İçeriğe atla

2008 Andersen Hava Kuvvetleri Üssü B-2 kazası

Koordinatlar: 13°35′13″K 144°56′19″D / 13.58694°K 144.93861°D / 13.58694; 144.93861
2008 Andersen Hava Kuvvetleri Üssü B-2 kazası
Kaza yapan Spirit of Kansas
Özet
Tarih23 Şubat 2008
Olay türüKalkışta stall'a girdi ve düştü
BölgeAndersen Hava Kuvvetleri Üssü, Guam, Amerika Birleşik Devletleri
Koordinatlar13°35′13″K 144°56′19″D / 13.58694°K 144.93861°D / 13.58694; 144.93861
Hava taşıtı
DestinasyonWhiteman Hava Kuvvetleri Üssü, Missouri, Amerika Birleşik Devletleri
Yolcu sayısı2
Mürettebat2
Yaralı sayısı2
Ölü sayısı0
Kurtulanlar2
Hava taşıtı modeliNorthrop Grumman B-2 Spirit
İşletmeciAmerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri
Kuyruk numarası89-0127
Zemin kayıpları
Zemin ölümleri0
Zemin yaralanmaları0

23 Şubat 2008 tarihinde, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'ne ait bir B-2 Spirit hayalet bombardıman uçağı olan Spirit of Kansas, Guam'daki Andersen Hava Kuvvetleri Üssü'nden kalkışından birkaç dakika sonra piste düştü. Uçak imha edildi, ancak her iki mürettebat da başarıyla fırlatıldı.[1] Kaza, bir B-2 bombardıman uçağının ilk operasyonel kaybı oldu ve 2024 itibarıyla tek kayıp olarak kaldı. Sadece uçağın maliyeti göz önünde bulundurulduğunda tahmini 1,4 milyar ABD doları kayıpla, aynı zamanda tarihteki en pahalı uçak kazasıydı.[2][3]

Kaza

Kazaya karışan 89-0127 Spirit of Kansas, 19 Temmuz 1997

23 Şubat 2008 tarihinde bir B-2 uçağı Guam'daki Andersen Hava Kuvvetleri Üssü'nden kalkışından kısa bir süre sonra piste çakıldı.[1] Missouri'deki Whiteman Hava Kuvvetleri Üssü, 509. Bomba Kanadı, 393. Bomba Filosu tarafından işletilen ve 5.100 uçuş saati[4] olan Spirit of Kansas, 89-0127'nin düşmesi bir B-2 uçağının ilk kazasıydı.[5]

İki subaydan oluşan mürettebat (Binbaşı Ryan Link ve Yüzbaşı Justin Grieve) bombardıman uçağını kontrol edememiş ve kanat uçlarından biri yere temas edince fırlayarak kazadan kurtulmuşlardır. Uçak imha edilmiş ve toplam zararın 1,4 milyar ABD doları olduğu tahmin edilmiştir.[6][7] Bu rakam 2023 yılında 1,96 milyar ABD dolarına denk gelmektedir.

Kaza anında çekilmiş bir video

Özel sektör dergisi Air Force Times'a göre uçakta mühimmat yoktu.[8] Hava Muharebe Komutanlığı kaza kurulu raporunda, uçağın “Pasifik Hava Kuvvetleri'nin sürekli bombardıman varlığını desteklemek üzere dört aylık bir görevlendirmenin ardından” Whiteman Hava Kuvvetleri Üssü'ne döndüğü sabah bombardıman uçağına “gizli malzeme” yüklendiği belirtilmektedir.[7]

Guam Donanma Hastanesi'nde bir pilot değerlendirilip taburcu edilirken, ikinci pilot hastaneye kaldırılmıştır. Halihazırda havada olan bir B-2 kazadan sonra Andersen'e geri çağrıldı ve burada kazayla ilgili ilk soruşturma tamamlanana kadar diğer B-2'lerle birlikte yere indirildi. Louisiana'daki Barksdale Hava Kuvvetleri Üssü'ndeki 96. Bomba Filosu, 2. Bomba Kanadı'na ait 6 Boeing B-52 Stratofortress, B-2'lerin yerini almak üzere görevlendirildi.[1][9]

