İçeriğe atla

2009 L'Aquila depremi

2009 L'Aquila depremi
UTC zamanı2009-04-06 01:32:42
Yerel tarih6 Nisan 2009
Yerel saat03.32 (OAS)
Büyüklük6.3 Mw
Derinlik10 km (6.2 mil)
Merkez üsAbruzzo, İtalya
Maks. şiddetX (Yoğun)
Etkilenen ülkeler/bölgelerİtalya
Kayıplar245+ ölü[1]
11 kayıp[1]
1,000+ yaralı[1]
25,000+ evsiz[1]

2009 L'Aquila depremi Ocak 2009'dan beri süren eden bir dizi sarsıntının devamında 6 Nisan 2009'da İtalya'nın Abruzzo bölgesinde 6.3 moment magnitüd büyüklüğü ile meydana gelen depremdir. Deprem sonrası en büyük hasar Orta Çağ kenti L'Aquila'da oldu. 1980 Irpinia depreminden bu yana İtalya'da meydana gelen bu en ölümcül depremde (RAI televizyonuna göre) 10 Nisan saat 14:25 (OAYS) itibarı ile en az 294 kişi öldü.[2][3]

Sebep

Moment tensör analizine göre depreme KB-GD eğilimindeki fay hattının hareketi neden oldu.[4] İtalya karmaşık tektonik bir bölgeye doğru uzanır. Apeninlerin orta kısmı Pliyosen Çağdan beri (yaklaşık 5 milyon yıl önce) gerilme tektoniği ile karakterize edilir. Bölgedeki aktif fayların çoğu normal tiptedir ve KB-GD eğilimindedir.[5] Gerilmenin sebebi Tiren Denizi'ndeki yay-ardı havzanın, Avrasya Plakası ile çarpışan Afrika Plakası'ndan daha hızlı açılmasıdır.[4]

Deprem merkezinin konumu

Deprem 01:32'de GMT (yerel saat ile 03:32 OAYS) göreli olarak 10 km derinlikte Roma'nın yaklaşık olarak 90 km kuzeydoğusundaki L'Aquila'nın yakınındaki Paganica köyünde meydana geldi.[6] Deprem merkezinin koordinatları 42.423°N, 13.395°E şeklindedir.[4] Depremin büyüklüğü 6.3 Mw olarak rapor edildi.[4]

Öncü ve artçı şoklar listesi

Listede 4.0 ve üstü büyüklüğe sahip şoklar yer almaktadır. 1-3 Mw arasında onlarca küçük büyüklüğe sahip artçı şok meydana geldi ancak bunlar binalarda hasara sebep olmadı. 5.0 ve üstü büyüklüğe sahip şoklar açık mavi, 6.3 Mw  büyüklüğündeki anaşok koyu mavi olarak gösterilmektedir. Deprem büyüklük sembolleri: Mw  = moment magnitüd ölçeği; mb = cisim dalgası magnitüdü; ML  = yerel magnitüd, Richter ölçeği olarak da bilinir.[7]

Tarih (YYYY-AA-GG)
ve saat (UTC)
Saat
(yerel)
En.Boy.Derinlik
(km)
Büy.
2009-03-30 13:38:39.315:38:39.342.33° K13.35° D24.4 (Mw)
2009-04-05 20:48:56.422:48:56.442.36° K13.37° D24.0 (ML)
2009-04-06 01:32:41.403:32:41.442.38° K13.32° D26.3 (Mw)
2009-04-06 02:27:48.204:27:48.242.37° K13.23° D24.3 (mb)
2009-04-06 02:37:05.304:37:05.342.41° K13.32° D25.1 (Mw)
2009-04-06 03:56:48.105:56:48.142.38° K13.34° D104.5 (mb)
2009-04-06 07:17:16.109:17:16.142.47° K13.40° D304.4 (mb)
2009-04-06 16:38:10.718:38:10.742.38° K13.32° D24.4 (Mw)
2009-04-06 23:15:37.701:15:37.742.48° K13.41° D25.1 (Mw)
2009-04-07 09:26:30.711:26:30.742.31° K13.35° D105.0 (Mw)
2009-04-07 17:47:38.319:47:38.342.30° K13.40° D135.6 (Mw)
2009-04-07 21:34:30.923:34:30.942.34° K13.37° D24.5 (mb)
2009-04-08 04:27:42.506:27:42.542.30° K13.43° D24.0 (ML)
2009-04-08 22:56:51.000:56:51.042.55° K13.34° D24.1 (Mw)
2009-04-09 00:53:00.602:53:00.642.53° K13.39° D25.4 (Mw)
2009-04-09 03:14:52.705:14:52.742.35° K13.46° D24.3 (mb)
2009-04-09 04:32:46.006:32:46.042.45° K13.39° D24.3 (mb)
2009-04-09 04:43:12.306:43:12.342.52° K13.34° D104.0 (ML)
2009-04-09 11:19:35.813:19:35.842.33° K13.23° D404.0 (ML)
2009-04-09 19:38:17.421:38:17.442.52° K13.35° D175.0 (mb)
2009-04-10 01:22:23.603:22:23.642.49° K13.42° D24.0 (mb)

