İçeriğe atla

2012 DA14

2012 DA14
2012 DA14'un 15 Şubat 2013'te Dünya yakınından geçişinin çizeneği
Keşif[1]
KeşfedenOAM Observatory, La Sagra (J75)
0.45-m Reflektör
Keşif tarihi2012-02-23
Adlandırmalar
MPC belirtmesi2012 DA14
Pre-2013: Apollo NEO[2]
Post 2013-Feb-15: Aten[2]
Yörünge özellikleri[3]
Dönem 2012-Sep-30
(Belirsizlik=0)[3]
Günöte1,110 AB (Q)
Günberi0,8935 AB (q)
Yarı büyük eksen
1,001 AB (a)
Dış merkezlik0,1081
366,2 gün
299,9° (M)
Eğiklik10,33 °
147,2°
271,0°
Fiziksel özellikler
Tayf tipi
L-tipi[4]
7,2 (2013 doruk)[5]
24,1[3]
Boyutlar~50 metre (160 ft)[6]
~6 saat[4]
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

2012 DA14, Dünya'ya yakın asteroit olup tahmin edilen çapı 50 m, tahmin edilen kütlesi 190.000 ton civarındadır.[6] 23 Şubat 2012'de İspanya'da bulunan OAM Rasathanesi'nde (J75)[1] 16 Şubat'ta Dünya'nın 0,014 AB yakınından geçen meteor keşfedildi.[3] Hesaplara göre asteroitle Dünya'nın merkeziyle arasındaki uzaklık 15 Şubat 2013'te 0,000228 AB olacak.[3] Asteroit, Yeryüzü'nün yüzeyinden 27.700 km uzaktan geçecek.[2] 2013'teki bu geçişiyle bu boyda ve Dünya'nın bu kadar yakınından geçen ilk cisim oldu.[2]

2013 geçişi

15 Şubat 2013'te Dünya yakınından geçişinin hayalî resmi

9 Ocak 2013'te Las Campanas Rasathanesi (304) tarafından tekrar bulundu ve gözlem yayı 79 günden 321 güne çıktı.[7] Hesaplar, 15 Şubat 2013 günü saat 19:25'te (Eşgüdümlü Evrensel Zaman) asteroidin Dünya'nın merkezinden 0,000228 AB[3] uzaklıktan 0,000001  hata ile geçeceği merkezindedir.[3] (Asteroit, Yeryüzü'nün 27.700 km üstünden geçecek.)[2] Asteroit, en yakınlarda olduğunda Yer eşzamanlı yörüngedeki satelitlerden Dünya'ya daha yakın olacak,[2] fakat çıplak gözle görülemeyecektir.[8] kadri kısa bir süre için takrîben 7,2 görünür büyüklük olacaktır.[5] En yakında en iyi görülebilecek konum Endonezya'dır.[2] Doğu Avrupa, Asya ve Avustralya da en yakında olduğu sırada rasat için iyi konumlardır.[2] Herhangi bir satelitte 1950 km daha yakın geçmesi beklenmemektedir.[9] Goldstone, 16 ilâ 20 Şubat 2013 arasında asteroidi izleyecektir.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b "MPEC 2012-D51 : 2012 DA14" (İngilizce). IAU Küçük Gezegen Merkezi. 24 Şubat 2012. 28 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2012.  (K12D14A)
  2. ^ a b c d e f g h Paul Chodas and Don Yeomans (1 Şubat 2013). "Asteroid 2012 DA14 To Pass Very Close to the Earth on February 15, 2013" (İngilizce). NASA/JPL Near-Earth Object Program Office. 6 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2013. 
  3. ^ a b c d e f g "JPL Close-Approach Data: (2012 DA14)" (İngilizce). 8 Şubat 2013. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2013. 
  4. ^ a b c Dr. Lance A. M. Benner (13 Ocak 2013). "2012 DA14 Goldstone Radar Observations Planning" (İngilizce). NASA/JPL Asteroid Radar Research. 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2013. 
  5. ^ a b "2012DA14 Ephemerides, 15 Şubat 2013" (İngilizce). NEODyS (Near Earth Objects - dinamik site). 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2013. 
  6. ^ a b "Earth Impact Risk Summary: 2012 DA14" (İngilizce). NASA/JPL Near-Earth Object Program Office. 13 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2013. 
  7. ^ "2012 DA14 Orbit". Küçük Gezegen Merkezi. 9 Ocak 2013. 5 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2013. 
  8. ^ Paul Chodas, Jon Giorgini & Don Yeomans (6 Mart 2012). "Near-Earth Asteroid 2012 DA 14 to Miss Earth on February 15, 2013". NASA/JPL Near-Earth Object Program Office. 24 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2012. 
  9. ^ "Closest approaches of 2012 DA 14 to known satellites - no encounter is closer than ~2000 km". Jonathan's Space Report No. 674. 10 Şubat 2013. 13 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">433 Eros</span> Asteroit

