İçeriğe atla

2021 Facebook kesintisi

Facebook'un kesintiye uğradığı zaman alınmış bir ekran görüntüsü.

Amerikan sosyal ağı Facebook ve onun alt kuruluşları kapsamında olan Messenger, Instagram, WhatsApp, Mapillary ve Oculus gibi platformlar 4 Ekim 2021'de UTC saatiyle 15.40'ta[1] altı saatten daha fazla süre boyunca dünya çapında kullanılamaz hâle geldi.[2] Kesinti, Sınır Geçit Protokolü'ndeki tüm IP adreslerinin kendi kendine barındırılan DNS sunucularına gerilemesinden kaynaklandı.[3][4] Uygulamalar çöktükten sonra kullanıcılar Twitter, Telegram ve Discord adlı platformlara yöneldiğinde bu uygulamaların sunucularında da kesintiler meydana geldi.[4][5][6] Facebook'un DNS hizmetlerine 21.05'te (UTC) erişim sağlanmaya başladı ancak 22.00'de (UTC) Facebook tarafından uygulamaların 6 saatten daha uzun süren bir kesintinin ardından Facebook, WhatsApp ve Instagram'a yeniden erişildiğini bildirildi.[7]

Nedenleri

Kesinti, güvenlik uzmanları tarafından Facebook'un DNS sunucularının barındırıldığı IP adresi öneklerinin Sınır Geçit Protokolü tarafından geri alınması olarak tanımlandı ve bu durum; kullanıcıların ilgili alan adlarını çözmelerini ve hizmetlere ulaşmalarını imkânsız hâle getirdi.[2][8] Etkiler küresel olarak görüldü ve İsviçre merkezli bir internet servis sağlayıcısı Init7, Sınır Geçit Protokolü'ndeki değişiklikten sonra Facebook sunucularındaki internet trafiğinde büyük bir düşüş kaydetti.[9]

Cloudfare, 15.40 (UTC) civarında Facebook'un çok sayıda BGP güncellemesi yaptığını açıkladı. Bu esnada Facebook'un DNS sunucuları çevrimdışı oldu. Güncellemelerin çoğalmasından sonra, 15.50 (UTC) itibarıyla, Facebook'un alan adı Cloudflare'in DNS çözümleyicisinde kullanım dışı hâle geldi. Facebook, 21.00 (UTC) civarında BGP güncellemelerini yapmaya devam etti ve Facebook'un alan adı 21.20'de (UTC) yeniden çalışmaya başladı.[10]

22.45 (UTC) civarında, Facebook hizmetlerinin tekrar çevrimiçi olduğu bildirildi.[11]

Etkileri

Küresel Facebook hizmetilerinde ani düşüş gösteren resim.

Kesinti, Facebook'un dahili iletişim sistemlerini bozarak çalışanların harici bir e-posta göndermesini veya almasını, şirket kayıtlarına erişmesini, bazı Google Dokümanlar ve Zoom hizmetlerinde istenen kimlik doğrulamasının engellenmesine neden oldu.[1][2] The New York Times, çalışanların güvenlik rozetleriyle binalara ve konferans odalarına giremediklerini bildirdi.[1] Ağ kesintilerini görüntüleyen bir site olan Downdetector, dünya çapında gerçekleşen on binlerce kesinti raporu kaydetti.[12] Güvenlik araştırmacısı olan Steve Gibson, rutin bir BGP güncellemesinde hata meydana geldiğini; hatayı düzeltmek için uzaktan erişimi olan kişilerin sunuculara kilitlendiğini ve fiziksel erişimi olan kişilerin ise sunucularda düzeltme yetkisinin olmadığını söyledi.[13]

CNBC'nin bir raporunda, kesintinin Facebook'un 2008'den bu yana yaşadığı en kötü durum olduğu belirtildi. Kesintinin gerçekleştiği gün şirketin hisselerinde yaklaşık %5 oranında düşüş görüldü.[14]

