İçeriğe atla

2021 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı

2021 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı
Harita
Tarih12 Kasım 2021
MekânSEC Centre
KonumGlasgow, İskoçya, Birleşik Krallık
Diğer adıCOP26 (UNFCCC)
CMP16 (Kyoto Protokolü)
CMA3 (Paris Anlaşması)
DüzenleyenBirleşik Krallık ve Italya
KatılanlarUNFCCC üye ülkeleri
Resmî sitehttps://ukcop26.org/

2021 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı, yaygın olarak kullanılan adıyla COP26, 1 Ekim 2021 ile 13 Kasım 2021 tarihleri arasında Glasgow, İskoçya, Birleşik Krallık'taki SEC Centre'da düzenlenen 26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği konferansıydı. Konferansın başkanı, Birleşik Krallık kabine bakanı Alok Sharma'ydı.[1] COVID-19 salgını nedeniyle bir yıl ertelenen konferans,[2] Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin 26. taraflar konferansı, 2015 Paris Anlaşması taraflarının üçüncü toplantısı ve Kyoto Protokolü taraflarının 16. toplantısıydı.

Konferans, COP21 Paris Anlaşması'ndan bu yana tarafların iklim değişikliğini azaltmaya yönelik taahhütlerini arttırmalarını öngören ilk konferanstı; Paris Anlaşması, tarafların her beş yılda bir iyileştirilmiş ulusal taahhütler sunmak üzere halk arasında 'ratchet mekanizması' olarak bilinen bir süreç yürütmelerini gerektirmektedir.[3] COP26'nın sonucu, katılan 197 tarafın temsilcilerinin mutabakatıyla müzakere edilen Glasgow İklim Paktı oldu. Hindistan ve Çin'in geç müdahalelerinin kömür enerjisine ve fosil yakıt sübvansiyonlarına son verilmesine yönelik bir hamleyi zayıflatması nedeniyle konferans, bazılarının beklediğinden daha az katı bir kararın kabul edilmesiyle sona erdi.[4][5] Yine de anlaşma, kömür kullanımının azaltılmasını açıkça taahhüt eden ilk iklim anlaşması oldu. Anlaşma, daha acil sera gazı emisyonu kesintilerini teşvik eden ve gelişmekte olan ülkelerin iklim etkilerine uyum sağlamaları için daha fazla iklim finansmanı sözü veren ifadeler içeriyordu.[6]

Konferansın ortasında, 6 Kasım 2021'de, konferanstaki yetersiz eylemlere ve iklim değişikliğiyle ilgili diğer konulara karşı düzenlenen yürüyüş, 2003'teki Irak Savaşı karşıtı yürüyüşlerden bu yana Glasgow'daki en büyük protesto oldu.[7] Diğer 100 ülkede de ek yürüyüşler düzenlendi.

Arka planı

Başkanlık

İtalya Başbakanı Giuseppe Conte (solda) ve Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson (sağda), bir yıl ertelenmeden önce Şubat 2020'de Londra'da COP26'nın açılışında
İsrail Başbakanı Naftali Bennet ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi, COP26'da

Birleşik Krallık, COP27'nin başlangıcına kadar COP26'nın başkanlığını yürütmektedir.[8] Başlangıçta, Enerji ve Temiz Büyümeden sorumlu Devlet Bakanı Claire Perry, konferansın başkanlığına atandı, ancak milletvekilliğinden istifa ettikten birkaç ay sonra, 31 Ocak 2020'de görevden alındı. Eski Başbakan David Cameron ve eski Dışişleri Bakanı William Hague bu görevi üstlenmeyi reddetti.[9] 13 Şubat 2020'de İş, Enerji ve Endüstriyel Strateji Bakanı Alok Sharma atandı.[10] 8 Ocak 2021'de Sharma'nın yerine Kwasi Kwarteng, İş, Enerji ve Endüstriyel Strateji Bakanı olarak atandı ve tam zamanlı olarak başkanlığa odaklanmak üzere Kabine Ofisine geçti.[11]

