2024 Birleşik Krallık genel seçimleri

← 2019

4 Temmuz 2024

Gelecek →

Avam Kamarası'ndaki 650 koltuk
Çoğunluk için 326 sandalye gerekli


Lider	Rishi Sunak	Keir Starmer	John Swinney
Parti	Muhafazakâr Parti (Birleşik Krallık)	İşçi Partisi (Birleşik Krallık)	İskoç Ulusal Partisi
Son seçim	365	202	48
Mevcut sandalye	344	205	43


Lider	Ed Davey	Gavin Robinson
Parti	Liberal Demokratlar (Birleşik Krallık)	Demokratik Birlik Partisi (Kuzey İrlanda)
Son seçim	11	8
Mevcut sandalye	15	7

2024 Birleşik Krallık genel seçimleri, 4 Temmuz 2024 günü gerçekleştirilen seçimlerdir.^[1] Birleşik Krallık'taki parlamentonun Avam Kamarası üyelerini belirlemek amacıyla düzenlenen seçimin sonuçları, ülkenin gelecekteki siyasi yapısını ve hükûmet politikasını belirleyecektir.

Seçimin kesin olmayan ilk sonuçlarına göre 14 yıldır iktidarda olan Muhafazakar Parti büyük oranda oy kaybederken, İşçi Partisi mecliste çoğunluğu elde edecek bir başarı göstermiştir.^[2]^[3]

Seçim sistemi

Birleşik Krallık genel seçimlerinde, 650 seçim bölgesinde ("constituencies") birer milletvekili seçilir. Her bölgeden en çok oyu alan aday, o bölgenin milletvekili olarak Avam Kamarası'na girer. Bu sisteme "çoğunluk sistemi" ("first-past-the-post") denir.^[4]

Mevcut siyasi durum

Seçimlerden önceki hükûmet, Rishi Sunak liderliğindeki Muhafazakâr Parti'dir. Muhafazakârlar, 2019 genel seçimlerinde önemli bir zafer kazanarak büyük bir çoğunluk elde etmiştir. Ana muhalefet partisi ise Keir Starmer liderliğindeki İşçi Partisi'dir.

Öne çıkan konular

Seçim kampanyalarında öne çıkan konular arasında ekonomi, sağlık hizmetleri, eğitim, iklim değişikliği ve göç politikaları bulunmaktadır. Özellikle Brexit sonrası ticaret ve dış ilişkiler, hükûmetin COVID-19 pandemisiyle mücadelesi ve artan yaşam maliyetleri, seçmenlerin üzerinde durduğu başlıca meselelerdir.

Önemli partiler ve liderler

Muhafazakâr Parti: Rishi Sunak
İşçi Partisi: Keir Starmer
Liberal Demokratlar: Ed Davey
İskoç Ulusal Partisi (SNP): John Swinney
Yeşiller Partisi: Carla Denyer/Adrian Ramsay
Demokratik Birlik Partisi: Gavin Robinson
Plaid Cymru: Rhun ap Iorwerth

Seçim tahminleri

Kamuoyu yoklamaları, İşçi Partisi'nin seçimi kazanacağını göstermekteydi.^[5] Seçmen davranışları ve seçim sonuçları üzerinde önemli etkisi olacak faktörler arasında ekonomik performans, hükûmet politikaları ve liderlerin popülaritesi bulunmaktadır.

Sonuçlar

Seçim, beklendiği gibi İşçi Partisi'nin açık ara zaferiyle sonuçlanmıştır.^[6] Kesin sonuçlara göre İşçi Partisi yüzde 33.7 oyla 411 vekil çıkarırken, Meclis'te çoğunluğu sağlamıştır. Muhafazakar Parti ise yüzde 23.7 oy ve 121 sandalye kazanmıştır. Liberal Demokratlar yüzde 12.2 oyla 72 sandalye kazanırken, Reform UK yüzde 13.4 oyla 5 sandalye kazanmıştır^[7]