Tepkiler

Facebook'un Teknoloji Müdürü Mike Schroepfer, kesinti süresinin birkaç saate uzamasının ardından özür diledi ve "Ekiplerin mümkün olduğu sürede hatayı onarmak ve eski hâline döndürmek için olabildiğince hızlı çalışıyorlar." dedi.[15]

Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'nde görev yapan kongre üyesi Alexandria Ocasio-Cortez, kesinti hakkında Twitter'da paylaşım yaptı ve insanlardan "kanıta dayalı" hikâyeler paylaşmasını istedi; Facebook'un, gerçekliği sorgulanabilir içeriği yayma konusundaki itibarıyla alay etti.[16] Twitter ve Reddit de kesintiyle dalga geçen tweetler yayımladı.[12]

Telegram ve Twitter kullanıcıları, Facebook hizmetlerini kullanan kişilerin farklı uygulamalara yönelmesi nedeniyle mesajların gönderiminde yavaşlık olduğunu bildirdi.[15]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Locked out and totally down: Facebook is scrambling to fix massive outage". The Verge. 4 Ekim 2021. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  2. ^ a b c Lawler, Richard (4 Ekim 2021). "Facebook is down, along with Instagram, WhatsApp, Messenger, and Oculus VR". The Verge. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  3. ^ Madory, Doug (4 Ekim 2021). "Facebook suffers global outage". Kentik. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ a b Isaac, Mike; Frenkel, Sheera (4 Ekim 2021). "Facebook and all of its apps go down simultaneously". The New York Times. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  5. ^ "Discord down? Current problems and outages". Downdetector. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  6. ^ Dewar, Caitlyn (4 Ekim 2021). "Is Twitter down?: Users report outage after Facebook, WhatsApp and Instagram go down". The Herald. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  7. ^ Frenkel, Sheera. "Facebook coming back online after lengthy outage". The New York Times. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  8. ^ Duffy, Clare; Lyngaas, Sean (4 Ekim 2021). "Facebook, Instagram, WhatsApp go down". CNN Business. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  9. ^ "Insta und WhatsApp down – so stark schrumpfte der Internet-Traffic". watson.ch (Almanca). 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  10. ^ Strickx, Tom; Martinho, Celso (4 Ekim 2021). "Understanding How Facebook Disappeared from the Internet". 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  11. ^ "Facebook, Whatsapp and Instagram back after outage". BBC News (İngilizce). 4 Ekim 2021. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  12. ^ a b "Facebook, Whatsapp and Instagram suffer outage". BBC News. 4 Ekim 2021. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  13. ^ Steve Gibson [@SGgrc] (4 Ekim 2021). "Someone on the Facebook recovery effort has explained that a routine BGP update went wrong, which in turn locked out those with remote access who could reverse the mistake. Those who do have physical access do not have authorization on the servers. Catch-22" (X gönderisi) (İngilizce). Erişim tarihi: 5 Ekim 2021 – X vasıtasıyla. 
  14. ^ "Facebook is suffering its worst outage since 2008". CNBC. 4 Ekim 2021. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  15. ^ a b "Twitter users suggest site is slowing down as it takes pressure from Facebook and Instagram outage". The Independent. 4 Ekim 2021. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  16. ^ "AOC mocks Facebook outage by asking people to share positive 'evidence-based' stories on rival platform Twitter". The Independent. 4 Ekim 2021. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">DNS</span>

DNS, internet uzayını bölümlemeye, bölümleri adlandırmaya ve bölümler arası iletişimi organize etmeye yarayan, bilgisayar, servis, internet veya özel bir ağa bağlı herhangi bir kaynak için hiyerarşik dağıtılmış bir adlandırma sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">.tk</span>

.tk Tokelau için internet ülke kodu üst seviye alan adıdır. (CcTLD) Dağıtımı dot.tk tarafından yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">World Wide Web</span> internet kullanarak ulaşılan, birbirine bağlı belgelerden oluşan küresel sistem

