İçeriğe atla

2011-13 Sudan protestoları

2011-2013 Sudan protestoları
Arap Baharı
Tarih Başlangıç: 30 Ocak 2011
Bitiş: 26 Ekim 2013
Yer Sudan
Sebep Arap Baharı
İşsizlik
Yolsuzluk
Otoriteryanizm
Sonuç Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir 2015'te yeniden aday olmayacağını açıkladı.
Güney Sudan'ın bağımsızlığını ilan etti
Taraflar
Sudan Muhalefet grupları Sudan Sudan hükûmeti
Kayıplar
200+ ölü[1] ve 2.000 tutuklu[2]

2011-2013 Sudan protestoları, Sudan'da 2011 ve 2013 yılları arasında yaşanan protesto gösterileridir. Diğer Arap ülkelerinden farklı olarak, Sudan'daki halk ayaklanmaları 1964 ve 1985 yılında Arap Baharı'nda çok daha önce hükûmeti devirmeyi başarmıştı. Ancak Sudan'daki gösteriler, Güney Sudan'ın Sudan'dan ayrıldığı 2011 yazında daha az yaygındı, ancak Haziran 2012'de, hükûmetin çok eleştirilen kemer sıkma politikasını geçirmesinden kısa bir süre sonra yeniden başladı.

Kaynakça

  1. ^ "UN rights monitor condemns deadly Sudan crackdown". Daily News Egypt. 4 Ekim 2013. 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021. 
  2. ^ "Sudan activists Arrested and Tortured in Clampdown on Protests". 19 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Beşşar Esad</span> Suriye Arap Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı

Beşşaru Hafızı'l-Esed veya kısaca Beşşaru'l-Esed, Suriye devlet başkanı ve Suriye Baas Partisi'nin lideridir. İsminin Beşar Esad, Beşşar Esed gibi formları Türk basın-yayın araçlarıyla meşhur hâle getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Protesto</span> itiraz biçimi

Protesto, göreceli olarak bir olaya ve duruma karşı aksi yönde tepki göstermektir. Genellikle bu tepki gösterme biçimi, muhalif görüşü sözle ifade etme yanında o görüşü toplumsallaştırma ve bir grupla birlikte ifade etme karakteri de taşıyabilir. Bundaki amaç kamuoyu nezdinde sesini daha çok duyurabilmek ve yönetime karşı daha etkili bir duruş sergileyebilmektir. Bu, doğrudan ifade ve etkilemenin ve aktivizmin bir yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Yasemin Devrimi</span>

Yasemin Devrimi, halkın ayaklanması üzerine 23 yıldır Tunus'u yöneten Zeynel Abidin Bin Ali'nin ülkeden kaçmasıyla sonuçlanan durumun genel adıdır

<span class="mw-page-title-main">2011 Cezayir protestoları</span>

2011 Cezayir protestoları, Cezayir'de 2010'un aralık ayından beridir devam eden protesto gösterileridir. Göstericiler tarafından gösterilen sebepler, işsizlik, gıda enflasyonu, evsizlik, usulsuzlük, ifade özgürlüğü ve kötü yaşam koşullarıdır. Daha önceki yıllarda yerel gösteriler sıkça yapılmış olsa da, tüm ülke çapında eşzamanlı gösteriler 2011'in ocak ayında patlak verdi. Bunlar hükûmetin gıda fiyatlarını düşürmesiyle bastırıldı; fakat daha sonra çoğunlukla hükûmet binalarının önünde gerçekleşen kendini yakma eylemleri başladı. Muhalefet partileri 1992'deki darbeden beridir olağanüstü hal bulunan Cezayir'in hükûmetinden izin almadan yasa dışı nitelikte gösteriler düzenlemeye başladı. Gösterilerde üç kişi öldü, 420 kişi yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">Arap Baharı</span> 2010da başlayıp süregelen, Arap coğrafyasında yaşanan halk hareketlerine verilen ortak ad

Arap Baharı, 2010 yılında başlayan, Arap dünyasında yaşanan bir dizi hükûmet karşıtı protesto, ayaklanma ve silahlı isyanlardı.

