İçeriğe atla

2010 Türkiye anayasa değişikliği referandumu

2010 Türkiye anayasa değişikliği referandumu
12 Eylül 2010 (14 yıl önce) (2010-09-12)
Referandumda Anayasa'nın yirmi altı maddesi var.
Sonuçlar
Seçim
Oy %
Evet21.789.180%&0000000000000057.88000057,88
Hayır15.854.113 %&0000000000000042.12000042,12
Geçerli oy 37.643.293 %&0000000000000098.11000098,11
Geçersiz veya boş oy 725.961 %&0000000000000001.8900001,89
Toplam oy38.369.254%100,00
Kayıtlı seçmen/katılım52.051.828 73,71%
İllere göre sonuçlar
Makale serilerinden
Türkiye'de anayasal süreç

Meclis-i Umûmî'nin açılışı, 1877.
Tarihçe
Anayasa metinleri
Anayasa referandumları
Değişiklikler
Önemli isimler
Önemli kuruluşlar

2010 Türkiye anayasa değişikliği referandumu, Türkiye'de Anayasa'da yapılan birtakım değişikliklerin 12 Eylül 2010 tarihinde halk oylamasına sunulmasıdır. Yirmi altı maddelik bir değişikliği içeren paket, TBMM tarafından kabul edildikten sonra Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından referanduma sunuldu. Referandum sonucunda %57,88 evet ve %42,12 hayır oyu çıkarak anayasa değişiklikleri kabul edildi.[1]

Anayasa değişikliği teklifi

Adalet ve Kalkınma Partili milletvekillerinin verdiği yirmi altı maddelik anayasa değişikliği teklifi önce Anayasa Komisyonunda görüşüldü ve kabul edildi. TBMM'de yapılan oylamada da 72 ret, 336 kabul oyu alan anayasa değişikliği teklifi, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün onayına sunuldu.[2] TBMM'deki oylamada Adalet ve Kalkınma Partisi pakete destek verirken MHP muhalefet etti. CHP ve BDP, Meclise girmedi. Mecliste temsil edilmeyen partilerden Saadet Partisi ve BBP pakete destek vereceklerini açıkladılar.

Abdullah Gül 12 Mayıs 2010 tarihinde değişiklik paketini halk oyuna sundu.[3] Halk oylaması 12 Eylül 2010 Pazar günü yapıldı.[4]

Teklifin kabul edilmesi hâlinde aşağıdaki değişiklikler yürürlüğü girecekti:

  • Anayasa Mahkemesinde yedek üyelik sistemi kaldırılacak. Mahkeme; on bir as, dört yedek üye yerine on yedi asıl üyeden oluşacak. Anayasa değişikliğinin yürürlüğe girmesi durumunda mevcut yedek üyeler asıl üye sıfatını kazanacak.
  • Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süresi on iki yıl olarak belirlenecek.
  • Vatandaşlara Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapma hakkı verilecek.
  • Yüce Divan kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu yapılabilir. Genel Kurulun yeniden inceleme sonucunda verdiği kararlar kesindir.
  • Anayasa Mahkemesi iki bölüm ve Genel Kurul hâlinde çalışır. Bölümler, Başkan Vekili başkanlığında dört üyenin katılımıyla toplanır. Genel Kurul, Mahkeme Başkanı'nın veya Başkan'ın belirleyeceği Başkan Vekilinin başkanlığında en az on üye ile toplanır.
  • Anayasa değişikliğinin iptali ve siyasi parti kapatma davalarında üyelerin 3/5'i yerine 2/3'ünün oyu aranacak.
  • Mahkemenin üye yapısı aşağıdaki gibi değişecek:
1982 Anayasası Değişiklik teklifi
  • İki asıl ve iki yedek üye, Yargıtayın kendi üyeleri arasından önereceği üçer aday arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • İki asıl ve bir yedek üye, Danıştay'ın kendi üyeleri arasından önereceği üçer aday arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • Bir asıl üye, Askerî Yargıtayın kendi üyeleri arasından önereceği üçer aday arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • Bir asıl üye, Askerî Yüksek İdare Mahkemesinin kendi üyeleri arasından önereceği üçer aday arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • Bir asıl üye, Sayıştay'ın kendi üyeleri arasından önereceği üçer aday arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • Bir asıl üye, Yükseköğretim Kurulunun kendi üyesi olmayan yükseköğretim kurumları öğretim üyeleri içinden göstereceği üç aday arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • Üç asıl ve bir yedek üye, üst kademe yöneticileri ile avukatlar arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • Üç üye, Yargıtayın kendi üyeleri arasından önereceği üçer aday arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • İki üye, Danıştay'ın kendi üyeleri arasından önereceği üçer aday arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • Bir üye, Askerî Yargıtayın kendi üyeleri arasından önereceği üçer aday arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • Bir üye, Askerî Yüksek İdare Mahkemesinin kendi üyeleri arasından önereceği üçer aday arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • Üç üye, Yükseköğretim Kurulunun kendi üyesi olmayan hukuk, iktisat ve siyasal bilimler dallarında görev yapan öğretim üyeleri arasından göstereceği üçer aday içinden Cumhurbaşkanı'nca
  • Dört üye; üst kademe yöneticileri, serbest avukatlar veya Anayasa Mahkemesi raportörleri arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • İki üye, Sayıştay'ın kendi üyeleri arasından önereceği üçer aday içinden TBMM tarafından
  • Bir üye, baro başkanlarının avukatlar arasından gösterecekleri üçer aday içinden TBMM tarafından
  • Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun üye sayısı; yedi asıl, beş yedek üyeden yirmi iki asıl, on iki yedek üyeye çıkarılıyor.
  • Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun meslekten çıkarma cezalarına yargı denetimi getiriliyor.
  • Kurulun üye yapısı aşağıdaki gibi değişecek:
1982 Anayasası Değişiklik teklifi
  • Adalet Bakanı, Kurulun başkanı
  • Adalet Bakanlığı Müsteşarı, Kurulun tabii üyesi
  • Üç asıl ve üç yedek üye, Yargıtayın kendi üyeleri arasından önereceği üçer aday arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • İki asıl ve iki yedek üye, Danıştay'ın kendi üyeleri arasından önereceği üçer aday arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • Adalet Bakanı, Kurulun başkanı
  • Adalet Bakanlığı Müsteşarı, Kurulun tabii üyesi
  • Üç asıl ve iki yedek üye, Yargıtayın kendi üyeleri arasından yapacağı seçimle
  • İki asıl ve iki yedek üye, Danıştay'ın kendi üyeleri arasından yapacağı seçimle
  • Bir asıl ve bir yedek üye, Adalet Akademisi Genel Kurulunun kendi üyeleri arasından yapacağı seçimle
