İçeriğe atla

2015 Hac izdihamı

2015 Hac izdihamı
Harita
Tarih24 Eylül 2015 (2015-09-24)
Saat09:00 (UTC+03.00)
KonumMina, Mekke, Suudi Arabistan
Nedenİzdiham
Can kaybı769[1] veya 2,411[2]
Yaralı887[3][4]
Suudi Arabistan üzerinde Mina
Mina
Mina

2015 Hac izdihamı, 24 Eylül 2015'te Mekke şehrindeki Hac vazifesi nedeniyle Mina bölgesinde şeytan taşlama alanına giden caddede çıkan izdiham ve kargaşa sonucu, Suudi yetkililere göre 769 hacı adayının ölümü ve 900'den fazla kişinin yaralanması ile sonuçlanan facia.[3][4] Associated Press'in sayımına göre ise 2,411 kişi öldü.[2]

Yerel saatle 09.00 sularında şeytan taşlama ibadeti için Cemerat Köprüsü'ne doğru yürüyen hacı grupları, 204 ve 223 numaralı caddelerin kesiştiği yerde karşılaştı. Ters yönde hareket eden bu gruplar caddeye sıkışınca ölümler ve yaralanmalar gerçekleşmeye başladı. Saatler ilerledikçe can kayıpları arttı: 769 kişi ezilerek veya köprülerden düşerek öldü, 934 kişi de yaralandı. Ölü ve yaralılar için caddeye 220 ambulans ve 4 bin kurtarma görevlisi sevk edildi.[3]

Faciada 131 vatandaşını kaybeden İran'da 3 gün yas ilân edildi. Ayetullah Ali Hamaney, yaşanan izdihamdan Suudi Arabistan devletini sorumlu tuttu. İran'ın hac organizasyonu yetkilileri bölgedeki alternatif bir yolun polisler tarafından 'bilinmeyen bir sebeple' kapatıldığını, bu yüzden izdihamın gerçekleştiğini söyledi. Görgü tanıkları da polisin bazı geçiş noktalarını kapattığını anlattı. Suudi Sağlık Bakanı Halid el-Falih ise hacıların yetkililerce belirlenen kurallara uymadan hareket ettiği için izdihamın gerçekleştiğini iddia etti.[4][5]

Olaylar üzerine Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz, soruşturma başlattı ve uygulanan proje ve planların tekrar gözden geçirileceğini duyurdu.[2] Ayrıca Hac Bakanı Bender Bin Muhammed al-Hacar, Mekke Belediye Başkanı Usame Fadl el-Barr ve Mekke Emniyet Müdürünü görevden aldı.[6]

Resmi sonuçlara rağmen görgü tanıkları, diğer ülkelerin hac yetkilileri ölü sayısıyla ilgili daha yüksek ve çelişkili rakamlar verdi. Nijerya, Hindistan, Pakistan ve Endonezya'dan yetkililer faciada 1000'den fazla kişinin öldüğünü aktardı. İranlı yetkililer ise 4 bin 700 kişinin öldüğünü iddia etti. İran'ın televizyon kanalı El Alem ise ölü sayısını 4 bin 173 olduğu açıkladı ve kaynağını Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı'nın internet sitesine dayandırdı. Fakat Bakanlık, Twitter hesabından böyle bir bilginin yayınlanmadığını söyledi.[7][8] BBC'nin Associated Press haber ajansına dayandırarak yaptığı 20 Ekim 2015 tarihli haberinde, hayatını kaybedenlerin sayısının açıklanan resmi sayıların çok daha üzerinde olduğunu ve olayda en az 2 bin 177 kişinin hayatını kaybettiği belirtilmekte, Suudi yetkililerin gerçek rakamı açıklamadıkları ifade edilmektedir.[9]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta 2015 Hac izdihamı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Haj death toll rises to 769, Iran denounces 'crime'". Reuters. 27 Eylül 2015. 13 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2018. 
  2. ^ a b c Rick Gladstone (10 Aralık 2015). "Death Toll From Hajj Stampede Reaches 2,411 in New Estimate". The New York Times. 25 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2016.  (Associated Press sayımı.)
  3. ^ a b c "Hac'da izdiham faciası: En az 753 ölü". NTV. 25 Eylül 2015. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  4. ^ a b c "Hac'da izdiham: 753 ölü, 887 yaralı". al Jazeera Türk. 24 Eylül 2015. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  5. ^ "İran'dan şok iddia: Hac'da 4 bin 700 kişi öldü". Hürriyet. 28 Eylül 2015. 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2018. 
  6. ^ "Suudi Arabistan Kralı Selman'dan hac faciasıyla ilgili flaş görevden almalar". Sözcü. 27 Eylül 2015. 13 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2018. 
  7. ^ "Hac faciasındaki ölü sayısıyla ilgili çelişkili açıklamalar". BBC Türkçe. 29 Eylül 2015. 21 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2018. 
  8. ^ "İran'dan şoke eden 'hac' iddiası". Hürriyet. 29 Eylül 2015. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2018. 
  9. ^ "AP: Hac faciasında ölenlerin sayısı en az 2 bin 177". BBC Türkçe. 20 Ekim 2015. 25 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mekke</span> Suudi Arabistanda bir şehir

