İçeriğe atla

2011-2012 İspanya protestoları

2011-2012 İspanya protestoları, (İspanyolca: Protestas en España de 2011-2012), İspanya'da işsizlik ve geçim sıkıntısı nedeniyle ortaya çıkan toplumsal protesto, miting ve yürüyüşlerdir.[1]

15-M Hareketi ve Öfkeliler (Indignados) Hareketi olarak da adlandırılmıştır.[2] Özellikle sosyal medyadaki Gerçek Demokrasi Şimdi (İsp.: Democracia Real YA) ve Geleceksiz Gençlik (İsp.: Juventud Sin Futuro) adlı ağların çağrıları ve organizasyonuyla ortaya çıkmıştır.

20 Mayıs 2011, Madrid - Puerta del Sol'da toplanan halk

Oluşumu ve Etkileri

Genel seçimler öncesi, 15 Mayıs 2011 tarihinde ilk protestolar başlamıştır. Ekonomik kriz nedeniyle halk işsizlik, maaş ve yaşam sıkıntıları protestoların arkasındaki temel nedendir. Bunun üzerine hükûmete karşı protestolar başlamıştır. 6.5 - 8 milyon civarı İspanyolun eylemlere katıldığı belirtilmektedir.[3]

Merkez-sol PSOE ve merkez-sağ PP kontrolündeki İki-partili sistemin ekonomik krizleri çözemediğine dair tepkiler protestoların çıkış noktası olmuştur. Seçim öncesinde başlayan süreç daha sonra da devam etmiş ve bazı parti, sendika ve STK'lar düzenli protesto mitingleri düzenlemiştir.[4] Eylemciler Stephane Hessel'in Indignez-vous! (İng.: Time for Outrage!) kitabından esinlenerek kendilerine Öfkeliler adını vermiş ve medyada sıkça kullanılan bu tanımlamayla birlikte protestoların genel adı bu şekilde değişmiştir.

Barınma, kültür, sağlık ve eğitim alanında köklü reformlar talep eden eylemciler Barselona ve Madrid başta olmak üzere çeşitli kentlerin meydanlarında uzun süreli eylemler gerçekleştirmiştir.[5] Bu eylemler, yakın dönemde gelişen Arap Baharı'ndaki eylemlerden etkilendiği gibi daha sonra benzer içerikte gelişen İşgal Et hareketlerinin de temelini atmıştır.

Partileşme ve Siyasal Etki

Eylemler daha sonra Podemos isimli partinin kurulmasını sağlamış ve bu parti 2019 genel seçimleri sonucunda İspanya'da koalisyon ortağı olmuştur.[6]

Kaynakça

  1. ^ "İspanya'da protestolar sürüyor". TRT Haber. 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2012. 
  2. ^ "Sınır tanımayan 'Öfkeliler' hareketi". bbc.com/turkce. 14 Ekim 2011. 4 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2021. 
  3. ^ "İspanya'da protestolar yeniden başladı". RS FM. 24 Ağustos 2012. 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2012. 
  4. ^ "'İspanyalı Öfkeliler'in vazgeçmeye niyeti yok". bbc.com/turkce. 15 Mayıs 2012. 4 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2021. 
  5. ^ "Kent Aracılığı ile Ortak Olanı Kurmak: "Öfkeliler" ve "İşgal Et" Hareketleri". Mülkiye Dergisi, 37(1). 2013. 4 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2021. 
  6. ^ "İspanya'da sol partiler koalisyon için anlaştı". dw.com/tr. 12 Kasım 2019. 12 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2021. 