  • Yedi asıl ve dört yedek üye, birinci sınıfa ayrılmış adli yargı hâkim ve savcıları arasından Türkiye'deki bütün adli yargı hâkim ve savcılarının katılacağı seçimle
  • Üç asıl ve üç yedek üye, birinci sınıfa ayrılmış idari yargı hâkim ve savcıları arasından Türkiye'deki bütün idari yargı hâkim ve savcılarının katılacağı seçimle
  • Dört asıl üye, yükseköğretim kurumlarının hukuk dalında görev yapan ögretim üyeleri ile avukatlar arasından Cumhurbaşkanı'nca
  • Yüksek Askerî Şûradaki ihraç kararlarına yargı denetimi getiriliyor.
  • Memurlara verilen uyarma ve kınama cezalarına karşı yargıya gidilebilecek.
  • Askerî yargının görev alanı daraltılıyor. Askerler ağır cezalık suçlarda sivil mahkemelerde yargılanacak.
  • Savaş hâli dışında siviller, askerî mahkemede yargılanamayacak.
  • Askerî yargı organlarının kuruluş ve işleyişinin "askerlik hizmetlerinin gereklerine göre düzenleneceği" ibaresi Anayasa'dan çıkarılıyor.
  • 12 Eylül Darbesi'nin sorumlularının yargılanmasını engelleyen "geçici 15. madde" kaldırılıyor.
  • Kamu Denetçiliği Kurumu (ombudsmanlık) kuruluyor. TBMM Başkanlığına bağlı olarak kurulacak Kamu Denetçiliği Kurumunun başkanı olan "Kamu Başdenetçisi", TBMM'de gizli oyla seçilecek. İlk iki oylamada üye tam sayısının 2/3'ü, üçüncü oylamada salt çoğunluğu aranacak. Salt çoğunluk sağlanamadığı takdirde en çok oy alan iki aday arasında yapılacak seçimde birinci olan aday, Kamu Başdenetçisi olacak.
  • Partisinin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasına eylem ve söylemleriyle neden olan milletvekillerinin milletvekilliği düşmeyecek.
  • Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gazilere pozitif ayrımcılık getirilecek.
  • Kişilerin yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hâkim kararına bağlı olarak sınırlanabilecek.
  • Memurlara toplu sözleşme hakkı verilecek. Toplu sözleşme sırasında uyuşmazlık çıkması durumunda Uzlaştırma Kuruluna başvurulacak. Uzlaştırma Kurulu ile ilgili hususlar kanunla düzenlenecek.
  • TBMM Başkanlık Divanı için yasama dönemi başında seçilenlerin görev süresi iki yıl, ikinci devre için seçilenlerin görev süresi yasama döneminin sonuna kadar devam edecek.
  • "Yargı yetkisinin idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunu denetimi ile sınırlı olduğu" ve "hiçbir suretle yerindelik denetimi şeklinde kullanılamayacağı" vurgulanmıştır.

TBMM'deki oylama

Madde no Madde başlığı 1. tur 2. tur Sonuç
Katılım Kabul Ret Diğer Katılım Kabul Ret Diğer
10. Madde Kanun önünde eşitlik 407 336 70 1 408 332 75 1 Evet
20. Madde Özel hayatın gizliliği 405 337 68 0 408 334 72 2 Evet
23. Madde Yerleşme ve seyahat hürriyeti 408 337 71 0 407 335 71 1 Evet
41. Madde Ailenin korunması 408 336 69 3 408 338 69 1 Evet
51. Madde Sendika kurma hakkı 405 333 70 2 409 335 70 4 Evet
53. Madde Toplu iş sözleşmesi, grev hakkı ve lokavt 408 336 70 2 409 338 71 0 Evet
54. Madde Grev hakkı ve lokavt 408 335 69 4 409 337 71 1 Evet
69. Madde Siyasi partilerin uyacakları esaslar 414 337 72 5 410 327 76 7 Evet
74. Madde Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı 406 334 70 2 409 340 69 0 Evet
84. Madde Milletvekilliğinin düşmesi 408 335 70 3 409 335 73 1 Evet
94. Madde TBMM Başkanlık Divanı 409 338 70 1 408 336 70 2 Evet
125. Madde İdarenin esasları/Yargı yolu 408 336 70 2 409 338 69 2 Evet
128. Madde Kamu hizmeti görevlileriyle ilgili hükümler/Genel ilkeler 408 338 70 0 409 339 70 0 Evet
129. Madde Kamu hizmeti görevlileriyle ilgili hükümler/Görev ve sorumlulukları, disiplin kovuşturulmasında güvence 408 336 71 1 408 339 69 0 Evet
144. Madde Hâkim ve savcıların denetimi 407 335 71 1 409 338 70 1 Evet
145. Madde Askerî yargı 407 337 70 0 410 336 72 2 Evet
146. Madde Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu 407 331 72 4 410 337 69 4 Evet
147. Madde Anayasa Mahkemesi/Üyeliğin sona ermesi 406 335 70 1 408 337 71 0 Evet
148. Madde Anayasa Mahkemesinin Görev ve yetkileri 407 337 69 1 408 337 70 1 Evet
149. Madde Anayasa Mahkemesinin Çalışma ve yargılama usulü 408 338 70 0 408 336 71 1 Evet
156. Madde Askerî Yargıtay 408 338 70 0 407 336 71 0 Evet
157. Madde Askerî Yüksek İdare Mahkemesi 407 335 70 2 408 337 71 0 Evet
159. Madde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu 409 336 72 1 409 334 73 2 Evet

