2009-2011 Arnavutluk siyasi krizi

2009-2011 Arnavutluk siyasi krizi, Arnavutluk'ta 2009 tarihli genel seçimin resmi sonuçları açıklandıktan sonra baş gösteren siyasi krizdir.

Verlauf

Tartışmalı genel seçimler

Arnavutluk'ta 28 Haziran 2009'da yapılan genel seçimlerden Sali Berisha'nın lideri olduğu Demokratik Parti galip çıkmıştır. Seçimin ardından muhalefetteki Arnavutluk Sosyalist Partisi, iktidarı seçim hilesi yapmakla suçlamış^[1]^[2] ve bazı sandıklardaki oyların yeniden sayılmasını istemiştir. Buna karşılık olarak iktidar, uluslararası gözlemcilerin seçimleri "usulüne uygun" diye nitelendirdiğine^[3]^[4] ve mahkemenin kanıtları yetersiz bulduğuna dikkat çekmiştir. Bunun üzerine Edi Rama önderliğindeki sosyalistler, istekleri konusunda ısrarcı davranıp parlamentoya girmeme kararı almışlardır.^[3] Bu boykotu Şubat 2010'da kısmen sona erdirmişler, diğer taraftan parlamentoda beşte üçlük çoğunluğun sağlanması konusunda işbirliği yapmayı reddetmişlerdir. Gerekli çoğunluk sağlanamadığından yapılacak önemli reformların önü kesilmiştir. Meclis toplantılarına katılmalarının arkasında yatan nedenlerden biri ise oy sandıklarının yeniden açılmasının söz konusu olabileceğidir.^[5]

Açlık grevi

1 Mayıs 2010 tarihinde Sosyalist Parti'den 22 milletvekili, 200 kadar muhalefet yanlısı ile birlikte açlık grevine başlamıştır. Grev, başbakanlık binası önünden geçen ana cadde üzerinde yapılmış ve Berisha'nın seçim bilgilerini yayınlamayı kabul etmesinin ardından son bulmuştur.^[6]^[7] Bundan evvel Berisha ve Rama, 20 Mayıs 2009 tarihinde Strazburg'da Avrupa Parlamentosu'nun önde gelen iki grubunun liderleriyle bir araya gelmiştir. Lakin yine bir çözüm bulunamamıştır.^[8]

Oy sandıklarının yakılması

27 Aralık 2010 tarihinde parlamento, Sosyalistlerin soruşturma komisyonu kurulması yönündeki önerisini reddetmiştir.^[9]

Kaynakça

^ "Wahlsieg Berishas offiziell bestätigt". 13 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2011.
^ "Sozialisten wollen Wahlniederlage nicht hinnehmen". 13 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2011.
^ ^a ^b "Sozialisten wollen neues Parlament boykottieren". 13 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2011.
^ "OSZE-Bericht fällt positiv aus". 13 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2011.
^ "Sozialisten kehren zurück". Erişim tarihi: 22 Ocak 2011.
^ "Opposition begann Hungerstreik". 6 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2011.
^ "Mbyllet greva e urisë". 11 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2011.
^ "EU-Mediatoren versuchen Albanien vor politischem Chaos zu retten". 20 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2011.
^ "Bie kërkesa e opozitës për Komision Hetimor". 13 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2011.

Dış bağlantılar

Konrad-Adenauer-Stiftung: Albanien in der politischen Dauerkrise 6 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

Türkiye Komünist Partisi, 11 Kasım 2001 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "TKP" şeklindedir. Simgesi çarkla çevrelenmiş çekiç ve üstünde bulunan yıldızdır. Genel Sekreteri Kemal Okuyan'dır. Ancak kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.

Gölge kabine veya gölge hükûmet, İngiliz Westminster yönetim sisteminde Ana Muhalefet partisinin Liderinin önderliğinde söz konusu partinin üst düzey sözcülerinden oluşan ve her biri iktidar partisinin yönetimdeki bakanlarının birine alternatif (gölge) oluşturan, kendileri iktidar olursa iktidar partisinin belli bir konuda yaptığı uygulamadan farklı olarak ne şekilde davranacaklarını belirten üyeler topluluğudur.

Polonya Halk Cumhuriyeti, Polonya'nın 1952-1989 yılları arasındaki resmî adı. II. Dünya Savaşı'nın sonunda, savaş öncesi Polonya topraklarının bir kısımına Sovyetlerin Almanlardan aldıkları toprakların da dahil edilmesiyle kuruldu. Polonya Halk Cumhuriyeti COMECON ve Varşova Paktına üyeydi.

Yeni Demokrasi, merkez sağ Yunan siyasi partisi. 1974'te kurulduktan sonra Yunan siyasetinde etkili olan parti, günümüzde iktidar partisidir.

İspanya’da demokrasiye geçiş süreci, İspanya’nın Francisco Franco diktatörlüğünden liberal demokratik yönetime geçişini kapsar. Geçiş süreci Franco’nun 20 Kasım 1975 günü ölmesiyle başlar, sürecin tamamlanması ise 1978 yılında kabul edilen Anayasa ile tamamlayan tarihçiler olmakla beraber, 23 Şubat 1981 günü Antonio Tejero’nun başarısız darbe girişimini veya 28 Ekim 1982 günü İspanyol Sosyalist İşçi Partisi PSOE’nin seçim zaferini sürecin tamamlandığı olay olarak kabul eden tarihçiler de bulunmaktadır.

1993 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimleri, sadece Türkiye tarafından tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde 12 Aralık 1993 tarihinde gerçekleşen parlamento seçimleridir.