İtalya, COP26'ya liderlik etme konusunda Birleşik Krallık ile ortaklık kurdu. Çoğunlukla, COP öncesi bir oturuma ev sahipliği yapma ve gençlere yönelik etkinliklere ev sahipliği yapma gibi hazırlık çalışmalarında rol oynadılar. Bu etkinlikler, 28 Eylül ve 2 Ekim 2020 tarihleri arasında Milano'da gerçekleştirildi.[12]

Ertelenmesi

COVID-19 salgını nedeniyle Nisan 2020'de konferans, 31 Ekim-12 Kasım 2021 tarihlerine ertelendi.[13] Her iki ev sahibi ülke, İtalya ve Birleşik Krallık, pandemiden yoğun bir şekilde etkilendi ve konferansın yapılacağı Glasgow'daki SEC Merkezi, Mayıs 2020'de İskoçya'daki COVID-19 hastaları için geçici bir hastaneye dönüştürüldü.[14]

Kongre Sekreteri Patricia Espinosa, "COVID-19'un dünya çapında devam eden etkileri ışığında, Kasım 2020'de iddialı, kapsayıcı bir COP26 düzenlemenin mümkün olmadığını" tweetledi. Espinosa ayrıca ekonomilerin yeniden başlamasının "21. yüzyıl ekonomisini temiz, yeşil, sağlıklı, adil, güvenli ve daha dirençli bir şekilde şekillendirmek" için bir fırsat olacağını belirtti. Yeniden düzenlenen tarih Mayıs 2020'de açıklandı. 2021'in başlarında İngiltere ve İtalya sırasıyla G7 ve G20 zirvelerine ev sahipliği yaptı.[15]

Bağımsız gözlemciler, doğrudan ilgili olmamakla birlikte, ertelemenin uluslararası topluma Kasım 2020'de yapılacak ABD başkanlık seçimlerinin sonucuna yanıt vermek için zaman kazandırdığını belirttiler.[16][17] Başkan Donald Trump, ABD'yi Paris Anlaşması'ndan çekmişti, ancak bu durum seçimden sonraki güne kadar yürürlüğe giremeyecekti; Demokrat rakipleri ise derhal yeniden katılma ve sera gazı (GHG) emisyonlarını azaltma hedefini artırma sözü verdiler.[18] Joe Biden başkan seçildikten sonra bunu yaptı.[19] Konferansta Biden, Trump'ın anlaşmadan çekilmesi nedeniyle özür diledi.[20]

Sponsorlar

Daha önceki zirvelerin sponsorluğunu fosil yakıt şirketleri üstlenmişti. Birleşik Krallık hükûmeti bu etkiyi azaltmak için sponsorların "yakın gelecekte net sıfıra ulaşmalarına yardımcı olacak gerçek taahhütlere sahip olmaları" gerektiğine karar verdi.[21] İlk ana ortaklar arasında üç İngiliz enerji şirketi ile bir bankacılık ve sigorta şirketi yer aldı.[22]

Konum ve katılım

Soldan sağa: Bangladeş Başbakanı Şeyh Hasina, Estonya Başbakanı Kaja Kallas, Tanzanya Devlet Başkanı Samia Suluhu ve İskoçya Birinci Bakanı Nicola Sturgeon, COP26'da

Zirve öncesinde Glasgow ve çevresindeki belediyeler, gelecek on yıl içinde 18 milyon ağaç dikme sözü verdi: Clyde İklim Ormanı'nın (CCF) Greater Glasgow bölgesindeki kentsel alanlarda ağaç kapsamını %20'ye çıkarması hedeflenmektedir.[23]