Notlar

  1. ^ a b c d "(İtalyanca) L'Aquila, terrore per le nuove scosse". Corriere della Sera. 8 Nisan 2009. 28 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2009. 
  2. ^ "Death toll in Italy quake reaches 260". Associated Press. 8 Nisan 2009. 10 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2009. 
  3. ^ "Abruzzo Earthquake – 207 Dead and 15 Missing. Drama of the Displaced". Corriere della Sera. 7 Nisan 2009. 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2009. 
  4. ^ a b c d >"Magnitude 6.3 - CENTRAL ITALY 2009 April 06 01:32:42 UTC". USGS. 6 Nisan 2009. 6 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2009. 
  5. ^ "Effect of Time Dependence on Probabilistic Seismic-Hazard Maps and Deaggregation for the Central Apennines, Italy". Seismological Society of America. 6 Nisan 2009. 30 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2009. 
  6. ^ "Background: Italy and earthquakes". The Guardian. 6 Nisan 2009. 5 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2009. 
  7. ^ "Search for earthquakes". European-Mediterranean Seismological Centre. 24 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Deprem</span> yer kabuğunda beklenmedik anda ortaya çıkan enerji atımı

Deprem, yer sarsıntısı, seizma veya zelzele, yer kabuğunda beklenmedik bir anda ortaya çıkan enerji sonucunda meydana gelen sismik dalgalanmalar ve bu dalgaların yeryüzünü sarsması olayıdır. Sismik aktivite ile kastedilen, meydana geldiği alandaki depremin frekansı, türü ve büyüklüğüdür. Depremler sismograf ile ölçülür. Bu olayları inceleyen bilim dalına da sismoloji denir. Depremin büyüklüğü Moment magnitüd ölçeği ile belirlenir. Bu ölçeğe göre 3 ve altı büyüklükteki depremler genelde hissedilmezken 7 ve üstü büyüklükteki depremler yıkıcı olabilir. Sarsıntının şiddeti Mercalli şiddet ölçeği ile ölçülür. Depremin meydana geldiği noktanın derinliği de yıkım kuvveti üzerinde etkilidir, bu sebepten yeryüzüne yakın noktalarda gerçekleşen depremler daha çok hasara neden olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">1999 Gölcük depremi</span> 17 Ağustos 1999da Kocaelide meydana gelen 7.4-7.6 büyüklüğündeki deprem

1999 Gölcük Depremi, İzmit Depremi, Marmara Depremi veya 17 Ağustos 1999 depremi, 17 Ağustos 1999 sabahı, yerel saatle 03.02'de meydana gelen Kocaeli/Gölcük merkezli deprem. Aletsel büyüklüğü Mw=7,4 veya Mw=7,6 (USGS) ölçülen deprem, büyük çapta can ve mal kaybına neden olmuştur.

Richter ölçeği ya da yerel magnitüd ölçeği, sismolojide kullanılan, dünya genelinde meydana gelen depremlerin aletsel büyüklüklerini ve sarsıntı oranını belirleyen ve sınıflara ayıran uluslararası ölçüm birimidir. Günümüzde, özellikle büyük ölçekli depremlerde, moment magnitüd ölçeği, Richter'in (Rihter) yerini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abruzzo</span>

Abruzzo İtalya Anayasası'nın getirdiği idari yapılanma doğrultusunda kurulan bölgesel yönetimlerinden biri.

