Kırgızistan, resmî adıyla Kırgız Cumhuriyeti, Orta Asya'daki bir ülkedir. Kırgızistan, günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletlerinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir. Denize kıyısı olmayan ülkenin komşuları kuzeyde Kazakistan; batıda Özbekistan, güneybatıda Tacikistan ve güneydoğuda Çin'dir.
Tacikistan, resmî adıyla Tacikistan Cumhuriyeti, 143.100 km2 yüzölçümü ve 9.537.645 kişilik tahmini nüfusu ile Orta Asya'da denize çıkışı olmayan bir ülkedir. Komşuları güneyde Afganistan, batıda Özbekistan, kuzeyde Kırgızistan ve doğuda Çin'dir. Resmî dil, en büyük etnik grup olan Tacikler'in anadili olan Tacikçe'dir. Tacik halkının geleneksel anavatanları, günümüz Tacikistan'ının yanı sıra Afganistan ve Özbekistan'ın bazı kısımlarını içerir. Ülke başkanlık sistemiyle yönetilmekte olup, seküler bir yapıya sahiptir. Başkent ve en büyük şehir Duşanbe'dir.
Dağlık Karabağ sorunu, Azerbaycan ile Ermenistan arasında, Dağlık Karabağ ve Dağlık Karabağ'ı çevreleyen Ermeni kontrolündeki Azerbaycan toprakları'ndaki etnik çatışma ve toprak anlaşmazlığıdır. Bu anlaşmazlık, 27 Eylül 2020 tarihinde başlayan İkinci Dağlık Karabağ Savaşı ile son bulmaya yaklaşmıştır. Yaklaşık 3 sene sonra 19-20 Eylül 2023 tarihlerinde gerçekleşen 2023 Dağlık Karabağ çatışmaları ile bölge tamamen Azerbaycan kontrolüne geçmiş ve sorun çözülmüştür. Artsah Cumhuriyeti fiilen bağımsızdı, ancak Ermenistan dahil hiçbir ülke tarafından tanınmamış bir cumhuriyetti. Çatışmanın kökeni, 20. yüzyılın başlarında ortaya çıktı. Sovyetler Birliği döneminde, Josef Stalin Dağlık Karabağ bölgesini, tarihsel olarak Ermeni ve çoğunluğu Ermeni nüfusu olan Sovyet Azerbaycan'da bir özerk oblast haline getirmeye karar verdi. Mevcut çatışma, 1988'de Karabağ Ermenilerinin, Karabağ'ın Sovyet Azerbaycan'dan Sovyet Ermenistan'a devredilmesini talep ettiği zaman başladı. Çatışma, 1990'lı yılların başlarında, geniş çaplı bir savaşa dönüştü.
2010 Kırgızistan Devrimi, Kırgızistan'da Cumhurbaşkanı Kurmanbek Bakiyev'in Nisan 2010 tarihinde protestolar sonucu görevden uzaklaştırılması ve ülkenin güneyinde yaşanan etnik çatışmalardır. Devrimin ardından ülkede yeni bir siyasal sistem kuruldu. Bu devrimden sonra yaklaşık 87 vatandaş öldü.
Yemen'deki el-Kaide ayaklanması, el-Kaide'ye bağlı olarak faaliyet gösteren Arap Yarımadası el-Kaidesi'nin, Yemen'deki hükûmetine karşı ayaklanması ve taraflar arasında yaşanan silahlı çatışmalar. 1998 yılında başlaya ayaklanmaya Aralık 2014'te üçüncü bir taraf olarak Irak ve Şam İslam Devleti de dahil oldu. Mart 2015'te ise çatışmalar büyüyerek iç savaşa dönüştü.
Lazkiye Taarruzu, Suriye İç Savaşı sırasında, çeşitli muhalif grupların, Suriye hükûmeti kontrolündeki Lazkiye ilinde, 21 Mart 2014'te başlattığı taarruz. Muhalifler, taarruzun ilk safhalarında Türkiye sınırındaki Keseb kasabası ile çevresindeki bazı yerleşim birimlerinin kontrolünü ele alsa da, Suriye hükûmeti ile müttefiklerinin karşı saldırıları sonrasında geri çekilmek zorunda kaldı.
Busra Muharebesi, Busra şehrini ele geçirmek için Suriye İç Savaşı sırasında Suriyeli isyancılar tarafından başlatılan askerî operasyon.
5 Mayıs 2020'de, Çin ve Hindistan kuvvetleri, Çin-Hindistan sınırının farklı yerlerinde agresif çatışmalarda bulunmaya başladı. Bu çatışmalar, Ladakh ile Tibet Özerk Bölgesi'nde bulunan Pangong Gölü yakınları ve Sikkim ile Tibet Özerk Bölgesi'nin arasındaki sınır yakınlarında gerçekleşti. Doğu Ladakh'ta, Fiilî Kontrol Hattı boyunca da çatışmalar yer aldı.
