İçeriğe atla

2008 Bükreş zirvesi

2008 Bükreş zirvesi
Ev sahibi ülkeRomanya
KonumParlamento Sarayı, Bükreş
ŞehirBükreş
KatılımcılarNATO üyesi ülkeler
Sonraki2009 Strazburg-Kehl zirvesi
Önceki2006 Riga zirvesi

2008 NATO Bükreş zirvesi, 2-4 Nisan 2008 tarihlerinde Bükreş, Romanya'da düzenlenen bir NATO zirvesi.[1][2] Zirvede NATO üyelerinin devlet ve hükûmet başkanları bir araya geldi. Diğer konuların yanında Arnavutluk ve Hırvatistan ittifaka davet edildi. Makedonya ise Yunanistan ile yaşadığı Makedonya adlandırma sorunu nedeniyle davet edilmedi. Gürcistan ve Ukrayna Üyelik Eylem Planı'na katılmayı umuyordu;[3] ancak NATO ülkeleri bu talebi Aralık 2008'de görüşmeye karar verdi.[4]

Brüksel'deki protestolar

Zirve öncesinde, NATO'nun "savaşı teşvik etme" rolüne karşı düzenlenen protestolar, NATO'nun Brüksel'deki merkezi ile Bükreş'te gerçekleşti. Protestocular, NATO'nun nükleer silahları kullanma konusundaki yeniden kararlılığını ve ABD'nin füze savunma sistemine verdiği destek konularına odaklandılar.[5][6][7][8][9]

Zirve programı

Craig Kennedy'in duyurduğu zirve programı:[10][11]

  • NATO'nun yetenek ve kapasitesi.
  • Rusya-NATO ilişkisindeki gerilimler (3 ve 4 Nisan).
  • Siber güvenlik.
  • AB-NATO ortaklığı.
  • Enerji güvenliği.
  • Batı Balkanlar'ın istikrarı.
  • Afganistan'daki misyon (2 ve 3 Nisan).
  • NATO'nun genişlemesi (Arnavutluk, eski Yugoslav Cumhuriyetleri Hırvatistan ve Makedonya).
  • NATO Eylem Planı üyeliği (Gürcistan ve Ukrayna) (4 Nisan).
  • Moldova'nın NATO'daki geleceği.

Davetsiz katılımcılar

Romanian President Traian Băsescu and Russian President Vladimir Putin, before NATO summit, in Bükreş, on 4 April 2008.

Makedonya Cumhuriyeti'ne (şu anda Kuzey Makedonya olarak adlandırılmaktadır) İttifak'a katılma davetiyesi sunulmadı. Yunanistan, uzun süredir devam eden isim anlaşmazlığı nedeniyle ülkenin NATO üyeliğini veto tehdidiyle karşı karşıya bırakmıştı. Zirve öncesinde Birleşmiş Milletler tarafından sunulan son teklif "Makedonya Cumhuriyeti (Üsküp)" ismiydi ve Yunanistan tarafından reddedildi. Atina, "Makedonya" adının kullanılmasının kendi Makedonya bölgesine yönelik toprak iddialarını ima ettiğini iddia etti. Makedonya, bunu reddetti ve "toplamsal iddiaların" özellikle dışlandığını belirten anayasa değişikliklerine atıfta bulundu. NATO yetkilileri, ülkenin Yunanistan ile olan anlaşmazlığını çözdüğü anda ittifakla katılma konusunda görüşmelere başlayabileceğini söyledi.[12][13][14][15][16][17]

1995 yılında iki taraf arasında imzalanan Geçici Anlaşma şartlarına göre Yunanistan, "FYROM" kısaltması altında "uluslararası, çok uluslu ve bölgesel kuruluşlara üyelik" engellememeyi kabul etti, ancak Yunanistan, ülkenin bu organizasyona katıldıktan hemen sonra anayasa adıyla tanınma talebinde bulunmasını bekliyordu. Makedonya'daki politikacılara göre Yunanistan, Geçici Anlaşma'yı doğrudan ihlal etti.[18][19][20]

