Kuş gribi. Virüs kaynaklı ölümcül bir hayvan hastalığıdır. Virüsün H5N1 adındaki türevi insanları da öldürebilir.
Grip, influenza veya enflüanza, viral bir hastalıktır. Sağlıklı insanlarda ortalama bir haftada geçmesine rağmen; vücut direncini düşüren kronik hastalığı olan kişilerde ve yaşlılarda pnömoni (zatürre), meningoensefalit, myokardit gibi ölümle sonuçlanabilecek hastalıklara yol açabilir. Bu tür risk grubundaki kişilere "yüksek risk grubundaki kişiler" denir.
İspanyol gribi ya da İspanyol nezlesi, 1918 - 1920 yılları arasında H1N1 virüsünün ölümcül bir alt türünün yol açtığı grip salgınıdır. İspanyol gribi, 500 milyondan fazla kişiye bulaşması sonucu 18 ay içinde 50 milyon dolayında insanın ölümüne sebep olarak insanlık tarihinde bilinen en büyük salgınlardan biri olmuştur. Salgın ılımlı ilk dalga, şiddetli ikinci dalga ve artçı üçüncü dalga olmak üzere üç dalga hâlinde seyretmiştir. İspanyol gribinin bir özelliği; zayıf, yaşlı ve çocuklardan çok, sağlıklı genç erişkinleri etkilemesidir. I. Dünya Savaşı'nın son aylarında tüm dünyayı etkisi altına almış hatta kimi tarihçilere göre dört yıl süren savaşın sona ermesinde önemli bir etken olmuştur.
Pandemiler veya pandemik hastalıklar, dünyada birden fazla ülkede veya kıtada, çok geniş bir alanda yayılan ve etkisini gösteren salgın hastalıklara (epidemilere) verilen genel isimdir.
Domuz gribi, Orthomyxoviridae ailesinden, herhangi bir virüs tarafından oluşmuştur. Domuzlarda oluşan virüse çok benzediği için adına Domuz Gribi denmektedir. Hastalık tıp alanında İngilizce swine influenza virus kelimelerinin baş harflerinin bir araya getirilmesiyle kısaca SIV olarak adlandırılır. Bilinen tüm SIV tipleri ya Influenzavirus A (çoğunlukla) ya da Influenzavirus C (ender) tipindedir. Aşısı bulunmaktadır. 2009 salgınına neden olan virüs, influenza A virüsünün alt türlerinden biri olan H1N1'dir.
Pandemrix, 2009 domuz gribi salgınında etkili olan H1N1 virüsüne karşı İngiltere merkezli ilaç şirketi GlaxoSmithKline tarafından üretilen grip aşısıdır. Avrupa Komisyonu, Avrupa İlaç Ajansı'nın tavsiyesi üzerine Pandemrix'in H1N1 aşısı olarak kullanılmasını onaylamıştır.
Batı Afrika Ebola salgını, Aralık 2013'te Gine'de başlayıp Liberya, Sierra Leone başta olmak üzere Batı Afrika ülkelerine yayılan ve Haziran 2016'da sona eren Ebola kanamalı ateşi salgınıdır. Salgın sonucunda virüs 28 bin 616 kişiye bulaşmış, 11 bin 325 kişi hayatını kaybetmiştir.
2016'nın ilk ayları itibarıyla Zika virüsünün sebep olduğu Zika ateşinin yaygın haldeki salgını özellikle Latin Amerika ve Pasifik Adaları'nda devam etmektedir. Salgın, 2015'in Nisan ayında Brezilya'da başlamış ve Güney Amerika, Orta Amerika, Meksika ve Karayipler'e yayılmıştır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 2016 yılının Ocak ayında yaptığı açıklamada sene sonu itibarıyla virüsün Amerika'nın büyük bir bölümüne yayılmasını beklediklerini belirtmiş, 2016 yılının Şubat ayında yaptıkları açıklamada Zika virüsü salgını ile ilgili olduğuna dair kuvvetli şüpheler bulunan ve Brezilya'da görülen çok sayıdaki mikrosefali ve Guillain-Barré sendromu vakalarının Public Health Emergency of International Concern (PHEIC) olduğunu ilan etmiştir.