World Wide Web, Dünya Çapında Ağ (kısaca WWW veya Web), İnternet üzerinde yayınlanan birbirleriyle bağlantılı hiper-metin dokümanlarından oluşan bir bilgi sistemidir. Bu dokümanların her birine Web sayfası adı verilir ve Web sayfalarına İnternet kullanıcısının bilgisayarında çalışan Web tarayıcısı adı verilen bilgisayar programları aracılığıyla erişilir. Web sayfalarında metin, imaj, video ve diğer multimedya ögeleri bulunabilir ve diğer bağlantı ya da link adı verilen hiper-bağlantılar ile başka Web sayfalarına geçiş yapılabilir.

<span class="mw-page-title-main">X (sosyal ağ)</span> sosyal ağ hizmeti

X veya yaygın olarak kullanılan eski adıyla Twitter, Amerikan X Corp. şirketi tarafından işletilen çevrimiçi bir sosyal medya ve sosyal ağ hizmetidir. X'te kullanıcılar metin, fotoğraf ve video paylaşabilirler. Kayıtlı kullanıcılar gönderi paylaşabilir, gönderileri beğenebilir, yeniden paylaşabilir ve diğer kayıtlı kullanıcılara doğrudan mesaj (DM) gönderebilirken, kayıtsız kullanıcılar yalnızca herkese açık gönderileri görüntüleyebilir. Amerika Birleşik Devletleri dışındaki X kullanıcılarına yasal olarak İrlanda merkezli Twitter International Unlimited Company tarafından hizmet verilmekte olup, bu durum söz konusu kullanıcıları İrlanda ve Avrupa Birliği veri koruma yasalarına tabi kılmaktadır.

Google Genel DNS 3 Aralık 2009'da Google tarafından hizmete sokulmuş ücretsiz bir DNS hizmetidir. Google'ın daha hızlı web projesi kapsamında planlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">WhatsApp</span> platformlar arası anlık iletişim uygulaması

WhatsApp Messenger, akıllı telefonlar için geliştirilen, platformlar arası çalışma özelliğine sahip bir anlık mesajlaşma ve arama veya haberleşme uygulamasıdır. Android, BlackBerry, iPhone, Windows Phone ve Nokia telefonlarıyla uyumlu olan uygulama, 2G, 3G, 4G ya da Wi-Fi İnternet bağlantısı aracılığıyla kullanıcıların birbirlerine fotoğraf, video, ücretsiz arama, sesli ve yazılı mesaj ve belge göndermesini sağlar. Aynı adı taşıyan şirket, eski Yahoo! çalışanları olan Biran Acton ve Jan Koum tarafından ABD'de, Kaliforniya eyaletindeki Santa Clara kentinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Snapchat</span> anlık mesajlaşma uygulaması

Snapchat, Snap Inc. kurucuları Evan Spiegel, Bobby Murphy ve Reggie Brown tarafından akıllı telefonlar için geliştirilmiş, platformlar arası çalışma özelliğine sahip bir anlık mesajlaşma uygulamasıdır. Kullanıcıların birbirlerine yazılı metin, fotoğraf, ses ve video göndermesini sağlar. Kişiye özel gönderilen dosyalar, gönderen kişinin daha önceden belirlediği süre boyunca 2 defa görüntülenebilir. Hikâyeye eklenen fotoğraf ve videolar ise gönderen kişinin daha önceden belirlediği süre boyunca istenildiği kadar görüntülenebilir. Ücretsiz olan bu uygulama iOS ve Android platformları üzerinde çalışabilmektedir. Uygulamanın ilk sürümü Eylül 2011 tarihinde yayınlanmıştır. Kullanıcılarının %70’ini kadınların oluşturduğu uygulama en çok ABD ve İngiltere'de tercih edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Facebook Messenger</span> Facebooka bağlı Mesajlaşma Uygulaması

