İçeriğe atla

2023 İsrail protestoları

2023 İsrail protestoları
Tel Aviv'deki protestolar, 4 Mart 2023
Tarih 7 Ocak – 12 Ekim 2023
Yer İsrail
Sebep 2023 İsrail yargı reformu
Son durum Sona erdi
Taraflar
İsrail 37. İsrail HükûmetiProtestocular

Destekleyenler:

Kayıplar
13 yaralı polis (polise göre)[3][4]11 yaralı, 435'ten fazla gözaltı[5]

2023 İsrail protestoları ya da 2023 İsrail yargı reformu protestoları, 2023'ün başlarında başlayan protestolar, grevler ve istifalardır. Protestolar, yakın zamanda yeniden seçilen başbakan Binyamin Netanyahu'nun hükûmeti tarafından önerilen yargı reformuna karşı başladı.[6][7] 7 Ocak'tan itibaren başlayarak Cumartesi akşamları Tel Aviv dahil olmak üzere diğer şehirlerde ve hafta içi belirli günlerde çeşitli yerlerde sokak protestoları düzenlendi.[8][9][10][11][12][13]

Bu protestolara ek olarak, önerilen reformlara hem yurt içinde hem de yurt dışında birçok başka tepki geldi.

Arka plan

Ayrıca bakınız: 2023 İsrail yargı reformu

2018'de başlayan siyasi krizden bu yana koalisyon hükûmeti kurmaya yönelik başarısız girişimlerin ardından birden fazla erken seçim yapıldı. 2021'de yapılan seçim, başarılı bir hükûmet oluşumuyla sonuçlanan ilk seçimdi. Tek sandalyeli çoğunluğa sahip olan görevdeki koalisyon, bir üyenin kaçmasının ardından Haziran 2022'de çöktü. Bunu izleyen erken parlamento seçimlerinde Yair Lapid liderliğindeki görevdeki hükümet, 29 Aralık 2022'de eski başbakan Benjamin Netanyahu liderliğindeki sağcı partilerden oluşan bir koalisyon tarafından kurulan yeni bir hükümet tarafından mağlup edildi.[14][15]

4 Ocak 2023'te yeni atanan Adalet Bakanı Yariv Levin, Yüksek Mahkeme'nin ve hükûmetin hukuk danışmanlarının yetkilerinin sınırlandırılması ve yargıçları atayan komitede iktidar koalisyonuna çoğunluk verilmesi de dahil olmak üzere İsrail yargı sisteminde reform yapma planlarını duyurdu.[16] Açıklamanın ardından aralarında Suç Bakanı ve Omdim Beyachad'ın da bulunduğu çok sayıda kuruluş 7 Ocak'ta Tel Aviv'de protesto düzenleyeceklerini açıkladı.[17]

Kaynakça

  1. ^ "İsrail'de koalisyon hükümetinin ülkeyi ikiyi bölen tartışmalı "yargı reformu"". Anadolu Ajansı. 27 Temmuz 2023. 15 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023. 
  2. ^ "i24NEWS". www.i24news.tv. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2024. 
  3. ^ "התפרעויות המפגינים | "האירוע בתל אביב היה אלים וברוטלי"". Arutz Sheva (İbranice). 2 Mart 2023. 2 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2023. 
  4. ^ "המשטרה: שני שוטרים ננשכו על ידי מפגינים בת"א ופונו לטיפול רפואי - וואלה! חדשות". Walla! (İbranice). 25 Şubat 2023. 25 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2023. 
  5. ^ "רימוני הלם, פרשים ומכת"זיות: מהומות קשות במחאות נגד הרפורמה בת"א; חייל עוכב בנגב לאחר "ששעט עם משאית לעבר מפגינים" | ישראל היום". www.israelhayom.co.il. 1 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2023. 
  6. ^ "Israel Protest | 'We Are Not Afraid': 80,000 Demonstrate Extremist Netanyahu Gov't in Tel Aviv". Haaretz (İngilizce). 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  7. ^ "The Tel Aviv Protest Was a Success, but It's Only the First Test in a Long Struggle". Haaretz (İngilizce). 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  8. ^ "אלפים הפגינו נגד הממשלה בתל אביב: "לא ניתן לכם להפוך אותנו לדיקטטורה"". הארץ (İbranice). 13 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  9. ^ קוטב, אדם; לוי, לירן (2 Şubat 2023). "בפעם ה-5: הפגנות במוצ"ש נגד המהפכה המשפטית". Ynet (İbranice). 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  10. ^ שפיר, ניצן (4 Şubat 2023). "השבוע החמישי ברציפות: המחאה נגד המהפכה המשפטית נמשכת". Globes. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  11. ^ "100,000 Israelis Gather in Jerusalem to Protest Judicial Overhaul Amid Mass Strike". Haaretz (İngilizce). 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  12. ^ "Protest Leaders Call for Shut Down of Israeli Economy for the Second Consecutive Week". Haaretz (İngilizce). 15 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  13. ^ "Anti-government Demonstrators Call for 'National Protest Day' Ahead of Vote on Key Bills". Haaretz (İngilizce). 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  14. ^ i24NEWS. "Israel election: Final results show Netanyahu bloc at 64 seats". I24news (İngilizce). 3 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  15. ^ "Netanyahu's hard-line new government takes office in Israel". BBC News (İngilizce). 29 Aralık 2022. 29 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  16. ^ Sharon, Jeremy. "Justice minister unveils plan to shackle the High Court, overhaul Israel's judiciary". www.timesofisrael.com (İngilizce). 4 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  17. ^ "אלפי מפגינים נגד הממשלה בכיכר הבימה: "זו הפיכה משטרית"". Ice (İbranice). 8 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tel Aviv</span> İsrail Devletinde yerleşim birimi