SARS-CoV-2 ya da açık adıyla şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2, Aralık 2019'da bilinen ilk varlığının bildirildiği pozitif yönelimli ve tek iplikçikli RNA virüsü olan yeni tip bir koronavirüs. Virüsün insandan insana bulaştığı ve Çin'den başka diğer ülkelerden gelen raporlar sonucu bulaşma hızının Ocak 2020 ortalarında daha da hızlandığı görülmüştür. Virüs, 2019-2020 Vuhan zatürre salgını sırasında zatürre olan bir hastada, pozitif bir örnek üzerinde yapılan nükleik asit testinden sonra genomik olarak dizildi.
COVID-19 pandemisi veya Koronavirüs pandemisi, 17 Kasım 2019 tarihinde Çin'in Hubei bölgesinin başkenti olan Vuhan'da ortaya çıkan virüs salgınıdır. Çeşitli hastalarda belirli bir neden olmaksızın gelişen ve tedavi ile aşılara cevap vermeyen bir zatürre görülmesi üzerine SARS-CoV-2 olarak adlandırılan yeni bir koronavirüs teşhis edildi. Kişiden kişiye bulaşabilen virüsün bulaşma oranı 2020 Ocak ortasında büyüme gösterdi. İlerleyen zamanlarda Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya-Pasifik'te yer alan çeşitli ülkelerde yaşanan virüs vakaları rapor edilmeye başlandı. 11 Mart 2020'de Dünya Sağlık Örgütü tarafından küresel salgın ilan edildi. 13 Mart 2020'de Avrupa'nın artık koronavirüs krizinin merkez üssü hâline geldiği bildirildi. 12 Nisan 2024 tarihi itibarıyla dünyada 704.753.890 onaylanmış vaka, 675.619.811 iyileşen varken virüs nedeniyle 7.010.681 hasta öldü. 5 Mayıs 2023 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü pandeminin artık küresel acil bir durum olmadığını açıklandı.
Hong Kong Gribi, 1968 - 1969 yılları arasında dünya çapında yaklaşık bir milyon insanı öldüren 2. kategoriye ait grip salgınıdır. Hastalığa neden olan A tipi H3N2 virüsü, birden fazla alt tipe sahip olan virüslerin bir araya gelerek orijinalinden farklı bir virüs ortası çıkması olarak tanımlanan Antijenik sapma nedeniyle H2N2 virüsünden türedi. Hastalık ilk kez Hong Kong'ta ortaya çıktığı için Hong Kong gribi olarak adlandırıldı.
Grip pandemisi, dünya çapında yayılan ve dünya nüfusunun büyük bir bölümünü enfekte eden bir influenza virüsü (grip) pandemisidir. Düzenli mevsimsel influenza salgınlarının aksine, bu salgın düzensiz olarak ortaya çıkar.
Türkiye'de 2009 domuz gribi salgını, küresel bir salgın haline gelen 2009 domuz gribi salgınının Türkiye'deki serüvenidir. Salgın ilk olarak Nisan 2009'da Meksika'da görüldü ve çabucak dünya geneline yayıldı. 11 Haziran 2009'da ise Dünya Sağlık Örgütü, salgının pandemi seviyesine ulaştığını ilan etmiştir. Nüfusun ezici çoğunluğu hastalığı hafif atlatır ama astım, diyabet, obezite, kardiyovasküler hastalıklardan muzdarip kimseler veya hamileler ile bağışıklık sistemi zayıf olanlar yüksek risk grubunda yer alır. Nadir görülen vakalarda hasta, semptomların ortaya çıkmasınan 3 ila 5 gün sonra solunum yetmezliği çekmeye başlar.