Dış Bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Millî Selamet Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1972–1981)

Millî Selâmet Partisi, 1972 ile 1981 arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş İslâmcı bir siyasî parti. Millî Görüş Hareketi'nin ikinci partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Sosyalist İşçi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Devrimci Sosyalist İşçi Partisi, 1997 yılında Türkiye'de kurulmuş devrimci Troçkist siyasi partidir. Şu ana kadar hiçbir seçime katılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">1977 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 16. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1977 Türkiye genel seçimleri, 5 Haziran 1977 tarihinde TBMM 16. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1989 Tiananmen Meydanı protestoları</span>

1989 Tiananmen Meydanı Olayları, Çin'de (ÇHC) 15 Nisan - 4 Haziran 1989 arasında meydana gelen; öğrencilerin, aydınların ve işçilerin önderliğinde gerçekleşen gösterileri ve ardından yaşananları ifade eder. Gösterilerin odak noktası Pekin'de Tiananmen Meydanı idi, bununla birlikte göreceli olarak daha yumuşak gösterilerin gerçekleştiği Şangay gibi, Çin'in diğer şehirlerinde de kitlesel protestolar oldu.

<span class="mw-page-title-main">Birlik 90/Yeşiller</span> Almanyada bir siyasi parti

Birlik 90/Yeşiller, 1998'den 2005'e kadar hükûmette yer alan bir Alman siyasi partisidir. 1980 yılında Batı Almanya'da kurulan Alman Yeşiller Partisi ile 1989 Devrimleri sırasında Doğu Almanya'da kurulan Birlik 90 partilerinin 1993 yılında birleşmesiyle teşekkül etmiştir. Yeşiller Almanya Federal Meclisi'nin seçim barajı olan yüzde 5 oy sınırını ilk kez 1983'te aştı. Parti liderleri Annalena Baerbock ve Robert Habeck'dir.

<span class="mw-page-title-main">Protesto</span> itiraz biçimi

Protesto, göreceli olarak bir olaya ve duruma karşı aksi yönde tepki göstermektir. Genellikle bu tepki gösterme biçimi, muhalif görüşü sözle ifade etme yanında o görüşü toplumsallaştırma ve bir grupla birlikte ifade etme karakteri de taşıyabilir. Bundaki amaç kamuoyu nezdinde sesini daha çok duyurabilmek ve yönetime karşı daha etkili bir duruş sergileyebilmektir. Bu, doğrudan ifade ve etkilemenin ve aktivizmin bir yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Arap Baharı</span> 2010da başlayıp süregelen, Arap coğrafyasında yaşanan halk hareketlerine verilen ortak ad

Arap Baharı, 2010 yılında başlayan, Arap dünyasında yaşanan bir dizi hükûmet karşıtı protesto, ayaklanma ve silahlı isyanlardı.

<span class="mw-page-title-main">Wall Street'i İşgal Et</span>

Wall Street'i İşgal Et, 17 Eylül 2011'de New York'ta, ABD'nin finansal kalbi Wall Street'te, Kanadalı aktivist grup Adbusters tarafından başlatılan halk eylemleri ve toplumsal hareket. Eylemler barışçıldır ve eylemcilerin çoğunluğunu eğitimli gençler oluşturmaktadır. Amacı sosyal eşitsizliği ve şirketlerin ABD yönetimi üzerindeki nüfuzunu protesto etmektir. Eylemler Arap Baharı'ndan etkilenerek başlamıştır. Protestocuların sloganı Biz %99'uzdur. Eylemler tüm ABD'ye yayıldı.

<span class="mw-page-title-main">Mariano Rajoy</span>

Mariano Rajoy Brey, 2011'den 2018'e kadar İspanya Başbakanı olarak görev yapan ve güvensizlik oylamasıyla hükûmeti düşürülen İspanyol siyasetçidir. 5 Haziran 2018'de Halk Partisi liderliğinden istifa ettiğini açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Radikal Sol Koalisyon</span>

Radikal Sol Koalisyon - İlerici İttifak, kısaltılmış adıyla SYRİZA, Yunanistan'da kurulmuş sosyalist bir partidir. Çok farklı çevrelerden ılımlı veya uç çeşitli sol hareketlerin Synaspismos hareketi önderliğinde birleşmesiyle oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2010-2012 Yunanistan protestoları</span>

2011-2012 Yunanistan protestoları, 2010 yılında Yunanistan'da başlamış, halk protestoları. Ekonomik kriz nedeniyle geçimsizlik ve işsizlik ortaya çıkmış, bunun üzerine halk çeşitli miting ve yürüyüşler yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İşgal hareketi</span>

İşgal hareketi veya Küresel işgal hareketi, dünya genelinde 2008-2012 Küresel Ekonomik Kriz nedeniyle başlayan toplumsal ve küresel protesto hareketi.