Eylül 2021'de konferans, Climate Action Network tarafından katılımcıların COVID-19 pandemisiyle ilgili seyahat kısıtlamalarına rağmen katılabilmelerini sağlamak için teşvik edildi. Konferanstan önceki aylarda, İngiliz hükûmeti belirli ülkelere seyahat kısıtlamaları getirdi ve belirli mekanlarda COVID pasaportları gerekliydi. Eleştirmenler, COVID-19 aşılarının dünya çapında eşit olmayan bir şekilde dağıtılmasının, iklim değişikliğinden en çok etkilenen yoksul ülkelerin temsilcilerinin katılımını dışlayabileceğini öne sürdü.[24][25][26] Birleşik Krallık daha sonra delegasyonlar için seyahat kurallarını gevşetti.[27] COVID-19 seyahat kısıtlamaları nedeniyle sadece dört Pasifik Adası ülkesi delegasyon gönderdi ve çoğu ada ülkesi normalde göndereceklerinden daha küçük ekipler göndermek zorunda kaldı.[28][29] Organizatörler, katılımcılar için aşılanma durumuna bağlı olarak çok sayıda COVID-19 kuralı uyguladı.[30]

4 Haziran 2021 tarihinde, İklim Saati girişimi kapsamında Tolbooth Kulesi üzerine bir gece ışık projeksiyonu yerleştirildi. Öngörülen Son Tarih ve Yaşam Çizgisi istatistikleri, sırasıyla 1,5 °C ısınmanın kaçınılmaz hale gelmesinden önceki zaman aralığını ve yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanan küresel enerjinin yüzdesini saymaktadır.[31] Mavi Bölge olarak bilinen İskoç Etkinlikler Kampüsü, geçici olarak Birleşmiş Milletler bölgesi haline geldi: diğer ana mekan ise Glasgow Bilim Merkezi'ndeki Yeşil Bölge'dir.[32]

Katılımcılar

Yaklaşık 200 ülkeden yirmi beş bin delegenin katılması beklenirken, 120 civarında devlet başkanı toplantıya katıldı.[33] Katılımcılar arasında BM Genel Sekreteri António Guterres, ABD Başkanı Joe Biden, Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Angela Merkel, İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Endonezya Devlet Başkanı Joko Widodo yer aldı, İsrail Başbakanı Naftali Benet, Japonya Başbakanı Fumiyo Kişida, Nijerya Devlet Başkanı Muhammed Buhari, Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, İsveç Başbakanı Stefan Löfven ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin[34][35] yanı sıra Eski ABD Başkanı Barack Obama[36][36] ve COP26 Halk Avukatı seçilen İngiliz yayıncı ve doğa tarihçisi David Attenborough zirvede konuşma yaptı.[37]

Avustralya başbakanı Scott Morrison da konuştu.[38] Çek Cumhuriyeti Başbakanı Andrej Babiš, Avrupa Yeşil Anlaşması'nın bir parçası olan 55 yasa için Avrupa Birliği Uyum önerisini kınadı ve bloğun "Çin ya da ABD gibi en büyük kirleticilerin katılımı olmadan hiçbir şey başaramayacağını" söyledi.[39] Prens Charles açılış töreninde bizzat konuşma yaptı.[40] Doktorlar tarafından dinlenmesi tavsiye edilen Kraliçe Elizabeth ise konferansa video mesajıyla hitap etti.[41] Bill Gates, iklim krizini yenmek için "yeşil sanayi devrimi" çağrısında bulundu.[42]