Mekke ya da Mekke-i Mükerreme, bugünkü Suudi Arabistan'nın tarihi Hicaz'ında Mekke Bölgesi'nin yönetim merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Medine</span> Suudi Arabistanda bir şehir

Medine, resmî adıyla Medine-i Münevvere veya eski adıyla Yesrib, bugünkü Suudi Arabistan'ın Hicaz bölgesinde, Mekke'nin kuzeyinde yer alan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan</span> Orta Doğuda yer alan bir ülke

Suudi Arabistan veya Suudistan ya da resmî adıyla Suudi Arabistan Krallığı, Arap Yarımadası'nda bulunan en büyük ülkedir. Kuzeybatı'da Ürdün, kuzey ve kuzeydoğu'da Irak, doğuda Kuveyt, Katar, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri, güneydoğuda Umman, güneyde Yemen, kuzeydoğusunda Basra Körfezi ve batısında Kızıldeniz ile çevrilidir. Buraya iki kutsal caminin arazisi de denir; çünkü İslam'a göre iki kutsal şehir olan Mekke ve Medine bu ülkededir. Suudi Arabistan, Orta Doğu'daki bütün körfez ülkelerinde olduğu gibi hızla gelişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hac (İslam)</span>

Hac, Müslümanlar için kutsal olan Mekke çevresinde Kâbe ve diğer kutsal yerlerin ziyaret edilmesi ve ilgili dinî gerekliliklerin yerine getirildiği ibadettir.

<span class="mw-page-title-main">Şeytan taşlama</span>

Şeytan taşlama, Müslüman inancına göre Hac ibadetinin bir parçası olarak yapılan bir törendir.

<span class="mw-page-title-main">Mina, Mekke</span>

Mina, genellikle "Çadırlar Şehri" olarak bilinen, Suudi Arabistan'ın Hicaz bölgesindeki Mekke şehrinin 8 kilometre güneydoğusunda yer alan bir vadidir. Yaklaşık 20 km² bir alanı kaplayan Mina, çadırları, Cemerat bölgesini ve çadırların hemen dışındaki mezbahaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Stade Armand Cesari faciası</span> Facia

Stade Armand Cesari faciası, 5 Mayıs 1992 tarihinde Fransa'ın Korsika adasındaki Bastia şehrinde tribün çökmesine ve 18 kişinin ölmesine ile 2,300'den fazla kişinin ise yaralanmasına sebep olan facianın adı.

<span class="mw-page-title-main">Ulus Faciası</span> Uçuş çarpışma

Ulus faciası ya da Middle East Airlines'in 265 sefer sayılı uçuşu, 1 Şubat 1963 tarihinde Lübnan Havayolu Şirketi Middle East Airlines-Air Liban'a ait Lefkoşa aktarmalı Beyrut-Ankara seferini yapmakta olan Vickers Viscount 745 D tipi yolcu uçağının Esenboğa Havaalanı'na inişe hazırlanırken Türk Hava Kuvvetleri'ne ait Douglas C-47 tipi nakliye uçağıyla çarpışması sonucu, her iki uçağın da Ulus semtinde bulunan meskun mahaller üzerindeki farklı noktalara düşmesiyle sonuçlanan havacılık kazasıdır. Kazada yolcu uçağında bulunan 11 yolcu ve 3 mürettebat, askeri uçakta bulunan 3 Türk askerî personeli ve uçakların düştükleri yerlerde bulunan 87 kişi ile beraber toplam 104 kişi ölmüştür. Kazanın Ramazan ayında Ankara'nın önemli ticari ve yaşam merkezlerinden Ulus semtinde meydana gelmesi can kaybının artmasına neden olmuştur. Enkaz altından cansız çıkarılanların ve daha sonra hayatını kaybeden ağır yaralı kazazedelerin can kayıpları da eklendiğinde ölü sayısı kazadan sonraki günlerde giderek artmıştır. Bazı internet kaynaklarında kazada ölenlerin sayısı 120 olarak gösterilmektedir.

Suudi Arabistan'a gelen ziyaretçiler, vizeden muaf ülkelerden birinden gelmedikçe vize almak zorundadır.

<span class="mw-page-title-main">İki kutsal caminin hizmetkârı</span> Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebevinin koruyucusu olduğunu simgeleyen kraliyet unvanı

Hâdimü'l-Haremeyn ya da iki kutsal caminin hizmetkârı, Eyyûbî sultanları, Memlûk sultanları, Osmanlı padişahları ve günümüzde Suudi kralları dâhil olmak üzere İslam hükümdarları tarafından kullanılan kraliyet ünvanı. Bu ünvan, İslam dünyasının en kutsal iki mescidi olarak kabul edilen Mekke’deki Mescid-i Haram ve Medine’deki Mescid-i Nebevî'nin hükümdar tarafından korunması, sorumluluğunun garanti altına alınması ve sürdürülmesi anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Mescid-i Haram vinç faciası</span>

Mescid-i Haram vinç faciası, 11 Eylül 2015'te Suudi Arabistan'ın Mekke şehrinde bulunan Mescid-i Haram içerisinde, genişletme çalışmaları kapsamında bulunan bir vinç kulesinin çökmesi sonrası 107 kişinin ölümü ve 238 kişinin yaralanması ile sonuçlanan kaza.

