2019 Litvanya cumhurbaşkanlığı seçimi

2019 Litvanya cumhurbaşkanlığı seçimleri'nin ilk turu 12 Mayıs 2019'da yapıldı ve ikinci tur 26 Mayıs 2019'da yapıldı.^[1] Görevdeki cumhurbaşkanın iki dönemlik anayasal sınırı nedeniyle, cumhurbaşkanı Dalia Grybauskaitė 2009 ve 2014 seçimlerini kazandığı için bir daha aday olamadı.

İlk turda oyların %50'sini hiçbir aday kazanamadığından, en çok oyları alan ilk iki aday olan Ingrida Šimonytė ve Gitanas Nausėda arasında ikinci bir tur düzenlendi. Nausėda %67 oyla seçildi ve 12 Temmuz'da Litvanya Cumhurbaşkanı olarak göreve başladı.^[2]

Seçim sistemi

Seçimler iki aşamalı sistem kullanılarak yapıldı. İlk turda kazanmak için, bir adayın oyların salt çoğunluğu alması ve seçime katılımının %50'nin üzerinde olması veya adayın aldığı oy oranının kayıtlı seçmen sayısının en az üçte birine eşit olması gerekiyordu. İlk turda hiçbir aday kazanamazsa, en çok olayan alan iki adayı içeren ikinci bir tur gereklidir.^[3]

Adaylar

Onaylanan adaylar

Naglis Puteikis, milletvekili, Lithuanian Centre Party Başkanı.
Valentinas Mazuronis, Avrupa Parlamentosu milletvekili, eski Çevre Bakanı, bağımsız.
Gitanas Nausėda, ekonomist, öğretim görevlisi, bağımsız.
Arvydas Juozaitis, filozof, eski olimpik atlet, bağımsız.
Ingrida Šimonytė, milletvekili, eski Litvanya Bankası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı (2013-2016), eski Maliye Bakanı (2009-2012). Bağımsız, Anavatan Birliği-Litvanyalı Hristiyan Demokratlar Partisi tarafından aday gösterildi.
Vytenis Andriukaitis, Litvanya'nın Avrupa Komiseri, eski Sağlık Bakanı (2012-2014) ve 1990 Litvanya Devletinin Yeniden Kuruluşu Yasası'na imza atan delegelerden biridir. Litvanya Sosyal Demokrat Partisi tarafından aday gösterildi.
Saulius Skvernelis, 2016'dan bu yana Litvanya Başbakanı, eski İçişleri Bakanı (2014-2016) bağımsız siyasetçi, Litvanya Çiftçiler ve Yeşiller Birliği ile Litvanya Sosyal Demokrat İşçi Partisi tarafından aday gösterildi.^[4]
Mindaugas Puidokas, milletvekili, bağımsız.
Valdemar Tomaševski, Avrupa Parlamentosu milletvekili, Litvanya'daki Polonyalıların Seçim Hareketi Başkanı.

Reddedilen adaylar

Zygimantas Pavilionis, milletvekili, Litvanya'nın eski ABD Büyükelçisi.^[5]
Vygauas Ušackas, AB'nin eski Rusya Büyükelçisi, Anavatan Birliği- Litvanyalı Hristiyan Demokratları ön seçiminde kaybetti.
Aušra Maldeikienė, milletvekili
Visvaldas Matijošaitis, Kaunas Belediye Başkanı.^[6]
Vitas Gudiškis, eski Litvanya Buz Hokeyi Federasyonu Başkanı.
Petras Auštrevičius, Avrupa Parlamentosu milletvekili.
Alfonsas Butė, Litvanyalı Hristiyan Demokratlar Partisi Başkan Vekili.
Kazimieras Juraitis, Rus yanlısı blog yazarı.
Petras Gražulis, milletvekili.

Anketler

İlk tur

Tarih	Vytenis Andriukaitis	Arvydas Juozaitis	Valentinas Mazuronis	Gitanas Nausėda	Mindaugas Puidokas	Naglis Puteikis	Ingrida Šimonytė	Saulius Skvernelis	Valdemar Tomaševski	Diğer	Kararsız	Oy vermeyecek
Tarih
Mayıs 2019^[7]	5,5%	4,8%	1,2%	24,6%	1,9%	1,5%	26,2%	16,6%	1,8%	0,4%	6,9%	8,6%
Nisan 2019^[8]	4,2%	5%	0,6%	27,9%	0,7%	2,3%	24,8%	14,5%	1,9%	0,2%	8,4%	9,2%
Mart 2019^[9]	4,7%	3,6%	–	23,5%	0,4%	–	22%	18,4%	1,7%	1,1%	9,8%	7,4%
Şubat 2019^[10]	2,8%	4,5%	–	27,3%	–	2,1%	20%	16%	–	–	–	–
Kasım 2018^[11]	–	4,7%	–	24,6%	–	2,4%	19,7%	13,2%	–	–	–	–
Ekim 2018^[12]	–	–	–	23%	–	2,4%	17,5%	12,8%	–	–	–	–
Eylül 2018^[13]	0,3%	3,3%	0.3%	19,7%	–	1,4%	8,0%	16,6%	–	–	13,9%	–
Mayıs 2018^[14]	1,6%	–	1.6%	22,9%	–	2,7%	5,3%	12,8%	–	–	10,2%	11,9%
18 Kasım 2017^[15]^[16]	–	–	–	12%	–	–	7%	12,2%	–	–	32,6%	–

Sonuçlar

İlk tur, eski Maliye Bakanı Ingrida Šimonytė tarafından ucu ucuna kazanıldı ve iktisatçı Gitanas Nausėda ikinci oldu. Her iki aday da kullanılan oyların %50'sini geçmediği için 26 Mayıs'ta Šimonytė ve Nausėda arasında ikinci tur yapıldı. Nausėda %66'nın üzerinde oyla ikinci turu kazandı.

Büyük bir farkla üçüncü sırada bitiren başbakan Saulius Skvernelis, seçim gecesi istifa etme niyetini açıkladı ve istifası 12 Temmuz'da gerçekleşecekti.^[17] Daha sonra, Skvernelis'in Başbakan olarak görevine Parlamento'nun bir sonraki seçimine kadar devam edeceği açıklandı.

Aday	Parti	İlk tur		İkinci tur
Aday	Parti	Oy	%	Oy	%
Ingrida Šimonytė	Bağımsız	446.719	31,53	443.394	33,47
Gitanas Nausėda	Bağımsız	441.396	31,16	881.495	66,53
Saulius Skvernelis	Bağımsız	279.413	19,72
Vytenis Andriukaitis	Litvanya Sosyal Demokrat Partisi	68.118	4,81
Arvydas Juozaitis	Bağımsız	66.957	4,73
Valdemar Tomaševski	Litvanya'daki Polonyalıların Seçim Hareketi	56.476	3,99
Mindaugas Puidokas	Bağımsız	37.036	2,61
Naglis Puteikis	Lithuanian Centre Party	11.302	0,80
Valentinas Mazuronis	Bağımsız	9.205	0,65
Geçersiz/boş oylar		10.072	-	17.205	-
Toplam		1.426.694	100	1.342.094	100
Kayıtlı seçmenler/katılım oranı		2.486.915	57,37	2.491.021	53,88
Kaynak: VRK 22 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., VRK 11 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.