İçeriğe atla

2016 Cenevre Suriye barış görüşmeleri

Başlığın diğer anlamları için Cenevre Suriye barış görüşmeleri sayfasına bakınız.
2016 Cenevre Suriye barış görüşmeleri
DurumAskıya alındı
KonumCenevre
Ülkeİsviçre
Organizatör Birleşmiş Milletler

2016 Cenevre Suriye barış görüşmeleri ya da Cenevre III, Suriye İç Savaşı'na çözüm bulabilmek için Birleşmiş Milletler nezdinde gerçekleşen Suriye hükûmeti ve Suriyeli muhalif gruplar arasındaki dolaylı müzakerelerdir.[1] 2012 ile 2014 yıllarında İsviçre'nin Cenevre şehrinde gerçekleşen görüşmelerin üçüncüsüdür. Resmî olarak 1 Şubat 2016 tarihinde başlayacağı söylenen müzakerelerin 25 Şubat 2016 tarihine kadar geçici olarak durdurulduğu açıklandı.[2][3]

Süreç

Müzakerelerin başlaması için en uygun tarih olarak Uluslararası Suriye Destek Grubu tarafından 1 Ocak 2016 olduğu açıklanmıştı.[4] Daha sonra 25 Ocak 2016 tarihinde başlayacağı söylenmesine rağmen tarafların şartları, itirazları ve katılımcıların belirlenememesi sebebiyle planlandığı tarihte düzenlemedi.[5] Fakat 25 Ocak günü basın toplantısı düzenleyen Birleşmiş Milletler'in Suriye Özel Temsilcisi Stefan De Mistura tarafından görüşmelerin 29 Ocak 2016 tarihinde Cenevre'de başlayacağı duyuruldu.[6] Birleşmiş Milletler'in Suriye Özel Temsilcisi Stefan De Mistura, 26 Ocak günü toplantıya katılacak kişilere davetiyeleri yolladı. SMDK ve Türkiye'nin "terör örgütü" olarak kabul ettiği ve masada bulunmasını istemedikleri, Rusya'nın ise mutlaka masada olmasını istediği PYD'ye davet yollanmadı. Demokratik Birlik Partisi'nin bileşenlerden biri olduğu Demokratik Suriye Meclisi'nin Eş Başkanı Heysem Menna'ya davet yollandı. Diğer Eş Başkan İlham Ahmed'e ve Demokratik Birlik Partisi Başkanı Salih Müslim'e davet yollanmadığı için Heysem Menna daveti reddettiğini söyledi. Rusya destekli ve Suriye hükûmetine yakın olan diğer muhalif grup Değişim ve Özgürlük için Halk Cephesi'nin Başkanı Kadri Cemil'de davet edildi.[5]

8-10 Aralık 2015 tarihinde Riyad'da Suriyeli muhalif gruplar bir araya geldi. Cenevre'deki barış görüşmelerinde kendilerini temsil edecek olan Yüksek Müzakere Konseyi'ni belirledi. Bu heyet içerisinde Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu'nun 9, Ulusal Koordinasyon Komitesi'nin 5, Özgür Suriye Ordusu ile Ceyş-ul İslam'ın 10 ve bağımsızların ise 8 temsilcisi bulunması kararlaştırıldı.[7] Heyetin başkanlığına Esat Zubi seçilirken, başkan yardımcılığına George Sabra atandı.[8] 28 Ocak günü Yüksek Müzakere Konseyi'nin Genel Koordinatörü Riyad Hicab, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararının uygulanmasını istedi. Özellikle "sivillere yönelik yardımlara izin verilmesi ve sivillerin hedef alınmamasıyla ilgili maddelerin uygulanması konusunda endişeli olduklarını" söyledi. Suriye ve Rusya tarafından "sivillerin bombalanması ve aç bırakılması devam ettiği sürece görüşmelere katılmayacaklarını" söyledi.[9] 29 Ocak günü Rusya destekli ılımlı Suriyeli muhalif grubun masada bulunmasına rağmen Yüksek Müzakere Konseyi'nin bulunmamasından dolaylı görüşmeler gerçekleştirilemedi. Aynı zamanda Suriye hükûmeti ya da Suriyeli muhalif gruplar ya da her ikisi de diğer tarafla aynı odada bulunmak istemediği belirtildi. 29 Ocak günü Yüksek Müzakere Konseyi, BM'nin insani yardım ve bombardımanın durması gibi konularda ne yapacağını öğrenmek için Cenevre'ye 17 kişilik heyetle gideceklerini söyledi. Katar, Suudi Arabistan ve Türkiye destekli[10] Yüksek Müzakere Konseyi'nin 17 kişilik heyetine Riyad Hicab'ın başkanlık edeceği duyuruldu.[11] İran ile Rusya tarafından "terör örgütü" olarak görülen Ceyş-ul İslam'ı temsilen heyette Muhammed Alluş'ta bulundu.[12] 30 Ocak günü Yüksek Müzakere Konseyi, Birleşmiş Milletler ile yaptıkları görüşmelerin ardından, "karşı tarafın ciddiyetini test etmek için siyasi sürece katılmaya karar verdiklerini" açıkladı.[13]

