2010 Manila rehine krizi

2010 Manila rehine krizi
Bölge	Rizal Park, Manila, Filipinler
Tarih	23 Ağustos 2010 Yaklaşık olarak sabah saat 10:00'dan akşam 9:00'a kadar
Saldırı türü	Silahlı rehin
Silahlar	XM16E1 tüfek ve bıçak
Ölü	8 rehine[1] & Rolando Mendoza[2]
Yaralı	7 rehine & olay mahallinde bulunan 2 kişi
İşleyenler	Rolando Mendoza

2010 Manila rehine krizi 23 Ağustos 2010 tarihinde Filipinler'in başkenti Manila'daki Rizal Park'ta görevden ihraç edilmiş eski bir polis memuru ^[3] ve müfettişi Rolando Mendoza'nın 25 kişinin içinde bulunduğu otobüsü rehin almasıyla gerçekleşti.

Filipin polisinin otobüsteki rehineleri kurtarmak için başlattığı operasyon Mendoza'nın öldürülmesiyle sonuçlandı. Olayda Hong Kong'lu dokuz Çinli yaşamını kaybetti.

Rehin alanın kimliği Filipin Ulusal Polisi tarafından eski bir yüksek rütbeli polis Rolando Mendoza olarak teşhis edildi. Mendoza 2009 yılında mali şantajdan dolayı görevden alınmıştı. Kendisi tekrar göreve geri alınmasını ve polislik haklarının iade edilmesini talep ediyordu.

9 Nisan 2008 tarihinde Mendoza ve dört arkadaşı Manila'daki Mandarin otelin şeflerinden Christian Kalaw'a 20.000 pezoluk şantajdan dolayı suçlu bulundular. Ekim 2008'de hakkında açılan dava, davacı Kalaw'ın duruşmalara katılmamasından dolayı kapandı.

Kriminoloji eğitimi aldıktan sonra polis kuvvetlerine katılan Mendoza bir süre sonra müfettiş oldu. 17 kez cesaret ve onur madalyası aldı. Manila polis teşkilatından arkadaşları onun çalışkan ve nazik biri olduğunu söylediler. Şubat 1986'da Mendoza ve ekibi yurtdışına çıkarılmak üzere içi para dolu 13 sandığın bulunduğu bir arabayı ele geçirip polis birimine teslim ettiler. Aynı yıl Mendoza Filipinler'in en iyi on polisinden biri seçildi.

2008'de Mandarin otelinin şefi Christian Kalaw, Mendoza ve birkaç polisin arabasına uyuşturucu koyup kendisini uyuşturucu almaya zorlayıp uyuşturucu bağımlısı olmakla suçladıklarını ve daha sonra banka hesabındaki paraları çekip kendilerine vermesini istediklerini iddia etti. Kalaw, polislerin kendisini 20.000 pezo karşılığı serbest bıraktıklarını söyledi. Bunun üzerine kurul Mendoza'nın görevden alınmasına ve tüm mesleki haklarının elinden alınmasına karar verdi. Mendoza'nın kardeşi, Mendoza'nın tek isteğinin görevden ivedilikle alınmadan önce kurulun kendisini dinlemesi ve savunmasına imkân verilmesiydi.

Hong Thai seyahat acentesi Rizal Park'taki Quirino Grandstand'ın önünden Hong Kong'lu turistleri otobüse aldıktan sonra Mendoza'da otobüse binip şoföre kendisini ücretsiz götürüp götüremeyeceğini sordu. İsteğinin geri çevrilmesinin ardından silahını çıkaran Mendoza şoförün ellerini bağlayıp otobüsü ele geçirdi. Mendoza yanında M16 tüfeği taşıyordu.

Otobüste 21 Hong Kong'lu turist, bir şoför, bir Filipinli rehber ve bir de Tse isminde Hong Kong'lu tur rehberi bulunuyordu. Otobüstekiler rehin alındıktan hemen sonra Tse Hong Kong'daki turizm acentesini arayıp bilgilendirdi. Tse müşteri servisindeki görevliyle sakin bir şekilde iki dakika boyunca telefonda konuştu. Mendoza görevinin ve mesleki haklarının geri verilmesini istiyordu. Manila valisi Alfredo Lim Mendoza'ya suçsuzluğunu ispatlaması durumunda haklarının geri iade edileceğini bildirdi.

Bir saat sonra altı Hong Kong'lu turist (üç çocuk, bir kadın ve bir yaşlı çift) Mendoza tarafından serbest bırakıldı. Serbest bırakılan rehineler Riza Park'taki polis karakolunu götürüldüler. Otobüsten ilk olarak yaşlı çift serbest bırakıldı. Ardından iki çocuğuyla birlikte bir kadın serbest bırakıldı. Daha sonra Mendoza'ya yalan söyleyerek otobüste başka bir çocuğunun daha olduğunu söyleyince o çocuk da serbest bırakıldı. İki Filipinli fotoğrafçı serbest bırakılan çocuklar karşılığında rehin alınmayı kabul edip otobüse bindiler.

Daha sonra iki fotoğrafcıyla birlikte dört rehine daha serbest bırakıldı. Böylece Mendoza'nın serbest bıraktığı rehine sayısı on oldu. TV5 haber sunucusu Mendoza ile sürekli iletişim halinde kaldı. Otobüste hala 17 rehine bulunuyordu.