Üyelik başvurusunu destekleyen hükûmetler, ülkenin üyelik için gerekli reformları tamamladığını ve NATO'ya katılmazsa bölgesel istikrarın tehlikeye gireceğini savundu. Buna karşılık Yunanistan, Makedonya'nın resmi olarak toprak iddialarını reddetmesine rağmen, pratikte yüksek hükûmet yetkilileri, okul kitapları ve diğer devlet yayınları tarafından birçok irredantist provokasyon olduğunu iddia etti. Makedonya'daki üst düzey yetkililer, ülkenin NATO'ya katılmak için gerekli şartları yerine getirdiğini ve kimliği nedeniyle "cezalandırıldığını" savundu.[21][22][23][24][25]

Zirveden sonra Makedonya tarafından "FYROM" referansıyla Uluslararası Adalet Divanı'na sunulan bir başvurunun ardından, 5 Aralık 2011'de Divan, Yunanistan'ın gerçekten anlaşmayı ihlal ettiğini ve bunu yapmanın yanlış olduğunu kararlaştırdı.[26]

Rusya'nın davet edilmesi

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, zirveye davet edildi ve ikinci gün (3 Nisan) katılmak üzere geldi. Putin, Polonya ve Çek Cumhuriyeti'nde füze savunma sistemlerini konuşulan zirvede konuşulan ABD planlarına karşı çıktı. Rusya ayrıca Gürcistan ve Ukrayna'nın NATO üyelik başvurularına da karşı çıktı.[27]

Zirvenin ardından

  • Polonya, NATO zirvesinden memnun olduğunu iddia etti. Polonya'nın NATO zirvesindeki delegasyonu, ABD'nin Avrupa'ya füze savunma sistemi konusundaki desteğini destekleyen NATO'nun açıklamasından memnun olduğunu belirtti. Başbakanın siyasi kabinesinin başı olan Sławomir Nowak, böyle söyledi.[28]
  • Rusya Devlet Başkanı Putin, ittifakın Georgia ve Ukrayna'yı en azından şu an için Üyelik Eylem Planı'na davet etmemeye karar vermesinden memnun oldu.[29]
  • NATO Sözcüsü James Appathurai, İttifak'ın genişleme ve NATO füze savunması konularında yüksek düzeyli toplantının olumlu sonuçları hakkında konuştu. Appathurai, Arnavutluk ve Hırvatistan'a memnun olduğunu belirtti. Ayrıca, Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti'nin hala "ittifakın kapısında" olduğunu ve isim anlaşmazlığının çözülmesiyle birlikte NATO'ya katılmak için davet edileceğini söyledi.[30]