Siyasi parti ve örgütlenmelerin kararları

Evet
Boykot/Geçersiz Oy
Hayır

Sonuç

Evet oyu yüzdelerinin illere göre dağılımı
İllerde referanduma katılım oranları
Referandum sonuçlarını gösteren ilçeler haritası
  Evet
  Hayır
2010 Türkiye anayasa değişikliği referandumu
Evet ya da hayır Oylar Yüzde
Referendum passed Evet21.787.610%57.88
Hayır 15.856.441 %42.12
Geçerli oy 37.644.051 %98,61
Geçersiz veya boş oy 725.164 %1,39
Toplam oy38.369.215%100.00
Seçmen katılımı %73,71
Seçmen sayısı 52.051.828
Kaynak: YSK
İl Kayıtlı seçmen Katılım Geçerli oy Geçersiz oy Evet Evet (%) Hayır Hayır (%) Katılım (%)
Adana1.386.290 1.009.435 992.202 17.233 434.066 43,75 558.136 56,25 72,82
Adıyaman358.247 292.354 287.491 4.863 231.222 80,43 56.269 19,57 81,61
Afyonkarahisar483.583 421.921 411.452 10.469 270.258 65,68 141.194 34,32 87,25
Ağrı274.121 154.668 148.624 6.044 142.311 95,75 6.313 4,25 56,42
Aksaray245.874 194.680 190.600 4.080 146.102 76,65 44.498 23,35 79,18
Amasya233.005 205.982 202.159 3.823 118.637 58,68 83.522 41,32 88,40
Ankara3.341.633 2.669.076 2.632.720 36.356 1.423.474 54,07 1.209.246 45,93 79,87
Antalya1.354.787 1.046.905 1.027.278 19.627 444.564 43,28 582.714 56,72 77,27
Ardahan69.508 53.635 51.835 1.800 28.510 55,00 23.325 45,00 77,16
Artvin122.503 96.838 94.707 2.131 47.164 49,80 47.543 50,20 79,05
Aydın719.726 598.062 585.485 12.577 209.820 35,84 375.665 64,16 83,10
Balıkesir859.259 735.639 722.086 13.553 348.418 48,25 373.668 51,75 85,61
Bartın140.105 121.146 116.891 4.255 64.713 55,36 52.178 44,64 86,47
Batman260.951 105.987 99.500 6.487 94.218 94,69 5.282 5,31 40,62
Bayburt48.973 41.432 40.777 655 34.687 85,07 6.090 14,93 84,60
Bilecik141.196 124.512 121.762 2.750 60.256 49,49 61.506 50,51 88,18
Bingöl154.117 118.652 115.651 3.001 110.167 95,26 5.484 4,74 76,99
Bitlis174.195 121.962 116.543 5.419 108.471 93,07 8.072 6,93 70,01
Bolu198.972 172.551 169.077 3.474 110.644 65,44 58.433 34,56 86,72
Burdur184.987 165.187 160.711 4.476 84.511 52,59 76.200 47,41 89,30
Bursa1.843.820 1.517.902 1.490.239 27.663 839.892 56,36 650.347 43,64 82,32
Çanakkale360.770 314.284 308.723 5.561 123.800 40,10 184.923 59,90 87,11
Çankırı130.511 109.633 107.527 2.106 82.272 76,51 25.255 23,49 84,00
Çorum384.676 338.874 333.237 5.637 226.051 67,83 107.186 32,17 88,09
Denizli665.282 575.622 562.978 12.644 260.643 46,30 302.335 53,70 86,52
Diyarbakır851.241 296.245 278.871 17.374 261.916 93,92 16.955 6,08 34,80
Düzce237.477 201.385 197.817 3.568 143.443 72,51 54.374 27,49 84,80
Edirne296.576 254.358 249.744 4.614 66.233 26,52 183.511 73,48 85,76
Elazığ374.530 302.605 296.663 5.942 242.611 81,78 54.052 18,22 80,80
Erzincan143.843 123.158 121.643 1.515 77.880 64,02 43.763 35,98 85,62
Erzurum474.085 379.988 373.026 6.962 324.011 86,86 49.015 13,14 80,15
Eskişehir570.044 472.251 463.957 8.294 213.331 45,98 250.626 54,02 82,84
Gaziantep984.683 716.358 701.112 15.246 489.706 69,85 211.406 30,15 72,75
Giresun306.396 244.438 240.153 4.285 152.479 63,49 87.674 36,51 79,78
Gümüşhane88.536 67.596 66.396 1.200 52.110 78,48 14.286 21,52 76,35
Hakkâri128.572 11.634 10.512 1.122 9.910 94,27 602 5,73 9,05
Hatay922.012 767.414 756.763 10.651 362.011 47,84 394.752 52,16 83,23
Iğdır105.349 53.822 51.941 1.881 28.023 53,95 23.918 46,05 51,09
Isparta298.726 251.725 245.664 6.061 141.226 57,49 104.438 42,51 84,27
İstanbul9.206.124 6.743.672 6.641.160 102.512 3.643.666 54,86 2.997.494 45,14 73,25
İzmir2.870.888 2.283.928 2.246.593 37.335 815.943 36,32 1.430.650 63,68 79,55
Kahramanmaraş653.042 547.100 539.219 7.881 428.103 79,39 111.116 20,61 83,78
Karabük163.081 136.555 133.024 3.531 84.821 63,76 48.203 36,24 83,73
Karaman158.392 136.818 133.482 3.336 88.019 65,94 45.463 34,06 86,38
Kars183.800 125.998 122.490 3.508 80.243 65,51 42.247 34,49 68,55
Kastamonu269.272 228.815 223.044 5.771 140.006 62,77 83.038 37,23 84,98
Kayseri812.554 692.502 680.984 11.518 498.812 73,25 182.172 26,75 85,23
Kilis75.649 63.243 61.936 1.307 41.411 66,86 20.525 33,14 83,60
Kırıkkale195.333 159.578 156.827 2.751 108.586 69,24 48.241 30,76 81,70
Kırklareli251.751 220.111 216.797 3.314 55.542 25,62 161.255 74,38 87,43
Kırşehir156.339 125.002 122.527 2.475 71.258 58,16 51.269 41,84 79,96
Kocaeli1.071.556 864.871 848.323 16.548 516.533 60,89 331.790 39,11 80,71
Konya1.327.534 1.117.186 1.096.922 20.264 857.167 78,14 239.755 21,86 84,15
Kütahya418.071 372.393 364.178 8.215 272.217 74,75 91.961 25,25 89,07
Malatya497.796 413.038 408.425 4.613 307.133 75,20 101.292 24,80 82,97
Manisa960.069 829.573 810.917 18.656 402.626 49,65 408.291 50,35 86,41
Mardin385.674 165.856 157.664 8.192 147.344 93,45 10.320 6,55 43,00
Mersin1.123.115 818.141 804.397 13.744 299.004 37,17 505.393 62,83 72,85
Muğla593.187 492.611 483.363 9.248 149.763 30,98 333.600 69,02 83,04
Muş208.405 112.730 107.806 4.924 99.403 92,21 8.403 7,79 54,09
Nevşehir196.436 167.489 164.404 3.085 111.049 67,55 53.355 32,45 85,26
Niğde219.841 180.549 176.310 4.239 107.474 60,96 68.836 39,04 82,13
Ordu508.677 400.122 391.422 8.700 248.557 63,50 142.865 36,50 78,66
Osmaniye308.075 255.251 250.480 4.771 133.827 53,43 116.653 46,57 82,85
Rize229.426 180.309 177.369 2.940 134.961 76,09 42.408 23,91 78,59
Sakarya612.621 505.267 496.127 9.140 333.871 67,30 162.256 32,70 82,48
Samsun874.952 722.865 709.959 12.906 476.774 67,16 233.185 32,84 82,62
Şanlıurfa827.755 566.395 556.434 9.961 523.882 94,15 32.552 5,85 68,43
Siirt150.645 76.648 72.342 4.306 68.845 95,17 3.497 4,83 50,88
Sinop149.452 124.319 121.213 3.106 73.262 60,44 47.951 39,56 83,18
Şırnak197.046 44.326 37.749 6.577 33.626 89,08 4.123 10,92 22,50
Sivas429.921 355.596 350.504 5.092 268.472 76,60 82.032 23,40 82,71
Tekirdağ567.415 465.412 458.124 7.288 158.825 34,67 299.299 65,33 82,02
Tokat423.544 359.680 353.708 5.972 228.442 64,58 125.266 35,42 84,92
Trabzon543.650 428.766 421.131 7.635 288.911 68,60 132.220 31,40 78,87
Tunceli56.409 37.918 37.260 658 7.072 18,98 30.188 81,02 67,22
Uşak245.586 216.999 211.620 5.379 105.355 49,78 106.265 50,22 88,36
Van530.745 231.449 220.748 10.701 208.501 94,45 12.247 5,55 43,61
Yalova148.306 115.990 113.885 2.105 58.304 51,20 55.581 48,80 78,21
Yozgat319.155 257.444 253.675 3.769 196.153 77,32 57.522 22,68 80,66
Zonguldak455.043 380.435 369.517 10.918 184.931 50,05 184.586 49,95 83,60
Gümrükler 2.556.335 196.299 194.737 1.562 119.817 61,53 74.920 38,47 7,68
Türkiye 52.051.828 38.369.165 37.643.313 725.852 21.788.272 57,88 15.855.041 42,12 73,71