Facebook Messenger, bir diğer adıyla Messenger Facebook'un yarattığı ve geliştirdiği yazılı, sesli ve görüntülü haberleşme sağlayabilen bir anlık mesajlaşma servisi ve yazılım uygulamasıdır. Facebook'un web-tabanlı sohbet özelliği ile entegredir ve açık bir protokol olan MQTT protokolü üzerine inşa edilmiştir. Messenger, Facebook kullanıcılarının kendi çevreleri ile hem ana web sayfası hem de mobil uygulamaları üzerinden sohbet edebilmesine olanak sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Bing Mobile</span>

Bing Mobile Microsoft'un Bing arama motorunun bir parçası olarak taşınabilir mobil cihazları için bir arama aracıdır. Mobil cihaz ekranları için tasarlanmıştır. Bing Mobileye, Windows phone 7 ve Windows Phone 8 aygıtlarında Arama anahtarı aracılığıyla erişilir, tescilli yazılım olarak Windows Mobile ve Windows Phone'ye dahildir. Ayrıca, Windows Phone 8.1'de mevcuttur ve iOS ve Android de dahil olmak üzere diğer platformlar için indirilebilir.

Signal Protokolü, sesli aramalar, video görüşmeleri ve anlık mesajlaşma konuşmaları için uçtan-uca şifreleme sağlamak için kullanılabilen federe olmayan kriptografik protokoldür. Protokol, Open Whisper Systems tarafından 2013 yılında geliştirildi ve daha sonra Signal olan açık kaynak TextSecure uygulamasında tanıtıldı. O zamandan beri, "dünya çapında bir milyardan fazla insanın" sohbetlerini şifrelediği söylenen WhatsApp gibi kapalı kaynak uygulamaları içine uygulanmıştır. Ayrıca Google Allo'nun "gizli mod" için uyguladığı gibi Facebook Messenger da isteğe bağlı "gizli sohbetler" için signal protokolünü sunduğunu belirtmiştir. Protokol Double Ratchet Algoritması, prekeys ve üçlü eliptik-eğri Diffie–Hellman (3-DH) el sıkışma ' yı kombine eder ve Curve25519, AES-256 ve HMAC- SHA256'yı temel olarak kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Signal (yazılım)</span> Şifreli iletişim uygulaması

Signal, özgür ve açık kaynaklı, çapraz platform şifreli mesajlaşma yazılımı. Signal Vakfı ve Signal Messenger LLC tarafından geliştirmektedir. İnternet üzerinden dosyaları, sesli mesajları, görselleri ve videoları içerebilen kişiler arası mesajları veya grup mesajlarını göndermek için kullanılır. Ayrıca bire bir sesli ve görüntülü arama yapabilir, Android sürümü SMS uygulaması olarak da işlev görebilir.

<span class="mw-page-title-main">X Pro</span> X hesaplarının yönetimi için sosyal medya panosu uygulaması

X Pro, X hesaplarının yönetimi için bir sosyal medya panosu uygulamasıdır. Başlangıçta bağımsız bir uygulama olan TweetDeck daha sonra Twitter tarafından satın alındı ve Twitter'ın arayüzüne entegre edildi.

<span class="mw-page-title-main">Meta, Inc.</span> Amerikan çok uluslu teknoloji şirketi

Meta Inc. veya eski ismiyle Facebook Inc., Menlo Park, Kaliforniya merkezli bir Amerikan sosyal medya ve medya holdingidir. Mark Zuckerberg, oda arkadaşları ve Harvard Koleji'ndeki Eduardo Saverin, Andrew McCollum, Dustin Moskovitz ve Chris Hughes ile birlikte kuruldu. Facebook, dünyanın en değerli şirketlerinden biridir. Microsoft, Amazon, Apple ve Google ile birlikte en büyük beş teknoloji şirketinden biri olarak kabul edilir.