Kaynakça

^ "Rishi Sunak announces 4 July general election". BBC News. 22 Mayıs 2024. 8 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024.
^ "İngiltere'de seçim | İşçi Partisi, 410 vekille tek başına iktidar oldu". NTV. 5 Temmuz 2024. 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2024.
^ Leach, Anna; Clarke, Seán; Hoog, Niels de; Voce, Antonio; Gutiérrez, Pablo; Cousins, Rich; Fischer, Harry; Blight, Garry; Kirk, Ashley (5 Temmuz 2024). "UK general election 2024 results live: Labour wins in landslide". the Guardian. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2024.
^ "Our Plan - Conservative Manifesto 2019". Conservative Party. 16 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2019.
^ "İngiltere sandık başında: Halk Muhafazakârları göndermeye hazırlanıyor". NTV. 4 Temmuz 2024. 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2024.
^ "İngiltere'de İşçi Partisi'nin ezici zaferi: "Değişim şimdi başlıyor"". NTV. 5 Temmuz 2024. 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2024.
^ "İngiltere seçimleri: İşçi Partisi genel seçimi büyük farkla kazandı, ülkede 14 yıl sonra yeni bir dönem başlıyor". BBC News Türkçe. 4 Temmuz 2024. 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2024.

Birleşik Krallık'ta seçimler ve referandumlar
Genel seçimler	1801 Eş-opsiyon 1802 1806 1807 1812 1818 1820 1826 1830 1831 1832 1835 1837 1841 1847 1852 1857 1859 1865 1868 1874 1880 1885 1886 1892 1895 1900 1906 1910 (Ocak) 1910 (Aralık) 1918 1922 1923 1924 1929 1931 1935 1945 1950 1951 1955 1959 1964 1966 1970 1974 (Şubat) 1974 (Ekim) 1979 1983 1987 1992 1997 2001 2005 2010 2015 2017 2019 2024
Yerel seçimler	1889 1890 1892 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2021
Avrupa seçimleri	1979 1984 1989 1994 1999 2004 2009 2014 2019
Referandumlar	1975 2011 2016

İlgili Araştırma Makaleleri

James Ramsay MacDonald Büyük Britanyalı siyasetçi, Birleşik Krallık'ın İşçi Partili ilk başbakanı.

İşçi Partisi, 20. yüzyılın ilk yıllarından beri Birleşik Krallık'ta sol kanadın en büyük siyasi partisidir.

Muhafazakâr Parti, resmî adı Muhafazakâr ve Birlikçi Parti, Tory'ler olarak da bilinirler,

David William Donald Cameron, Birleşik Krallık eski Dışişleri Bakanı, eski Birleşik Krallık başbakanı ve Muhafazakâr Parti'nin eski genel başkanı. Cameron, 2005 yılında Muhafazakâr Parti liderlik seçimini kazanarak partinin Genel Başkanı olmuştur. 2010 Birleşik Krallık genel seçimleri'nin ardından Muhafazakâr Parti - Liberal Demokratlarlar arasında kurulan Koalisyon hükûmetinde başbakan olarak yer almıştır. 2015 Birleşik Krallık genel seçimleri'nde tekrar başbakan seçilmiştir. 2016 Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği üyeliği referandumu sonrası 13 Temmuz 2016 tarihinde parti başkanlığından ve başbakanlıktan istifa etmiştir.

İngiltere'nin bölgeleri veya daha resmî bir terimle İngiltere'de Devlet Daireleri Bölgeleri , Birleşik Krallık için sadece İngiltere ülkesinde uzun dönemli koordinasyonlu stratejik yörel ekonomik planlamaya imkân sağlamak ve eğer varsa kolaylaştırmak amacı ile kurulmuştu.

Edward Miliband bir Birleşik Krallık politikacısıdır. 2005'ten itibaren Avam Kamarası'nda "Doncaster North" seçim bölgesinden milletvekilliği yapmaktadır. 2007-2010 döneminde Birleşik Krallık Başbakanı olan Gordon Brown'ın hükûmetinde bakanlık yapmıştır. 25 Eylül 2010'da İşçi Partisi Başkanı seçilmiştir ve Avam Kamarası'nda ana muhalefet partisi lideri olarak görev yapmıştır. 2015 Birleşik Krallık genel seçimlerinde partisinin aldığı kötü sonuçların ardından parti başkanlığı görevinden ayrılmıştır.