Tepkiler

Yurt içi

Uluslararası

  • Avrupa Birliği: AB Komisyonu Genişleme Komiseri Štefan Füle, sonucun demokrasi ve temel hürriyetleri de kuvvetlendireceğini ve halkın askerî darbelerin geri geleceği korkusuna son verdiğini söyledi.[46] Referandum sonucunun memnuniyetle karşıladığını söyleyen Avrupa Parlamentosu Başkanı Jerzy Buzek daha fazla ve derin reformların sivil topluma, farklı siyasi partilere ve etnik azınlıklara genişçe danışılarak hayata geçirilmesi gerektiğini kaydetti. AB'deki Türkiye muhaliflerinin artık Türk halkının değişimden yana olan arzusunu kabul etmek zorunda kalacaklarını AB-Türkiye Karma Parlamento Komisyonu üyesi Richard Howitt, "Beklenmedik şekilde yüksek çıkan 'evet' oyları gösterdi ki Türk halkı değişim ve AB yolunda ilerlemek istiyor. Bu sonuçlar, 'Türkiye'de AB yolunda ilerleyecek siyasi arzu yok.' diyenlerin görüşünü bertaraf edecek." dedi.[47]
  • Avrupa Konseyi: Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjørn Jagland da referandum sonucunu anayasa değişikliğini, Türkiye'de demokrasinin gelişmesi ve Avrupa normlarının uygulanması için atılmış bir adım olarak niteledi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine gelen başvuru sayısının da azalmasını sağlayacağını belirtti. Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Başkanı Mevlüt Çavuşoğlu ise referandum sonuçlarının, Türkiye'nin 61 yıldır üyesi olduğu Avrupa Konseyi'nin temel değerlerine daha güçlü bir şekilde bağlı olduğunu gösterdiğini ifade etti.[47]
  • Almanya Almanya: Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle, Türkiye'de iç siyasete ilişkin reformları devam ettirmek isteyen güçleri desteklediklerini bildirdi ve sonuçların Türkiye'nin yönünün Avrupa olduğu gösterdiğini söyledi.[48]
  • Yunanistan Yunanistan: Dışişleri Bakanı Dimitris Druças, "Türkiye halkı çok net bir tercihte bulundu. Başbakan Erdoğan ve hükûmetinin ortaya koyduğu reformları desteklediğini güçlü bir mesajla dile getirdi." dedi.[49]
  • Pakistan Pakistan: Başbakan Yusuf Rıza Gilani, Erdoğan'ı telefonla arayarak kutladı ve referandum sonucunun Türk halkının Erdoğan'ın dinamik liderliği ve halktan yana siyasetine güvenini gösterdiğini söyledi.[50]
  • İspanya İspanya: Dışişleri Bakanı Miguel Angel Moratinos, sonuçları Türkiye'nin Avrupalılık hedefine dair sağlam bir işaret olarak niteledi.[51]
  • Amerika Birleşik Devletleri ABD: Başkan Barack Obama, Erdoğan'ı telefonla arayarak tebrik etti. Yüksek katılım oranının Türk demokrasisinin ne derece canlı olduğunu gösterdiğini söyledi.[52]
  • İsveç İsveç: Sonucu memnuniyetle karşıladığını belirten Dışişleri Bakanı Carl Bildt, "Türk halkı, reform politikalarına devam yönünde oy kullandı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan bundan sonra yeni bir anayasa teklifi için daha fazla yüreklilik gösterebilecek" dedi.[53]
  • İran İran: Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile yapılan bir telefon görüşmesinde İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Muttaki, Türk milletinin kararını kutladı. Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre her iki tarafta bu referandum iki ülke ilişkilerinin gelişmesi ve Tahran-Ankara ilişkilerini güçlendirmeye yönelik bir adım olarak İran Başkan Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi, Türkiye'yi ziyaret etti.[54]

Sonrası

Yeni Anayasa hükümlerinin referandum sonucunun YSK tarafından Resmî Gazete'de yayımlanmasıyla,[55][56] "Yetmez Ama Evet" kampanyasında bulunan bazı aktivistler, 12 Eylül Darbesi'ni gerçekleştirenler hakkında İstanbul ve Ankara adliyelerinde toplanarak suç duyurusunda bulunmuştur.[57] İstanbul Cumhuriyet Başsavcı Yardımcısı Turan Çolakkadı, yapılan suç duyurusunu incelemek üzere kabul etmiştir.

