İçeriğe atla

2012-2013 Mısır protestoları

Tahrir Meydanı'na yapılan Cinsel Şiddet Karşıtı yürüyüş. (6 Şubat 2013)
Tahrir Meydanı'nda toplanan protestocular. (27 Kasım 2012)

2012-2013 Mısır protestoları: Devrim sonrasında Mısır genelinde 22 Kasım 2012 tarihinde başlamış, Devlet Başkanı Muhammed Mursi ve hükûmet karşıtı protestolardır. Daha sonra askeri darbe olarak sonuçlanmış ve ordu yönetimi ele almıştır.[1]

Muhalifler, başta başkent Kahire'nin ünlü Tahrir Meydanı olmak üzere, ülkenin dört bir tarafında büyük miting ve gösteriler düzenlemiştir. Milyonlarca insan sokaklara çıkmıştır. Özellikle 2013 yılının Temmuz ayı başlarında protestolar büyümüş ve orduyu yönetime müdahale etmeye zorlamıştır. Olaylar 3 Temmuz 2013 tarihinde, Mısır Silahlı Kuvvetleri'nin darbe yaparak Başkan Muhammed Mursi'yi devirmesi ve yönetime el koymasıyla sonuçlanmıştır.[2] Darbe olmadan önce kabine üyesi 4 bakan da istifa etmiştir.

Olaylarda ölü ve yaralı sayısı kesin olarak bilinmemektedir. Ancak bazı iddialara göre genel olarak yüzlerce kişi ölmüş ve binden fazla kişi yaralanmıştır. Darbe sonrası Muhammed Mursi yandaşları orduya karşı direnişe başlamıştır.[3]

Protestolar sebebiyle ülkedeki organizasyonların bazıları yapılamamıştır. Mısır Futbol Federasyonu ülkedeki protestolar nedeniyle yapılamayan lig maçlarından sonra Süper Kupa organizasyonunun da iptal edildiğini açıklamıştır.[4]

Rabia işareti "RABIA"

Ana madde: Rabia işareti

Mısır'da seçimle iktidara gelmiş olan Muhammed Mursi'nin darbe ile indirilmesi sonucu halkın, darbeye karşılık başlattığı pasif direnişine karşı, 16 Ağustos 2013 tarihinde darbeyi yapan Abdülfettah el Sisi önderliğindeki ordunun katliamları sonucunda ortaya çıkan özgürlük sembolüdür.

Direnişte Winston Churchill'e ait olan V işareti kullanılmadığı, bunun yerine direnişin başlangıç yerinin Rabiatul Adeviye meydanı olması ve "Rabia" kelime manasının 4 olması sebebiyle bu işaretin kullanıldığı belirtilmektedir.[5] .

  • Darbe karşıtlarının özgürlük sembolü haline gelmiştir.[6]

2013 Mısır askerî darbesi ile Mısır'da başlayan ve 16 Ağustos 2013 Mısır katliamı ile devam eden süreçte, hem Mısır'da, hem de Türkiye başta olmak üzere diğer ülkelerde birçok gösteriler ve protestolar düzenlendi. Mısır'daki protestoların merkezi durumunda olan Rabiatü'l Adeviyye meydanındaki insanlar, hem meydanın ismini çağrıştırdığı için, hem de Tahrir Meydanı'nda toplanan kalabalıktan ayrı olduklarını belli etmek için, dört parmaklarını kaldırarak bir işaret yapmaya başladılar.[7]

Fotoğraflar

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Deutsche Welle Türkçe (3 Temmuz 2013). "Mısır'da darbe". DW.de. 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Mısır'da darbe böyle geldi!". Milliyet. 3 Temmuz 2013. 
  3. ^ "ABD'den uyarı: Cadı avına son verin". Posta. 3 Temmuz 2013. 13 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Mısır'da Süper Kupa da iptal!". Sporx. 3 Ağustos 2013. 6 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2013. 
  5. ^ "RA4BIA" İşareti Neden Mısır Direnişinin Sembolü Oldu 20 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. URL erişim tarihi: 17 Ağustos 2013
  6. ^ Darbe Karşıtlarının Özgürlük Sembolü - Haber7.com 18 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. URL erişim tarihi: 17 Ağustos 2013
  7. ^ [1] 20 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yeni Şafak, R4bia işareti ne anlama geliyor