Eros, geçici belirtmesi 1898 DQ, Amor grubunun silikatlardan oluşmuş bir asteroitidir. Uzun bir şekle ve yaklaşık 16,8 kilometre ortalama çapa sahip ilk keşfedilen ve ikinci en büyük Dünya'ya yakın cisimdir. NEAR Shoemaker uzay sondası tarafından 1998'de ziyaret edilerek, asteroit etrafındaki yörüngeden incelenen ilk asteroit oldu.

<span class="mw-page-title-main">Vesta (asteroit)</span> Asteroit

4 Vesta Asteroit Kuşağı'nın ikinci büyük gök cismidir. Ortalama çapı yaklaşık 530 km ve tahminî kütlesi Asteroit Kuşağı'nın toplam kütlesinin yaklaşık 9%'udur. Vesta en parlak asteroitdir ve Güneş'ten en uzak olduğu nokta Ceres'in Güneş'e en yakın olan uzaklığından çok az fazladır. Vesta Alman gök bilimci Heinrich Wilhelm Olbers tarafından 29 Mart 1807'de keşfedilmiştir. Asteroidin adını tanınmış matematikçi Carl Friedrich Gauss Roma bâkire ev ve aile tanrıçası Vesta'ya ithafen vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dünya'ya yakın cisim</span>

Dünya'ya Yakın Cisimler, yörüngeleri günberi noktasında Dünya'ya 1,3 Astronomik Birim (AB) mesafeden daha yakın olup Dünya'nın çok yakınına gelen gök cisimleridirler. Bunlar birkaç bin Dünya'ya Yakın Asteroit (DYA), Dünya'ya Yakın Kuyruklu yıldız (DYK), bir miktar Güneş etrâfında dolanan uzay aracı ve uzayda Dünya'yla çarpışmadan tâkip edilebilecek büyüklükte meteoritlerden oluşurlar. Makbul olan görüşe göre DYC'lerin geçmişte Dünya'yla çarpışmalarının gezegenimizin jeolojik ve biyolojik târihinde kayda değer rolü olduğu merkezindedir. Dünya'mıza getireceği tehlikelerin farkına varılmasıyla 1980'lerden beri gittikçe artan ilgiyle bu cisimler izlenmişler, gelebilecek tehlikeleri aktif olarak azaltmak için çözümler aranmaya başlamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">99942 Apofis</span> Asteroit

99942 Apofis, (Geçici adlandırma:2004 MN4 ) 19 Haziran 2004'te R. A. Tucker, D. J. Tholen ve F. Bernardi tarafından Kitt Peak'de keşfedilen, Aten sınıfı Dünya'ya yakın bir yörüngesi bulunan bir meteorittir. Mısır kötülük tanrısı Apofis'in ismini taşır. NASA tarafından yapılan dikkatli ölçümlerle 2029 ve 2036 yıllarında dünyamızın çok yakınından geçeceği tespit edilmiştir. 13 Nisan 2029'te 300.000 kilometre Dünya'ya yakından geçerek Apollo sınıfı olacak, 2036 yılında ise 30-40 bin kilometre yakından geçecektir. 7 Ekim 2009 tarihinde yapılan hesaplamalara göre 2036 yılında Dünya'ya çarpma olasılığı 250.000'de 1'dir. Bir başka olası çarpışma tarihi ise 2037'dir. Bu tarihte dünyaya çarpma olasılığı 12,3 milyonda 1 olarak belirlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2013 Rusya Meteor Olayı</span>

2013 Rusya meteor olayı, 15 Şubat 2013 tarihinde yerel saate göre sabah 09.20 civarında parlak bir meteorun Rusya semalarında belirmesiyle başladı. Saatte yaklaşık 60.000 km hızla hareket eden cisim Güney Ural bölgesini geçtikten sonra parlak bir ateş topuna dönüştü ve Çelyabinsk Oblastı semalarında yerden 15 ila 25 km yukarıda patladı. Yaklaşık 500 kiloton TNT gücündeki açığa salınan enerjinin tamamına yakını atmosfer tarafından emildi.