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu gibi iklim konusunda endişeli büyük şehir belediye başkanları,[43] özellikle düşük gelirli ülkelerde daha fazla kentsel iklim adaptasyonu çağrısında bulundu.[44]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "New dates agreed for COP26 United Nations Climate Change Conference" (Basın açıklaması). UK Department for Business, Energy and Industrial Strategy; Alok Sharma. 28 Mayıs 2020. 31 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  2. ^ Dennis, Brady; Mooney, Chris (1 Nisan 2020). "Amid pandemic, U.N. cancels global climate conference". The Washington Post. 2 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  3. ^ Fedson, Nick (21 Ağustos 2019). "The Importance of COP26". The Energy Compass. 30 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020. 
  4. ^ "Cop26 ends in climate agreement despite India watering down coal resolution". The Guardian. 13 Kasım 2021. 14 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2021. 
  5. ^ Hook, Leslie; Hodgson, Camilla; Pickard, Jim (13 Kasım 2021). "India and China weaken pledge to phase out coal as COP26 ends". Financial Times. 14 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2021. 
  6. ^ Shasi, Anula (13 Kasım 2021). "COP26 keeps 1.5C alive and finalises Paris Agreement". ukcop26.org. 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2021. 
  7. ^ "COP26: Thousands march for Glasgow's biggest protest". BBC News. 6 Kasım 2021. 7 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2021. 
  8. ^ Harvey, Fiona (15 Kasım 2021). "Climate leaders call for pressure on stubborn nations before Cop27". The Guardian (İngilizce). 17 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2021. 
  9. ^ Harvey, Fiona (7 Şubat 2020). "UK unprepared for COP 26 conference, warn climate leaders". The Guardian. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2020. 
  10. ^ Harvey, Fiona (13 Şubat 2020). "Alok Sharma appointed chair of COP26 climate conference in reshuffle". The Guardian. 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2020. 
  11. ^ Harrabin, Roger (8 Ocak 2021). "COP26: Alok Sharma leaves business job to focus on climate role". BBC News. 14 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2021. 
  12. ^ "Towards COP26: Pre-COP and Youth Event: "Youth4Climate: Driving Ambition"". Ministero dell'Ambiente e della Tutela del Territorio e del Mare (İngilizce). 12 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  13. ^ "UN Climate Change Conference (UNFCCC COP 26)". SDG Knowledge Hub. 17 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2021. 
  14. ^ "Construction of NHS Louisa Jordan complete" (Basın açıklaması). Scottish Government. 19 Nisan 2020. 12 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020. 
  15. ^ Murray, James S (29 Mayıs 2020). "COP26: Delayed Glasgow Climate Summit confirmed for November 2021". businessgreen.com. 29 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  16. ^ Gustin, Georgina (1 Nisan 2020). "COP's Postponement Until 2021 Gives World Leaders Time to Respond to U.S. Election". InsideClimate News. 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020. 
  17. ^ Farand, Chloé; Doyle, Alister (1 Nisan 2020). "Cop26 climate talks postponed to 2021 amid coronavirus pandemic". Climate Home News. 4 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020. 
  18. ^ Viser, Matt; Kim, Seung Min; Linskey, Annie (8 Kasım 2020). "Biden plans immediate flurry of executive orders to reverse Trump policies". The Washington Post. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  19. ^ "Biden returns US to Paris climate accord hours after becoming president". The Guardian. 20 Ocak 2021. 11 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2021. 
  20. ^ "Biden apologizes for Trump's pulling the U.S. out of Paris climate accord". au.news.yahoo.com (İngilizce). Kasım 2021. 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2021. 
  21. ^ Frost, Rosie (20 Ağustos 2020). "COP26 may refuse sponsorship from big polluters". Euronews. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2021. 
