İçeriğe atla

2012 İstanbul Hocalı Katliamı anma töreni

Ermeni ve Bağımsız Devletler Topluluğu güçleri tarafından 1992 yılında Azerbaycan Hocalı'daki 613 kadar sivilin katliamının yirminci yıl dönümü anısına bir miting düzenlendi. Bu çerçevede "Hocalı İçin Adalet" adını taşıyan büyük bir kampanya başlatıldı. 26 Şubat 2012'de İstanbul'da Galatasaray Lisesi önünden başlayan ve Taksim Meydanı'na doğru devam eden, yaklaşık 200.000 katılımcı[1] ile saatlerce süren gösterilerde "Hepimiz Hocalılıyız" (Azerice: "Hamımız Xocalılıyıq", İngilizce: "We are all from Khojaly") sloganları atıldı. 

Kalabalık içinde bulunan birçok kişi nefret söylemi ve Ermeni karşıtı sloganlar da kullandı.

"Hocalı İçin Adalet" Kampanyası

"Hocalı için Adalet" sloganı altında 8 Mayıs 2008 tarihinde "Uluslararası Farkındalık Kampanyası" başlatıldı. 1 milyondan fazla insanın katıldığı "Hocalı için Adalet, Karabağ İçin Özgürlük" kampanyasının İnternet sitesinden dünya liderlerine "İnsanlığa karşı bir suç olarak Hocalı Katliamı'nı tanımaları ve dünyadaki adaletsizlikle mücadele etmeleri" konusunda imzalı dilekçeler gönderildi.

Gösteriler

Hocalı Katliamı kurbanlarının 20. yıl dönümü anısına kamu sendikaları, gençlik ve öğrenci örgütleri ve diğer Türk örgütlerin katılımıyla yaklaşık 200.000 kişilik bir miting yapıldı. Gösterilere on binlerce Azeri ve Türk vatandaşının katılımı beklenirken farklı etnik grupların da olaya dâhil olmasıyla 200.000 bin kişilik bir gösteri yapıldı. Olayın çözülmesi ve uluslararası hukuka göre cezalandırılması için protestolar sırasında Hocalı Katliamı organizatörlerinin isimleri okundu. İstanbul polisi olası tehlikelere karşı, İstiklal Caddesi'ne doğru yürüyen gösteriler için Fransız Kültür Merkezi bölgesinde ağır güvenlik önlemi aldı. Ağırlıklı olarak Türkler ve Azerilerden oluşan göstericilerin temel amacı dayanışma göstermek oldu.

Gösterilere Milliyetçi Hareket Partisi, Ülkü Ocakları, Alperen Ocakları ve diğer milliyetçi örgütler ile siyasi partiler de katıldı. Yunan ve Fransız konsoloslukları çevresinde yoğun güvenlik önlemleri alındı ve Agos Gazetesi'nin binasına doğru giden yollar kapatıldı.

Gösterilere katılan İstanbul valisi Hüseyin Avni Mutlu ve İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin olaylar hakkında: "Böylesine cesur, onurlu, kararlı, huzurlu ve kardeşçe bir toplanma olmamıştı. Hepinizi selamlıyorum! Hoş geldiniz, sizin birliğiniz ebedî olacaktır." şeklinde yorum yaptı. Ayrıca; "Ermeni saldırganlığına dur de.", "Hepimiz Hocalılıyız.", "Güney Azerbaycan'daki Türklere yapılan soykırımı unutma!", "Tek millet, iki ülke, Hocalı için adalet!", "Ermeni yalanlarına dur de." şeklinde sloganlar da atıldı.

Protestocular daha sonra olaysız bir şekilde dağıldı.

Irkçı Sloganlar

Kalabalıkta bulunan bazı gruplar Ermeni karşıtı sloganlar ve şiddet içerikli tehditler içeren sloganlar attı. Ermeni gazeteci Hrant Dink'in mahkûm katili Ogün Samast ve Yasin Hayal'e övgü içeren sloganlar kamuoyunda tartışma yarattı.[2]

Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi öğrencileri ise "Ağrı Dağı senin mezarın olacak." şeklinde söylemlerde bulundu.