<span style="white-space:nowrap;">2004 XP<sub>14</sub></span> Asteroit

2004 XP14 ya da 2004 XP14, Apollo asteroitleri olarak adlandırılan asteroid kümesinden Dünya'ya yakın bir asteroit.

<span class="mw-page-title-main">4179 Toutatis</span> Asteroit

4179 Toutatis, Apollo asteroitleri grubundan Dünya'ya yakın ve potansiyel olarak tehlikeli bir cisim olarak sınıflandırılan yaklaşık 2,5 kilometre çapında, uzun, taşlı, yavaş dönen bir asteroittir. Bununla birlikte, aynı zamanda Alinda asteroitlerinden birisidir. Fransız gök bilimci Christian Pollas tarafından 1989 yılında Caussols'da keşfedilen asteroide Kelt mitolojisindeki Toutatis'in adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lincoln Near-Earth Asteroid Research</span>

Lincoln Near-Earth Asteroid Research (LINEAR), ABD Hava Kuvvetleri, NASA ve MIT'nin Lincoln Laboratuvarı'nın Dünya'ya yakın cisimlerin tespit ve izlenmesi için yaptığı bir işbirliği projesidir. LINEAR, 1998 yılındaki asteroid bulgularının çoğundan sorumlu olup 2005 yılında bu görevi Catalina Sky Survey'e devretti. LINEAR, 15 Eylül 2011 tarihi itibarıyla 2.423'ü Dünya'ya yakın asteroit ve 279'u kuyrukluyıldız olmak üzere 231.082 yeni küçük Güneş Sistemi cismi tespit etti. LINEAR programı tarafından kullanılan araçlar, New Mexico'ya bağlı Socorro yakınlarındaki White Sands Missile Range (WSMR) üzerindeki Lincoln Laboratuvaru Deneysel Test Sitesi'nde (ETS) yer almaktadır.

Cyrene, küçük gezegen tanımı 133 Cyrene, JC Watson tarafından 16 Ağustos 1873'te Michigan, Ann Arbor'da keşfedilen ve adını kral Hypseus'un kızı Cyrene'den alan oldukça büyük ve çok parlak bir ana kuşak asteroididir. Spektrumuna göre S-tipi bir asteroit olarak sınıflandırılır. Jüpiter ile 2:1 ortalama hareket rezonansının yakınında yörüngede dönen Hecuba asteroit grubunun bir üyesi olarak listelenir.

Valda, Avusturyalı astronom Johann Palisa tarafından 3 Kasım 1886'da Viyana'da keşfedilen bir ana kuşak asteroitidir. İsmin kökeni bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">160 Una</span> Asteroit

Una, Alman-Amerikalı astronom C. H. F. Peters tarafından 20 Şubat 1876'da Clinton, New York'ta keşfedilen oldukça büyük ve karanlık, ilkel bir Ana kuşak asteroididir. Adını Edmund Spenser'ın 1960 tarihli epik şiiri The Faerie Queene'deki bir karakterden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">180 Garumna</span> Asteroit

Garumna, 29 Ocak 1878'de Fransız astronom Henri Joseph Perrotin tarafından keşfedilen bir ana kuşak asteroididir. Adını, Fransa'daki Garonne Nehri'nin antik Latince adından almaktadır. Tholen sınıflandırma sisteminde taşlı S-tipi asteroid olarak kategorize edilirken, Bus asteroid taksonomi sisteminde Sr alt tipi ile listelenir.

2020 PP1, Apollo grubunun Dünya'ya yakın bir nesnesi olarak sınıflandırılan, yani Dünya'nın geçici bir yarı uydusu olan,1 kilometreden daha küçük bir asteroittir. Bazıları periyodik olarak yarı uydu ve at nalı ortak yörünge durumları arasında geçiş yapan bir düzineden fazla bilinen Dünya yarı uydusu vardır.

Eucharis, Fransız astronom Pablo Cottenot tarafından 2 Şubat 1878'de Marsilya Gözlemevi'nden keşfedilen büyük, yavaş dönen bir ana kuşak asteroididir. Bu Cottenot'un tek asteroit keşfiydi. Bu nesne, bir Yunan perisi olan Eucharis'in adını almıştır.