Halkın İradesi Partisi Suriye'de bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Stéphane Hessel</span>

Stéphane Frédéric Hessel Fransız diplomat, direnişçi, yazar. Almanya doğumlu olmasına rağmen 1939'da Fransız vatandaşı olmuştur. 1948'de İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin düzenlenmesinde yer almıştır. 2011 yılında Foreign Policy dergisi tarafından en üst düzey küresel düşünürler arasında gösterilmiştir. Son yıllarında ekonomik eşitsizlikler, İsrail/Filistin sorunu ve II. Dünya Savaşı sonrasındaki sosyal vizyonun korunması yönünde aktivizm içinde bulundu. Kısa kitabı Öfkelenin dünya çağında 4.5 milyon sattı ve 2011-2012 İspanya protestoları'nın Öfkeliler adıyla anılmasında ilham kaynağı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Gezi Parkı olayları</span> 2013te İstanbulda başlayan protesto

Gezi Parkı olayları veya Gezi Parkı direnişi, 28 Mayıs 2013 tarihinde, ilk olarak İstanbul'daki Taksim Gezi Parkı için hazırlanan kentsel gelişim planına karşı çıkmak amacıyla düzenlenen, daha sonrasında ifade özgürlüğü, medya sansürü, otoriteryanizm gibi toplumsal sorunlara ve Erdoğan'ın görece baskıcı yönetimine karşı toplumsal bir harekete dönüşen protesto hareketleridir.

Podemos, İspanya'da 2014 tarihinde, eşitsizlik ve yolsuzluklardan dolayı 2011-2012 protestoları sonucunda kurulmuş sol bir siyasî partidir. Kasım 2019 Genel Seçimleri'nde, ittifak yaptığı oluşumlarla birlikte %12.8 oy oranıyla 35 vekil çıkaran parti, PSOE ile koalisyon kurmuştur. Ancak kurucu lideri Pablo Iglesias Turrión, 2021 Mayıs ayında başkanlıktan ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pablo Iglesias Turrión</span>

Pablo Manuel Iglesias Turrión,, Podemos partisinin kurucu lideri, İspanyol politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Nuit debout</span>

"Nuit debout" protestoları protestoları olarak bilinen Fransa'da içerisinde "Yeni İş Yasası" adıyla yer alan kısıtlayıcı kanunlarında yer aldığı çalışma reformlarına karşı gösteri ve grevlerinde yer aldığı, 31 Mart 2016'da Fransa hükûmetine karşı başlatılan, Fransa geneline yayılan ve işçi sendikalarının da destek verdiği sivil halk ayaklanması. "Yeni İş Yasası" adıyla Fransa Hükûmeti tarafından çıkarılan kanunla günlük çalışma saatleri artırılmış, çalışan işçilerin sosyal hakları kısıtlanmış ve işverenlere, çalışanlar aleyhine ek haklar tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Black Lives Matter</span> Uluslararası insan hakları hareketi

Black Lives Matter, ABD'de yaşayan Afro Amerikan kökenli halka karşı özellikle polis tarafından uygulanan şiddete ve ırkçılığa karşı kurulmuş sivil toplum hareketidir. BLM, Birleşik Devletler genelinde öldürülen siyahlar ve ABD yasalarındaki ırk ayrımı yapan ceza hukukuna karşı düzenleme talep ederek gösteriler düzenler.

<span class="mw-page-title-main">2011-2012 Fas protestoları</span>

2011-2012 Fas protestoları, 20 Şubat 2011'den 2012 sonbaharına kadar Fas'ta meydana gelen bir dizi protesto gösterisidir. Orta Doğu'daki Arap Baharı olarak adlandırılan diğer protestolardan ilham aldılar. Protestoları 20 Şubat Hareketi organize etti.