Değişikliğin yürürlüğe girmesiyle birlikte Anayasa Mahkemesindeki yedek üyeler asıl üye sıfatını kazandılar. Ekim ayı içerisinde Anayasa Mahkemesinin boş iki üyeliği ve HSYK'da adli yargı, idari yargı, Adalet Akademisi ve Cumhurbaşkanlığı kontenjanı için atama ve seçimler yapıldı. Ali Suat Ertosun haricindeki HSYK üyelerinin istifası nedeniyle Yargıtay ve Danıştay kontenjanları için de HSYK üyeliği seçimleri yapıldı.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2010. 
  2. ^ "Anayasa paketine 'evet'". NTVMSNBC. 7 Mayıs 2010. 14 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2010. 
  3. ^ "Gül, Anayasa değişikliğini onayladı". Haber7. 12 Mayıs 2010. 13 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2010. 
  4. ^ "YSK kararını verdi: 12 Eylül 1980'nin rövanşı 12 Eylül 2010'da". Radikal. 14 Mayıs 2010. 13 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2010. 
  5. ^ Likoğlu, Hüseyin (22 Temmuz 2010). "Sevdamız millet oyumuz evet". Yeni Şafak. 13 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  6. ^ "Cuntaya ders olsun diye 'Evet'". Bugün. 9 Mayıs 2010. 12 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  7. ^ "Numan Kurtulmuş: Referandumda Saadet Partisi'nin oyu 'evet' olacak". Zaman. 8 Mayıs 2010. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. []
  8. ^ "Türkiye Partisi de 12 Eylül'de Evet diyecek". Cafe Siyaset. 26 Temmuz 2010. 29 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  9. ^ "MMP Lideri Ahmet Reyiz YILMAZ TV8'de "Erkan TANLA Başkentten" Programında Referanduma neden EVET dediklerini ve Referandum hakkındaki görüşlerini açıklıyor". 23 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ Ard, Alper. "İyi de bu kural çok saçma!". Devrimci Sosyalist İşçi Partisi. 25 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  11. ^ "EDP referandumda 'evet' diyecek". Star. 2 Ağustos 2010. 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  12. ^ "BDP'ye en sert Kürt tepkisi". Bugün. 28 Nisan 2010. 14 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  13. ^ "HAK-PAR 'evet' kararı aldı". Star. 27 Temmuz 2010. 30 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  14. ^ "GTP Genel Başkanı Tuna Bekleviç 'Evet' dedi". Güçlü Türkiye Partisi. 3 Ağustos 2010. 20 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2015. 
  16. ^ "BDP: Boykot başlatacağız". Sabah. 9 Temmuz 2010. 12 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  17. ^ a b c Belge, Burçin (9 Temmuz 2010). "ESP, SDP, EHP "Boykot"; DSİP "Yetmez Ama Evet" Diyor". Bianet. 13 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2015. 
  19. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2015. 
  20. ^ "Arşivlenmiş kopya". Bianet. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  21. ^ "CHP 'hayır' görsellerini basına tanıttı". CNN Türk. 7 Ağustos 2010. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  22. ^ "MHP'nin "Hayır" kampanyasının ana unsurları". CNN Türk. 10 Temmuz 2010. 16 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  23. ^ "DSP hayır oyu verecek". Zaman. 9 Temmuz 2010. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. []
  24. ^ "DP referandumda 'hayır' diyecek". CNN Türk. 2 Ağustos 2010. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  25. ^ "BTP'den Hayır'da yarışalım konferansı". Yeni Şafak. 2 Ağustos 2010. 13 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  26. ^ "HEPAR da referandumda 'hayır' diyecek". Haber7. 9 Temmuz 2010. 13 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  27. ^ "Perinçek'in partisi 'hayır' kampanyası başlattı". Zaman. 12 Temmuz 2010. 12 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  28. ^ "TKP 'Hayır' kampanyası başlatıyor". Birgün. 22 Temmuz 2010. 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  29. ^ "ÖDP: Ne 12 Eylül'ün ne AKP'nin anayasası". Birgün. 10 Temmuz 2010. 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  30. ^ Cop, Burak (27 Temmuz 2010). ""Üç parti de 12 Eylül Anayasası'nı savunuyor"". NTVMSNBC. 14 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  31. ^ "Anayasa Mahkemesi verdiği karala AKP'nin ekmeğine yağ sürdü". Halkın Kurtuluş Partisi. 15 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  32. ^ "12 Eylül'e iki "hayır" birden!". İşçilerin Sosyalist Partisi. 29 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  33. ^ "Cem Toker'in referandum ile ilgili röportajının Türkçesi". Liberal Demokrat Parti. 21 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  34. ^ "AKP'nin Anayasa Değişiklik Paketine Neden "Hayır" Diyoruz?". Türkiye Birleşik İşçi Partisi. 20 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  35. ^ "Ulusal Parti Genel Başkanı Gökçe Fırat Çulhaoğlu'ndan referandum çağrısı". Ulusal Parti. 10 Temmuz 2010. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. []
  36. ^ "Tuncay Özkan 'hayır' kampanyası başlattı". Cafe Siyaset. 1 Ağustos 2010. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. []
  37. ^ "Tantan 'hayır' diyecek 'hayır' dedirtmeyecek". Haber7. 1 Ağustos 2010. 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2010. 
  38. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2015. 
  39. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2015. 
  40. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2015. 
  41. ^ "Iscicephesi.net". Iscicephesi.net. 1 Oca 2024. 29 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2024. 
  42. ^ "Evet diyen de hayır diyen de kazandı". Zaman. 13 Eylül 2010. Erişim tarihi: 15 Eylül 2010. []
  43. ^ "Kılıçdaroğlu: Oy kullanamadığım için üzdüğüm partililerimden özür dilerim". Zaman. 13 Eylül 2010. Erişim tarihi: 15 Eylül 2010. []
  44. ^ "Bahçeli'den erken seçim çağrısı". NTVMSNBC. 12 Eylül 2010. 14 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2010. 
  45. ^ "BDP Lideri Demirtaş'tan açıklama". Bugün. 12 Eylül 2010. 9 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2010. 
  46. ^ "Türk milleti, darbe korkusuna son verdi". Zaman. 15 Eylül 2010. 17 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2010. 
  47. ^ a b "Referandum, Türk halkının AB sürecine desteğini gösteriyor". Zaman. 14 Eylül 2010. 14 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2010. 
  48. ^ Danışman, Jülide (15 Eylül 2010). "Berlin referandum sonucundan memnun". Deutsche Welle Türkçe. Erişim tarihi: 15 Eylül 2010. 
  49. ^ "Papandreu, Erdoğan'ı Atina'ya davet etti". Zaman. 14 Eylül 2010. 14 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2010. 
  50. ^ "Erdoğan'ı arayıp tebrik etti". Samanyolu Haber. 14 Eylül 2010. Erişim tarihi: 15 Eylül 2010. []
  51. ^ "AB memnun oldu". Vatan. 15 Eylül 2010. 12 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2010. 
  52. ^ "Türkiye'de askerler ve hakimler kaybetti". Star. 14 Eylül 2010. 16 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2010. 
  53. ^ "İsveç Dışişleri Bakanı: "Referandum sonuçları memnuniyet verici"". Milliyet. 13 Eylül 2010. 12 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2010. 
  54. ^ "Iran lauds Turkey's referendum results". PressTV. 13 Eylül 2010. 16 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2010. 
  55. ^ "T.C.Başbakanlık Resmî Gazete Arşivi". 16 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2010. 
  56. ^ "YSK Halkoylaması Sonuç Tutanağı" (PDF). Erişim tarihi: 23 Eylül 2010. []
  57. ^ "Darbe karşıtları, Kenan Evren ve 12 Eylül darbecileri hakkında suç duyurusunda bulunmuştur". 12 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2010. 

