İçeriğe atla

2013 Belucistan depremleri

Depremin merkez üssü ve etki alanın gösteren Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu haritası

2013 Belucistan depremleri Eylül 2013'te güneybatı Pakistan'da, Belucistan eyaletinde meydana gelen depremlerdir. Ana şok, 24 Eylül 2013 tarihinde Pakistan'ın güneybatısındaki Awaran şehri yakınlarında 7.7 Ml büyüklüğünde olan çok kuvvetli depremdi. En az 825 kişi öldüğü gibi, yüzlerce kişi de yaralandı. 1 dakika süren deprem Karachi'den, Lahor'a ve Hyderabad'a kadar geniş bir bölgede hissedildi ve panik yarattı.[1] 28 Eylül 2013 tarihinde bu sefer 6.8 Ml büyüklüğünde bir deprem 14 kilometre kadar kuzeyde oldu ve 22 kişi öldü.[2][3]

Deprem sonucunda Umman Denizi'nde Gvadar kıyı şeridinden yaklaşık 2 kilometre uzaklıkta, deniz seviyesinden 15-20 metre yükseklikte 22.726 m² yüzölçümüne sahip bir ada oluştu. Yüzeyi balçık ve sert kayalardan oluşan adaya Zelzele Adası adı verildi.[4][5]

Kaynakça

  1. ^ Menon, Meena (24 Eylül 2013). "Quake in southern Pakistan kills 2, damages houses". Chennai, India: The Hindu. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2013. 
  2. ^ "M6.8 - 96 kilometres NNE of Awaran, Pakistan". United States Geological Survey. 28 Eylül 2013. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2017. 
  3. ^ Agence France Presse (28 Eylül 2013). "Powerful new Pakistan earthquake kills at least 22". Yahoo! News. 1 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2013. 
  4. ^ "Earthquake Births New Island off Pakistan". NASA. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2018. 
  5. ^ "Zelzele adasında yerden gaz fışkırıyor". denizhaber.com. 5 Ekim 2013. 9 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Deprem</span> yer kabuğunda beklenmedik anda ortaya çıkan enerji atımı

Deprem, yer sarsıntısı, seizma veya zelzele, yer kabuğunda beklenmedik bir anda ortaya çıkan enerji sonucunda meydana gelen sismik dalgalanmalar ve bu dalgaların yeryüzünü sarsması olayıdır. Sismik aktivite ile kastedilen, meydana geldiği alandaki depremin frekansı, türü ve büyüklüğüdür. Depremler sismograf ile ölçülür. Bu olayları inceleyen bilim dalına da sismoloji denir. Depremin büyüklüğü Moment magnitüd ölçeği ile belirlenir. Bu ölçeğe göre 3 ve altı büyüklükteki depremler genelde hissedilmezken 7 ve üstü büyüklükteki depremler yıkıcı olabilir. Sarsıntının şiddeti Mercalli şiddet ölçeği ile ölçülür. Depremin meydana geldiği noktanın derinliği de yıkım kuvveti üzerinde etkilidir, bu sebepten yeryüzüne yakın noktalarda gerçekleşen depremler daha çok hasara neden olmaktadır.

Richter ölçeği ya da yerel magnitüd ölçeği, sismolojide kullanılan, dünya genelinde meydana gelen depremlerin aletsel büyüklüklerini ve sarsıntı oranını belirleyen ve sınıflara ayıran uluslararası ölçüm birimidir. Günümüzde, özellikle büyük ölçekli depremlerde, moment magnitüd ölçeği, Richter'in (Rihter) yerini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">1509 Konstantinopolis depremi</span> 514 yıl önce İstanbulda meydana gelen bir deprem

1509 Konstantiniyye depremi veya 1509 Büyük İstanbul depremi, 10 Eylül 1509 tarihinde merkez üssü Marmara Denizi'nin kuzeydoğusu olan, 7.2 Ms büyüklüğünde meydana gelen deprem. Tarihsel kayıtlara göre deprem sonucunda Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti Konstantiniyye'de 4 bin ila 13 bin arasında kişi hayatını kaybetti, 10 binden fazla kişi yaralandı, yaklaşık 1070 hane yıkıldı ve binlerce yapı ağır hasar aldı. Ayrıca depremin ardından oluşan ve yüksekliği bazı yerlerde 6 metreye varan tsunami dalgaları şehrin surlarını aşarak güzergahı üzerindeki semtlere ağır hasar verdi. En büyük yıkımın İstanbul'da olduğu depremin etkisi Bolu'dan Edirne'ye kadar hissedildi. Oluşturduğu ağır hasar sebebiyle halk arasında "Küçük Kıyamet" (Kıyamet-i Suğra) olarak adlandırılan deprem, son 500 yıl içinde Marmara bölgesinde gerçekleşmiş olan en büyük ve en yıkıcı depremlerden birisi olarak kayıtlara geçti.