Görüşmelerde Suriye hükûmetini temsil eden heyetin başkanlığını Suriye'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Beşar Caferi yapacağı bildirildi.[10]

Görüşmeler

Birleşmiş Milletler'in Suriye Özel Temsilcisi Stefan De Mistura, 1 Şubat günü Suriyeli muhaliflerin oluşturduğu Yüksek Müzakere Konseyi ile Cenevre'deki Birleşmiş Milletler ofisinde buluşması ile görüşmelerin resmen başladığını söyledi.[2] Yüksek Müzakere Konseyi Sözcüsü Salim Muslat, görüşmede "2254 sayılı BM’nin kararı; kuşatmaların sona erdirilmesi, sivillere yönelik bombardımanın durdurulması ve tutukluların serbest bırakılması" konularının ele alındığını belirtti.[14]

2 Şubat günü Birlemiş Milletler tarafından Suriye hükûmeti heyeti ve Yüksek Müzakere Konseyi ile De Mistura'nın ayrı ayrı görüşeceği açıklansa da, Suriye hükûmeti heyeti ile sabah yapılacak görüşmenin ertelendiği açıklandı.[15] Akşam saatlerinde yapılacak Yüksek Müzakere Konseyi ile De Mistura görüşmesine ise, Yüksek Müzakere Konseyi üyeleri gitmedi. Yüksek Müzakere Konseyi üyeleri Cenevre'deki BM binasına geldi ancak içeri girmedi. Yüksek Müzakere Konseyi Sözcüsü Salim Muslat, "kuşatmaların kaldırılması ile bombalamaların durmasını istediklerini ve kendilerine verilen sözlerin tutulmasını beklediklerini" söyledi.[16]

3 Şubat günü BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura yaptığı basın açıklamasında görüşmelerin 25 Şubat 2016 tarihine kadar geçici olarak durdurulduğunu açıkladı.[17] Basın açıklamasında "tarafların Cenevre'ye gelerek üzerine düşeni yaptığını ama küresel ve bölgesel güçlerin bunu yapmadığı" yönünde konuştu. Ayrıca "ilk hafta görüşmelerinden anladım ki tarafların yapması gereken çok şey var. Sırf görüşme yapmak için görüşmeye hazır değiliz." dedi.[3] Suriye'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Beşar Caferi ise "Katar, Suudi Arabistan ve Türkiye'nin Yüksek Müzakere Konseyi'nden geri çekilmesini istemesinin görüşmelerin durmasında etkili olduğunu" iddia etti.[17]