Dış bağlantılar

ile ilgili metin bulabilirsiniz.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Gül</span> 11. Türkiye cumhurbaşkanı (2007–2014)

Abdullah Gül, Türk ekonomist, akademisyen, siyasetçi ve Türkiye'nin 11. cumhurbaşkanı. Cumhurbaşkanlığı görevini 2007 - 2014 yılları arasında sürdürmüştür. Bu görevinden önce 4 aylığına 2002 - 2003 yılları arasında Türkiye Başbakanı olarak görev almıştır. 2003 - 2007 yılları arasında Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı olarak görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de siyaset</span> Türkiye Cumhuriyetinin siyasi yapısı

Türkiye'de siyaset, Türkiye'nin kuvvetler ayrılığı ilkesine dayalı bir yapısı vardır. Yasama, Yürütme ve Yargı erklerinden oluşan üçlü kuvvet ayrılığı ilkesi temel alınmıştır. Buradaki üç erk; Yasama (TBMM), Yürütme (Cumhurbaşkanı) ve Yargı (Mahkemeler) tarafından oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Adalet ve Kalkınma Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Adalet ve Kalkınma Partisi, 14 Ağustos 2001 tarihinde Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "AK PARTİ" şeklindedir. Simgesi ampuldür. TBMM'de 265 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel başkanı Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Hâkimler ve Savcılar Kurulu</span> Türkiyedeki hâkimlerin ve savcıların özlük işlerini yürüten ve bunlarla ilgili itirazları inceleyen bir üst mahkeme

Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK), Türkiye'deki hâkimlerin ve savcıların özlük işlerini yürüten ve bunlarla ilgili itirazları inceleyen bir idari birimdir. Hâkimler ve Savcılar Kurulunun yargılama yetkisi bulunmadığından mahkeme statüsünde değildir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de çok partili dönem</span> Türkiyede 1945 yılından beri devam eden siyasi dönem

Türkiye'de çok partili dönem, 1945 yılında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) dışında ikinci bir partinin -Nuri Demirağ liderliğindeki Millî Kalkınma Partisi (MKP)- kurularak 1946 genel seçimlerine çok partili sistemle gidilmesi ile başlamıştır. Cumhuriyet'te çok partili hayat bundan önce Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve Serbest Cumhuriyet Fırkası ile başlamış lakin bu partilerin ömürleri çok kısa olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2007 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 23. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2007 Türkiye genel seçimleri, 22 Temmuz 2007 tarihinde TBMM 23. dönem üyelerini belirlemek için yapılan seçimdir.

<span class="mw-page-title-main">1989 Türkiye yerel seçimleri</span> Türkiyenin yerel yöneticilerini belirleyen seçim

1989 Türkiye yerel seçimleri, 26 Mart 1989 günü yapılmıştır. Toplam 7 siyasi partinin katıldığı seçimlerde, il Genel Meclisi seçimleri baz alındığında % 28.7 oy alan Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) birinci parti olmuştur. 1984 yerel seçimleriyle karşılaştırıldığında oyları yaklaşık 20 puan gerileyen iktidardaki Anavatan Partisi (ANAP), SHP ve Doğru Yol Partisi'nin (DYP) ardından üçüncü oldu.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Anayasası</span> 1982 yılından beri yürürlükte olan Türkiye Anayasası

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası veya resmî olmayan kullanımıyla 1982 Anayasası, Türkiye'nin 9 Kasım 1982'den bu yana geçerli olan anayasasıdır. 12 Eylül Darbesi sonrasında askerî yönetimin emriyle Danışma Meclisi tarafından hazırlanmış, 23 Eylül 1982 tarihinde Danışma Meclisi tarafından ve 18 Ekim 1982 tarihinde Millî Güvenlik Konseyi tarafından kabul edilmiştir. Devlet Başkanı Kenan Evren, Anayasa'nın ilk üç maddesinin "değiştirilemeyeceğini ve değiştirilmesinin teklif edilemeyeceğini" dördüncü madde olarak taslağa ekletmiştir. 7 Kasım 1982 Pazar günü yapılan halk oylaması sonucu yüzde 91,37 oranında kabul oyu ile kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2007 Türkiye anayasa değişikliği referandumu</span> Türkiyede yapılan beşinci halk oylaması

2007 Türkiye anayasa değişikliği referandumu, 21 Ekim 2007 tarihinde Türkiye'de, Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi başta olmak üzere birtakım anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulmasıdır. Türkiye'de yapılan beşinci halk oylamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">1961 Türkiye anayasa referandumu</span> Türkiyede yapılan ilk halk oylaması

1961 Türkiye anayasa değişikliği referandumu Türkiye'de yapılan ilk halk oylamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">1987 Türkiye anayasa değişikliği referandumu</span> Türkiyede yapılan üçüncü halk oylaması

1987 Türkiye anayasa değişikliği referandumu Türkiye'de yapılan üçüncü halk oylamasıdır. 12 Eylül 1980 darbesi ile getirilen siyasi yasakları kaldıran anayasa referandumu olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de anayasal süreç</span> Türk anayasal sürecinin geçmişi ve bugünü

