran for missile strikes in Iraq and Syria". ABC News. 17 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2024. 
  16. ^ Wintour, Patrick (17 Ocak 2024). "Iran hails strikes in Pakistan as it is warned of 'serious consequences'". The Guardian. 17 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ali Hamenei</span> 2. İran dinî lideri

Seyyid Ali Hüseyni Hamenei, İranlı din ve siyaset adamı, Şii merci-i taklid ve 1989'dan beri İran'ın ikinci yüce lideri. 1981-1989 yılları arasında İran'ın üçüncü cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Hamenei, Orta Doğu'da en uzun süre görev yapan devlet başkanı ve Şah Muhammed Rıza Pehlevi'den sonra geçen yüzyılın en uzun süre görev yapan ikinci İran lideri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Haniye</span> Filistinli siyasetçi (1960lar–2024)

İsmail Haniye, Filistinli siyasetçi, Filistin Ulusal Yönetimi'nin eski başbakanı. Hamas'ın görev başındayken öldürülen eski Siyasi Büro Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">2008 Güngören saldırısı</span> İstanbulun Güngören ilçesinde yapılan silahlı terör saldırısı

2008 Güngören saldırısı, 27 Temmuz 2008 tarihinde İstanbul-Güngören ilçesi Menderes Çıkmazı Caddesi'nde ardı ardına iki bombanın patlatılması sonucu; 5'i çocuk 1'i hamile toplam 17 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivil bireyin yaşamını yitirmesi ve 154 bireyin yaralanması ile sonuçlanan bombalı saldırı.

<span class="mw-page-title-main">İran Yahudileri</span>

İran Yahudileri, eskiden Pers İmparatorluğu ya da İran'da yaşamış veya hâlen İran'da yaşamakta olan Yahudiler'e denir.

<span class="mw-page-title-main">Kasım Süleymani</span> İranlı asker (1957–2020)

Kasım Süleymani, İranlı asker.

Abdullah Azzam Tugayları ya da Lübnan El-Kaidesi, El-Kaide’nin Lübnan kolu. Örgüt 2009 yılında Suudi Salih el-Karavi ve Mısır, Irak, Ürdün, Suriye, Gazze Şeridi ve Lübnan’da onunla bağlantılı olan yerel gruplar tarafından kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Tevhit ve Cihat Cemaati</span> feshedilen militan cihatçı grup

Tevhit ve Cihat Cemaati, Irak ve Ürdün'de faaliyet gösteren silahlı cihatçı Selefi örgüttür. 1999'da, Ürdün'den Afganistan'a hareket eden Ebu Musab ez-Zerkavi'nin, el-Kaide'ye bağlı olarak burada askerî eğitim vermeye başlamasıyla kuruldu. 28 Ekim 2002'de, oluşuma bağlı kişiler tarafından gerçekleştirilen silahlı saldırı sonucu Laurence Foley'in öldürülmesi, örgütün ilk silahlı faaliyetiydi. Mart 2003'te Irak'ın İşgali ile başlayan Irak Savaşı'yla birlikte çeşitli bombalı saldırılar düzenlemeye başladı. 17 Ekim 2004'te İnternet ortamında yayınladığı bildiriyle el-Kaide'ye bağlılık yemini eden örgüt, Irak el-Kaidesi adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Kasım 2016 Diyarbakır saldırısı</span>

Kasım 2016 Diyarbakır saldırısı, 4 Kasım 2016 tarihinde Diyarbakır Bağlar ilçesinde Aydın Arslan Bulvarı'nda İl Emniyet Müdürlüğüne ait Terörle Mücadele ve Çevik Kuvvet şube müdürlüklerinin bulunduğu ek bina yakınlarında bomba yüklü aracın infilak ettirilmesi ile gerçekleştirilen bombalı saldırı. Saldırı sonucunda saldırganın yanı sıra 2'si polis, 1 teknisyen, 9 sivil olmak üzere 13 kişi öldü, 100'den fazla kişi de yaralandı. Saldırıyı DEAŞ üstlendi.

<span class="mw-page-title-main">İran yüce lideri</span> İran İslam Cumhuriyetinin devlet başkanı

İran yüce lideri, (Farsça: رهبر معظم ایران, rehber-i muazzam-i İran,) Devrim lideri, resmi adıyla Yüce Rehberlik Makamı, İran'ın başı ve en yüksek siyasi ve dini otoritesi, yüce lideridir. Silahlı Kuvvetler, yargı sistemi, devlet televizyonu ve diğer kilit hükûmet kuruluşları, yüce liderin kontrolü altındadır. Yüce lider seçildikten sonra Uzmanlar Meclisi tarafından denetlenir. Ancak bugüne kadar denetleme yapılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tel Abyad Muharebesi</span>

Tel Abyad Muharebesi, Suriye İç Savaşı sırasında Irak ve Şam İslam Devleti'nin 27 Şubat 2016 günü Tel Abyad'a saldırması sonucu çıkan ve 1 Mart'a kadar süren çatışmalar bütünü.