  22. ^ "First sponsors for COP26 announced with one year to go until the climate summit" (Basın açıklaması). UK Department for Business, Energy & Industrial Strategy; Alok Sharma. 16 Kasım 2020. 21 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2021. 
  23. ^ "Glasgow to plant 18m trees as city readies for Cop26 climate summit". The Guardian. 1 Haziran 2021. 28 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2021. 
  24. ^ "Cop26 will be 'rich nations stitch-up' if poorer countries kept away by Covid". The Guardian. 7 Eylül 2021. 1 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2021. 
  25. ^ "COP26: Fresh concerns that unequal vaccine access may jeopardise key UN climate talks". Sky News. 28 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2021. 
  26. ^ "Cop26 will be whitest and most privileged ever, warn campaigners". The Guardian. 30 Ekim 2021. 1 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2021. 
  27. ^ "COP26: Covid travel rules relaxed for overseas delegates". BBC News. 9 Ağustos 2021. 31 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2021. 
  28. ^ "'Thin' Pacific island teams at COP26 spark fears of inequity". Associated Press. 28 Ekim 2021. 1 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2021. 
  29. ^ "COP26: What do the poorest countries want from climate summit?". BBC News. 1 Kasım 2021. 1 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2021. 
  30. ^ "What are the Covid rules at Cop26 and why did maskless PM sit next to Attenborough?". The Independent. 2 Kasım 2021. 2 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2021. 
  31. ^ Paul English, Christina O'Neill (4 Haziran 2021). "Historic clock in Glasgow to become daily reminder of climate crisis". GlasgowLive (İngilizce). 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2022. 
  32. ^ "COP26: Climate summit venue becomes UN territory". BBC News. 29 Ekim 2021. 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2021. 
  33. ^ Harvey, Fiona (11 Ekim 2021). "What is Cop26 and why does it matter? The complete guide". The Guardian. 17 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2021. 
  34. ^ Tanaka, Miya. "Japan PM Kishida pledges $10 bil. to aid Asia's zero emission path". Kyodo News. Edinburgh, Scotland. 2 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021. 
  35. ^ Adyatama, Egi (1 Kasım 2021). Bhwana, Petir Garda (Ed.). "President Jokowi Arrives in Glasgow for COP26 Climate Summit". Tempo. Nugraha, Ricky Mohammad tarafından çevrildi. Cakarta. 1 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2021. 
  36. ^ a b "COP26: Obama tells young people to stay angry on climate fight". BBC News. 8 Kasım 2021. 12 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2021. 
  37. ^ Victor, Daniel (1 Kasım 2021). "David Attenborough urges summit participants to help 'rewrite our story.'". The New York Times. 1 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2021. 
  38. ^ Murphy, Katharine (1 Kasım 2021). "Scott Morrison tells Cop26 Australia will exceed 2030 target in bid to fend off criticism". The Guardian. Glasgow. 2 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2021. 
  39. ^ "Andrej Babiš: It is absolutely crucial for individual states to choose their own energy mix to achieve carbon neutrality". Government of the Czech Republic. 1 Kasım 2021. 1 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021. 
  40. ^ "COP26: Charles to say 'war-like footing' needed". BBC News. 1 Kasım 2021. 1 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2021. 
  41. ^ "COP26: Act now for our children, Queen urges climate summit". BBC News. 1 Kasım 2021. 1 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2021. 
  42. ^ Feinberg, Andrew (3 Kasım 2021). "Bill Gates calls for 'Green industrial revolution' to beat climate crisis". The Independent. Washington, DC. 4 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021. 
  43. ^ Lepeska, David (8 Kasım 2021). "There's still time for Turkey to improve its spotty climate record". The National. 9 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2021. 
  44. ^ "Cop26: mayors release action agenda to accelerate global response". Smart Cities World (İngilizce). 10 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Elizabeth</span> Birleşik Krallık kraliçesi (1952–2022)