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Muhammed el-Baradey</span>

Muhammed el-Baradai,, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı, 2005 Nobel Barış Ödülü sahibi bir hukukçu. Haziran'daki 2013 Mısır Askerî darbesi sonrası, Mısır'ın geçici Cumhurbaşkanı yardımcısı seçildiyse de, 14 Ağustos 2013'te görevinden istifa ettiğini açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Müslüman Kardeşler</span> uluslararası Sünni İslamcı örgüt

Müslüman Kardeşler Cemiyeti ya da İhvânü'l-Müslimîn, Arap dünyasının en eski, en etkili ve en büyük İslamcı hareketi olmakla birlikte birçok Arap ülkesindeki en geniş siyasi muhalif örgütüdür. Mısır'da 1928 yılında İslam alimi ve okul öğretmeni olan Hasan el-Benna tarafından pan-İslamist, şeriatçı, dinî-siyasi amaçlarla çalışan toplumsal hareket olarak kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Protesto</span> itiraz biçimi

Protesto, göreceli olarak bir olaya ve duruma karşı aksi yönde tepki göstermektir. Genellikle bu tepki gösterme biçimi, muhalif görüşü sözle ifade etme yanında o görüşü toplumsallaştırma ve bir grupla birlikte ifade etme karakteri de taşıyabilir. Bundaki amaç kamuoyu nezdinde sesini daha çok duyurabilmek ve yönetime karşı daha etkili bir duruş sergileyebilmektir. Bu, doğrudan ifade ve etkilemenin ve aktivizmin bir yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Arap Baharı</span> 2010da başlayıp süregelen, Arap coğrafyasında yaşanan halk hareketlerine verilen ortak ad

Arap Baharı, 2010 yılında başlayan, Arap dünyasında yaşanan bir dizi hükûmet karşıtı protesto, ayaklanma ve silahlı isyanlardı.

<span class="mw-page-title-main">2011 Mısır Devrimi</span> ayaklanma

2011 Mısır Devrimi, 2010-2011 Yasemin Devrimi'nin öncülüğünde, 25 Ocak 2011'den beri Mısır'da devam eden, halkı mevcut yönetime karşı seferber olmaya çağıran sokak gösterileri, protestolar ve sivil itaatsizliklerin bütünüdür. Gösteriler ve isyanların polis şiddeti, olağanüstü hâl, işsizlik, asgari ücretleri azaltma isteği, barınma eksikliği, yiyecek sıkıntısı, yolsuzluklar, ifade özgürlüğünün kısıtlanması ve kötü hayat koşulları üzerine başladığı rapor edildi. 11 Şubat 2011 tarihinde Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, gösteriler nedeniyle istifa etti.

<span class="mw-page-title-main">Tahrir Meydanı</span>

Tahrir Meydanı, Mısır'ın başkenti Kahire'nin merkezinde bulunan meydan.

Özgürlük ve Adalet Partisi, Mısır'da devrim sırasında kurulmuş, İslamcılık görüşü taşıyan siyasi parti. Parti, eski cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'in iktidardan ayrılmasının ardından güçlü halk desteğiyle oyların büyük bölümünü almış ve Mısır'da söz sahibi olmuştur. Müslüman Kardeşler tarafından kurmuştur. Ülkenin en güçlü partisiydi.

