İçeriğe atla

2019-2020 Kongo Demokratik Cumhuriyeti kızamık salgını

Kızamıklı Afrikalı çocuk

2019 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde (DRC) kızamık salgını çıktı. 2019 yılının başlarında DKC'nin güneydoğu bölümünde başlayan salgın daha sonra tüm illere yayıldı.[1][2] Haziran 2019'a kadar salgının, eşzamanlı Ebola salgınının ölüm oranını aştığı bildirildi.[3] Nisan 2020'ye kadar, 341.000'den fazla kişiye bulaştı ve yaklaşık 6.400 ölüm meydana geldi.[4] Bu durum öncelikle beş yaşın altındaki çocukları etkilemiştir,[2] enfeksiyonların %74'ünü ve ölümlerin yaklaşık %90'ını bu yaş aralığı oluşturmaktadır.[5]

Buna karşılık, Halk Sağlığı Bakanlığı tarafından beş yaş altı 20 milyondan fazla çocuğu aşılamak amacıyla bir aşı programı oluşturulmuştur.[2][3] 2018 yılında kızamık aşılama oranı %57 idi.[5] Bu çaba, Kızamık ve Kızamıkçık Girişimi, Dünya Sağlık Örgütü, UNICEF ve bir aşı ittifakı olan GAVI tarafından desteklenmektedir.[2][5] Ayrıca Sınır Tanımayan Doktorlar aşı kampanyaları yürütmeye başladı. Sağlık kaynaklarına erişim, kaynak eksikliği, güvenlik sorunları ve güvensizlik aşılama programlarını engellemektedir.[2][6]

DRC'deki kızamık salgını, 2019'da dünyadaki en büyük ve en ölümcül kızamık salgını olmuştur.[2]

Nisan 2020'de COVID-19 pandemisinin patlak vermesi nedeniyle kızamık aşı programının askıya alındığı bildirildi.[7]

24 Ağustos 2020'de, 380.766'dan fazla vaka ve 7.018 ölümle salgının sona erdiği ilan edildi.[8]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "DR Congo measles: Nearly 5,000 dead in major outbreak". BBC (İngilizce). 21 Kasım 2019. 11 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2019. Close to a quarter of a million people have been infected this year alone. The World Health Organization (WHO) says this is the world's largest and fastest-moving epidemic. 
  2. ^ a b c d e f Catesby Holmes (19 Ekim 2019). "Outbreaks of measles: compounding challenges in the DRC". The Conversation. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2019. 
  3. ^ a b "Congo declares measles epidemic after it kills more than Ebola". Reuters. 20 Haziran 2019. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2019. 
  4. ^ Murray (7 Nisan 2020). "Measles: In Ebola's shadow, a quiet killer is on a rampage in DRC - Al Jazeera". 10 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020. Since the start of 2019, measles epidemic has infected more than 341,000 people and killed some 6,400 in the DRC. 
  5. ^ a b c "As measles deaths in the Democratic Republic of the Congo top 4,000, UNICEF rushes medical kits to health centers and vaccinates thousands more children". UNICEF. 9 Ekim 2019. 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2019. 
  6. ^ "DRC struggles to contain measles outbreak". AlJazeera. 30 Ekim 2019. 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2019. 
  7. ^ "117 Millionen Kindern droht Ansteckung mit Masern". Der Spiegel. 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2020. 
  8. ^ "DRC: More Ebola and plague cases reported, End of measles epidemic declared". 29 Ağustos 2020. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kızamık</span> insanları etkileyen viral bir hastalık

Kızamık, kızamık virüsünün neden olduğu oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Belirtiler genellikle enfekte bir kişiye maruz kaldıktan 10-12 gün sonra gelişir ve 7-10 gün sürer. İlk belirtiler genellikle 40 °C'den yüksek ateş, öksürük, burun akıntısı ve iltihaplı gözlerdir. Semptomların başlamasından iki veya üç gün sonra ağız içinde Koplik lekeleri olarak bilinen küçük beyaz lekeler oluşabilir. Genellikle yüzde başlayan ve daha sonra vücudun geri kalanına yayılan kırmızı, düz bir döküntü tipik olarak semptomların başlamasından üç ile beş gün sonra başlar. Yaygın komplikasyonlar arasında ishal, orta kulak enfeksiyonu (%7) ve zatürre (%6) yer alır. Bunlar kısmen kızamığın neden olduğu bağışıklık sisteminin baskılanmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Daha az yaygın olarak nöbetler, körlük veya beyin iltihabı meydana gelebilir. Diğer isimler arasında morbilli, rubeola, kırmızı kızamık ve İngiliz kızamığı bulunmaktadır. Alman kızamığı olarak da bilinen kızamıkçık ve roseola, birbiriyle ilgisi olmayan virüslerin neden olduğu farklı hastalıklardır.