<span class="mw-page-title-main">1960 Valdivia depremi</span> 9,5 büyüklüğünde Şilide yaşanmış Dünyanın en şiddetli depremi

1960 Valdivia depremi veya Büyük Şili Depremi, 22 Mayıs 1960 tarihinde tüm zamanların Richter ölçeği ile ölçülmüş en büyük depremi. UTC saat 19.11'de deprem moment magnitüd ölçeği ile 9,5 büyüklüğüne ulaşmış ve Şili'yi vurmuştur. Depremin merkez üssü başkent Santiago, Şili'nin yaklaşık 700 km güneyindeki Valdivia şehridir. Deprem Büyük Okyanus'ta yayılan tsunamiye sebebiyet vermiştir. Tsunami, 10.000 kilometre mesafedeki Hilo, Hawaii ve Güney Afrika'nın sahil bölgelerini tahrip etmiştir. Deprem kurbanlarının sayısının 1.000 ila 6.000 kişi civarında olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">L'Aquila</span> LAquila iline bağlı komün (Abruzzo, İtalya)

L'Aquila, Orta İtalya'daki Abruzzo bölgesinin ve L'Aquila ili'nin merkezi olan şehir. L'Aquila şehri Abruzzo Bölgesi'nin başkentliğini Pescara şehri ile ortaklaşa yüklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">1906 San Francisco depremi</span> 18 Nisan 1906 Çarşamba günü yerel saate göre sabaha karşı 5:12de vuran yüksek şiddetli deprem

1906 San Francisco depremi San Francisco, CA ve Kuzey Kaliforniya'yı 18 Nisan 1906 Çarşamba günü yerel saate göre sabaha karşı 5.12'de vuran yüksek şiddetli depremdir. Depremin büyüklüğü genel olarak 7,9 Mw kabul edilir. Buna karşın depremin büyüklüğü en az 7,7 Mw en fazla 8,25 Mw olarak ileri sürülmüştür. Esas sarsıntı merkezi şehrin 2 mil (3 km) uzağında, denizdeki Mussel Kayalıkları'dır. Bölge; San Andreas Fay Hattı'ndan kaynaklanan bu depremle kuzey-güney doğrultusunda 296 mil (477 km) ikiye ayrılmıştır. Sarsıntı Oregon'dan Los Angeles'a; hatta denizden oldukça uzak olan Nevada'nın merkezine kadar geniş bir alanda hissedilmiştir. Deprem ve sonucunda oluşan büyük yangın, Amerika Birleşik Devletleri tarihinde meydana gelen en kötü doğal afet olarak kabul edilir. Deprem ve bunun sonucunda oluşan yangın sebebiyle ölenlerin sayısının 3.000'den fazla olduğu tahmin edilmiştir. Bu rakam Kaliforniya tarihinde bir doğal afetten dolayı ölen en fazla kişi sayısıdır. Depremin ekonomik etkileri, yakın geçmişte meydana gelen Katrina Kasırgası ile benzerlik göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">L'Aquila (il)</span> İtalyada bir il

L'Aquila ili, güney İtalya'da Abruzzo bölgesinin ili olup merkezi ismini aldığı L'Aquila şehridir. İlin alanı 1.789 km² olup böylece İtalya içinde alan bakımdan 9. büyük ildir. L'Aquila ili Abruzzo Bölgesinin batısında bulunun bölgenin alanın yaklaşık yarısını kaplar. L'Aquila ili Abruzzo illeri arasında denize sahili olmayan tek ildir. Bu ile bağlı olan 108 komün bulunur. L'Aquila ili birçok tarihi kaleler ve şatolar ve tepelerde bulunan Orta Çağ'dan kalma konumlarını modernleştirmeden koruyan kasaba ve köyler ile çok tanınmıştır.

Artçı şok veya artçı deprem Sismolojide, ana şokla aynı bölgede yer değiştiren kabuğun ana şokun etkilerine uyum sağlaması nedeniyle ortaya çıkan daha büyük bir depremi takip eden daha küçük bir depreme verilen isimdir. Büyük depremler, tutarlı bir düzene göre büyüklüğü ve sıklığı sürekli olarak azalan ve aletle tespit edilebilen yüzlerce ila binlerce artçı şoka neden olabilir. Bazı depremlerde ana kırılma iki veya daha fazla aşamada meydana gelir ve bu da birden fazla ana şoka neden olur. Bunlar ikili depremler olarak bilinir ve genel olarak benzer büyüklüklere ve hemen hemen aynı sismik dalga biçimlerine sahip olmaları nedeniyle artçı depremlerden ayırt edilebilirler.

<span class="mw-page-title-main">2017 Ege Denizi depremi</span>

2017 Ege Denizi depremi, 21 Temmuz 2017 tarihinde merkez üssü Türkiye'nin Muğla ilinin Bodrum ilçesinin 10 km güneydoğusunda ve Yunanistan'ın İstanköy adası açıklarında yerin 5 km altında richter ölçeğine göre 6.6 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem.