1990 Hac izdihamı veya Tünel faciası, 2 Temmuz 1990'da Hac görevi sırasında 1426 hacı adayın ölümüne neden olan hadisedir. Bu olay modern zamanların en ölümcül Hac faciası olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1979 Kâbe Baskını</span>

1979 Kâbe Baskını, 20 Kasım 1979 tarihinde başlayan ve 4 Aralık 1979 tarihine kadar devam eden, Kâbe'de yaşanan silahlı çatışma.

Bilkisu Yusuf ya da bilinen adıyla Hacı Bilkisu Yusuf, Nijerya’da Kaduna, Kano ve Abuja’da önde gelen gazetelerde editörlük ve köşe yazarlığı yapmış Nijeryalı bir gazetecidir. Nijerya’da ulusal bir gazetenin ilk kadın yöneticisi ve iki tane daha gazetenin editörü olarak bilinir. Bilkisu Yusuf bir Hausa, Müslüman, feminist ve Uluslararası İlişkiler’de Nijerya Cumhurbaşkanı danışmanı ve Nijerya’da Kadınlar (WIN), Müslüman Kadınlar Birliği Federasyonu (FOMWAN) gibi sivil toplum örgütlerinin (NGO) kurucusu olan bir dinlerarası toplum savunucusudur. 2015’te Suudi Arabistan, Mekke’de hac sırasında oluşan bir izdihamda Mina’da ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan'da turizm</span>

Suudi Arabistan, Orta Doğu'daki 2017 yılında 16 milyondan fazla ziyaretiyle en büyük ikinci turizm merkezidir. Suudi Arabistan'daki turizm, çoğunlukla büyük ölçüde dini haclarla ilgili olsa da, eğlence amaçlı turizm sektöründe büyüme vardır. Turizm sektörü son zamanlarda büyük ölçüde artmakta olduğundan, sektörün Suudi Arabistan için ak petrol olması bekleniyor. Turizm sektörünün 2019 yılında 25 milyar dolar kazanması beklenmektedir. Potansiyel turistik yerler arasında Hicaz ve Sarawat Dağları, Kızıldeniz'e dalışlar ve çok sayıda antik kalıntılar bulunmaktadır.

Mekke tarihi, Mekke kentinde geçen olayları kapsar. Mekke, tarihi boyunca pek çok devlete ev sahipliği yapsa da bu devletler genelde İslam devletiydi. Mekke, İslam dinin kutsal kentidir. Kâbe, Mekke tarihinin şekillenmesinde etkili olmuştu. Mekke ilk başta Arap kabilleleri tarafından kontrol edilmiş daha sonraları Muhammed tarafından fethedilmiştir. Dört Halife, Emevi Hanedanlığı, Abbasi Hanedanlığı, Fatımiler ve Osmanlı İmparatorluğunun idaresinde kalmıştı. Modern zamanda ise Hicaz Emirliği ve şu anda Suudi Arabistan'ın kontrolündedir. İslam tarihi boyunca Hac görevi için müslümanlar, Mekke'ye gitmiş ve İslam devletleri Mekke'ye gidişi kolaylaştırmak için bazı yerlere dinlenme yerleri kurmuşlardır.

Orta Doğu solunum sendromu (MERS) koronavirüsü salgını, başta Orta Doğu olmak üzere 2012'den bu yana birçok ülkeyi etkiledi. Orta Doğu solunum sendromuna neden olan virüs, ilk olarak 6 Haziran 2012'de Suudi Arabistan'ın Cidde kentinden bir hastada tanımlanan yeni bir koronavirüstür.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan demografisi</span>

Suudi Arabistan demografisi, 2017 yılında, Suudi Arabistan'ın nüfusu yaklaşık 22.707.576 Suudi vatandaşı ve 8.429.401 yabancı uyruklu olup, toplam 31.136.977 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Cemerat Köprüsü</span>

Cemerat Köprüsü, Suudi Arabistan'ın Mekke şehri yakınlarındaki Mina'da bulunan ve Müslümanlar tarafından Hac ibadeti kapsamındaki şeytan taşlama sırasında kullanılan bir yaya köprüsüdür. Köprünün amacı, hacıların üç cemre sütununa zeminden ya da köprüden taş atabilmelerini sağlamaktır. Cemerat, şeytan taşlama sırasında atılan taşlara ve bu taşların atıldığı yerlere verilen cemre kelimesinin çoğuludur.

<span class="mw-page-title-main">1987 Mekke olayı</span>

1987 Mekke olayı, 31 Temmuz 1987'de Mekke'de Hac ibadeti sırasında Şii hacılar ile Suudi Arabistan güvenlik güçleri arasında çıkan çatışma 400'den fazla kişinin ölümüyle sonuçlanan olay. Olay çeşitli şekillerde "isyan" veya "katliam" olarak tanımlanır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.