Tel Aviv-Yafo veya kısaca Tel Aviv, İsrail'in Akdeniz kıyı şeridinde, Guş Dan metropolünde bulunan 451.523 nüfuslu bir şehirdir. Ülkenin finans ve teknoloji merkezidir. Uluslararası kuruluşlar ve birçok ülke Tel Aviv'i İsrail'in başkenti olarak tanımakta ve bu ülkelerin elçilikleri Tel Aviv'de bulunmaktadır. Doğu Kudüs, İsrail'in bir parçası olduğu varsayılırsa Tel Aviv, ülkenin Kudüs'ten sonra ikinci en kalabalık şehridir. Tel Aviv, Batı Kudüs'ten önceki en kalabalık şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Tel Aviv Üniversitesi</span>

Tel Aviv Üniversitesi, İsrail'deki en büyük üniversitedir. 2006 yılı itibarıyla 29.000 öğrencisi bulunmaktadır. Üniversitede 9 fakülte, 106 bölüm ve 90 araştırma merkezi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tel Aviv (ilçe)</span>

Tel Aviv ilçesi, İsrail'in altı ilçesinden biridir. İlçe, ülkenin ortasında Akdeniz kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 172 km² olan ilçenin nüfusu 2018 yılı itibarı ile 1.427.200'dür. İlçenin merkezi Tel Aviv'dir.

Yeş Atid İsrail'de Ocak 2012'de kurulan liberal, siyonist, merkez parti. Kurucusu, siyasete atılmak için kariyerine nokta koyan eski bir televizyon sunucusu ve gazeteci olarak görev yapmış Yair Lapid'dir. İdeolojileri; laiklik, liberalizm ve Siyonizmdir. Merkezi Tel-Aviv'dir. Filistin ile iki devletli ve iki halklı bir çözümü savunmaktadır. 2022 İsrail parlamento seçimlerinde 120 sandalyeli Knesset'te, 24 sandalye alarak ana muhalefet partisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Habima Tiyatrosu</span>

Habima Tiyatrosu, İsrail'in ulusal tiyatrosu olup, ilk İbranice tiyatrolardan biridir. Bu tiyatro Tel Aviv merkezindeki Habima Meydanı'nda yer almaktadır. Tiyatronun Genel Müdürü Odelia Friedman'dır.

<span class="mw-page-title-main">Tel Aviv Sanat Müzesi</span>

Tel Aviv Sanat Müzesi, İsrail'in Tel Aviv kentinde yer alan bir sanat müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yoav Galant</span> İsrailli siyasetçi

Yoav Galant İsrailli siyasetçi ve bakan. Likud adına Knesset (Meclis) üyesi olan Galant, 2022'den bu yana İsrail Savunma Bakanı olarak görev yapıyor. Ayrıca, İsrail Savunma Kuvvetleri Güney Komutanlığı'nın eski komutanıdır. Ocak 2015'te yeni Kulanu partisine katılarak siyasete girdi. Knesset'e seçildikten sonra İmar Bakanı olarak atandı. 2018 yılı sonunda Likud'a katıldı. Galant ayrıca daha önce Göç İşleri ve Entegrasyon Bakanı ve Eğitim Bakanı görevlerinde de bulunmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Tel Aviv Menkul Kıymetler Borsası</span>

Tel Aviv Menkul Kıymetler Borsası (TASE), Tel Aviv merkezli bir menkul kıymetler borsasıdır. 1953 yılında kurulmuş olup yasal olarak Senetler Kanunu (1968) tarafından düzenlenmiştir ve İsrail Senetler Otoritesi'nin (ISA) doğrudan denetimi altındadır.

<span class="mw-page-title-main">İsrail'de yayımlanan gazeteler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu İsrail’deki gazetelerin listesi, İsrail Devlet’inde basılıp ve dağıtılan gazetelerin listesidir. Bir çoğu İbranice basilmaktadır. Arapça konuşan okurlar ve başka dilde konuşan göçmenler için Arapça, Rusça, İngilizce ve Fransızca gibi başka dillerde gazeteler de basılmaktadır. 2012 yılında, Reuters muhabiri Tova Cohen, İsrail toplumunu “haber tutkunu” olarak tanımlamıştır. İsrail’deki gazete okurluk oranı oldukça yüksektir. Bunun nedeni okur yazarlık oranının yüksekliği ve siyasetle güncel olaylara oldukça ilgi duyan kültürel ilgidir. İsrail’de hafta içi günlük gazete okurluluğu, aşağı yukarı her 100 kişi için 21 gazetedir.