İlgili Olaylar

Tepkiler

Amerika Ermeni Ulusal Komitesi gösterileri kınadı ve Amerika Birleşik Devletleri Türkiye büyükelçisi Francis Ricciardone'yi çağırdı. Türkçe ve Ermenice yayın yapan Agos Gazetesi de gösterileri kınadı ve 4 Mart'ta bir gösteri düzenledi. Agos, tüm halklar için kardeşlik ve ırkçılığın sonlandırılması için çağrılarda bulundu.

Türkiye Sosyalist Azerbaycanlılar Birliği, Hocalı gösterilerini çevreleyen olayları "Ermeni soykırımını inkâr etmeyi bir araç olarak" kullanılmamak gerektiğini belirterek konu hakkında bir bildiri yayımladı.

Bir sendika üyesi ise Taraf Gazetesi'ne bir iddiada bulundu. "Azerbaycan hükûmetinin Türkiye'deki gösterilere katılanlara seyahat masraflarını karşılamak için 2 milyon dolarlık bir mali destek oluşturduğunu" iddia etti.

27 Şubat tarihinde Türkiye'nin İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Ayhan Sefer Üstün, mitingde ırkçı işaretlere ve protestoculara karşı harekete geçmeye çalıştı.

Avrupa Birliği'ne karşı atılan Ermeni karşıtı sloganlar endişeleri artırdı. Avrupa Komisyonu tarafından yapılan açıklamada, Türkiye'nin dinî azınlıkların ve nefretin tahrik kovuşturması hakkında yeni bir yasa benimsemesi gerekliliğine dikkat çekildi.

Tutuklamalar

18 Nisan 2012 tarihinde İstanbul'da polis, protestolarla ilgili olarak dokuz kişiyi tutukladı. Gösteriler öncesinde "bilinmeyen kişiler tarafından kusurlu afiş teslim edilmesi" ile suçlanan dokuz kişi ifade verdikten sonra serbest bırakıldı.[3]

Ayrıca bakınız

  • Karabağ Savaşı

Kaynakça

  1. ^ "News.az: 'We are all from Khojaly' rally in Istanbul draws nearly 200,000 - PHOTOS". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2016. 
  2. ^ "Irkçı pankart taşıyanlar serbest". 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  3. ^ "Nine anti-Armenian protesters detained in Turkey". hurriyetdailynews. 18 Nisan 2012. 15 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hrant Dink</span> Türkiye Ermenisi gazeteci (1954–2007)

Hrant Dink, Türkiye Ermenisi gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Türkler</span> Türk aktivist ve sendikacı

Kemal Türkler, Türk sosyalist sendikacı ve siyasetçi. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonunun kurucusu ve ilk genel başkanıdır, Türkiye İşçi Partisinin kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Hocalı Katliamı</span> Ermeni güçlerinin Hocalıda yaşayan sivillere karşı işlediği soykırım

Hocalı Katliamı, Karabağ Savaşı sırasında 26 Şubat 1992 tarihinde Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasında yaşanan ve Azeri sivillerin Ermenistan'a bağlı kuvvetler tarafından toplu şekilde öldürülmesi olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kanlı Pazar (1969)</span> İstanbulda sosyalistlerin Amerikan 6. Filosunu protestosu sırasında yaşanan olaylar (1969)

Kanlı Pazar, 16 Şubat 1969 tarihinde İstanbul Taksim Meydanı'nda ABD'nin 6. Filo'sunu protesto etmek için 76 gençlik örgütünün toplandığı sırada meydana gelen olaylardır. Tarihçi Feroz Ahmad ise olayı "organize bir faşist şiddet örneği" olarak nitelemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hrant Dink suikastı</span> 2007de Türkiye Ermenisi gazetecinin öldürülmesi

Hrant Dink Suikastı, Agos gazetesinin Türkiye Ermenisi genel yayın yönetmeni Hrant Dink'in 19 Ocak 2007'de 17 yaşındaki silahlı saldırgan Ogün Samast tarafından öldürülmesi olayı. Önceden pek çok tehdit almış olan Dink, Agos'un Halaskârgazi Caddesindeki binasının önünde başının arkasına ateş edilerek öldürüldü. Olay, Türkiye'de derin devlet ve milliyetçilik olgularını gündeme taşıdı. Dink'in cenazesinde on binlerce kişi tarafından cinayete tepki olarak atılan "Hepimiz Hrant'ız, Hepimiz Ermeniyiz" sloganı uzun süre tartışıldı.