Kaynakça

  1. ^ "Syria conflict: Opposition sets terms for Geneva peace talks" (İngilizce). BBC. 31 Ocak 2016. 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2016. 
  2. ^ a b Miles, Tom; Irish, John; Perry, Tom; Mohammed, Arshad (1 Şubat 2016). "U.N. announces start of Syria peace talks as government troops advance" (İngilizce). Beyrut, Cenevre, Roma: Reuters. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2016. 
  3. ^ a b "Cenevre'ye 25 Şubat'a kadar ara". Al Jazeera Türk. 3 Şubat 2016. 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2016. 
  4. ^ "Statement of the International Syria Support Group" (İngilizce). Viyana: European Union External Action. 14 Kasım 2015. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2016. 
  5. ^ a b Göksedef, Ece (27 Ocak 2016). "Cenevre'ye giden yolda yaşanan diplomasi trafiği". Al Jazeera Türk. 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016. 
  6. ^ "Suriye barış görüşmeleri Cuma günü başlıyor". BBC Türkçe. 26 Ocak 2016. 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2016. 
  7. ^ Karakurt, Ola (1 Şubat 2016). "Farklı düşünseler de rejime karşı birlikteler". Al Jazeera Türk. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016. 
  8. ^ "Muhalifler müzakere heyetini belirledi". Al Jazeera Türk. 20 Ocak 2016. 22 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016. 
  9. ^ "'Daha İsviçre vizemiz bile yok'". Al Jazeera Türk. 28 Ocak 2016. 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016. 
  10. ^ a b "Çavuşoğlu: Muhalefet Cenevre'yi istediği zaman terk edebilir". BBC Türkçe. 31 Ocak 2016. 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2016. 
  11. ^ "Suriye muhalefeti Cenevre'ye gidiyor". Al Jazeera Türk. 29 Ocak 2016. 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016. 
  12. ^ Fitch, Asa; Dagher, Sam (2 Şubat 2016). "Rebel Chief at Syria Peace Talks Says He's Open to Political Solution" (İngilizce). The Wall Street Journal. 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2016. 
  13. ^ "Suriye muhalefeti Cenevre görüşmelerine katılacak". Dünya. 30 Ocak 2016. 31 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016. 
  14. ^ "Mistura: Görüşmeler resmen başladı". Al Jazeera Türk. 1 Şubat 2016. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2016. 
  15. ^ "Cenevre'deki Suriye görüşmelerinde erteleme". Sputnik Türkiye. 1 Şubat 2016. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2016. 
  16. ^ Karabat, Ayşe (2 Şubat 2016). "Cenevre görüşmeleri ilk günden aksadı". Al Jazeera Türk. 3 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2016. 
  17. ^ a b "Syria conflict: Sides trade blame over talks' suspension" (İngilizce). BBC. 4 Şubat 2016. 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Cenevre Antlaşması veya Cenevre Deklarasyonu, 25-30 Temmuz 1974 tarihleri arasında Birleşik Krallık, Türkiye ve Yunanistan'ın dışişleri bakanları aracılığıyla Kıbrıs Harekâtı ve Kıbrıs Sorunu'na yönelik müzakerelerde bulundukları Cenevre'de imzaladıkları antlaşma.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı</span> Suriyede 2011den beri süren iç savaş

Suriye İç Savaşı, Suriye ordusu, Suriye hükûmeti ve Suriye'deki iç isyancılar arasında başlayan, sonrasında Irak ve Şam İslam Devleti, El Nusra ve bazı Kürt, Türkmen, Dürzi ve Süryani grupların da katıldığı, son dönemde ise Rusya, İran, Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye ve İsrail gibi dış güçlerin de sınırlı ve düzenli olarak dâhil olduğu çatışmalardır. Gösteriler 15 Mart 2011'de başlamış ve Nisan 2011 tarihinde ülke çapında yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Ulusal Konseyi</span>

Suriye Ulusal Konseyi, kısaca SUK, Beşar Esad hükûmetine karşı 2011 Suriye ayaklanması sırasında oluşturulan bir Suriyeli muhalif koalisyondur.

2011-2013 Dera ili çatışmaları, Arap Baharı'nın bir parçası olan ve 15 Mart 2011'de başlayıp hala sürmekte olan Suriye İç Savaşı'nın, İkinci Aşama olarak adlandırılan evresinde, 13 Ekim 2011'de başlayıp, yaklaşık 6 ay sürerek, Birleşmiş Milletler'in katkılarıyla, ülke genelinde, sonradan ihlal edilecek bir ateşkes ilan edildiği, 14 Nisan 2012 tarihine kadar Dera İli'nde sürmüş olan çatışmalara verilen addır ve Suriye Ayaklanması'nın önemli bir parçasıdır. Ülkede ayaklanmanın başladığı yer, bölgedeki Dera kenti olduğu için, stratejik bir öneme de sahiptir.