<span class="mw-page-title-main">Helen yayı</span> Aktif tektonik alan

Helen yayı ya da Girit yayı, Afrika levhası'nın Ege denizi altına daldığı alanda oluşan aktif deprem ve volkan üreten bir tektonik alandır. Yunanistan'ın güneybatısındaki İyon Denizi'nden başlar, Girit'in ve Rodos'un güneyinden geçer, Fethiye Körfezine doğru uzanır. Alan, Kuzey Anadolu Fayı, Ölüdeniz Fayı, Yunan kesme zonu ve Batı Anadolu'nun GB yönlü açılma hareketinin etkisindedir.

<span class="mw-page-title-main">2020 İran-Türkiye depremleri</span>

2020 İran-Türkiye depremleri, 23 Şubat 2020 tarihinde merkez üssü İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin Hoy şehri olan, Türkiye'nin Van ilinin Saray ilçesinin 25 km güneydoğusunda yerin 6.4 km altında richter ölçeği'ne göre 5.8 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem. Bu depremden 10 saat sonra 5.9 Mw büyüklüğünde ikinci bir deprem daha meydana geldi.

<span class="mw-page-title-main">1931 Zengezur depremi</span>

1931 Zengezur Depremi 27 Nisan'da yerel saatle 20:50:45'te 6.5 moment magnitüd büyüklüğünde meydana geldi. Deprem, güneybatı Ermenistan ile Azerbaycan'ın eksklavı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasındaki sınıra yakın Zengezur Dağları'nda meydana geldi. Her iki bölge de o zamanlar Sovyetler Birliği'nin bir parçasıydı.

Öncü deprem, daha büyük bir depremden önce meydana gelen ve hem zaman hem de mekan açısından onunla ilişkili olan bir depremdir. Bir depremin öncü, ana şok veya artçı şok olarak adlandırılması ancak tüm depremler dizisi gerçekleştikten sonra mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">1935 Erdek-Marmara Adaları depremi</span> Türkiyede meydana gelen bir deprem

1935 Erdek-Marmara Adaları depremi, 4 Ocak 1935 tarihinde Marmara Adası ve Erdek'te meydana gelen depremdir. Deprem 6,4 Mw  büyüklüğündeydi ve Mercalli şiddet ölçeğine göre VIII (Yıkıcı) şiddetindeydi. 5 kişi öldü, 600 bina hasar gördü.

<span class="mw-page-title-main">1986 Malatya depremi</span> 1986da yaşanan bir deprem

1986 Malatya depremi, 5 Mayıs 1986'da yerel saat ile 06.35'te Malatya'nın Doğanşehir ilçesinde gerçekleşen 6.1 Mw büyüklüğündeki deprem. Mercalli şiddet ölçeğine göre maksimum şiddet VIII (Yıkıcı) olarak ölçüldü. Toplam 7 can kaybına yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">1856 Girit depremi</span> Ege Denizinde yaşanan bir deprem

1856 Kandiye depremi veya Rodos depremi olarak da bilinen 1856 Girit depremi, 12 Ekim sabahında yerel saatle 02.45'te meydana gelen bir depremdir. Mercalli şiddet ölçeğinde merkez üssünde XI(Aşırı) veya XII(afetsel) seviyesine ulaşan bu son derece yıkıcı deprem, Helen yayı adı verilen bir tektonik alan üzerinde meydana gelmiş olup yaklaşık 61 ile 100 kilometre derinliğinde Richter ölçeğinde tahmini olarak 7,7 Mw  ile 8,3 Mw  büyüklüğündeydi.

<span class="mw-page-title-main">Plaka içi deprem</span> plaka içinde oluşan deprem

Plaka içi deprem terimi, bir tektonik plakanın iç kısımlarında meydana gelen çeşitli depremleri ifade eder; bu, tektonik bir plakanın sınırında meydana gelen bir levhalar arası depremin tersidir. Plaka içi depremler, özellikle mikro plakalarda meydana geldiğinde genellikle "katman içi depremler" olarak adlandırılır.

Mega bindirmeli depremler, bir tektonik plakanın diğerinin altına doğru zorlandığı yakınsak plaka sınırlarında meydana gelir. Depremler, iki plaka arasındaki teması oluşturan bindirme fayı boyunca yaşanan kaymadan ötürü kaynaklanır. Bu levhalar arası depremler, 9.0'ı geçebilen moment büyüklükleri (Mw) ile gezegenin en güçlü depremleridir. 1900'den bu yana, büyüklüğü 9.0 veya daha büyük olan tüm depremler, mega bindirmeli depremlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Rocca Calascio Kalesi</span>

Rocca Calascio Kalesi, İtalya'da Abruzzo bölgesel yönetiminde yer alan L'Aquila ilinde bulunan Calascio belediyesindeki bir zirve kalesi veya rocca olarak da tabir edilen tahkimatlı mevkiidir.