İçeriğe atla

2024 Fransa yasama seçimleri

Fransa'da yasama organını belirlemek için ilk turu 30 Haziran 2024 tarihinde gerçekleşen erken seçimlerdir. 2024 Avrupa Parlamentosu seçimleri sonrasında Başkan Macron tarafından erken seçim kararı alınmıştı. Beşinci Cumhuriyet olarak bilinen 1958 sonrası Fransa'nın 17. Ulusal Meclisi'nin 577 üyesinin tamamını seçmek üzere, ilk turu 30 Haziran ikinci turu 7 Temmuz'da yapılacak olan bir erken yasama seçimi düzenlendi. Seçimin ilk turunda aşırı-sağ olarak nitelendirilen Le Pen'in partisi Ulusal Birlik (RN) zafer kazandı.[1][2] 7 Temmuz'da gerçekleştirilen ikinci turda ise görünüm değişti ve sol ittifak en çok sandalyeyi kazanan grup oldu; RN üçüncü sıraya geriledi ve hiçbir parti çoğunluğu elde edemedi.[3][4]

Arka plan

Fransa'da muhalefetteki RN'nin önemli kazanımlar elde ettiği 2024 Avrupa Parlamentosu seçimleri'nin ardından 9 Haziran gecesi Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından erken seçim kararı alındı ve Meclis feshedildi. Bu ani kararın aşırı-sağın yükselişini kesmek olduğu ifade edilmiştir. Özellikle farklı partilere bölünmüş solun birleşmesi yönünde çağrılar yapıldı.[5][6]

Seçim öncesi kamuoyu yoklamaları, hiçbir grubun mutlak çoğunluğu elde edemeyeceğini ve ikinci turda çok sayıda partinin yarışacağını öngörmüştü. Bu durum da Macron'un 2024 seçimlerinden bir yıl sonra ikinci bir erken seçim çağrısı yapmak zorunda kalabileceği anlamına gelmekteydi.

Son seçim olan 2022 Fransa yasama seçimleri'nde Macron'u destekleyen Ensemble (Birlikte) grubu meclisteki sayısal çoğunluğu kaybetmişti. İki ana muhalefet bloğu, solcu Yeni Ekolojik ve Sosyal Halk Birliği (NUPES) ve aşırı sağcı RN ise sandalye sayısı bakımından önemli kazanımlar elde etmişti. Mutlak çoğunluğun oluşmadığı Meclis'te sıklıkla siyasi tartışmalar ve krizler yaşanmıştı.

Seçim sistemi

Fransa'da yasama organı olan Ulusal Meclis'in 577 üyesi, tek üyeli seçim bölgelerinde iki turlu bir sistemle beş yıllığına seçilmektedir. İlk turda geçerli oyların salt çoğunluğunu ve kayıtlı seçmenlerin %25'inden fazlasının oyunu alan aday seçilir. Hiçbir adayın bu eşiğe ulaşamaması halinde, ilk iki aday ile kayıtlı seçmenlerin %12,5'inden daha fazla oy alan diğer adaylar arasında ikinci tur seçim yapılır. İkinci turda en çok oyu alan aday seçilir.

Yarışan gruplar

2024 seçimlerinde dört ana blok yer almaktadır: Macron yanlısı güçlerin koalisyonu olan ve merkez sağı temsil eden Ensemble; La France Insoumise, Sosyalist Parti, Ekolojistler ve Fransız Komünist Partisi gibi solun ana partilerini bir araya getiren Yeni Halk Cephesi (NFP); Cumhuriyetçiler'den (LR) Éric Ciotti'nin de desteklediği aşırı-sağ olarak nitelendirilen Ulusal Birlik (RN) ve diğer LR adayları.

İlk tur

30 Haziran'da gerçekleşen ilk turun resmi olmayan sonuçlarına göre, RN ve müttefikleri yaklaşık %33 oy oranıyla birinci oldu. Yeni Halk Cephesi partileri yaklaşık %28 oranında oy aldı. Ensemble partileri %21 ve Cumhuriyetçiler ve çeşitli sağ adaylar %10 civarında oy almıştır. Seçimde 1997'den bu yana en yüksek katılım oranı olan %66.71'e ulaşılmıştır. Bu sonuçlara göre (ilk turdan sonra adayların çekilmesi hesaba katılmadan), 306 seçim bölgesi üçlü ikinci tura, 5 seçim bölgesi de dörtlü ikinci tura kaldı.