<span class="mw-page-title-main">2017 Tahran saldırıları</span>

Tahran saldırıları, 7 Haziran 2017'de İran Meclisi ile Humeyni Türbesi'nde düzenlenen iki saldırı. Meclise ve türbeye giren silahlı saldırganların çevreye ateş açtığı iki ayrı saldırıda ilk verilere göre en az 12 kişi öldü, 38 kişi yaralandı. İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi Başkan yardımcısı Rıza Seyfullahi, İran Meclisi ve Humeyni'nin türbesine düzenlenen saldırıların faillerinin İran asıllı olduğunu söyledi. Saldırganların, İran'ın farklı kesimlerinden Irak Şam İslam Devleti'ne (IŞİD) örgütüne katılan kişiler olduğunu kaydeden Seyfullahi, İran'ın, IŞİD ile mücadelede verdiği destekten dolayı hedef alındığını ifade etti. İran İstihbarat Bakanlığı üçüncü bir saldırının önlendiğini açıkladı.

2019 Sri Lanka saldırıları 21 Nisan 2019'da, ticari başkent Kolombo dahil olmak üzere Sri Lanka'nın çeşitli şehirlerinde bulunan 3 kilise ve 3 otelde düzenlenen bir dizi intihar saldırısıdır. Saldırılar sonucunda 35'i yabancı uyruklu olmak üzere en az 290 kişi hayatını kaybetti ve 469'dan fazla kişi yaralandı. Kilise bombalamaları, Negombo, Batticaloa ve Kolombo'da Paskalya ayini sırasında gerçekleşti, hedeflenen üç otel ise Kolombo'daki Shangri-La, Cinnamon Grand ve Kingsbury otelleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Selâmi</span>

Hüseyin Selâmi, tümgeneral rütbeli İranlı asker. 21 Nisan 2019'da İran Devrim Muhafızları Ordusu başkomutanı olarak atanmıştır.

Kataib Hizbullah veya Hizbullah Tugayları, İran tarafından desteklenen Haşdi Şabi'nin bir parçası olan bir Irak Şii paramiliter grubudur. Irak İç Savaşı ve Suriye İç Savaşı'nda aktif bir yapıdır. Irak Savaşı sırasında, grup koalisyon işgal güçlerine karşı çatıştı. Silahlı grup, 3 Ocak 2020'de Bağdat'taki bir ABD hava saldırısı sonucunda öldürülünceye kadar Abu Mehdi El-Mühendis tarafından komuta edildi.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Kaani</span> Kudüs Gücünde bir İranlı general

İsmail Kaani İran Devrim Muhafızları Ordusu'nda İran'lı bir Tuğgeneralidir ve esasen askeri ve gizli operasyonlardan sorumlu bir birim olan Kudüs Gücü'nün komutanıdır.

<span class="mw-page-title-main">2008 Şam bombalı saldırısı</span>

2008 Şam bombalı araç saldırısı, 27 Eylül 2008'de Suriye'nin başkenti Şam'da meydana gelen bir saldırıdır. Patlamada 17 kişi öldü, 14 kişi yaralandı. Başkentin Sidi Kabat banliyösünde sabah saat 8.45'te 200 kilogram patlayıcı yüklü bir araç patladı. Patlama, İran ve Lübnan'daki Şii hacılar arasında popüler olan Sit Zeinab tapınağına giden bir kavşakta, Şam Uluslararası Havalimanı'na giden yol üzerindeki bir güvenlik tesisinden yaklaşık 100 metre uzakta meydana geldi.

8 Mayıs 2021'de Afganistan'ın batısında bulunan Kâbil'e bağlı bir Şii-Hazara bölgesi olan Dashte Barchi'deki Sayed al-Shuhada okulunun önünde, en az 85 kişinin öldüğü ve 147 kişinin yaralandığı bir bombalı araç saldırısı yapıldı. Saldırının ardından iki tane daha el yapımı patlayıcı (IED) patlaması meydana geldi. Kayıpların çoğunluğunu 11-15 yaş arası kızlar oluşturdu. Saldırı, yıllar boyunca Irak'ın bölgesel İslam Devleti ve Levant - Horasan Eyaleti'ne bağlı (IŞİD) mensup militanların sık sık saldırdığı bir mahallede gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Amerika'ya ölüm</span> Amerika karşıtı siyasî slogan

Amerika'ya ölüm, Amerikan karşıtı bir siyasi slogan. İran, Afganistan, Lübnan, Yemen, Irak, ve Pakistan'da kullanılmaktadır. 1979'da İran Devrimi'nin başlangıcından beri İran'da kullanılmaktadır. İran İslam Cumhuriyeti'nin ilk yüce lideri Ruhullah Humeyni bu terimi popüler hale getirdi. Radyo ve televizyonda sloganın söylenmesine karşı çıktı, ancak protestolar ve diğer durumlar için bir şey demedi.

Bedri Hüseyni Hamenei, İran Dinî Lideri Ayetullah Ali Hamenei'nin kız kardeşi.

<span class="mw-page-title-main">İsrail'in Şam'daki İran Büyükelçiliğini bombalaması</span>

1 Nisan 2024'te İsrail'in düzenlediği bir hava saldırısında, Suriye'nin başkenti Şam'daki İran büyükelçiliğinin bitişiğindeki İran konsolosluğu ek binası yerle bir edildi. Aralarında Devrim Muhafızları'nın üst düzey Kudüs Gücü komutanı Tuğgeneral Muhammed Rıza Zahidi ve diğer yedi Devrim Muhafızı subayının da bulunduğu 16 kişi hayatını kaybetti.