<span class="mw-page-title-main">1951 Kurşunlu depremi</span>

1951 Çankırı Depremi, merkezi Çankırı'nın Kurşunlu ilçesi olan 6,9 Ms büyüklüğünde bir depremdir. Çankırı'nın 40 km kuzeybatısında ve Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer alan Kurşunlu ilçesinde 13 Ağustos 1951 tarihinde saat 20:33'te meydana gelen depremde 50 kişi ölmüş, 3.354 bina yıkılmış ve 13.373 bina da hasar görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">1855 Bursa depremi</span>

28 Şubat 1855'te, resmî olarak kaydedilen büyüklüğü 7,5 olan Mustafakemalpaşa, Bursa merkezli bir deprem gerçekleşti. Deprem, bütün Bursa'da ve diğer komşu şehirlerde şiddetli yıkıma sebep oldu. 300 kişi öldü ve binlerce ev ve işyeri harabe oldu ve bazı tarihsel anıtlar ve camileri de içeren yapılar çöktü. Daha sonra yangın şehir içinde yayıldı ve toplam ölü sayısını artırdı.

<span class="mw-page-title-main">1976 Çaldıran depremi</span>

1976 Çaldıran depremi, 24 Kasım 1976 tarihinde yerel saatle 12:22'de merkez üssü Van'ın Muradiye ilçesi Çaldıran bucağı olan 7,5 Ms büyüklüğündeki deprem. 3840 kişi öldü, 9232 bina hasar gördü. 2000 kilometrekarelik bir alandaki evlerin %80'i yıkıldı. Deprem en çok Muradiye ve çevre ilçeler olan Erciş ve Özalp'de can ve mal kaybına sebep oldu. 3.304 kişilik nüfusa sahip Çaldıran'da evlerin %95'i yıkıldı ve 615 kişi öldü. Ağrı iline bağlı Diyadin ve Taşlıçay ilçeleri dolayları da etkilendi. Depremin yanı sıra bölgede gece hava sıcaklığının -17 dereceye kadar düşmesi sonucu donma nedeniyle de ölümler oldu. Yağmur ve kar yağışları nedeniyle kurtarma ve yardım çalışmaları gecikti.

<span class="mw-page-title-main">1980 Azor Adaları depremi</span>

1980 Azor Adaları depremi, 1 Ocak 1980 günü Azor Adaları'nı vuran bir depremdi. Deprem sonucu 61 kişi öldü, 400'den fazla kişi yaralandı ve Terceira ile São Jorge adalarında ciddi hasar meydana geldi. Richter ölçeğine göre 7.2 büyüklüğünde olan depremde Pico ve Faial adalarında da hasar meydana geldi. Deprem, Azor Adaları'nda meydana gelen diğer depremlerde olduğu gibi bir doğrultu atımlı fayda meydana gelmişti.

<span class="mw-page-title-main">1914 Afyon-Bolvadin depremi</span> deprem

1914 Afyon-Bolvadin depremi 4 Ekim günü yerel saat ile 00.07'de ve 7.0 büyüklüğünde meydana gelen deprem. 300 kişi hayatını kaybetmiştir ve Mercalli şiddet ölçeğine göre en büyük şiddet IX (Şiddetli) olarak hissedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1926 Kars depremi</span> 1926da Türkiyede Gerçekleşen Deprem

1926 Kars depremi 22 Ekim yerel saat ile 21.59'da Kars'ta meydana geldi. 360 can kaybına yol açan ve 6.0 büyüklüğünde meydana gelen deprem. Mercalli şiddet ölçeğine göre en büyük şiddet VIII (Yıkıcı) olarak hissedildi. Can kayıplarının hemen hepsi o zamanki Sovyet Ermenistanı'nda meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1946 Varto-Hınıs depremi</span>

1946 Varto-Hınıs depremi, 31 Mayıs günü yerel saat ile 05.12'de 5.9 Ms büyüklüğünde (tahmini) meydana gelen deprem. Mercalli şiddet ölçeğine göre en büyük şiddet VIII (Yıkıcı) olarak hissedildi. 7 saniye süren Varto ve Hınıs depremi, 839 can kaybına yol açtı. Depremin sabah saatlerinde meydana gelmesinden ve bu saatlerde yöre halkının büyük bölümünün yayla veya tarlada iş başında bulunmasından ötürü can kaybı tahminlerden düşük seviyede gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">2014 Ege Denizi depremi</span>

2014 Ege Denizi depremi, 24 Mayıs 2014'te, Yunanistan saati ile 12.25'te Semadirek adasının 18 km güneyinde meydana gelen deprem. Yapılan değerlendirmelerde depremin büyüklüğü Richter ölçeğine göre 6,9 Mw olarak duyuruldu. Ege Denizinde meydana gelen deprem, Türkiye'nin Bolu, Çanakkale, Kırklareli, Edirne, Eskişehir, Tekirdağ,İstanbul ve İzmir illeriyle, Bulgaristan ve Romanya'nın güneyinde de ciddi derecede hissedilmiştir. Yaklaşık 40 saniye süren depremin, hissedildiği bölgelerde yaşayan kişiler sokaklara çıktılar. AFAD, depremden sonra saat 12:31'de Saros Körfezi'nde 5.3 büyüklüğünde bir artçı depremin daha meydana geldiğini açıkladı. Ayrıca depremden sonra 3 şiddetinden büyük 13 adet artçı depremin meydana geldiği açıklandı. Depremin ardından biri ağır olmak üzere 266 kişi yaralandığı bildirildi. Gökçeada'da hafif hasar meydana geldi.