<span class="mw-page-title-main">2011 Mısır Devrimi</span> ayaklanma

2011 Mısır Devrimi, 2010-2011 Yasemin Devrimi'nin öncülüğünde, 25 Ocak 2011'den beri Mısır'da devam eden, halkı mevcut yönetime karşı seferber olmaya çağıran sokak gösterileri, protestolar ve sivil itaatsizliklerin bütünüdür. Gösteriler ve isyanların polis şiddeti, olağanüstü hâl, işsizlik, asgari ücretleri azaltma isteği, barınma eksikliği, yiyecek sıkıntısı, yolsuzluklar, ifade özgürlüğünün kısıtlanması ve kötü hayat koşulları üzerine başladığı rapor edildi. 11 Şubat 2011 tarihinde Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, gösteriler nedeniyle istifa etti.

2011 Irak protestoları, Irak'ta Irak Savaşı'nın başladığı 2003 yılından beridir süren şiddetin ortasında gerçekleşen 2010-2011 Arap dünyası protestolarının bir parçası olan protesto gösterileri. Gösterilerde 6 kişi öldü, 140 kişi yaralandı.

Dera Kuşatması, yaklaşık 1,5 hafta süren ve Suriye İç Savaşı'nın sivil ayaklanma safhası kapsamında gerçekleşen olaylardandır. 25 Nisan 2011 tarihinde, Deyrizor ve Halep Kuşatmaları'nın hemen ardından, Dera'da protestoların iyice artması ve üçüncü büyük protesto olması sebebiyle, Suriye Silahlı Kuvvetleri'nin şehirde oldukça geniş çaplı bir operasyona koyulması sonucu başlamış, Mahir Esad ve 4 ayrı general önderliğindeki birliklerin, şehirdeki büyümeye başlayan protesto ve isyankar eylemleri bastırmasıyla 5 Mayıs 2011'de son bulmuştur. Ancak, protestolar kısa bir süre sonra büyüyerek tekrar alevlenmiş ve 2011 yılının, sonbaharında, Dera İli çapında yayılarak, Suriye Hükümeti ile başta Özgür Suriye Ordusu olmak üzere, Suriyeli muhaliflerin, ana çatışma noktalarından biri haline gelmiştir ve 2011-2013 Dera ili çatışmaları olarak adlandırılan çatışmaların başlamasına sebep olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2012-2013 Mısır protestoları</span>

2012-2013 Mısır protestoları: Devrim sonrasında Mısır genelinde 22 Kasım 2012 tarihinde başlamış, Devlet Başkanı Muhammed Mursi ve hükûmet karşıtı protestolardır. Daha sonra askeri darbe olarak sonuçlanmış ve ordu yönetimi ele almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hamza Ali el-Hatib'in ölümü</span>

Hamza Ali el-Hatib, 13 yaşındayken, Dera'da, sivil ayaklanma safhasında, Suriye hükûmetinin gözaltısı altında ölen Suriyeli çocuk. 29 Nisan 2011 tarihinde bir gösteri sırasında tutuklanan Hamza el-Hatib'in ağır derecede çürüklerle bezeli, üzerinde yanıklar ve üç kurşun deliği bulunan, cinsel bölgeleri parçalanmış cesedi 25 Mayıs 2011 tarihinde ailesine teslim edildi. Hamza'nın ailesi, cesedin fotoğrafları ve videosunu gazetecilere ve aktivistlere dağıtmasının ardından görüntülerden etkilenen binlerce kişi İnternet'te ve sokak gösterilerinde aileye desteklerini bildirdi.

2011 Azerbaycan protestoları, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev hükûmetini protesto etmek için düzenlenen gösteriler. Çoğunluğu Müsavat Partisi ile Azerbaycan Halk Cephesi Partisi'ne atfedilen ve göstericiler tarafından benimsenen temalar arasında 2008 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçiminin meşruluğu ile ilgili şüpheler, siyasi tutukluların serbest bırakılması, demokratik reform çağrıları ve Aliyev ile hükûmetinin istifası yer aldı. Azerbaycanlı yetkililer gösterilere müdahale etti.