<span class="mw-page-title-main">Serj Sarkisyan</span> 3. Ermenistan devlet başkanı

Serj Azati Sarkisyan, 30 Haziran 1954, Hankendi), Ermeni siyasetçi ve Ermenistan eski başbakanıdır. 2008 ve 2018 yılları arasında Ermenistan'ın devlet başkanı olarak görev yapmıştır. Devlet başkanlığı görevinin ardından meclis tarafından başbakan seçilen Sarkisyan'nın başbakan seçilmesine karşı başlatılan eylemler sonucunda 23 Nisan 2018'de Ermenistan başbakanlığı görevinden istifa etmiştir. Makama vekaleten Karen Karapetyan atanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> 1988-1994 yılları arasında Karabağ bölgesinde Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanmış askeri bir çatışma

Birinci Dağlık Karabağ Savaşı, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlanmasını isteyen Ermeniler ile bunu kabul etmeyen Azeriler arasında başlayan ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Azerbaycan ile Ermenistan arasında çatışmaya dönüşen Şubat 1988-Mayıs 1994 tarihleri arasında süren savaştır. Savaş öncesinde ve etnik çatışmaların sıcak savaşa dönüşmesi sonrasında Sumqayıt Pogromu, Kirovabad Pogromu, Bakü Pogromu gibi pogromlar, Hocalı Katliamı, Malıbeyli ve Kuşçular Katliamı ve Maragha Katliamı gibi katliamlar yaşanmıştır.

"Ya Taksim, Ya Ölüm", 1950'li yılların sonunda Türkiye'de ve Kıbrıs'ta, Kıbrıs adasının tamamının Türkiye'ye bağlanması ve Yunanistan ile Rumlara karşı yapılan mitingler. Bu mitingler, gösterilerde söylenen "Ya Taksim, Ya Ölüm" siyasi sloganı ile telaffuz edilmiş ve Türkiye'nin Taksim politikasına yönelik bir isimlendirme olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hocalı</span> Azerbaycanda şehir

Hocalı (Azerice: Xocalı), Azerbaycan'da bir şehir. Hocalı Rayonu'nun idarî merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Gezi Parkı olayları zaman çizelgesi</span> Vikimedya liste makalesi

Aşağıdaki zaman çizelgesi Gezi Parkı olayları sırasında ve sonrasında yaşanan olayları kronojik sıralamasını içermektedir.

Ermeni karşıtlığı, yazılı veya görsel tartışılabilir düşmanlık, kin duygularının Ermeniler veya Ermenistan'a yönelik olma durumu. Türkiye ve Azerbaycan'da yaygındır.

<span class="mw-page-title-main">Genç Atsızlar</span> Türkçü-Turancı oluşum

Genç Atsızlar, 3 Mayıs 2005'te Adana merkezli kurulmuş ve Türkçü-Turancı görüşler benimsemiş aşırı sağ gençlik organizasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Garı Saldırısı</span> IŞİDin gerçekleştirdiği bombalı intihar saldırısı

Ankara Garı saldırısı ya da Ankara Garı Katliamı, 10 Ekim 2015'te yerel saatle 10:04 civarında Ankara ilinin Altındağ ilçesinin Ulus semtindeki Ankara Garı kavşağında düzenlenen bombalı intihar saldırısıdır. 109 kişinin ölmesi ile modern Türkiye tarihindeki en ölümcül intihar saldırısı olmuştur. Saldırı sonrası RTÜK tarafından yayın kuruluşlarına geçici yayın yasağı getirildi ve internet servis sağlayıcıları tarafından bazı sosyal medya sitelerine erişim engeli uygulandı.