Katılımcı Ülkelerin Liderleri ve Diğer Önemli Şahsiyetler

*

Kaynakça

  1. ^ Bucharest to host 2008 NATO Summit 25 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., NATO, 27 Nisan 2007,
  2. ^ Romania to host NATO summit in spring 2008 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Romanian Information Center in Brüksel, 2007
  3. ^ "NATO Summit Bucharest 2008". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2014. 
  4. ^ Nato denies Georgia and Ukraine 13 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The BBC News. 3 April 2008.
  5. ^ "Nato to back US missile defence". BBC News. 3 Nisan 2008. 17 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  6. ^ "Arrests at Belgian Nato protest". BBC News. 22 Mart 2008. 23 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023.  and "Over 100 anti-war protesters arrested at NATO HQ". Reuters. 22 Mart 2008. 23 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  7. ^ Traynor, Ian (22 Ocak 2008). "Pre-emptive nuclear strike a key option, Nato told". The Guardian. Londra. Erişim tarihi: 23 Ocak 2008. 
  8. ^ "Romanian police question 46 anti-NATO demonstrators after scuffle". International Herald Tribune. 2 Nisan 2008. 3 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  9. ^ "Nato 'must prepare to launch nuclear attack'". The Daily Telegraph. Londra. 23 Ocak 2008. Erişim tarihi: 23 Ocak 2008. []
  10. ^ "NATO Summit Bucharest 2008". 7 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  11. ^ "NATO Summit Bucharest 2008". 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  12. ^ "The NATO summit – With allies like these – Economist.com". The Economist. 3 Nisan 2008. 18 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  13. ^ "Trend News : Greece to veto Macedonia membership at NATO summit". 8 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2008. 
  14. ^ "Macedonia: New Developments In Name Row With Greece – RADIO FREE EUROPE / RADIO LIBERTY". 13 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  15. ^ "Constitution of the Republic of Macedonia". 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  16. ^ Greece dissatisfied with UN proposal on Macedonia name dispute 7 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  17. ^ Macedonia Leaves NATO Summit Early in Protest Over Membership Delay 7 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  18. ^ "EXTRA: Macedonians walk out of NATO summit over Greek rejection : Europe World". 29 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2008. 
  19. ^ Macedonia FAQ: Interim Accord between the Hellenic Republic and the Republic of Macedonia 12 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  20. ^ George Delastik, The End of the Balkans, 2008, p.p.85-100
  21. ^ Makfax vesnik []
  22. ^ Lungescu, Oana (4 Nisan 2008). "Nato Macedonia veto stokes tension". BBC News. 8 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2010. 
  23. ^ Macedonian delegation to stage protest walkout after NATO membership bid delayed – International Herald Tribune
  24. ^ Interview of FM Ms. Bakoyannis in Frankfurter Allgemeine Zeitung, with journalist Michael Martens 19 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  25. ^ Bakoyannis, Dora (1 Nisan 2008). "All in a Name". The Wall Street Journal. 6 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  26. ^ International Court of Justice: The Court finds that Greece, by objecting to the admission of the former Yugoslav Republic of Macedonia to NATO, has breached its obligation under Article 11, paragraph 1, of the Interim Accord of 13 September 1995, 5 December 2011 11 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  27. ^ "Departing Putin seeks to stop NATO gains - Yahoo! News". 10 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2008. 
  28. ^ "The News | News". 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  29. ^ Evans, Michael (5 Nisan 2008). "Vladimir Putin tells summit he wants security and friendship". The Times. Londra. 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  30. ^ "NATO Summit Bucharest 2008". 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NATO'nun genişlemesi</span>

NATO'nun genişlemesi, NATO'ya yeni üyeler dahil etme sürecidir. NATO, Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerinin oluşturduğu ve kolektif savunma temeline dayanan bir askerî ittifaktır. İttifaka katılma süreci Kuzey Atlantik Antlaşması'nın 10. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre bir ülkenin ittifaka katılması veya ittifaka davet edilmesi için mevcut bütün üye ülkelerin onayı gerekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">2004 İstanbul zirvesi</span> 20. NATO zirvesi

2004 NATO İstanbul zirvesi, 28-29 Haziran 2004 tarihleri arasında Türkiye'nin İstanbul şehrinde düzenlendi. NATO'nun Devlet ve Hükûmet Başkanları'nın güvenlik konuları hakkında resmi kararlar aldığı 17. NATO zirvesi olarak kabul edilir. Genel olarak, zirve, Soğuk Savaş döneminde Sovyet saldırganlığına karşı bir ittifaktan, 21. yüzyılın yeni ve bölge dışı güvenlik tehditlerine karşı bir koalisyona dönüşü uman 2002 Prag zirvesinde başlayan dönüşüm sürecinin bir devamı olarak görülmektedir. Zirve dört toplantıdan oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">2006 Riga zirvesi</span> 22. NATO zirvesi

2006 NATO Riga zirvesi, 28-29 Kasım 2006 tarihlerinde Riga, Letonya'da düzenlenen bir NATO zirvesi. NATO üyelerinin devlet ve hükûmet başkanları, Afganistan Savaşı, ittifakın rolü ve genişlemesi gibi konuları ele aldılar. Ayrıca zirve ittifakın devam eden dönüşümü üzerine yoğunlaştı. 2006 Riga zirvesi, eski bir SSCB ülkesinde düzenlenen ilk NATO zirvesi oldu.