<span class="mw-page-title-main">Beni Gantz</span> İsrailli asker ve politikacı

Binyamin "Beni" Gantz, 2020'den itibaren İsrail Başbakanı yardımcısı olan ve Savunma Bakanı olarak görev yapan İsrailli politikacı ve eski asker.

<span class="mw-page-title-main">Yair Netanyahu</span> Binyamin Netanyahunun oğlu

Yair Netanyahu İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'nun oğlu ve çevrimiçi aktivist. Babasını sosyal medyada savunması ile tanınıyor.

<span class="mw-page-title-main">Starbucks İsrail</span>

Starbucks İsrail, İsrail'de 2001'de kurulmuş ve 2003'te kapanmadan önce Tel Aviv'de 6 şubesi bulunan bir kahve zinciriydi.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan-İsrail ilişkileri</span>

Gürcistan-İsrail ilişkileri, Gürcistan ve İsrail arasındaki diplomatik, ticari ve kültürel bağlardır. ABD ile diplomatik ilişkilerin yanı sıra diplomatik ilişkiler resmi olarak 1 Haziran 1992'de kuruldu. Gürcistan'ın Tel Aviv'de büyükelçiliği var. İsrail'in Tiflis'te büyükelçiliği var.

<span class="mw-page-title-main">Esther Hayut</span>

Esther Hayut İsrail Yüksek Mahkemesi eski başkanı. 26 Ekim 2017'de yemin etti ve Ekim 2023'e kadar görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">İzak Herzog</span> İsrail Cumhurbaşkanı

İzak Herzog, İsrail'in devlet başkanı olan İsrailli politikacı ve İsrail Yahudi Ajansı'nın eski başkanıdır.

John Blackwell eski İngiliz asker ve futbol hakemi. 1940 senesinde Filistin Mandası ile Lübnan arasında oynanan ve ev sahibi ekibin 5-1 kazandığı hazırlık maçını yönetti. Aynı zamanda Britanya Ordusu'nun askeri olarak Filistin'de görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Itamar Rabinoviç</span> İsrailli diplomat ve akademisyen

Itamar Rabinoviç İsrail Enstitüsünün başkanıdır. 1990'larda İsrail'in ABD büyükelçisi ve 1993-1996 yılları arasında Suriye ile eski başmüzakerecisi ve Tel Aviv Üniversitesinin eski başkanı (1999-2007) olarak görev yaptı. Halen Tel Aviv Üniversitesinde Orta Doğu tarihi emeritus profesörü, New York Üniversitesinde seçkin bir küresel profesör ve Brookings Enstitüsünde seçkin bir araştırmacıdır.

<span class="mw-page-title-main">2023 İsrail yargı reformu</span>

2023 İsrail yargı reformu, İsrail'deki yargı sistemi ve güçler ayrılığı için mevcut İsrail hükûmeti tarafından öne sürülen ve Başbakan Yardımcısı ve Adalet Bakanı Yariv Levin ile Knesset Anayasa, Hukuk ve Adalet Komitesi, Simcha Rothman Başkanı'nın öncülüğünde önerilen bir dizi değişikliktir. Yargıtay'ın adli inceleme yapma yetkisini sınırlayarak, hükûmete adli atamalar üzerinde kontrol sağlayarak ve hükûmetin hukuk müşavirlerinin yetkisini sınırlayarak yargının kanun yapma ve kamu düzeni üzerindeki etkisini dizginlemeyi amaçlamaktadır. Reform kabul edilirse, Knesset'e Yüksek Mahkeme kararlarını basit çoğunlukla geçersiz kılma yetkisi verecek, mahkemenin mevzuat ve idari işlemler üzerinde yargısal denetim yapma yetkisini azaltacak, mahkemenin temel yasaların anayasaya uygunluğu hakkında karar vermesini yasaklayacak ve Adlı Seçim Komitesinin yapısını, üyelerinin çoğunluğunun hükûmet tarafından atanmasını sağlayacak şekilde değiştirmek.

<span class="mw-page-title-main">Sufa, İsrail</span> İsrail Devletinde kolektif tarım işletmesi (kibutz)

Sufa İsrail'in güneyinde bir kibbutzdur. Kuzeybatı Negev Çölü'nün Hevel Shalom bölgesinde yer alan bölge, Eshkol Bölge Konseyi'nin yetki alanına girmektedir. 2021 yılında 227 kişilik bir nüfusa sahipti.

<span class="mw-page-title-main">David Libai</span>

David Libai, İsrailli siyasetçi, hukukçu ve yönetici.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.