509'uncu Bomba Kanadı Komutanı Tuğgeneral Garrett Harencak prosedürleri gözden geçirmek üzere kalan 20 B-2'nin uçuş operasyonlarını geçici olarak askıya aldı. Harencak, askıya almayı bir “güvenlik duraklaması” olarak nitelendirdi ve acil operasyonlar için çağrılmaları hâlinde B-2'lerin uçuşa devam edeceğini belirtti.[10] B-2 filosu 15 Nisan 2008 tarihinde uçuş durumuna geri döndü.[11]

Soruşturma

Soruşturmanın bulguları B-2'nin “şiddetli, kırbaç gibi yağan yağmurların” hava veri sensörlerine nem girmesine yol açmasının ardından düştüğünü belirtmektedir. Sensörlerden gelen veriler, hava hızı ve irtifa dâhil olmak üzere çok sayıda faktörü hesaplamak için kullanılır. Üç basınç transdüseri çalışmadığı için[7]- bakım hatası değil, cihazların içindeki yoğuşmadan kaynaklanabilir - uçuş kontrol bilgisayarları uçağın hücum açısını ve hava hızını yanlış hesaplamıştır. Kokpit ekranlarındaki yanlış hava hızı verileri uçağın belirtilenden 12 knot (22 km/sa; 14 mil/sa) daha yavaş dönmesine yol açmıştır. Tekerlekler pistten kalktıktan sonra, uçuş kontrol sisteminin farklı kontrol yasalarına geçmesine neden olan, hatalı olarak algılanan negatif hücum açısı, bilgisayarların ani, 1,6 g (16 m/s2), komuta edilmemiş 30 derecelik bir yunuslama manevrası enjekte etmesine neden olmuştur. Yavaş kalkış hızı ile aşırı hücum açısının birleşimi ve buna eşlik eden sürüklenme, telafisi mümkün olmayan bir stall, sapma ve alçalma ile sonuçlanmıştır. Her iki mürettebat üyesi de sol kanat ucu pist boyunca zemini oymaya başladıktan kısa bir süre sonra uçaktan başarıyla fırlamıştır. Uçak yere çarpmış, takla atmış ve yakıtının tutuşmasının ardından yanmıştır.[2][7][12][13]

Popüler kültürdeki yeri

Spirit of Kansas'ın kazası, Kanadalı belgesel dizisi Mayday'in 22. sezonunda “Stealth Bomber Down” başlıklı bölümde yer aldı.[14]

Kaynakça

  1. ^ a b c Lavitt, Michael O. "B‑2 Crashes on Takeoff From Guam." Aviation Week, 23 February 2008. 17 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ a b "Moisture confused sensors in B‑2 crash", AirForceTimes, 6 June 2008. []
  3. ^ Whitaker, Raymond (25 Şubat 2008). "The Most Expensive Air Crash in History". Common Dreams (İngilizce). 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2020. 
  4. ^ "Videos Show a $1.4 Billion Crash of a B-2 Stealth Bomber 10 Years Ago". Business Insider. 28 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2021. 
  5. ^ "B-2 Spirit: The $2 billion flying wing". CNN. 23 Ocak 2020. 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Air Force: Moisture caused $1.4 billion bomber crash". CNN.com. 6 June 2008. 10 June 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 June 2008. 
  7. ^ a b c d Air Combat Command, Accident Investigation Board, "Summary of Facts", "B-2A, S/N 89-0127, 20080223 KSZL501A"; link: AFD-080605-054 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., hosted by GlenPew.com
  8. ^ "No munitions on board B‑2 that crashed", Air Force Times, 23 February 2008.
  9. ^ "B-2 stealth bomber crashes on Guam". NBC News. 23 Şubat 2008. 3 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 January 2017. 
  10. ^ "B-2 pause", Air Force Times, February 2008.
  11. ^ Linch, Stephen. "B-2s return to flight after safety pause", USAF, 21 April 2008. 17 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  12. ^ "Air Force: Sensor Moisture Caused 1st B-2 Crash". NBC News. 5 Haziran 2008. 16 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ Shachtman, Noah (6 June 2008). "Video: Stealth Bomber Crashes". Wired. 14 October 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ "2008 Andersen Air Force Base B-2 accident on IMDb". IMDb. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Askerî uçak</span> askeri amaçlar için yapılmış hava taşıtları