Dera Kuşatması, yaklaşık 1,5 hafta süren ve Suriye İç Savaşı'nın sivil ayaklanma safhası kapsamında gerçekleşen olaylardandır. 25 Nisan 2011 tarihinde, Deyrizor ve Halep Kuşatmaları'nın hemen ardından, Dera'da protestoların iyice artması ve üçüncü büyük protesto olması sebebiyle, Suriye Silahlı Kuvvetleri'nin şehirde oldukça geniş çaplı bir operasyona koyulması sonucu başlamış, Mahir Esad ve 4 ayrı general önderliğindeki birliklerin, şehirdeki büyümeye başlayan protesto ve isyankar eylemleri bastırmasıyla 5 Mayıs 2011'de son bulmuştur. Ancak, protestolar kısa bir süre sonra büyüyerek tekrar alevlenmiş ve 2011 yılının, sonbaharında, Dera İli çapında yayılarak, Suriye Hükümeti ile başta Özgür Suriye Ordusu olmak üzere, Suriyeli muhaliflerin, ana çatışma noktalarından biri haline gelmiştir ve 2011-2013 Dera ili çatışmaları olarak adlandırılan çatışmaların başlamasına sebep olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Riyad Ferid Hicab</span>

Riyad Ferid Hicab, Suriyeli siyasetçi. 2012 yılında bir süre Suriye Başbakanı olarak görev yaptı. Daha önce, 2011-2012 yılları arasında Tarım ve Tarım Reformu Bakanı olarak görev yaptı.

Suriye İç Savaşı'nda mülteciler, Suriye İç Savaşı'nın başladığı gün olan 15 Mart 2011 tarihinden bu yana, çatışmalar nedeniyle Suriye'ye komşu olan ülkelere sığınan binlerce insana verilen ortak isim.

<span class="mw-page-title-main">Velid Muallim</span>

Velid Muhi Edine el-Muallim, 2006-2020 yılları arasında Dışişleri Bakanı, 2012-2020 yılları arasında Başbakan Yardımcısı olarak görev yapan Suriyeli diplomat, siyasetçi ve Baas Partisi üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Guta Katliamı</span> 2013te Suriye İç Savaşı sırasında sivillere karşı yapılan sarin gazı saldırısı

Guta Katliamı, 21 Ağustos 2013 tarihinde, Şam'ın doğusundaki Guta bölgesine yapılan sarin gazı saldırısıdır. Muhaliflerin iddiasına göre Suriye Ordusu saldırıyı gerçekleştirmiştir. ABD de katliamdan Beşşar Esad yönetimini sorumlu tutmuştur. Saldırı yapılan bölgenin de muhaliflerin elindeki bir bölge olması ve muhaliflerin de sarin gazını elde etmesinin zorluğu gözleri Şam yönetimine çevirmiştir. Saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı hakkında ise pek çok farklı rakam verilmiştir. Sayı, 281 ile 1729 arasında değişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Halid Hoca</span>

Halid Hoca, Suriyeli ve Türk siyasetçi ve tıp doktorudur. 4 Ocak 2015 - 5 Mart 2016 tarihleri arası Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu başkanlığı yapmıştır.

Suriye Türkmen Meclisi Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonunda ve Suriye Ulusal Konseyinde çeşitli Suriye Türkmen partilerini ve gruplarını temsil eden kuruluş. Suriyeli Türkmenler, Mv. Mehmet Şandır öncülüğü ve Dr. Esat Arber başkanlığında, eğitimini Türkiye'de tamamlamış Suriyeli Türkmen gençlerin gayretleri ile Aralık 2012 tarihinde Suriye Türkmenleri Platformu adı altında, 1500'den Türkmen ilk kez bir araya geldi. 30 Mart 2013 tarihinde Suriye Türkmen Platformu, Türkiye'nin başkenti Ankara'da düzenlediği toplantıda Suriye Türkmen Meclisinin kurulduğunu ilan etti.