<span class="mw-page-title-main">Aşılama</span> hastalıklara karşı koruma için aşının uygulanması

Aşılama, bağışıklık sisteminin bir hastalığa karşı bağışıklık geliştirmesine yardımcı olmak için bir aşının uygulanmasıdır. Aşılar zayıflatılmış, canlı veya öldürülmüş halde bir mikroorganizma veya virüs ya da organizmadan alınan proteinler veya toksinler içerir. Vücudun adaptif bağışıklığını uyararak, bulaşıcı bir hastalıktan kaynaklanan hastalıkları önlemeye yardımcı olurlar. Bir nüfusun yeterince büyük bir yüzdesi aşılandığında, sürü bağışıklığı ortaya çıkar. Sürü bağışıklığı, bağışıklık sistemi baskılanmış - zayıflatılmış bir versiyonu bile kendilerine zarar vereceği için aşı olamayan - kişileri korur. Aşılamanın etkinliği geniş çapta incelenmiş ve doğrulanmıştır. Aşılama, bulaşıcı hastalıkların önlenmesinde en etkili yöntemdir; çiçek hastalığının dünya çapında ortadan kaldırılmasından ve çocuk felci ve tetanos gibi hastalıkların dünyanın büyük bir kısmından yok edilmesinden büyük ölçüde aşılama sayesinde sağlanan yaygın bağışıklık sorumludur. Bununla birlikte, Amerika'daki kızamık salgınları gibi bazı hastalıklarda, 2010'larda nispeten düşük aşılama oranları nedeniyle - kısmen aşı tereddütlerine atfedilen - artan vakalar görmüştür. Dünya Sağlık Örgütüne göre aşılama sayesinde yılda 3,5-5 milyon ölüm önlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ebola virüsü hastalığı</span> Virüs kaynaklı ölümcül, bulaşıcı hastalık

Ebola virüsü hastalığı (EVD) veya Ebola kanamalı ateşi (EHF) veya kısaca Ebola, Ebola virüsünün neden olduğu, insanlarda ve diğer primatlarda görülen bir hastalıktır. Belirtiler tipik olarak virüse yakalandıktan sonra ateş, boğaz ağrısı, kas ağrısı ve başağrısı ile iki gün ila üç hafta sonra başlar. Tipik olarak bulantı, kusma ve ishal, karaciğer ve böbrek fonksiyonlarında azalma ile birlikte takip eder. Bu noktada, bazı kişilerde kanama sorunları görülmeye başlar.

<span class="mw-page-title-main">Batı Afrika ebola salgını</span> Ebola Virüsünün 2013 ilâ 2016 arası özellikle Gine, Liberya ve Sierra Leoneda sebebiyet verdiği salgın

Batı Afrika Ebola salgını, Aralık 2013'te Gine'de başlayıp Liberya, Sierra Leone başta olmak üzere Batı Afrika ülkelerine yayılan ve Haziran 2016'da sona eren Ebola kanamalı ateşi salgınıdır. Salgın sonucunda virüs 28 bin 616 kişiye bulaşmış, 11 bin 325 kişi hayatını kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kızamık aşısı</span> kızamık hastalığına karşı kullanılan aşı

Kızamık aşısı, kızamık hastalığına yakalanmaya karşı koruyan aşıdır. Tek bir dozdan sonra bağışıklık geliştirmeyenlerin neredeyse tamamı ikinci bir dozdan sonra bağışıklık geliştirir. Bir toplumda aşılanma oranı %92'den fazla olduğunda, kızamık salgınları tipik olarak artık meydana gelmez; ancak aşılanma oranı azalırsa tekrar ortaya çıkabilir. Aşının etkinliği uzun yıllar sürer. Zaman içinde daha az etkili olup olmadığı belirsizdir. Aşı, kızamığa maruz kaldıktan sonraki birkaç gün içinde yapılırsa da kızamığa karşı koruma sağlayabilir.