Askerî uçak ve helikopterler, savaşlarda kara ve su üstündeki hedefleri bombalamak, diğer uçakları tahrip etmek, keşif yapmak, personel ve mühimmat taşımak gibi amaçlarla silahlı kuvvetler tarafından kullanılan hava taşıtları. Özellikle av ve bombardıman görevlerinde kullanılanlar savaş uçağı ve saldırı helikopteri olarak adlandırılırlar. Askerî uçaklar av, bombardıman, av-bombardıman ve nakliye gibi kategorilere ayrılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Northrop Grumman B-2 Spirit</span>

Northrop Grumman B-2 Spirit; nükleer ve konvansiyonel bombalar taşıma kapasitesine sahip, çok rollü ve radara yakalanmayan (hayalet) bombardıman uçağı. Şu ana dek üretilen en pahalı uçaktır ve bir tanesinin tahmini fiyatı 1,157 milyar ila 2,2 milyar Amerikan doları arasındadır. Kıyaslama gerekirse, Nimitz sınıfı bir uçak gemisi 4,5 milyar dolara malolmaktadır. Ancak bu fiyatın büyük kısmı radara yakalanmama teknolojisini geliştirmek için harcanmıştır. Radara yakalanmama teknolojisi sayesinde daha önceki uçakların başaramadığı görünmeden düşman hedeflerini bombalama görevlerini başarabilmektedir. Proje başladığında toplam 135 uçak üretilmesi planlanırken bu rakam 1980'lerin sonunda 75'e, 1992'de ise başkan George H.W. Bush tarafından yapılan açıklamayla 20'ye indirileceği belirtilmiştir. Operasyonel hâle getirilen test uçağı ile bu sayı 21 olmuştur. Yüksek teknolojisine rağmen 2008 yılında bir eğitim uçuşu sırasında bir B-2 Spirit uçuş kontrol sistemini besleyen 24 basınç sensöründen 3'ünün ıslanması sonucunda yanlış ölçüm yaptığı için pilotlara müdahale izni vermeyerek kendiliğinden kalktı ve düştü. Böylece Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'nde mevcut olan B-2 sayısı 20 ye inmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Convair B-36</span>

Convair B-36, Convair tarafından ABD Hava Kuvvetleri USAF için üretilen stratejik bombardıman uçağı. Kıtalararası görev yapabilecek menzile sahip ilk operasyonel bombardıman uçağıdır. Uçağın resmi olmayan takma adı “Peacemaker” (Barışçı) seçilmiştir. B-36, ilk termonükleer bomba taşıyıcısıdır. Seri üretime girmiş en büyük piston motorlu uçaktır. Ayrıca B-36, daha büyük kargo uçakları olmasına rağmen inşa edilmiş en büyük savaş uçağıdır. 10.000 km üzerinde menzili ve 32 tondan fazla bomba kapasitesiyle günümüzün B-52 Stratofortress ve B-1 Lancer gibi modern uzun menzilli bombardıman uçaklarının atasıdır.

<span class="mw-page-title-main">A-26 Invader</span>

Douglas A-26 Invader, (İstilacı), Amerika Birleşik Devletleri'nin Douglas Airfact Company firması tarafından yapılan çift motorlu hafif bombardıman uçağıdır. Birkaç binbaşı bu uçağı Soğuk Savaş'ta kullanmıştır. Sınırlı sayıda uçak 1969'da modifiye edilmiştir. Son A-26 ordu servisinden emekli olmuş, 1972'de National Guard Bureau ve National Air and Space Museum'e hibe edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Northrop YF-23</span> Advanced Tactical Fighter/ATF) yarışması için geliştirilen uçak

Northrop/McDonnell Douglas YF-23, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri için tasarlanmış tek kişilik, çift motorlu hayalet avcı uçağı ve teknoloji göstericisidir. Tasarım, Lockheed YF-22 ile birlikte hava kuvvetlerinin Gelişmiş Taktik Avcı yarışmasında üretim sözleşmesi için iki finalistten biri oldu. Black Widow II ve Gray Ghost adlı iki YF-23 prototipi üretildi.