<span class="mw-page-title-main">2015 Rus Suhoy Su-24 uçağının düşürülmesi</span>

2015 Rus Su-24 uçağının düşürülmesi, 24 Kasım 2015 tarihinde Rusya Hava Kuvvetleri'ne ait Suhoy Su-24 tipi uçağın sınır ihlali gerçekleştirmesinden dolayı Türk Hava Kuvvetleri tarafından düşürülmesi olayıdır. Aynı zamanda 1950'li yıllardan beri ve Soğuk Savaş süreci sonrası ilk kez bir NATO üyesi ülke tarafından doğrudan Rus uçağı düşürüldü. Rusya, Suriye İç Savaşı'na müdahil olduğundan beri ilk ciddi kaybını bu olay neticesinde yaşadı.

<span class="mw-page-title-main">Lazkiye Taarruzu (2015-16)</span> Suriye Ordusu ve müttefiklerinin Kasım 2015te, Suriyeli muhaliflere karşı başlattığı saldırı

2015-16 Lazkiye taarruzu ya da Bayır-Bucak saldırısı, Suriye Ordusu ve müttefiklerinin Kasım 2015'te, Suriyeli muhaliflere karşı başlattığı saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Staffan de Mistura</span>

Staffan Mistura veya Staffan de Mistura, İtalyan diplomattır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Demokratik Konseyi</span>

Suriye Demokratik Konseyi, Suriye'nin kuzeyinde de facto olarak kurulan özerk Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nin ulusal parlamentosu. Suriye Demokratik Güçleri'nin siyasi kanadı olarak faaliyet göstermekte olup, 10 Aralık 2015'te kurulmuştur. Eş başkanlıklarını Buğday Dalgası Hareketi lideri Heysem Menna ile Demokratik Toplum Hareketi lideri İlham Ahmed yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye muhalefeti</span> Esad ailesinin Suriyedeki yönetimine muhalif bir grup

Suriye muhalefeti, Suriye Ulusal Koalisyonu ve alternatif bir Suriye hükûmeti olarak belirli toprak kontrolüne sahip Suriye hükûmeti karşıtı gruplar tarafından temsil edilen siyasi yapıdır.

Suriye barış süreci, Suriye iç savaşına çözüm getirmek amacıyla, savaşın tarafları arasında geçen görüşmeler ve girişimlerin tümü. Bu süreçte yapılan görüşmeler; Arap Birliği, Rusya, Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi ve Batı ülkelerinin arabuluculuğunda gerçekleşmektedir. İç savaşı ve çatışmaları sona erdirmek için müzakere eden taraflar, genellikle Suriye'deki Baas hükümeti ve Suriye Muhalefet temsilcileri, Batı destekli Kürt güçler arasında müzakereler yürütülmektedir. Radikal Salafist güçler ve Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD), çatışmanın barışçıl yollarla çözülmesi konusunda herhangi bir temas kurmadılar.

<span class="mw-page-title-main">Astana Platformu</span>

Astana Platformu veya Astana İnisiyatif Komitesi Kazak hükûmetinin desteği ve çoğulcu Toplum Hareketi'nin denetimiyle Mayıs ve Ekim 2015 te Suriye muhalefet güçleri üyeleri arasında Astana'da yapılan birkaç görüşmeden sonra oluşturuldu. Platform, Suriyeli politikacı Randa Kassis tarafından yönetiliyor.

<span class="mw-page-title-main">Faysal Mikdad</span>

Faysal Mikdad Suriyeli diplomat ve siyasetçi. 22 Kasım 2020'den beri Suriye Dışişleri Bakanı olarak görev almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye-Türkiye normalleşmesi</span> Suriye ve Türkiye ilişkilerinin normalleşmesi

Suriye-Türkiye normalleşmesi, Suriye krizinin ardından zarar gören Suriye-Türkiye ilişkilerini onarma girişimlerini ifade etmektedir. Türkiye 2011 yılı öncesinde Suriye'nin güçlü bir müttefiki olarak görülmekteydi. İki ülke arasındaki diplomatik bağlar 26 Mart 2012 tarihi itibarıyla kopmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.