II. Elizabeth, Birleşik Krallık ve aralarında Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda'nın da olduğu İngiliz Milletler Topluluğu üyesi 14 ülkenin 1952-2022 yılları arasındaki kraliçesi. Aynı zamanda İngiliz Milletler Topluluğu başkanı ve İngiltere Kilisesi yüksek valisi olarak görev aldı. 70 yıl 214 günlük saltanatı ile Kraliçe Victoria'nın saltanatını geride bırakarak Birleşik Krallık'ın en uzun süre tahtta kalan hükümdarı, Fransa Kralı XIV. Louis'den sonra dünyanın en uzun süre tahtta kalan hükümdarı ve tarihte en uzun süre hüküm süren kadın hükümdar unvanlarını aldı.

<span class="mw-page-title-main">İklim değişikliği</span> Dünyanın ortalama sıcaklığındaki mevcut artış ve buna bağlı olarak hava modellerindeki büyük ölçekli değişimler

İklim değişikliği, küresel ısınmayı ve bunun Dünya'nın iklim sistemi üzerindeki etkilerini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Boris Johnson</span> Birleşik Krallık başbakanı (2019–2022)

Alexander Boris de Pfeffel Johnson, 2019'dan 2022'ye kadar Birleşik Krallık Başbakanı ve Muhafazakâr Parti Lideri olan İngiliz siyasetçi ve yazardır. Daha önce 2016'dan 2018'e kadar Dışişleri Bakanı ve 2008'den 2016'ya kadar Londra Belediye Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">2009 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı</span>

2009 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı ya da yaygın olarak kullanılan adıyla Kopenhag Zirvesi, Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da 7-18 Aralık 2009 tarihleri arasında küresel ısınma ve sera gazı salınım oranlarını azaltma amacıyla 192 ülkenin katılımıyla gerçekleştirilen organizasyon. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamında düzenlenen on beşinci, Kyoto Protokolü'nün yürürlüğe girmesinin ardından düzenlenen beşinci konferanstır. Bu nedenle COP 15 ve MOP 5 olarak da isimlendirilmektedir.

BAFTA Bağlılık, yaşam boyu başarı ödülleri 1971 yılından bu yana her yıl British Academy of Film and Televizyon Arts (BAFTA) tarafından verilen ödül. Bu ödül BAFTA tarafından verilen en prestijli onur ödülüdür. Ödülü ağırlıklı olarak film yönetmenleri kazansa da onların yanı sıra, aktörlere, film ve televizyon yapımcılarına, görüntü yönetmenlerine, film editörlerine, senaristlere ve video oyunu sektörüne katkıda bulunan kişilere de verilir. Listede Birleşik Krallıklı insanların büyük bir hakimiyeti göze çarpar. Onların dışında bir düzineden fazla Birleşik Devletli kişiler yer alır. Avrupa'daki diğer ülkelerden çok sayıda insanda bu ödülü kazandı. 1996 yılında Fransız oyuncu Jeanne Moreau'nun kazandığı ödülden bu yana, Avrupa ülkelerinden hiç kimse bu ödülü kazanamadı. 2010 yılında Japon Shigeru Miyamoto, bu ödülü kazanan ilk Asya ülkesi vatandaşı oldu.

<span class="mw-page-title-main">2008 Bükreş zirvesi</span>

2008 NATO Bükreş zirvesi, 2-4 Nisan 2008 tarihlerinde Bükreş, Romanya'da düzenlenen bir NATO zirvesi. Zirvede NATO üyelerinin devlet ve hükûmet başkanları bir araya geldi. Diğer konuların yanında Arnavutluk ve Hırvatistan ittifaka davet edildi. Makedonya ise Yunanistan ile yaşadığı Makedonya adlandırma sorunu nedeniyle davet edilmedi. Gürcistan ve Ukrayna Üyelik Eylem Planı'na katılmayı umuyordu; ancak NATO ülkeleri bu talebi Aralık 2008'de görüşmeye karar verdi.

<span class="mw-page-title-main">Charles Michel</span> Belçikalı politikacı

Charles Yves Jean Ghislaine Michel, Belçikalı siyasetçi, 1 Aralık 2019 tarihinden itibaren Avrupa Devlet ve Hükûmet Başkanları Konseyi başkanıdır. Louis Michel'in oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de iklim değişikliği</span>

Türkiye'de iklim değişikliği, Türkiye iklimindeki değişiklikleri, bu değişikliklerin etkilerini ve ülkenin bu değişikliklere nasıl uyum sağladığını kapsamaktadır. Türkiye'nin yıllık sıcaklıklarının yanı sıra en yüksek sıcaklıkları da yükselmektedir. 2020 yılı, Türkiye'de kayda geçmiş en sıcak üçüncü yıldı. Türkiye, iklim değişikliğinden büyük ölçüde etkilenecek olmakla beraber, şimdiden sert hava koşullarıyla karşı karşıya kalmaktadır. Bu durumun başlıca tehlikeleri kuraklık ve sıcak hava dalgalarıdır. Türkiye'nin mevcut sera gazı emisyonları, küresel toplamının yaklaşık %1'ine karşılık gelmektedir ve kömüre yoğun bir şekilde devlet desteği yapılması, Türkiye'nin enerji politikası kapsamındadır. Türkiye, Paris Anlaşması'nı Aralık 2015 yılında imzalamıştır. 4 Kasım 2016 tarihinde yürürlüğe giren anlaşma, Türkiye tarafından ancak 6 Ekim 2021 tarihinde onaylandı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Türkiye'nin iklim değişikliğine uyum sağlamasını koordine etmektedir. Nehir havzasındaki su kaynakları ve tarım için iklim değişikliğine uyumu, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından planlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Greta Thunberg</span> İsveçli iklim değişikliği aktivisti