<span class="mw-page-title-main">Salgınlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Salgın, bulaşıcı bir hastalığın belirli bir popülasyondaki çok sayıda insana kısa sürede yayılmasıdır. Örneğin meningokok enfeksiyonlarında ardışık iki hafta boyunca 100,000 insanda 15 ve üzeri vaka görülmesi bir salgın olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen'de kolera salgını (2016-günümüz)</span>

Yemen'de kolera salgını, Ekim 2016'da başlamıştır. 2020 itibarıyla devam etmektedir. 2019'un sonundaki tabloya göre 2,236,570 vaka bildirilmiştir ve 3,886 insan -yarısından fazlası çocuk- ölmüştür. Suudi Arabistan'ın ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin başını çektiği koalisyonun Yemen'e askeri müdahalesi sonrası salgın daha da ölümcül hâle gelmiştir. Bu askerî müdahalede zaman zaman hastaneler ve altyapı hedef alınmıştır. 2016 yılında oluşan ekonomik kriz ve siyasi baskının getirileri olarak sağlık çalışanlarının birçoğunun maaşı ödenememiştir. Bunun sonucunda birçok sağlıkçı ülkeyi terk etmiştir. Dünya Sağlık Örgütü yöneticilerine göre bu salgın, Yemen'e yapılan askerî müdahalenin sonucudur. Yine aynı yöneticilere göre abluka sonucu çocuklar yeterli kadar beslenememiş, salgına karşı da korumasız kalmıştır. Bu süreç içerisinde 30.000'den fazla sağlıkçıya tam 10 ay herhangi bir ücret ödenememiştir.

2019 Kuala Koh kızamık salgını, Malezya'nın Kelantan eyaletindeki Kuala Koh Köyü'ndeki Batek halkının Orang Asli alt grubu arasında Mayıs-Temmuz ayları arasında meydana gelen bir kızamık salgınıydı. Birkaç köylünün ani ölümünün ardından hastalık, Haziran ortasında Malezya Sağlık Bakanlığı tarafından kızamık olarak tanımlanana kadar yaklaşık bir ay boyunca köylüler ve halk arasında bir bilinmezliğe dönüştü.

2019 Filipinler kızamık salgını 2019'un başlarında başladı. Şubat 2019'da Filipin hükûmeti tarafından Metro Manila da dahil olmak üzere Luzon ve Visayas'taki belirli idari bölgelerde resmi olarak kızamık salgını ilan edildi. Salgın, iddiaya göre Dengvaxia aşı tartışmasının nedeniyle 15 yıl önce %88 olan yüksek aşılama oranlarının %74'e kadar düşmesine bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2016 Angola ve KDC sarıhumma salgını</span>

20 Ocak 2016'da Angola sağlık bakanı, başkent Luanda'nın bir banliyösü olan Viana belediyesine bağlı Angola'da yaşayan Eritre ve Kongo vatandaşları arasında 23 sarıhumma vakası ve 7 ölüm bildirdi. İlk vakalar 5 Aralık 2015'ten itibaren Eritreli ziyaretçilerde rapor edilmiş ve Ocak ayında Senegal Dakar'daki Pasteur WHO referans laboratuvarı tarafından doğrulanmıştır. Salgın, hızla yayılabilen kentsel sarıhumma bulaşma döngüsü olarak sınıflandırıldı. Sarıhumma virüsünün türünün Angola'daki 1971 salgınında tanımlanan bir türle yakından ilişkili olduğuna dair bir ön bulgu, Ağustos 2016'da doğrulandı. ProMED-mail'den moderatörler, daha fazla yayılmayı önlemek için hemen bir aşı kampanyası başlatmanın önemini vurguladılar. CDC, 7 Nisan 2016'da salgını İzleme Seviyesi 2 olarak sınıflandırdı. DSÖ, orta düzeyde halk sağlığı sonuçları olan acil durum müdahale çerçevesinde bunu 2. derece bir olay olarak ilan etti.

Kivu Ebola salgını, 2018'den 2020'ye kadar Orta Afrika'daki Doğu Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde (DRC) ortaya çıkan bir Ebola virüsü salgınıdır 1 Ağustos 2018 ile 25 Haziran 2020 arasında 3.470 bildirilen vaka ile sonuçlandı. Kivu salgını, ilk vakası 13 Ağustos 2018'de doğrulanan Ituri Eyaletini de etkiledi. Kasım 2018'de salgın, DRC tarihindeki en büyük, ve 2013–2016 Batı Afrika salgını'ndan sonra dünya çapında kaydedilen tarihteki ikinci en büyük Ebola salgını oldu, Haziran 2019'da virüs, ailesiyle birlikte Uganda'ya giren 5 yaşındaki Kongolu bir çocuğa bulaşarak Uganda'ya ulaştı, ancak kontrol altına alındı.

<span class="mw-page-title-main">2019 Tonga kızamık salgını</span>

2019 Tonga kızamık salgını, Ekim 2019'da Tongalı bir ragbi takımı oyuncularının Yeni Zelanda'dan dönmesinden sonra başladı. Yaygınlaşan salgında 5 Ocak 2020 itibarıyla 612 kızamık vakası görülmüştü.