1979 Birleşik Krallık genel seçimleri, 3 Mayıs 1979 tarihinde Birleşik Krallık'ta yapılan genel seçimlerdir. Bu seçimlerle Avam Kamarasına 635 üye seçilmiştir. Daha sonradan Demir Leydi lakabını alacak Margaret Thatcher liderliğindeki Muhafazakâr Parti %43.9 oy oranı ile sandalye sayısını 62 artırarak 339 sandalye kazandı ve Avam Kamarası'nda çoğunluğu sağladı. Muhafazakarlârın bu zaferi daha sonraki üç seçimde de sürdü. Bu seçimler sonucunda Thatcher Avrupa'nın ve Birleşik Krallık'ın ilk kadın başbakanı oldu.

2010 Birleşik Krallık genel seçimleri, Avam Kamarası üyelerinin seçilmesi için 45,597,461 kayıtlı seçmenin katılımıyla 6 Mayıs 2010 tarihinde yapılmış genel seçimler. En yüksek oyu %36,1 oy oranıyla Başkanı David Cameron olan Muhafazakâr Parti aldı. Böylece İşçi Partisi'nin 13 yıllık tek parti iktidarı sona erdi.

2015 Birleşik Krallık genel seçimleri, Avam Kamarası üyelerinin seçilmesi için 7 Mayıs 2015 tarihinde gerçekleşmiş genel seçimlerdir. En yüksek oyu 36.9% oy oranıyla Başkanı David Cameron olan Muhafazakâr Parti aldı. Başkanı Ed Miliband olan İşçi Partisi ise 30.4% oy oranıyla 2. sırada kaldı. Seçimlerde Muhafazakâr Parti parlamentoda sandalye sayısını arttırırken İşçi partisi önceki seçime göre daha fazla oy alsa da 26 sandalye kaybetti. Seçim neticesinde Muhafazakâr Parti tek başına hükûmet kurabilmeyi başarmıştır. Seçim Muhafazakarların koalisyon ortağı Liberal Demokratlar için oldukça kötü sonuçlanmış, neredeyse bütün vekillerini kaybetmişlerdir. Bu seçim aynı zamanda İskoçya'da İşçi Partisi yerine SNP'nin açık ara üstünlüğünün başladığı seçimdir.

2005 Birleşik Krallık genel seçimleri, 5 Mayıs 2005 tarihinde Birleşik Krallık Avam Kamarası'na 646 üye seçmek için yapılan genel seçimlerdir. Başkanı Tony Blair olan İşçi Partisi 35.2% oy oranıyla bu seçimde de 1. parti olarak çıktı ve 3. seçim zaferini kazandı. Bu seçim İşçi Partisi'nin kazandığı en son zaferdir. Michael Howard'ın liderliğindeki Muhafazakâr Parti 32.4% oy oranıyla 2. sırada kaldı.

Çoğunluk hükûmeti bir parlamenter sistemde meclisteki veya yasama organındaki koltukların mutlak çoğunluğunu elinde bulunduran partinin kurduğu hükûmettir. Bu durum, yasamada en çok koltuğa sahip olan partinin kurduğu azınlık hükûmetinin zıddıdır.

1992 Birleşik Krallık genel seçimleri, 9 Nisan 1992 tarihinde Birleşik Krallık Avam Kamarası'na 651 üye seçmek için yapılan genel seçimlerdir.

2017 Birleşik Krallık genel seçimleri, Avam Kamarası üyelerinin seçilmesi için 8 Haziran 2017 tarihinde gerçekleşmiş erken genel seçimlerdir. En yüksek oyu 42.4% oy oranıyla Başkanı Theresa May olan Muhafazakâr Parti aldı. Başkanı Jeremy Corbyn olan İşçi Partisi ise 40.0% oy oranıyla 2. sırada kaldı.