Işık Partisi, bilinen adıyla Nur Partisi, 2011 Mısır Devrimi'nden sonraMısır'da Selefilerin desteğiyle kurulmuş aşırı sağcı siyasi parti. Katı Şeriat yasalarının uygulanmasına inanan aşırı muhafazakar, İslamcı bir ideolojiye sahiptir. Selefi Çağrı Derneği'nin 2 siyasi kolu ve birkaç yeni Selefi partinin "açık ara en önde geleni"larak tanımlanmıştır ve "uzun örgütsel ve idari deneyimi" ve "karizmatik liderleri" sayesinde aşmıştır. Siyasi amacı, Suudi Arabistan'da olduğu gibi Vahhabilik çizgisinde teokratik bir devlet kurmaktır. Suudi Arabistan, Alman televizyon haber servisi ARD'ye göre partinin ana finansörü olarak bulundu.

<span class="mw-page-title-main">2012 Mısır başkanlık seçimleri</span>

2012 Mısır başkanlık seçimleri, 2011 Mısır Devrimi'nde devrilen Hüsnü Mübarek'in yerine geçici olarak geçen, Askerî Konsey Başkanı Muhammed Hüseyin Tantavi sonrası Mısır'ın yeni devlet başkanını belirlemek için yapılan seçimdir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Mursi</span> 5. Mısır devlet başkanı

Muhammed Mürsî Îsa el-Eyyat, Mısırlı siyasetçi ve akademisyen, Mısır'ın seçimle ilk defa başa gelen, devrik 5. Devlet Başkanı. 3 Temmuz 2013 tarihinde Mısır Silahlı Kuvvetleri'nin askerî darbe yapması sonucu devrildi.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Silahlı Kuvvetleri</span> Mısırın askerî gücü

Mısır Silahlı Kuvvetleri, Mısır'ı karadan, havadan ve denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevli olan askerî kuvvet. Mısır Kara Kuvvetleri, Mısır Hava Kuvvetleri, Mısır Deniz Kuvvetleri ve Mısır Hava Savunma Kuvvetleri'nden askeri birliklerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hişam Kandil</span> Mısırlı siyasetçi

Hişam Kandil Mısırlı siyasetçi. Mısır'ın eski Başbakanı. 24 Temmuz 2012 tarihinde Devlet Başkanı Muhammed Mursi tarafından atandı. Kandil, 2011 yılından 2012 yılına kadar önceden Su Kaynakları ve Sulama Bakanı idi. Reuters Haber ajansı, Kandil'in Mursi yönetiminde siyasi olarak bağımsız bir üst düzey kamu görevlisi olduğunu bildirdi ama halk Başbakan görevi için olası bir aday olarak kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Abdülfettah es-Sisi</span> 6. Mısır devlet başkanı

Abdülfettah Said Hüseyin Halil es-Sisi, daha yaygın bilinen adıyla Mareşal Sisi, 2014'ten beri Mısır devlet başkanı olarak görev yapan Mısırlı siyasetçi ve emekli subay. Sisi, 2014 yılında Mısır Ordusu'ndan general olarak emekli olmadan önce 2013 ile 2014 yılları arasında Mısır Başbakan Yardımcısı, 2012 ile 2013 yılları arasında Savunma Bakanı ve 2010 ile 2012 yılları arasında Askeri İstihbarat Direktörü olarak görev yaptı. Ocak 2014'te Mareşal rütbesine terfi etti.

<span class="mw-page-title-main">Adli Mansur</span>

Adli Mahmud Mansur, Mısır Yüksek Anayasa Mahkemesi eski başkanı ve Mısır'ın 3 Temmuz 2013-8 Haziran 2014 tarihleri arası geçici Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Mısırlı bir yargıçtır. Mısır ordusu tarafından yapılan bir duyuruda, kitlesel protestolar sonucu olan 2013 Mısır darbesi sonrasında Cumhurbaşkanı ilan edildi. Muhammed Mursi, askerî darbeyi kabul etmediğini ve halen Mısır'ın meşru Cumhurbaşkanı olduğunu iddia etmektedir. Mansur, 4 Temmuz 2013 tarihinde Yüksek Anayasa Mahkemesi önünde yeni görevi için yemin etti.