Greta Tintin Eleonora Ernman Thunberg, Ağustos 2018'de iklim değişikliği ile savaşılmaya hemen başlanması gerektiği konusunda protestolara başlayan İsveçli bir eylemci. "İklim için okul grevi" ile medyanın dikkatini çekmeye başlayan Thunberg, o zamandan beri iklim aktivistliği yapmaktadır. Medya ile yayılan protestosuna destek olarak, okullar iklim hareketi için greve Kasım 2018’de başlamış ve aynı yılın Aralık ayında Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı'nın (COP24) ardından büyüyüp dünyaya yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rishi Sunak</span> Birleşik Krallık başbakanı (2022–2024)

Rishi Sunak, Ekim 2022'den Temmuz 2024'e kadar Birleşik Krallık Başbakanı ve Muhafazakâr Parti Lideri olarak görev yapan bir İngiliz siyasetçidir. Britanya'nın ilk Asyalı başbakanı olan Sunak, daha önce Boris Johnson döneminde iki kabinede yer aldı ve son olarak 2020'den 2022'ye kadar Hazine Şansölyesi olarak görev yaptı. Sunak, 2015 yılından bu yana Richmond (Yorks) Parlamento Üyesi (MP) olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2018 Brüksel zirvesi</span> 30. NATO zirvesi

2018 Brüksel Zirvesi, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO), 11 ve 12 Temmuz 2018 tarihlerinde Belçika'nın Brüksel kentinde düzenlenen Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü devlet başkanları ve hükûmet başkanlarının 29. resmi toplantısıydı.

LibrePlanet Özgür Yazılım Vakfı tarafından oluşturulan ve desteklenen bir topluluk projesidir. Hedefi yerel toplulukları ve kuruluşları bir araya getirerek yıllık bir konferans düzenlemek ve Özgür Yazılım'ın dünya çapında tanınmasını sağlamaktır.

<span class="mw-page-title-main">Kişi başına sera gazı emisyonlarına göre ülkelerin listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu, yıllara göre kişi başına toplam sera gazı (GHG) emisyonlarına göre ülkelerin listesidir. Karbondioksit, metan, nitröz oksit, florokarbon, hidroflorokarbon ve Kükürt hekzaflorür emisyonlarının üretime dayalı muhasebesine dayalı veriler sağlar, bunlar her senenin 1 Temmuz günü gerçekleştirilen nüfus tahminleri esas alınarak Dünya Kaynakları Enstitüsü ve Birleşmiş Milletler tarafından derlenir. Emisyon verileri, arazi kullanımı değişikliği ve ormancılığı (LULUCF) veya ithal malların tüketiminden kaynaklanan emisyonları içermemektedir. Paris Anlaşması'na taraf olan tüm ülkeler, 2024'ten itibaren en az iki yılda bir sera gazı envanterlerini bildirecektir. Dünya toplam emisyonlarının yılda yaklaşık 50 milyar ton olduğu tahmin edilmektedir, bu Dünya nüfusuna bölündüğünde kişi başına yılda yaklaşık 6 buçuk tondur. Paris Anlaşması'nın 2050 yılına kadar 1,5 C'nin altında artış hedefine ulaşmak için, kişi başına ortalama emisyonların 2030 yılına kadar kişi başına 2 ton civarında olması gerekmektedir. Ortalamanın üzerindeki ülkelerden karbon vergisi alınması ve toplanan fonların ortalamanın altındaki ülkelere verilmesi önerildi.