Facebook Messenger Rooms, Facebook Messenger'ın, kullanıcıların video konferansa gitmesine izin veren yeni bir özelliğidir. Bu özellik ile, Facebook şirketinin Microsoft şirketinin Skype ve Microsoft Teams hizmetleri, Zoom Görüntülü İletişim'e ait olan Zoom yazılım'ına rakip olduğu iddia edildi. Kullanıcıların bir seferde 50 kişiye kadar eklemesine olanak tanır. Kişiler, toplantı sırasında istedikleri zaman diğer bir toplantıya katılabilir.

Onavo, Meta, Inc.'in sahibi olduğu İsrailli bir casus yazılım ve mobil web analitik şirketidir. Şirket, faaliyetlerini esas olarak, sanal özel ağ (VPN) hizmeti Onavo Protect dahil olmak üzere tüketici mobil uygulamaları aracılığıyla gerçekleştirdi.

tbh Sosyal medya uygulaması

tbh, lise öğrencileri için tasarlanmış, Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan anonim bir sosyal medya uygulamasıydı. Uygulama, Eylül 2017'de Nikita Bier, Erik Hazzard, Kyle Zaragoza ve Nicolas Ducdodon tarafından başlatıldı. Yatırımcılar arasında Greylock Partners, Redpoint Ventures, Founders Fund, Semyon Dukach, Bee Partners, Dorm Room Fund ve Amerikalı seri girişimci ve yatırımcı Wayne Chang bulunuyordu.

Facebook Stories, Meta, Inc. tarafından sunulan hikâye oluşturma hizmetidir. 24 Şubat 2017 yılında WhatsApp hikâye özelliğini uyguladıktan sonra Facebook Hikâyeleri 28 Mart 2017'de oluşturuldu. Bu, sosyal medya web sitesi için ikinci bir haber kaynağı olarak kabul ediliyor. Özellik Facebook'un uygulama içi kamerası etrafında odaklanmıştır. Kullanıcıların içeriklerine eğlenceli filtreler ve Snapchat benzeri lensler kullanmalarına, fotoğraflarına ve videolarına görsel, coğrafî konum etiketleri eklemelerine olanak tanıyor. Özellik hem masaüstü uygulama, hem de mobil uygulama için geçerli oldu. İçerik, Facebook uygulamasında yalnızca 24 saat boyunca herkese açık olarak yayınlanabilir veya bir Facebook arkadaşına doğrudan mesaj olarak gönderilebilir. Ayrıca sayfalar ve gruplar da hikâye oluşturabilir. Kullanıcılar hikâyelere yorum yazabilir ve emoji gönderebilir. Bunlar sonradan Facebook Messenger'de saklanılır.

<span class="mw-page-title-main">Threads</span> sosyal ağ hizmeti

Threads, Amerika Birleşik Devletleri merkezli Facebook ve Instagram'ın da sahibi Meta, Inc. tarafından 5 Temmuz 2023 tarihinde açılan bir sosyal ağ hizmetidir. Lansmanından bir gün sonra sosyal ağ 55 milyon kayıtlı kullanıcıya ulaştı. Uygulama, Twitter gibi diğer mikroblog platformlarına benzer şekilde çalışır: kullanıcılar metin, resim ve video gönderebilir; başkalarının gönderilerini yanıtlayabilir, yeniden yayınlayabilir ve beğenebilir. Uygulama iOS ve Android'de mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">2024 CrowdStrike olayı</span>

19 Temmuz 2024'te, dünyanın dört bir yanındaki çeşitli bilgisayar sistemleri, hatalı bir CrowdStrike güncellemesinin sebep olduğu bir kesintiye maruz kaldı.

Bu liste, anlık mesajlaşma uygulaması Whatsapp'ın kanal özelliğinde en çok takipçisi olan kanalları içerir. Whatsapp'ın kendi kanalı, platformun en çok takip edilen kanalıdır. En çok takipçisi olan futbol kulübü Real Madrid iken Netflix, Whatsapp'ın ardından en çok takip edilen ikinci şirkettir. En çok takipçisi olan ünlü ise aktris Katrina Kaif'tir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.