<span class="mw-page-title-main">2013 Mısır askerî darbesi</span>

2013 Mısır Askerî Darbesi, Genelkurmay Başkanı Abdülfettah es-Sisi komutasındaki Mısır Silahlı Kuvvetlerinin ülkede devam eden protestolar sırasında hükûmet ve eylemcilere verdiği 48 saatlik uzlaşma süresinin dolması üzerine 3 Temmuz 2013 tarihinde ülke yönetimine yaptığı askerî darbedir.

<span class="mw-page-title-main">Hazım el-Beblavi</span> Eski Mısır Başbakanı

Hazım Abdülaziz el-Beblavi, Mısırlı eski maliye bakanı, ekonomist ve eski Mısır Başbakanı. 2012-13 Mısır protestoları'nda Muhammed Mursi'nin bir devrilmesinde gerçekleşen 2013 Mısır Darbesi sonucunda atanan Cumhurbaşkanı Adli Mansur tarafından, 9 Temmuz 2013 tarihinde hükûmeti kurmakla görevlendirilerek geçici başbakan olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2013 Mısır Katliamı</span>

2013 Mısır katliamı ya da Rabia Katliamı olarak adlandırılan 14 Ağustos 2013 tarihinde 2013 Mısır darbesi geçici Mısır başbakanı General Abdülfettah El Sisi komutasındaki Mısır Silahlı Kuvvetleri ve polis güçlerinin tarafından Muhammed Mursi destekçisi sivillere ve Müslüman Kardeşler'e karşı gerçekleştirilen Mısır meydanlarındaki halka ateş açılmasıyla başlayan silahlı eylemlerdir. Kahire'deki Adeviyye meydanı ve Nahda meydanındaki darbe karşıtlarına Mısır ordusunun ilk müdahalesinde 278 kişi ölmüştür. Olaylar sonrasında ülkede 1 aylık olağanüstü hâl ilan edilmiş, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhammed El Baradey görevinden istifa etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rabia işareti</span> Mısırlıların protesto el hareketi

Rabia işareti, 2013 Mısır askerî darbesini protesto etmek amacıyla Mısır'ın seçilmiş cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ve Müslüman Kardeşler destekçileri tarafından kullanılan bir el işareti. İsmini, darbe karşıtı oturma eylemlerinin ve sonrasında 2013 Mısır katliamının konumu olan Rabia el-Adeviyye Camisi'nden almıştır. İşaretin sosyal medyada kullanılan sarı-siyah sembolü Türkiye'de ortaya çıkmıştır ve darbe destekçilerinin kullandığı V işaretine karşıt bir işaret olarak kullanılmıştır. Oturma eylemlerinin başlangıcı olan 14 Ağustos, Uluslararası Rabia Platformu tarafından "Dünya Rabia Günü" olarak ilan edilmiştir.

Pretoryanizm silahlı kuvvetlerin kendilerini devletin, mevcut rejimin veya mevcut iktidar ve yöneticilerin koruyucusu olarak görmesi durumudur. Bu anlayışta ordu doğrudan veya dolaylı olarak ülke siyasetine ve gündemine yön verebilmekte gerektiğinde ise müdahalede bulunabilmektedir. Bu müdahalelerde ordunun tamamı veya ordu içerisindeki yüksek rütbeli kişiler ile onlara bağlı olan askerler aktif rol oynayabilirler.

<span class="mw-page-title-main">1952 Mısır Devrimi</span>

1952 Mısır Devrimi, 23 Temmuz Devrimi veya bilinen adıyla Hür Subaylar Darbesi, 23 Temmuz 1952 tarihinde Mısır'da Hür Subaylar Hareketi tarafından gerçekleştirilen askerî darbe.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.