Bujar Faik Nishani, Haziran 2012'de Arnavutluk Cumhurbaşkanı seçilen Arnavut politikacı. Seçimler zamanında bir MP Demokrat Parti üyesi ve İçişleri Bakanıydı. Arnavutluk Parlamentosu'nda muhalefetin uzlaşması olmadan, 140 oy üzerinden aldığı 73 oy sayısının salt çoğunluğu ile Cumhurbaşkanı seçilmiştir.

Edi Rama, Arnavut siyasetçi ve ressamdır. 2005 yılından beri Arnavutluk Sosyalist Partisi'nin lideridir. 1998-2000 yılları arası Kültür, Gençlik ve Spor Bakanı ve 2000-2011 yılları arası başkent Tiran'ın Belediye Başkanı oldu. Rama 23 Haziran 2013 tarihinde, görevdeki Başbakan Sali Berişa'yı yenerek, 2013 seçimlerini kazandı. Yeni Arnavutluk parlamentosunun açılmasının ardından başbakan olarak hükûmeti kurmakla görevlendirildi.

Arnavutluk Sosyalist Partisi Arnavutluk'ta önde gelen siyasi partilerden bir olup sosyal demokrat çizgidedir. Öncülü Arnavutluk Emek Partisi'dir. Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti dağıldıktan sonra Arnavutluk Emek Partisi Arnavutluk Sosyalist Partisi olarak değişti. Mevcut iktidar partisidir. Genel Başkanı Edi Rama aynı zamanda Arnavutluk Başbakanı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Herri Batasuna</span>

Herri Batasuna İspanya'nın Bask Özerk Bölgesi'ndeki Bask milliyetçisi bir siyasi partiydi.

Priştineli Hasan veya Volçetrinli Hasan Bey, asıl adıyla Hasan Berişa, Arnavut siyasetçi.

Fatos Thanas Nano, üç kez Arnavutluk Başbakanı olan bir Arnavut siyasetçidir.

Aleksandër Gabriel Meksi, Arnavut siyasetçi ve arkeolog. Arnavutluk'un 13 Nisan 1992'den 11 Mart 1997 tarihine kadar 27. Başbakanıydı. Eski bir arkeolog olarak, komünist yönetimin sona ermesinden sonra Arnavutluk'un başbakanlığı yapan ilk kişidir.

Ramiz Tafë Alia, 1985-1991 yılları arasında Arnavutluk'un ikinci ve son komünist lideri ve ülkenin 1982-1992 yılları arasında devlet başkanıdır. Enver Hoca tarafından halefi olarak atandı ve Hoca'nın ölmesinden sonra iktidarı ele geçirdi. 7 Ekim 2011 tarihinde Tiran'da 85 yaşında akciğer hastalığı yüzünden öldü. 1991-1992 yılları arasında Arnavutluk'un ilk Cumhurbaşkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Azem Hajdari</span>

Azem Hajdari, Arnavut siyasetçi. 1990-1991 yıllarında Arnavutluk'ta Marksizm-Leninizm'in çöküşüne yol açan öğrenci hareketinin lideriydi. Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'nin sona ermesinin ardından Arnavutluk Demokratik Partisi'nin (PP) milletvekili oldu. Arnavutluk'ta demokratik dönemin başlangıcını simgeleyen siyasetçilerden biridir. Arnavutluk Meclisi'nin bir üyesi ve Savunma Komisyonu Başkanı idi. 12 Eylül 1998'de Tiran'da gerçekleştirilen bir suikast sonucu öldürüldü.

Niko Aleks Peleshi, Eylül 2013'te Arnavutluk Başbakan Yardımcısı olarak görev yapan Arnavut siyasetçi. 2004-2005 yılları arasında Görice valisi ve 2007-2012 yılları arasında Görice belediye başkanı olarak görev yaptı. 2012 yılından bu yana Sosyalist Parti Başkanlığı üyesidir. 2019'dan beri resmi bir milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Rexhep Meidani</span>

Rexhep Qemal Meidani veya Recep Kemal Meydani, Arnavut fizik profesorü, diplomat ve siyasetçidir. Meidani, 1991 yılından itibaren yapılan çok partili serbest seçimlerde seçilen Arnavutluk'un 3. Cumhurbaşkanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Birlik Partisi (Suriye)</span> Suriyede bir siyasi parti

Suriye Arap Sosyalist Birlik Partisi (ASB) Suriye'de Nasırcı bir siyasi partidir. ASB, Safvan el-Kudsi tarafından yönetilmektedir. Parti, orijinal ASB'den ayrıldıktan sonra 1973'te kurulmuştur.

Bu maddede, Yemen'de resmî olarak faaliyet gösteren siyasi partiler listelenmektedir. Yemen, Genel Halk Kongresi'nin (GHK) iktidara sahip olduğu baskın parti devletidir.

Arnavutluk'ta sosyalizmin çöküşü, Avrupa'da Sovyetler Birliği dışında gerçekleşen son olay, Aralık 1990'da başkent Tiran'daki öğrenci gösterileriyle başladı, ancak aynı yılın Ocak ayında İşkodra ve Kavaja gibi diğer şehirlerde de protestolar başlamıştı Arnavutluk Komünist Emek Partisi Merkez Komitesi 11 Aralık'ta siyasi çoğulculuğa izin verdi ve ertesi gün en büyük muhalefet partisi Demokrat Parti kuruldu. Mart 1991 seçimleri İşçi Partisi'ni iktidarda bıraktı, ancak genel grev ve kentsel muhalefet, komünist olmayanları da içeren bir istikrar hükûmetinin kurulmasına yol açtı. Arnavutluk'un eski komünistleri, Mart 1992'de ekonomik çöküş ve toplumsal huzursuzlukların ortasında yapılan seçimlerde bozguna uğradı. Demokrat Parti sandalyelerin çoğunu kazandı ve parti başkanı Sali Berişa cumhurbaşkanı oldu.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.