2019 Birleşik Krallık genel seçimleri, 12 Aralık 2019 Perşembe günü, 2019 Erken Parlamento Genel Seçim Yasası hükümleri uyarınca, 2017 yılında yapılan önceki genel seçimden iki yıl sonra gerçekleşti. 2017'de hiçbir siyasi parti, Avam Kamarası'ndaki sandalyelerin çoğunluğunu kazanamamış, Brexit hakkında uzun süredir devam eden bir parlamento çıkmazına neden olmuştu. Temmuz 2019'da Boris Johnson, Muhafazakâr Parti'nin lideri seçildi ve Theresa May'in istifası sonrasında Başbakan olarak atandı ve parlamentoyu, çoğunluğu kazanma umuduyla erken seçim yapmak için ikna etti. Seçimde, Muhafazakâr Parti, 2017 yılında kaybettmiş olduğu Avam Kamarası'ndaki çoğunluğu geri kazanırken, İşçi Partisi, 1935'ten bu yana en az sandalyeyi alarak önemli kayıplar yaşadı.

Rishi Sunak, Ekim 2022'den Temmuz 2024'e kadar Birleşik Krallık Başbakanı ve Muhafazakâr Parti Lideri olarak görev yapan bir İngiliz siyasetçidir. Britanya'nın ilk Asyalı başbakanı olan Sunak, daha önce Boris Johnson döneminde iki kabinede yer aldı ve son olarak 2020'den 2022'ye kadar Hazine Şansölyesi olarak görev yaptı. Sunak, 2015 yılından bu yana Richmond (Yorks) Parlamento Üyesi (MP) olarak görev yapmaktadır.

1957 Kanada genel seçimleri, 23. Kanada Parlamentosu'nun Kanada Avam Kamarası'nın 265 üyesini seçmek için 10 Haziran 1957'de yapıldı. Kanada politik tarihinin en çalkantılı dönemlerinden biri olan seçim John Diefenbaker liderliğindeki İlerici Muhafazakar Parti 22 yıllık Liberal Parti yönetimine son verdi. İMP, en çok oyu Liberallere kaptırsa da azınlık hükûmeti kurmaya yetecek vekili kazandı.

Sir Keir Rodney Starmer, İngiltere Başbakanı, Britanyalı siyasetçi ve eski avukat. 2020 yılından beri İşçi Partisi lideri olarak görev yapmaktadır. 2015'te Holborn ve St Pancras seçim bölgesinden milletvekili seçilmiştir. Daha önce 2008'den 2013'e kadar Kraliyet Savcılık Servisi'nde Savcılık Müdürü olarak görev yapmıştı. Starmer, lider olarak girdiği ilk genel seçim olan 2024 seçimlerinde partisini iktidara taşıdı.

Geçici Churchill Hükûmeti, İkinci Dünya Savaşı'nın ikinci aşamalarında, 23 Mayıs'tan 26 Temmuz 1945'e kadar kısa vadeli bir Birleşik Krallık (BK) hükûmetiydi. Başbakan, Muhafazakar Parti lideri Winston Churchill'di. Bu hükûmet, 10 Mayıs 1940'ta ilk kez başbakan olarak atanmasından sonra oluşturduğu ulusal koalisyonun yerini aldı. Koalisyon Muhafazakar, İşçi ve Liberal partilerin önde gelen üyelerinden oluşuyordu ve Nazi Almanyası'nın yenilgisinden kısa bir süre sonra sona erdi, çünkü koalisyon tarafları Japonya'nın yenilgisine kadar devam edip etmeme konusunda anlaşamadılar.

İkinci May Hükûmeti, Theresa May'in Haziran 2017'deki erken genel seçimlerin ardından göreve dönmesinin ardından 11 Haziran 2017'de kuruldu. Seçim, Muhafazakar Parti'nin Avam Kamarası'ndaki çoğunluğunu kaybetmesi ile sonuçlandı. 9 Haziran 2017'de May, Demokratik Birlik Partisi'nin güvenine ve arzına bağlı olarak muhafazakâr bir azınlık hükûmeti kurma niyetini açıkladı; iki taraf arasında kesinleşmiş bir anlaşma imzalandı ve 26 Haziran 2017'de yayınlandı.

Muhafazakar Parti'den Edward Heath, Heath Hükûmetini kurdu ve 18 Haziran genel seçimlerinin ardından 19 Haziran 1970'de Kraliçe II. Elizabeth tarafından Birleşik Krallık Başbakanı olarak görevlendirildi.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.