<span class="mw-page-title-main">2010 İstanbul saldırısı</span>

2010 İstanbul saldırısı, 31 Ekim 2010 tarihinde 10.34'te Taksim Meydanı'nda TAK tarafından sivillere karşı gerçekleştirilen bombalı intihar saldırısında içinde polislerin de olduğu 17'si sivil, 32 kişi yaralanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Donald Trump karşıtı protestolar</span>

Donald Trump karşıtı protestolar, 16 Haziran 2015'ten 20 Ocak 2021'e kadar 2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri öncesi ve sonrasında söylemleri ve davranışları yüzünden 45. ABD Başkanı Donald Trump'a karşı başlayan protestolar. Trump'ın başkanlığı öncesi adaylık kampanyasına karşı örgütlü ve sivil eylemler düzenleyen göstericiler, Trump'ın mitinglerinde ve konferanslarında protestolar gerçekleştirdi. Donald Trump'un başkanlığa seçilmesinin ardından, öğrenciler ve aktivistler New York, Boston, Chicago, Portland ve Oakland başta olmak üzere ABD genelinde birçok büyük şehirde protesto gösterileri düzenledi.

<span class="mw-page-title-main">Hocalı Havalimanı</span> Karabağda havalimanı

Hocalı Havalimanı veya Hankendi Havalimanı, Azerice: Xocalı Beynəlxalq Hava Limanı), Azerbaycan'ın Hocalı Rayonu'nda Hankendi yakınlarındaki bir havalimanıdır. 1992'den 2023 yılına kadar fiilen Dağlık Karabağ Cumhuriyeti tarafından yönetilmiş olan hava limanı 2009, 2012 yılları arasında restore edilmiş ve uluslararası havalimanı şeklinde hizmet vermeye hazırlanmıştır. Ancak Azerbaycan hükûmetinin itirazları ve havalimanının Azerbaycan'ın uluslararası kabul görmüş ancak o dönemde işgal altındaki sınırları içinde yer aldığından havalimanı uluslararası uçuşlara açılmadı ve IATA tarafından havalimanı kodu verilmedi. Günümüzde askerî amaçlarla kullanılmaktadır. Azerbaycan'ın 2023 Eylül'ündeki operasyonu sonucunda havalimanı tüm şehir ile birlikte Azerbaycan kontrolüne geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hocalı Katliamı'nın tanınması</span>

Hocalı Katliamı'nın tanınması, 25-26 Şubat 1992 tarihinde Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasında Azeri sivillerin Ermenistan'a bağlı kuvvetler tarafından toplu şekilde öldürülmesi olayının siyaseten kabulüdür. Günümüzde 27 ülke ve ABD'nin 23 eyaleti tarafından kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Eynulla Fetullayev</span>

Eynulla Fetullayev Azeri gazeteci ve haftalık bağımsız Rusça yayın yapan Realny Azerbaijan ve Azerice günlük yayın yapan Gündəlik Azərbaycan gazetelerinin genel yayın yönetmeni. Azerbaycan'da hükûmetin politikalarını eleştirdiği ve Hocalı katliamı hakkındaki yorumları nedeniyle dört yıl hapis yattı. Cezası Sınır Tanımayan Gazeteciler, Uluslararası PEN Kulübü ve Gazetecileri Koruma Komitesi tarafından kınandı ve Uluslararası Af Örgütü onu bir vicdan mahkûmu ve 2011'de davasını "öncelikli dava" olarak nitelendirdi.

Hocalı soykırımı anıtları ve eserleri, Dünyanın farklı bölgelerinde, 26 Şubat 1992 tarihinde Azerbaycan'ın Hocalı kasabasında, Ermeni silahlı kuvvetleri ve BDT 366. alayı tarafından Hocalı katliamının Azerbaycanlı kurbanlarına adanan anıtlar bulunmaktadır.

Bu maddede, Türkiye'de gerçekleştirilen gösteriler ve protestolar listelenmektedir. Liste, Osmanlı dönemindeki protestoları da kapsamaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.