<span class="mw-page-title-main">2012 Chicago zirvesi</span> 26. NATO zirvesi

2012 NATO Chicago zirvesi, 20-21 Mayıs 2012 tarihleri arasında Amerika Birleşik Devletleri'nin Chicago şehrinde düzenlenen NATO zirvesi. ABD'de, başkent Washington, DC dışında gerçekleştirilen ilk NATO zirvesi olmuştur. NATO üyelerinin devlet ve hükûmet başkanları zirvede Arap Baharı, Libya İç Savaşı, Küresel Mali Kriz, Afganistan'daki NATO güçleri ve Avrupa için bir füze savunma sistemi kurulması konularını ele aldı.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya'nın Avrupa Birliği üyelik süreci</span>

Kuzey Makedonya'nın Avrupa Birliği üyelik süreci, 2005'ten beri Avrupa Birliği'ne aday ülke olması ile başlamıştır ama henüz üye olamamıştır. Avrupa Birliği'ne girmek için ilk adımı 2004 yılında atmıştır. Şu anda Arnavutluk, İzlanda, Karadağ, Sırbistan ve Türkiye ile birlikte adaydır. Aday olduğu sırada Hırvatistan Avrupa Birliği'ne girmiştir. Üyeliği sırasında Makedonya ad sorunu ve Yunanistan ile ilişkileri yüzünden problem yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">2016 Varşova zirvesi</span> 28. NATO zirvesi

2016 NATO Varşova zirvesi, NATO'nun 8-9 Temmuz 2016 tarihleri arasında Polonya'nın başkenti Varşova'da gerçekleştirilen 27. devlet ve hükûmet başkanları zirvesi.

<span class="mw-page-title-main">2017 G20 Hamburg zirvesi</span>

2017 G20 Hamburg zirvesi, Dünyanın en büyük ekonomiye sahip 19 ülkesi ile Avrupa Birliği'nin oluşturduğu G20 'nin 12. olağan zirvesi. Zirve 7-8 Temmuz 2017 tarihinde Almanya'nın Hamburg şehrinde düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya-NATO ilişkileri</span>

Kuzey Makedonya, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne (NATO) üye bir devlettir. 1995 yılında ülke Barış İçin Ortaklık'a katıldı. Daha sonra Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik Destek Gücü ve Kararlı Destek Misyonu da dahil olmak üzere çeşitli NATO misyonlarında yer almaya başladı. 2008 NATO Bükreş zirvesinde Yunanistan ülkenin NATO'ya katılma davetini veto etti; ancak NATO üye devletleri, ülkenin Makedonya adlandırma anlaşmazlığının çözümü üzerine davet alacağını kabul etti. Haziran 2018'de ülkeyi yeniden adlandırma antlaşmasının ardından, NATO üye devletlerinin temsilcileri 6 Şubat 2019'da Kuzey Makedonya'nın NATO'ya katılımı hakkında bir protokol imzaladı. Önümüzdeki on üç ay boyunca NATO'nun 29 üye ülkesinin tamamı protokolü onayladı. Katılım protokolü 19 Mart 2020'de yürürlüğe girerek, bunu Kuzey Makedonya'nın katılım belgesini tevdi edilmesi takip etti ve böylece 27 Mart 2020'de NATO'ya üye olmasına izin verdi.

<span class="mw-page-title-main">Prespa Anlaşması</span> Makedonyanın isim değiştiği anlaşma

Prespa Anlaşması 17 Haziran 2018 tarihinde Makedonya'nın Adlandırma Sorunu'nu çözmek amacıyla Yunanistan ve Kuzey Makedonya tarafından Birleşmiş Milletler'in himaye altında imzalanan uzlaşı anlaşmasıdır. Her iki ülkenin parlamentosu tarafından 25 Ocak 2019 tarihinde onaylanan anlaşma, 12 Şubat 2019 tarihinde ülkelerin BM ve AB'ye bildirmesinin ardından yürürlüğe girdi. Anlaşmanın sonucunda Makedonya bağımsızlığından itibaren karşılaştığı adlandırılma problemini çözerek ismini Kuzey Makedonya olarak değiştirmiştir. Anlaşma Prespa Gölü'nün yanında imzalandığı için bu isimle adlandırılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Yunanistan ilişkileri</span> İki Taraflı Slav Birlikteliği