Tacikistan-Türkiye ilişkileri, Tacikistan ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. İki ülke arasındaki ilişkiler dost ve işbirliğine dayalıdır ve 1991'den beri iki ülke arasında imzalanmış 30'dan fazla anlaşma ve protokolün yasal dayanağı ile vurgulanmaktadır.
2020 Kırgızistan protestoları, protestocular tarafından hileli olduğu iddia edilen 2020 parlamento seçimlerine tepki olarak 5 Ekim 2020'de başlayan protestolardır. 6 Ekim 2020'de seçim sonuçları iptal edildi. 15 Ekim 2020'de Kırgızistan cumhurbaşkanıSooronbay Ceenbekov'un istifa etmesiyle protestolar sonlanmıştır.
Suriye İç Savaşı sırasında Suriye-Türkiye sınırındaki çatışmalar ve Türk askeri hakerâtlarına Türk Silahlı Kuvvetleri'nde can kaybına neden olmuştur.
2021 Kırgızistan-Tacikistan sınır çatışmaları, 28 Nisan 2021'da Kırgızistan ve Tacikistan arasında başlayan çatışmalar dizisidir. Sınır polisleri arasında su kaynakları üzerine başlayan çatışma, Kırgızistan'ın Batken ilindeki Köktaş köyünde yoğunlaşmış ve daha sonra ordular da çatışmaya dahil olmuştur. 29 Nisan'da iki taraftan 6 kişi ölmüş ve çatışmalar sonucu 10.000 kişi bölgeden tahliye edilmiştir. 29 Nisan'da ateşkes ilan edilmiştir. 1 Mayıs sabahı çift taraflı ateşkes anlaşmasına uymayan Tacik silahlı güçleri, sivillere ateş açtılar.
Batken çatışması, Temmuz-Eylül 1999 tarihleri arasında Kırgızistan'ın Batken ilinde Kırgızistan ordusu ile Özbekistan İslami Hareketi militanları arasında meydana gelen çatışmalardır. Çatışmalar, Özbekistan İslami Hareketi militanlarının Tacikistan'dan Özbekistan ve Kırgızistan topraklarına akınlarından kaynaklandı ve kısmen Kırgızistan-Özbekistan sınırının Özbekistan tarafından tek taraflı olarak çizilmesine odaklandı.
Kırgızistan ile Tacikistan arasındaki sınır 984 kilometre (611 mi) uzunluğundadır ve Özbekistan ile olan gezi noktasından Çin ile olan gezi noktasına kadar uzanır.
2021-2023 Azerbaycan-Ermenistan sınır krizi, 12 Mayıs 2021 tarihinden bu yana Azerbaycan ve Ermenistan arasında meydana gelen sınır çatışmalarıdır. Çatışmalarda Azerbaycan ordusu Sünik ve Geğarkunik illerinden yaklaşık 41 kilometrekarelik Ermenistan topraklarını ele geçirdi. AGİT Minsk Grubu'nun üç eş başkanından ikisi olan Avrupa Parlamentosu, ABD ve Fransa'nın çağrılarına rağmen Azerbaycan, Ermenistan topraklarından askerlerini çekmedi.
Eylül 2022 Azerbaycan-Ermenistan çatışmaları, 12-15 Eylül 2022 tarihleri arasında Azerbaycan ve Ermenistan arasında meydana gelen sınır çatışmalarıdır. 12 Eylül 2022'de Azerbaycan-Ermenistan sınırı boyunca Azerbaycan ve Ermenistan birlikleri arasında bir dizi çatışma patlak verdi ve 2021-2022 Azerbaycan-Ermenistan sınır krizinde büyük bir tırmanışa işaret etti. İki taraf da gerginlikten birbirini sorumlu tuttu. Ermenistan Savunma Bakanlığı, Azerbaycan'ın Basargeçer, Goris, Sotk ve Cermuk şehirleri yakınlarındaki Ermeni mevzilerine top ve ağır silahlarla saldırdığını ve topraklarının belirli bölgelerini işgal ettiğini ve daha sonra NASA'nın uydu görüntüleriyle teyit edildiğini söyledi. Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Ermenistan'ın Daşkesen, Kelbecer ve Laçın bölgeleri yakınlarında "büyük çaplı provokasyonlar" düzenlediğini ve Ermenistan'ın iç sınır bölgesinde çok sayıda stratejik tepeyi ele geçirdiğini söyledi.
Bu madde, dünya çapında devam etmekte olan silahlı çatışmaların bir listesini içermektedir.
Bu listede II. Dünya Savaşı'nın ardından yaşanmış devletlerarası askeri çatışmalar yer almaktadır. Listede iç savaşlar, bağımsızlık savaşları ve küçük ölçekli çatışmalar bulunmamaktadır.
Kırgızistan, Sovyetler Birliği'nin tarihi mirası göz önüne alındığında, başta Kazakistan ve Rusya olmak üzere Bağımsız Devletler Topluluğu'nun diğer üyeleriyle yakın ilişkilere sahiptir. Türk dilleri gibi ortak mirasları göz önüne alındığında, Türkiye ile de yakın ilişkileri bulunmaktadır.
Tacikistan
Kırgızistan
İmamali Rahman
Sadır Caparov