<span class="mw-page-title-main">2011 Umman protestoları</span>

2011 Umman protestoları, Umman'da Arap Baharı'nın bir parçası olarak yaşanan protesto gösterileridir. Göstericiler maaşların arttırılması, hayat pahalılığının azaltılması, daha fazla istihdam yaratılması ve yolsuzlukların azaltılmasını talep etti. Gösteriler sonucunda Sultan hükûmet kabinesinin üçte birini görevden aldı.

<i>Serhildan</i>

Serhildan, Kürt siyasi hareketi kapsamında 1990'dan beri Türkiye'de meydana gelen Kürt siyasi isyanlarını tanımlayan politik terim.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı'nın sivil ayaklanma safhası</span> 2011deki protestolar

Suriye İç Savaşı'nın sivil ayaklanma safhası, Suriye İç Savaşı'nın 15 Mart 2011'deki protestolarla başlayan ve 29 Temmuz 2011'de Özgür Suriye Ordusu'nun kuruluşuyla silahlı çatışmalara dönüşen safhası.

<span class="mw-page-title-main">Suriye muhalefeti</span> Esad ailesinin Suriyedeki yönetimine muhalif bir grup

Suriye muhalefeti, Suriye Ulusal Koalisyonu ve alternatif bir Suriye hükûmeti olarak belirli toprak kontrolüne sahip Suriye hükûmeti karşıtı gruplar tarafından temsil edilen siyasi yapıdır.

Jeltoksan Olayları ; Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Mihail Gorbaçov'un, Kazakistan Komünist Partisi Birinci Sekreteri, Kazak kökenli Dinmuhammet Kunayev'i azlederek yerine Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nden Genadi Kolbin'in ataması üzerine Aralık 1986'da Kazakistan'ın başkenti Almatı'da patlak veren olaylar. Bazı kaynaklar Kolbin'in Rus kökenli olduğunu söylemekte, bazıları ise Çuvaş kökenli olduğunu iddia etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer karşıtı protestolar</span>

Nükleer karşıtı protestolar veya anti-nükleer protestolar askeri alanda nükleer teknolojinin kullanılmasına karşı gerçekleştirilen protesto gösterileridir. Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği önderliğindeki kutuplar arasında süren Soğuk Savaş'taki nükleer savaş durumu bu protestoların oluşmasına ana etken olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2019-2020 Hong Kong protestoları</span>

2019-2020 Hong Kong protestoları, Hong Kong'da hükûmetinin önerdiği suçluların Çin anakarasına iade edilmesini kolaylaştıran yasa tasarısına karşı gerçekleşen bir dizi protesto hareketidir.

Türkiye'deki 2011–2012 Kürt protestoları, ülkedeki Kürt azınlık haklarının kısıtlanmasına karşı BDP liderliğinde Türkiye'de yapılan protestolardır. Türkiye'deki Kürtlerin uzun protesto eylemlerin sonucu olarak, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da da protestolar olmuştur. Hürriyet gazetesi, Mısır ve Tunus'ta devrimlere neden olan ve "Arap Baharı" olarak adlandırılanın kalkınmanın, Ortadoğu'nun kuzey kesimlerinde bir "Kürt Yazı"na yol açabileceğini öne sürdü. Protestocular hem İstanbul'da hem de Türkiye'nin güneydoğusunda sokaklara döküldü. Bazı gösteriler de Anadolu ve İzmir'de yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">2011-2012 Fas protestoları</span>

2011-2012 Fas protestoları, 20 Şubat 2011'den 2012 sonbaharına kadar Fas'ta meydana gelen bir dizi protesto gösterisidir. Orta Doğu'daki Arap Baharı olarak adlandırılan diğer protestolardan ilham aldılar. Protestoları 20 Şubat Hareketi organize etti.