Yunanistan-Rusya ilişkileri, Yunanistan ile Rusya ve selefi devletler arasındaki ikili ilişkileri ifade eder. Rus İmparatorluğu ile Yunan devleti arasındaki diplomatik ilişkiler Eylül 1828'de kuruldu. Hem Yunanistan hem de Rusya, Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İş birliği Teşkilatı ve Karadeniz Ekonomik İş birliği Teşkilatı gibi bazı uluslararası kuruluşların tam üyesidir. Yunanistan'ın NATO ve Avrupa Birliği üyesi olmasına rağmen, ilişkileri oldukça güçlüydü.

<span class="mw-page-title-main">2018 Brüksel zirvesi</span> 30. NATO zirvesi

2018 Brüksel Zirvesi, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO), 11 ve 12 Temmuz 2018 tarihlerinde Belçika'nın Brüksel kentinde düzenlenen Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü devlet başkanları ve hükûmet başkanlarının 29. resmi toplantısıydı.

<span class="mw-page-title-main">2019 Londra zirvesi</span> 31. NATO zirvesi

2019 Londra Zirvesi, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO), devlet başkanları ve hükûmet başkanlarının 30. resmi toplantısıydı. Watford, Hertfordshire, Birleşik Krallık'ta 3 ve 4 Aralık 2019 tarihlerinde düzenlendi.

2020 G20 Riyad zirvesi, Yirmiler Grubu'nun (G20) on beşinci toplantısıdır. 21-22 Kasım 2020'de Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da gerçekleşmesi planlanan zirve, COVID-19 pandemisi nedeniyle sanal ortamda gerçekleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya-Yunanistan ilişkileri</span>

Kuzey Makedonya-Yunanistan ilişkileri, Yunanistan ve Kuzey Makedonya arasındaki ikili ilişkileri ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">2022 Madrid zirvesi</span> 35. NATO zirvesi

2022 Madrid zirvesi, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO), devlet başkanları ve hükûmet başkanlarının resmi toplantısıydı. Madrid'de 28 ve 30 Haziran 2022 tarihlerinde düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan-NATO ilişkileri</span>

Hırvatistan'ın NATO'ya katılımı 2009 senesinde gerçekleşti. Ülke, ittifaka katılım sürecini başlatan 2000 yılında Barış için Ortaklık'a girdi. 2008 Bükreş zirvesine katılma daveti aldı ve 1 Nisan 2009'da tam üye oldu.

<span class="mw-page-title-main">2022 G20 Bali zirvesi</span>

2022 G20 Bali zirvesi, 20 Grubu'nun (G20) 15-16 Kasım 2022 tarihlerinde Endonezya'nın Bali şehrinde gerçekleşmiş on yedinci zirvesidir. Dönem başkanı olan Endonezya'nın devir teslim töreni, Roma zirvesinin kapanışında G20 Başkanlığı Gavel'in İtalya başbakanı Mario Draghi'den Endonezya devlet başkanı Joko Widodo'ya devredildiği bir etkinlik olarak düzenlendi.

2024 G20 Brezilya zirvesi, 2024'te Brezilya'da yapılması planlanan bir zirve olan G20 yaklaşan on dokuzuncu toplantısıdır.[

Aşağıda 1992 ve 2010 yılları arasında düzenlenen Türk Keneşi Devlet Başkanları Zirveleri listelenmiştir. 1992-2010 yılları arasında Türk Dili Konuşan Ülkeler zirveleri yılları arasında gerçekleştirilmiştir. 2022 yılından beri Türk Devletleri Teşkilatı zirveleri olarak düzenlenmektedir.

2023 Vilnius zirvesi, 11-12 Temmuz 2023 tarihlerinde Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta düzenlenen NATO zirvesi. Zirve resmi olarak 2022 Madrid zirvesi sırasında önerildi. Zirve'nin gündem maddelerini, Rusya'nın Ukrayna'da devam eden işgali ve Ukrayna ile İsveç'in olası NATO üyelikleri oluşturdu.