<span class="mw-page-title-main">Philip Tartaglia</span>

Philip Tartaglia, Katolik Kilisesi'ne bağlı İskoç Roma Katolik piskopos.

Bu, III. Charles'ın resmi yurt dışı ziyaretlerinin ve Commonwealth turlarının bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">2022 G20 Bali zirvesi</span>

2022 G20 Bali zirvesi, 20 Grubu'nun (G20) 15-16 Kasım 2022 tarihlerinde Endonezya'nın Bali şehrinde gerçekleşmiş on yedinci zirvesidir. Dönem başkanı olan Endonezya'nın devir teslim töreni, Roma zirvesinin kapanışında G20 Başkanlığı Gavel'in İtalya başbakanı Mario Draghi'den Endonezya devlet başkanı Joko Widodo'ya devredildiği bir etkinlik olarak düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">Monica Araya</span>

Monica Araya, Kosta Rika'lı iklim uzmanıdır. Emisyonsuz ulaşımın savunucusu olup bu konuda Avrupa ve Amerika'da birçok çalışma yapmıştır.2021 yılında BBC'nin yayınladığı 100 Kadın listesinde yer almıştır.Nivela ve Costa Rica Limpia'nın Kurucusu ve Yöneticisidir. Latin Amerika ve Karayipler için Düşük Emisyon Geliştirme Stratejileri (LEDS) Platformunun eş başkanı ve UNEP Boşluk Emisyonları Raporu Yönlendirme Komitesi üyesidir.

Sevidzem Ernestine Leikeki Kamerunlu bir iklim aktivistidir ve 2021'de "kalıcı değişim yaratan kadınlar" için BBC tarafından, BBC 100 Kadın ödülüne layık görülmüştür. Kamerun'un Kuzey-Batı bölgesinden bir iklim aktivisti ve toplumsal cinsiyet aktivistidir. Aynı zamanda, Kamerun Toplumsal Cinsiyet ve Çevre İzleme Örgütü'nün kurucusudur. 2010 yılında Kamerun'un Kuzey Batısında çocuk kaçakçılığını durdurmak için çalışmıştır. 2021'de, Birleşmiş Milletler Taraflar Konseyi İklim Değişikliği etkinliğine Glasgow, COP26, olarak katıldı. 2019'da ve 2021'de dönüşümsel çözümler için Gender Just Climate Solutions ödülünü kazandı.

En Çok Etkilenen Kişiler ve Bölgeler, kadınlar, yerli topluluklar, ırksal azınlıklar, LGBTQ+ kişiler, gençler, yaşlılar, yoksul insanlar ve küresel güney gibi iklim değişikliğinden orantısız bir şekilde etkilenen grupları ve bölgeleri temsil eden terimdir. Terim ve kavram kesişimsellik ile bağlantılıdır. Bu toplulukların sera gazı emisyonlarının ve iklim değişikliğinin esas mağdurları olduğu öne sürülmektedir. Özellikle, Fridays for Future, Ende Gelände veya Extinction Rebellion gibi iklim adaletini hedefleyen taban hareketlerinin yükselişiyle birlikte, bu grupların iklim adaleti bağlamında daha önemli bir konuma geldi. Bu terim genellikle iklim değişikliğini savunan aktivistler tarafından jeopolitik küresel güney gibi daha eski kavramlara tercih edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fosil yakıt lobisi</span>

Fosil yakıt lobisi, fosil yakıt endüstrisinin yanı sıra kimyasallar, plastik, havacılık ve diğer ulaşım gibi ilgili endüstrilerde yer alan şirketlerin ücretli temsilcilerini içermektedir. Servetleri ve enerji, ulaşım ve kimya endüstrilerinin yerel, ulusal ve uluslararası ekonomiler için taşıdığı önem nedeniyle, bu lobiler hükûmet politikaları üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Özellikle lobilerin çevre koruma, çevre sağlığı ve iklim eylemiyle ilgili politikaları engellediği bilinmektedir.