İkinci tur

7 Temmuza'da yapılan ikinci tur seçimlerde, ilk sonuçlara göre sol ittifak NFP 182, Başkan Macron'un ittifakı Ensemble 168, Ulusal Birlik Partisi 143, Cumhuriyetçiler ise 60 milletvekili çıkardı ancak hiçbir ittifak çoğunluğu sağlayacak 289 milletvekili sayısına ulaşamadı.[7]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Fransa'da seçim sonuçları: İlk turun kazananları ve kaybedenleri". euronews. 1 Temmuz 2024. 2 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024. 
  2. ^ "Fransa'da genel seçimin ilk turunda aşırı sağcı Ulusal Birlik birinci parti oldu". BBC News Türkçe. 30 Haziran 2024. 1 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024. 
  3. ^ "Fransa seçimlerinde sürpriz: Sol ittifak Yeni Halk Cephesi birinci oldu, hiçbir ittifak Meclis'te çoğunluğu sağlayamadı". BBC News Türkçe. 7 Temmuz 2024. 8 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2024. 
  4. ^ "Fransa'da genel seçimde sürpriz: Sol ittifakın zaferi manşetlerde". NTV. 8 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2024. 
  5. ^ "Aşırı sağın AP zaferi sonrası erken seçim ilan edilmişti: Fransa'da kader anı". birgun.net. 29 Haziran 2024. 2 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024. 
  6. ^ "Fransa'da erken seçim: Sol, aşırı sağa karşı birleşiyor". Medyascope Dış Haberler Servisi. 11 Haziran 2024. 2 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024. 
  7. ^ Chrisafis, Angelique (7 Temmuz 2024). "France election: surprise win for leftwing alliance keeps Le Pen's far right from power". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 22 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (Amerika Birleşik Devletleri)</span> Amerikada iki büyük siyasi partiden biri

Demokratik Parti, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki iki büyük partiden biri. Diğeri Cumhuriyetçi Partidir. Demokratlar, ABD'de "modern liberalizm" olarak bilinen sosyal liberal ideolojinin temsilcisidir; bu ideoloji sivil özgürlük ve sosyal eşitlik kavramlarını karma bir liberal ekonomi desteğiyle harmanlar.

<span class="mw-page-title-main">François Mitterrand</span> 21. Fransa cumhurbaşkanı

François Maurice Adrien Marie Mitterrand Fransız siyasetçi, 1981-1995 yılları arasında iki dönem görev yapan Fransa cumhurbaşkanı. Beşinci Cumhuriyet'in kuruluşundan (1958) sonra Sosyalist Parti'den seçilen ilk cumhurbaşkanıdır.

Sosyalist Parti, Fransa'nın günümüzde ağırlıklı olarak merkez sol ve sol görüşlü siyasi partisi, 1969'da İşçi Enternasyonali Fransa Bölümü'nün Sosyalist Parti adını almasıyla kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">François Hollande</span> 24. Fransa cumhurbaşkanı

François Hollande tam adı ile François Gérard Georges Nicolas Hollande, Fransız siyasetçi. 2012-2017 döneminde Fransa cumhurbaşkanı ve Andorra eş prensi olarak görev yapmıştır.

Çoğul Sol, 1997-2002 yıllarında Fransız Solu'nun oluşturduğu ittifaktır. Bu ittifakın teorisyeni Jean-Christophe Cambadélis'dir ve Lionel Jospin Hükümeti'nde bu ittifak görülmektedir. Çoğul Sol'u oluşturan partiler:

Cumhuriyetçi, Radikal ve Radikal-Sosyalist Parti Fransa'nın en eski siyasi partisidir. Günümüzde merkez çizgide yer almaktadır. 1971'de parti içindeki anlaşmazlıklar sonucu sol politikaları desteklemek amacıyla Radikal Sol Parti kurulmuş ve Radikal Parti ise daha merkez sağ çizgiye kaymış, 1978-2002 yıllarında UDF'in ortak partileri arasında yer almış, 2002-2011 yıllarında ise UMP'ye bağlı olarak siyasi yaşamını sürdürmüş ancak 2011'de UMP'den ayrılarak bağımsız bir parti olmuş, 2012'de UDI'nin kuruluşunda yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">2017 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimi</span> Fransada devlet başkanını seçmek için yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi

2017 Fransa Cumhurbaşkanlığı seçimi, Fransa'da, ilk turu 23 Nisan 2017 tarihinde yapılan; ikinci turu 7 Mayıs 2017 tarihinde Emmanuel Macron ve Marine Le Pen arasında gerçekleşen seçim.