2023 DW yaklaşık 50 metre (160 ft) çapında, Aten grubudan Dünya'ya yakın cisim olarak sınıflandırılan, Tunguska Olayı boyutunda bir asteroittir. 26 Şubat 2023'te San Pedro de Atacama'daki MAP asteroit arama programından Georges Attard ve Alain Maury tarafından Dünya'ya 007 astronomik birim uzaklıkta iken keşfedildi. 28 Şubat 2023'te 1,2 günlük bir gözlem yayı ile, 14 Şubat 2046 21:36 UTC'de olası bir çarpma için Torino ölçeği 1 olarak derecelendirildi. Nominal yaklaşmanın, 14 Şubat 2046 16:57 ± 1,2 gündeki etki senaryosundan yaklaşık 5 saat önce gerçekleşmesi bekleniyor. –2.12 Palermo ölçeği derecelendirmesiyle, etki olasılığı, arka plandaki tehlike seviyesinden yaklaşık 132 kat daha azdır. 5 Mart'ta, büyüyen kambur ayın 30 derece yakınında olduğu için asteroidi gözlemlemek daha zor hale geldi. 20 Mart 2023'te risk tablolarından çıkarıldı.

<span class="mw-page-title-main">Aten asteroitleri</span>

Aten asteroitleri, Dünya'nın yörüngesine oldukça yakın konumda bulunan dinamik bir asteroit grubudur. Tanıma göre, Aten'ler Dünya-kesişen (a < 1.0 AU ve Q > 0.983 AU) asteroitlerdendir. Grup adını, Palomar Gözlemevinde Eleanor Helin tarafından, 7 Ocak 1976 tarihinde türünün ilk örneği olarak keşfedilen 2062 Aten asteroidinden almıştır. 2023'e kadar, 2445 Aten grubu üyesi keşfedilmiş, bunlardan 256 tanesi numaralandırılmış, 13 tanesi isimlendirilmiş ve 101 tanesi ise tehlikeli olabilecek cisim olarak sınıflandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amor asteroitleri</span>

Amor asteroitleri, adını 1221 Amor örnek cisminden alan Dünya'ya yakın bir asteroit grubudur. Bu cisimlerin yörüngesel günberi noktası Dünya'nın yörünge günberisine yakın, fakat ondan daha büyüktür. Bu nedenle, bu cisimler Dünya'nın yörüngesini kesmez, fakat çoğu Amor asteroidi Mars'ın yörüngesini kesmektedir. Amor asteroidi 433 Eros, robotik bir uzay sondası NEAR Shoemaker tarafından yörüngelenen ve üzerine iniş gerçekleştirilen ilk asteroittir.

<span style="white-space:nowrap;">(137108) 1999 AN<sub>10</sub></span> Asteroit

(137108) 1999 AN10 Apollo grubunda tehlikeli olabilecek cisim ve Dünya'ya yakın cisim olarak sınıflandırılan ve yaklaşık bir kilometre çapındaki bir asteroittir. LINEAR misyonu tarafından 13 Ocak 1999 tarihinde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dünya'ya yakın cisim çalışmaları merkezi</span>

Dünyaya Yakın Nesne Çalışmaları Merkezi (CNEOS), Jet İtki Laboratuvarı'nın (JPL) asteroit ve kuyruklu yıldız yörüngelerini ve bunların Dünya'ya çarpma olasılıklarını hesaplama merkezidir. CNEOS, Pasadena, Kaliforniya'daki Caltech'te bulunmaktadır.

Dünya'ya yakın asteroit takibi araştırması (NEAT), İng. Near-Earth Asteroid Tracking, Dünya'ya yakın cisimlerin tespiti için gökyüzü taraması yapılabilmesi amacıyla NASA ve Jet İtki Laboratuvarı tarafından yürütülen bir programdır. NEAT Kaliforniya'da bulunan Palomar Gözlemevi ile birlikte Hawaii'de bulunan GEODSS araştırmasında Aralık 1995'ten Nisan 2007'ye kadar yürütülmüştür. Bu araştırma kapsamında 40 binden fazla küçük gezegen keşfedilmiş olup, NEAT Catalina Sky Survey, LONEOS ve Mount Lemmon Survey ile birlikte bu alandaki en başarılı çalışmalardan biridir.