<span class="mw-page-title-main">1775-1782 Kuzey Amerika çiçek hastalığı salgını</span>

1775-1782 Kuzey Amerika çiçek hastalığı salgını Batı Yarımkürenin Yeni Dünyası olarak kabul edilen bölgede gerçekleşen salgındır.Kolomb'un Amerika'ya ilk yolculuğunun, çiçek hastalığı virüsünün Amerika'ya ilk gelişine yol açtığı ve Kuzey Amerika kıtasının çoğuna yayılmasını sağladığı söylenebilir. 1775 yılında başlayan salgında en az 130.000 kişinin öldüğü tahmin ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">2019-2020 Yeni Zelanda kızamık salgını</span>

2019-2020 Yeni Zelanda kızamık salgını, başta Auckland bölgesi olmak üzere Yeni Zelanda'yı etkileyen bir salgındı. Salgın, 1999'daki grip salgınından bu yana Yeni Zelanda'daki en kötü salgın oldu ve 1938'den beri görülen en kötü kızamık salgınıydı.

2018 Madagaskar kızamık salgını, 2018 sonbaharında Madagaskar'da ortaya çıkan kızamık salgınıdır. İlk vakalar Eylül ayının başlarında Madagaskar'ın başkenti Antananarivo'da görüldü. Hükûmet sağlık yetkilileri, bölgedeki yoksulluk ve düşük aşılama oranları nedeniyle son derece bulaşıcı hastalığı kontrol altına alamadı ve Madagaskar tarihindeki en büyük kızamık salgınını yaşadı. 115.000'den fazla insan enfekte oldu ve 1200'den fazla kişi bu salgında ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">2019 Samoa kızamık salgını</span>

2019 Samoa kızamık salgını Eylül 2019'da başladı. 6 Ocak 2020 tarihine gelindiğinde 200.874 nüfuslu Samoa'da 5.700'den fazla kızamık olgusu ve buna bağlı 83 ölüm mevcuttu. Toplumun üçte birinden fazlası enfekte olmuştu. Bu salgının sebebi olarak civar adalarda aşılanma oranının %99'a yakın olmasına rağmen Samoa'da 2017'de %74'ten 2018'de %31-34'e düşmesi düşünüldü.

<span class="mw-page-title-main">1910-1911 Mançurya veba salgını</span>

Mançurya vebası, 1910-1911 yıllarında Mançurya bölgesinde etkili olan bir pnömonik veba salgınıdır. 60.000 kişinin ölümüne yol açan salgın, ilk defa salgınlara lokal yanıttan ziyade uluslararası müdahalenin gerekliliğini göstermiştir. Tarihte ilk defa salgın kontrolü için yaygın olarak kişisel koruyucu ekipmanların giyilmesi bu salgında teşvik edilmiştir.

2019 New York kızamık salgını, 2019 yılında başta New York City ve civarındaki Rockland County olmak üzere New York eyaletini etkileyen salgındır.

<span class="mw-page-title-main">KKK aşısı</span> kızamık, kabakulak ve kızamıkçığa karşı uygulanan çeşitli karma aşılardan herhangi biri

KKK aşısı, KKK olarak kısaltılan kızamık, kabakulak ve kızamıkçığa karşı bir aşıdır. İlk doz genellikle 9 aylık ile 15 aylık arasındaki çocuklara verilir, ikinci doz ise 15 aylık ile 6 yaş arasında ve dozlar arasında en az dört hafta olacak şekilde yapılır. İki dozdan sonra insanların %97'si kızamığa, %88'i kabakulağa ve en az %97'si kızamıkçığa karşı korunmuş olur. Aşı ayrıca bağışıklık kanıtı olmayanlara, iyi kontrol edilen HIV/AIDS'lilere ve eksik bağışıklığı olanlara kızamığa maruz kaldıktan sonraki 72 saat içinde önerilmektedir. Enjeksiyon yoluyla yapılır.

<span class="mw-page-title-main">2023-2024 maymun çiçeği salgını</span> Eylül 2023te başlayan küresel salgın

2023-2024 maymun çiçeği salgını veya 2023-2024 mpox salgını, Orta Afrika bölgesinde sınıf 1 mpox virüsünün yeni bir varyantı olan sınıf 1b'nin yol açtığı bir salgın. Salgın ilk olarak Eylül 2023'te başladı. Ağustos 2024 itibarıyla 17.000'den fazla vaka ve 591 ölüm bildirilmiştir; bu ölümlerin neredeyse tamamı Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde (KDC) gerçekleşmiştir.