31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla Türkiye nüfusu 79.814.871 olup %23,7'si 0-14, %68'i 15-64 ve %8,3'ü 65 yaş üstüdür. Erkeklerde doğumda beklenen yaşam süresi 75,3, kadınlarda 80,7 yıldır. Anne ölüm oranı 2010-2015 yılları arasında 100.000 canlı doğumda 23'ten 16'ya düşmüştür. 2015 verilerine göre, 1000 canlı doğumda beş yaş altı ölüm ve bebek ölüm oranları 13,5 ve 11,6'dır.
1977-1979 Rus gribi, Sovyetler Birliği tarafından ilk kez 1977'de bildirilen ve 1979'a kadar süren bir grip salgınıydı. Salgın Kuzey Çin'de Mayıs 1977'de başladı.Sovyetler Birliği'nden daha önce başladı. Salgın 25 yaş altında daha etkili oldu. Dünya çapında yaklaşık 700 bin ölümle sonuçlandı. 1946'dan 1957'ye kadar dünya çapında dolaşan bir virüs suşuna çok benzeyen bir H1N1 grip suşundan 1977-1979 Rus gribinin genetik analizi ve bazı olağandışı özellikleri, birçok araştırmacıyı virüsün bir laboratuvar kazası yoluyla halka yayıldığı veya canlılarda aşı denemesi sonucunda kazara yayıldığı yönünde spekülasyonlara neden oldu.
2015 Hint domuz gribi salgını, 2015'in başlarında Hindistan'da H1N1 virüsünün bir salgınını ifade eder. Gujarat ve Rajasthan eyaletleri en kötü etkilenenler oldu.
1957-1958 Asya gribi pandemisi, güney Çin'deki Guizhou'da ortaya çıkan küresel bir influenza A virüsü alt tipi H2N2 salgınıydı. 1957-1958 pandemisinin neden olduğu ölüm sayısının dünya çapında 1 ila 4 milyon arasında olduğu tahmin ediliyor ve bu da salgını tarihin en ölümcül pandemilerinden biri yapıyor. On yıl sonrasında, yeniden sınıflandırılan H3N2 virali, Hong Kong grip pandemisine (1968–1969) neden oldu.
2017–2018 Amerika Birleşik Devletleri mevsimsel grip salgını, 2017'nin sonlarından 2018'in başlarına kadar sürmüştür. Baskın influenza suşu H3N2 olarak tespit edilmiştir. Mart-Mayıs aylarında, influenza B baskın hale gelmiştir.
2009 domuz gribi pandemik aşıları, pandemik H1N1/09 virüsüne karşı koruma sağlamak için geliştirilmiş grip aşılarıdır. Bu aşılar ya inaktive (öldürülmüş) influenza virüsü ya da influenzaya neden olamayan zayıflatılmış canlı virüs içermektedir. Öldürülen virüs enjekte edilirken, canlı virüs burun spreyi olarak verildi. Her iki aşı türü de virüsü tavuk yumurtasında büyüterek üretildi. Kasım 2009'da teslim edilen yaklaşık üç milyar doz üretildi.
Virolojide influenza A virüsü alt tipi H1N1 (A/H1N1), influenza A virüsünün bir alt tipidir. İnsanlardaki başlıca H1N1 suşları salgınları arasında 1918 İspanyol gribi salgını, 1977 Rus gribi salgını ve 2009 domuz gribi salgını yer alır. Bu, alt tipleri virüs suşlarını H1N1, H1N2 vb. olarak sınıflandırmak için kullanılan antijenler olan hemaglutinin (H) ve nöraminidaz (N) glikoproteinlerini içeren bir ortomiksovirüstür. Hemaglutinin kırmızı kan hücrelerinin bir araya toplanmasına neden olur ve virüsü enfekte olmuş hücreye bağlar. Nöraminidaz, virüs parçacıklarının enfekte olmuş hücre boyunca hareket etmesine yardımcı olan ve konakçı hücrelerden tomurcuklanmaya yardımcı olan bir tür glikozit hidrolaz enzimidir.
Bir hemşire Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack H. Obama'ya domuz gribi aşısı vurmak üzereyken (20 Aralık 2009).
Ölüm olan ülkelerÖlüm olmayan ülkeler
2009 Domuz Gribi'nin Dünya'daki artışı (WHO raporları).