<span class="mw-page-title-main">1894 İstanbul depremi</span>

1894 İstanbul depremi, 10 Temmuz 1894'te Marmara Denizi'nde, saat 12:24'te, İzmit Çınarcık havzasında veya İzmit Körfezi'nde meydana geldi. Deprem yüzey dalgasının 7.0 tahmini büyüklüğünü vardı. İzmit Körfezi çevresinde Yalova, Sapanca ve Adapazarı ve İstanbul'da tahminen 1349 kişi öldü. Deprem 1,5 m yüksekliğinde tsunamiye neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">1898 Balıkesir depremi</span>

1898 Balıkesir depremi, 29 Ocak 1898 tarihinde saat 11.30'da Balıkesir'de meydana gelen bir depremdir. Halk, 7,0 Mw  büyüklüğündeki depremden birkaç saat önce yaşanan öncü depremlerde dışarı kaçtığı için can kaybının az olduğu tahmin edilmektedir. Osmanlı kayıtlarına göre kentteki 11.000 binadan sadece 51 bina depremden etkilenmemiştir. Şehir merkezi ve çevre yerleşmelerde toplam 53.000 kişi depremden etkilenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zelzele Adası</span> Pakistan adası

Zelzele Adası, Pakistan'ın Belucistan eyaletinin Gvadr şehrinde, kıyı şeridinden yaklaşık 2 kilometre açıklıkta bulunan bir ada. Ada, 24 Eylül 2013'te meydana gelen bir deprem sonucunda oluşmuştur. 2019 yılında NASA'dan gelen uydu görüntüleri sonucu adanın ortadan kaybolduğu fakat dalgaların altında hala bir miktar görülebildiği ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">2017 Ege Denizi depremi</span>

2017 Ege Denizi depremi, 21 Temmuz 2017 tarihinde merkez üssü Türkiye'nin Muğla ilinin Bodrum ilçesinin 10 km güneydoğusunda ve Yunanistan'ın İstanköy adası açıklarında yerin 5 km altında richter ölçeğine göre 6.6 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem.

<span class="mw-page-title-main">2017 Kirmanşah depremi</span> Kasım 2017de İran-Irak sınırı yakınında gerçekleşen deprem

2017 Kirmanşah depremi, 12 Kasım 2017 tarihinde merkez üssü İran'ın Kirmanşah Eyaleti olan, Irak'ın Halepçe şehrinin 30 km güneyinde yerin 19 km altında richter ölçeği'ne göre 7.3 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem.

<span class="mw-page-title-main">2019 İstanbul depremi</span> 26 Eylül 2019 günü yerel saatle 13:59da İstanbulun güney batısını sarsan 5.8 büyüklüğünde deprem

2019 İstanbul depremi, 26 Eylül 2019 tarihinde merkez üssü İstanbul'un Silivri ilçesi açıkları olan, 5,8 büyüklüğünde meydana gelen deprem. Depremde bir kişi kalp krizi sebebiyle öldü, çoğu panik sebebiyle 43 kişi yaralandı. Deprem İstanbul'un yanı sıra Tekirdağ, Kırklareli, Kocaeli, Yalova ve Sakarya'dan da hissedildi.

<span class="mw-page-title-main">2020 İran-Türkiye depremleri</span>

2020 İran-Türkiye depremleri, 23 Şubat 2020 tarihinde merkez üssü İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin Hoy şehri olan, Türkiye'nin Van ilinin Saray ilçesinin 25 km güneydoğusunda yerin 6.4 km altında richter ölçeği'ne göre 5.8 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem. Bu depremden 10 saat sonra 5.9 Mw büyüklüğünde ikinci bir deprem daha meydana geldi.

<span class="mw-page-title-main">2002 Çay-Sultandağı depremi</span>

2002 Çay-Sultandağı Depremi, 3 Şubat 2002 tarihinde Afyon'a bağlı Sultandağı ve Çay ilçelerinde etkili olan art arda iki deprem meydana gelmiştir. İlk deprem, yerel saatle 09:11'de Eber Gölü'nün güneyinde 6.5Mw büyüklüğünde; ikinci deprem ise saat 11:26'da Çay'ın batısında 5.8Mw büyüklüğünde meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1935 Erdek-Marmara Adaları depremi</span> Türkiyede meydana gelen bir deprem

1935 Erdek-Marmara Adaları depremi, 4 Ocak 1935 tarihinde Marmara Adası ve Erdek'te meydana gelen depremdir. Deprem 6,4 Mw  büyüklüğündeydi ve Mercalli şiddet ölçeğine göre VIII (Yıkıcı) şiddetindeydi. 5 kişi öldü, 600 bina hasar gördü.