Türkiye'de anayasal süreç, 1808 tarihinde ilan edilen Sened-i İttifak ile başlayıp günümüze kadar devam etmektedir. II. Mahmud döneminde, Alemdar Mustafa Paşa tarafından hazırlanan Sened-i İttifak, merkezî otoriteyi taşrada hâkim kılmak için Rumeli ve Anadolu âyanları ile Osmanlı Devleti arasında 29 Eylül 1808’de imzalandı. Osmanlı'da Sened-i İttifak ile Türk tarihinde ilk defa devlet iktidarı sınırlandırıldığından, bu belge Türk tarihinde ilk "anayasal belge" kabul edilmektedir. Abdülmecid döneminde 3 Kasım 1839 tarihinde Mustafa Reşid Paşa tarafından hazırlanan Tanzimat Fermanı ilan edildi. Bu ferman ile padişah, fermanda ilân edilen ilkelere ve konulacak kanunlara uyacağına yemin etti. Tanzimat Fermanı'nın tamamlayıcısı ve pekiştiricisi olan Islahat Fermanı, Abdülmecid tarafından 1856 yılında "ferman" olarak ilan edildi. Tanzimat döneminde yetişen ve Genç Osmanlılar olarak bilinen aydın ve yazarlar, Avrupa'dan etkilenerek meşrutiyet yönetimini savunmaya başladılar ve meşrutiyeti ilan ettirmek için Abdülaziz’i tahttan indirerek, yerine II. Abdülhamid’i getirdiler. 23 Aralık 1876'da Mithat Paşa’nın hazırladığı Kanun-i Esasi ilan edilerek meşrutiyete geçildi. Kanun-i Esasî, şekli kritere göre bir anayasa olarak kabul edilmektedir. Türk tarihinin ilk anayasası olan ve 12 bölüm ile 119 maddeden oluşan Kanun-i Esasî'nin 113. maddesi gereğince, padişah olağanüstü durumlarda Anayasa'yı askıya alabilirdi. II. Abdülhamid, 1877 yılında Rus savaşlarını neden göstererek Anayasa'yı askıya aldı. 1908 yılındaki askeri ayaklanma sonucu II. Abdülhamid, 1876 Anayasası'nı tekrar yürürlüğe koydu ve böylece II. Meşrutiyet dönemi başladı. 1909 yılında 31 Mart Vakası'nın meydana gelmesinden sonra tahttan indirilen II. Abdülhamid'den sonra 1909 yılında Anayasa'da önemli değişiklikler yapıldı. Bu değişikliklerle 1876 Anayasası, meşruti bir parlamenter monarşi Anayasası haline geldi.

2010'daki Türkiye olayları.

<span class="mw-page-title-main">2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi</span> Türkiyenin 12. cumhurbaşkanını belirleyen seçim

2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, Türkiye'nin 12. cumhurbaşkanını belirlemek için 10 Ağustos 2014 tarihinde yapılan seçim. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde cumhurbaşkanının doğrudan halk oyuyla seçildiği ilk seçimdir.

<span class="mw-page-title-main">2018 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 27. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2018 Türkiye genel seçimleri, 24 Haziran 2018'de yapılan ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin 27. döneminin 600 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir. 2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumunda kabul edilen bazı değişikliklerin yürürlüğe girdiği seçimdir. Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turu ile aynı gün yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu</span> Türkiyede yapılan yedinci halk oylaması

2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu, 16 Nisan 2017'de gerçekleşen halk oylamasıdır. Seçmenler, mevcut Türkiye Anayasası'nın 18 maddesi üzerindeki değişikliklerini oyladı. Hükûmetteki Adalet ve Kalkınma Partisi ve kurucularından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından desteklenen madde değişiklikleriyle ilgili tartışmalar uzun süre devam ettikten sonra muhalefetteki Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) desteğiyle birlikte meclisten geçerek halk oylaması kararı alındı. Değişiklik paketi, yürürlükteki parlamenter sistemin kaldırılarak yerine başkanlık sisteminin getirilmesini, başbakanlık makamının ortadan kaldırılmasını, meclisteki vekil sayısının 550'den 600'e çıkarılmasını ve Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun (HSYK) yapısında değişiklikler yapılmasını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu 'Hayır' kampanyası</span>

2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu 'Hayır' kampanyası, 16 Nisan'da gerçekleşecek olan referandumda 'Hayır' oyunun kullanılmasına yönelik çağrı yapan çeşitli siyasi partiler, oluşumlar ve basın kuruluşları tarafından yürütüldü. Kampanyanın başarılı olması durumunda Türkiye, başkanlık sistemine geçilmesini reddederek mevcut durumda yürürlükte olan parlamenter sistemi devam ettirecekti.

<span class="mw-page-title-main">2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu 'Evet' kampanyası</span>

2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu 'Evet' kampanyası, 16 Nisan'da gerçekleşecek olan referandumda 'Evet' oyunun kullanılmasına yönelik çağrı yapan çeşitli siyasi partiler, oluşumlar ve basın kuruluşları tarafından yürütüldü. Kampanyanın başarılı olmasında Türkiye, uygulanmakta olan parlamenter sistemi terk ederek başkanlık sistemine geçiş yapacak. 'Evet' kampanyası, 'Hayır' kampanyası yürüten çeşitli parti ve oluşumlarla yarışmaktadır. Her iki kampanya da tek başına aynı yapı ve genellikle siyasi partilerin birbirinden bağımsız düzenlediği siyasi miting ve toplantılarla gerçekleşmektedir.

2020 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti anayasa değişikliği referandumu, 11 Ekim 2020 tarihinde düzenlenen, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası'na dair bir değişiklik önerisinin halk tarafından oylanan referandum. Cumhurbaşkanlığı seçimiyle aynı gün düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">20 Mayıs 2016 tarih ve 6718 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun</span>

20 Mayıs 2016 tarih ve 6718 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisi milletvekillerinin yasama dokunulmazlığının kaldırılabileceği durum ve esasları Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında düzenlemektedir. 7 Haziran 2016 tarihinde anayasa değişikliği paketi Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın onayının ardından yürürlüğe girdi ve haklarında fezleke bulunan milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılmasının önü açıldı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.