Polis teşkilatı Mendoza'nın mesleğe geri kabul edilmeyeceğini fakat davasının tekrar inceleneceğini bildirdi.

Olay mahalline Manila SWAT ekibinin gelmesine sinirlenen Mendoza, SWAT ekibinin gitmemesi halinde rehineleri öldüreceğini söyledi. Mendoza'nın polis olan kardeşi Gregorio Mendoza kendisiyle pazarlık yaptı. Kardeşi Mendoza'nın barışcıl bir şekilde teslim olmasını istedi. Daha sonra Gregorio Mendoza kardeşiyle izinsiz pazarlık yaptığı için tutuklandı.

Havanın kararması ve herhangi bir anlaşmaya varılamaması neticesinde her iki taraf da tahammülsüz hale gelmeye başladı. Mendoza kardeşi ve oğlunun polisler tarafından götürüldüğünü görünce uyarı ateşi etti. Daha sonra telsizden iki rehineyi öldürdüğünü söyledi. Otobüste bulunan televizyon ve radyodan canlı yayında kardeşi ve oğlunun tutuklandığını öğrenen Mendoza strese girip telsizle kardeşinin serbest bırakılmasını aksi takdirde rehineleri öldürmeye başlayacağını söyledi.

Otobüsün içinden ilk silah sesi saat 7.25'te duyuldu ve bunun üzerine polisler 7.45'te otobüse bir saldırı düzenlediler. Otobüsün teker tarafındaki kabinlere açılan ateşler ve pencerelerin dökülmesi neticesinde rehinelerin bağırışları duyuldu. Polis ayrıca otobüsün tekerlerini de etkisiz hale getirmek için ateş etti. Otobüs şoförü kaçmayı başarıp polis kuvvetlerine otobüsteki rehinelerin hepsinin öldürüldüğünü söyledi.

Yoğun yağmurun altında polisler otobüse ikinci bir saldırı düzenlediler. Saat 8.18'de otobüsten silah sesleri duyuldu. Polisler otobüsün camını balyozla kırıp içeriye girmeye çalıştılar fakat saldırgan tarafından geri püskürtüldüler. Otobüse girme çabaları bir saat kadar sürdü. Bunun ardından otobüse dört adet gözyaşartıcı bomba atıldı. Kurtulan rehinelerden Leung'un anlattığına göre saat 8 civarı saldırgan rehinelerin üzerine rastgele ateş açtı.

Mendoza kafasına isabet eden kurşun neticesinde öldü. Mendoza'yı otobüsün etrafını çeviren keskin nişancıların öldürdüğü belirtildi. Yapılan açıklamaya göre dört rehinenin öldüğü ve altısının yara almadan kurtulduğu bildirildi. Olay mahallindeki iki kişinin de seken kurşunlardan yaralandığı belirtildi.

Manila Sağlık Merkezi'ne kaldırılan altı rehineden ikisinin öldüğü, dördünün durumunun ise iyi olduğu bildirildi. Başka iki rehine Manila'daki başka bir hastahaneye kaldırıldı. Aralarında Hong Kong'lu tur rehberinin de bulunduğu diğer altı rehinenin de öldüğü bildirildi. Sonuçta toplam ölü sayısının sekiz olduğu ve bir ağır yaralının bulunduğu belirtildi. Diğer rehinelerin küçük yaralar aldıkları bildirildi.

Kimliği tespit edilen kurbanların bilgileri medyaya verildi. Otobüste bulunan bir aileden anne Leung kurtulmayı başarırken kocası ve 14 yaşındaki kızı öldü. Çocuğu ise ağır yaralandı.

Çin konsolosu Wang Xiaobo krizin hemen ardından Filipin hükûmetinden yazılı bir açıklama istedi. Daha sonra 24 Ağustos 2010'da devlet başkanı Benigno Aquino III'ün basın açıklamasıyla yaptığı açıklamayı reddetti. Çin dışişleri bakanı Yang Jiechi, Filipinler dışişleri bakanlığını arayarak olaylar karşısında dehşete düştüğünü ve durumun araştırılmasını istediğini belirtti. Çin hükûmeti ayrıca Filipinlere bir ekip göndererek olayın araştırılmasını istedi. Krizin ardından Çin Komünist Partisi Filipinleri Güneydoğu Asya'nın en kaotik ülkesi olarak nitelendirdi.^[4]

Olayın yaşandığı gün saat 21.46'da Hong Kong hükûmeti Filipinlere seyahat edeceklerin bir süre bunu ertelemelerini ve bölgede yaşayan Hong Kong'luların dikkatli olmaları ve geri dönmeleri uyarılarında bulundu. Cathay Pacific Airways'e ait iki uçak rehineleri geri getirmek için Filipinlere hareket etti. Hükûmet tarafından yapılan açıklamada Filipin polis teşkilatının krizi kötü yönettiği bildirildi. Hong Kong'da bayraklar yarıya indirildi.

Devlet başkanı Benigno Aquino III ölenlere başsağlığı diledi. Olay yerindeki polisleri savunan Benigno medyanın canlı yayınla saldırgana olan biteni göstermesini eleştirerek durumun daha kötü hale gelmesine etken oldular dedi.

Filipin hükûmetinin Hong Kong'a bir delege göndererek yaşananları açıklayacağı bildirildi.

Vikihaber'de bu konuyla ilgili haber var:

• Filipinler'de rehine krizi

Wikimedia Commons'ta 2010 Manila rehine krizi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.