<span class="mw-page-title-main">1967 Fransa yasama seçimleri</span>

1968 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 5 Mart ve ikinci turu 12 Mart 1967 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.

<span class="mw-page-title-main">1968 Fransa yasama seçimleri</span>

1968 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 23 Haziran ve ikinci turu 30 Haziran 1968 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.

<span class="mw-page-title-main">1973 Fransa yasama seçimleri</span>

1973 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 4 Mart ve ikinci turu 11 Mart 1973 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.

<span class="mw-page-title-main">1978 Fransa yasama seçimleri</span>

1978 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 12 Mart ve ikinci turu 19 Mart 1978 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.

<span class="mw-page-title-main">1988 Fransa yasama seçimleri</span> Fransada düzenlenen seçimler

1988 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 5 Haziran ve ikinci turu 12 Haziran 1988 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.

<span class="mw-page-title-main">1997 Fransa yasama seçimleri</span>

1997 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 25 Mayıs ve ikinci turu 1 Haziran 1997 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.

<span class="mw-page-title-main">2012 Fransa yasama seçimleri</span> 2012 Fransa Ulusal Meclisi Seçimleri

2012 Fransa yasama seçimleri, Birinci turu 10 Haziran ve ikinci turu 17 Haziran 2012 tarihlerinde yapılan Fransa Ulusal Meclisi seçimleridir.

<span class="mw-page-title-main">Rönesans (siyasi parti, Fransa)</span>

Rönesans, 6 Nisan 2016 tarihinde Fransa'da kurulan liberal siyasi parti. Emmanuel Macron'un 2017 Fransa cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olması için kuruldu. Sosyal liberalizm, ekonomik liberalizm, Pro-Avrupacılık ve ilerlemecilik ideolojilerini savunmaktadır. 2016-2017 yıllarında Yürüyüş, 2017-2022 döneminde ise Cumhuriyet Yürüyüşü olarak bilinmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">2017 Fransa yasama seçimleri</span>

2017 Fransa yasama seçimleri, Mayıs 2017'nde yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerden sonra yapılan seçimlerdir.

Ermenistan Halk Partisi Ermenistan'da bir sosyalist siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Debout la France</span> Fransada bir siyasi parti

Debout la France, 1999'da Nicolas Dupont-Aignan tarafından Debout la République adıyla kurulmuş Fransız siyasi partidir. 2000 ve 2002'de tekrar faaliyete geçti ve 2008'de özerk bir parti olarak açılış kongresini gerçekleştirdi. 2014 kongresinde partinin adı Debout la France olarak değiştirildi.

Fransa'da 12 ve 19 Haziran 2022 tarihlerinde yasama organı Ulusal Meclis temsilcilerini seçmek için düzenlenen seçimlerdir. Beşinci Cumhuriyet olarak bilinen 1958 sonrasındaki Fransa'nın 16. Ulusal Meclisi'nin 577 üyesini seçmek üzere gerçekleştirilmiştir.

Yeni Halk Cephesi, 10 Haziran 2024'te Fransa'da yapılan 2024 yasama seçimlerine katılmak amacıyla kurulan geniş kapsamlı bir sol kanat seçim ittifakıdır. Bu cephe, La France Insoumise, Sosyalist Parti, Ekologlar, Fransız Komünist Partisi, Génération.s, Place Publique gibi merkez sol ve sol kanat siyasi partileri bir araya getirirken, derneklerin, örgütlü işçilerin ve sivil toplumun katılımını da sağlamaktadır. Aşırı sağcı Ulusal Birlik'e karşı birleşme amacı taşıyan bu cephe, adıyla savaşlar arası dönemdeki anti-faşist ittifak olan Halk Cephesi'ni çağrıştırmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.