<span class="mw-page-title-main">Mürted Hava Meydanı</span>

Mürted Hava Meydanı Ankara ilinin 35 km kuzey batısında, Kahramankazan ilçesi yakınında yer alan, Türk Hava Kuvvetlerinin bir hava meydanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Hava Kuvvetleri</span>

Azerbaycan Hava Kuvvetleri, Azerbaycan'ı havadan gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. Personel bakımından Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 2. kuvvettir.

Hurricane Harekâtı, 13 ve 15 Ekim 1944 arası Ruhr bölgesine düzenlenen stratejik seri bir bombardıman saldırısıydı. Saldırılar Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin RAF Bomber Command tarafından geceleri ve ABD'nin 8. Hava Ordusu tarafından gündüzleri düzenleniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Hava kuvvetleri</span> Bir ordunun, hava savaşından ve hava savunmasından sorumlu silahlı hizmet dalı

Hava kuvvetleri ya da bazı ülkelerde anıldığı ismiyle hava ordusu, en geniş anlamda, ana olarak hava savaşı yürütmek üzere kurulmuş ve ülkenin havadan savunulmasını sağlamak için uçak, helikopter gibi hava araçlardan ve bunlarla ilgili yer hizmetlerinden, kuruluşlarından oluşturulan teşkilattır. Daha spesifik olarak, hava kuvvetleri bir ordunun; kara kuvvetleri, donanması ve diğer askeri kuvvetlerinden farklı olarak hava savaşından sorumlu silahlı hizmet dalıdır. Tipik olarak, hava kuvvetleri, ülkenin hava sahasının kontrolünü sağlamak, kontrol stratejik ve taktik bombardıman görevleri yürütmek ve kara ve deniz kuvvetlerine destek sağlamaktan sorumludur.

<span class="mw-page-title-main">Suhoy Su-34</span> Sovyet yapımı dördüncü kuşak savaş uçağı

Suhoy Su-34, Rus yapımı çift kişilik avcı bombardıman uçağı. Suhoy Su-24’lerin yerini alması düşünülmektedir.Su-27 Flanker esas alınarak geliştirilen bu uçak, gece ve gündüz, yer ve hava hedeflerine nükleer silahlar da dahil olmak üzere yüksek hassasiyetli saldırılarda kullanılması amacıyla geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Saab 18</span>

Saab 18, Saab tarafından üretilen İsveç yapımı bir bombardıman-keşif uçağıdır. Uçak, 1930'larda İsveç Hava Kuvvetleri'nin envanterindeki Junkers Ju 86 uçaklarının yerini alması ve ordunun üç kişilik hızlı bir keşif uçağı ihtiyacı üzerine tasarlanmıştır. Uçak, ilk uçuşunu 19 Haziran 1942 tarihinde gerçekleştirdi ve Haziran 1944 tarihinde hizmete girdi.

<span class="mw-page-title-main">Xian H-6</span>

Xian H-6, Çin yapımı bir stratejik bombardıman uçağıdır. Uçak, Sovyet Tupolev Tu-16'nın lisanslı üretim versiyonudur. H-6,1960'lardan bu yana Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri'nde (PLAAF) hizmet vermektedir ve yıllar içinde çeşitli geliştirmelerden geçmiştir. Öncelikle uzun menzilli stratejik bombardıman ve havadan karaya füze saldırıları için kullanılmaktadır. H-6 seyir füzeleri, bombalar ve havadan karaya füzeler de dahil olmak üzere çeşitli silahlarla donatılmıştır. Ayrıca elektronik harp görevlerini de yerine getirebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Edwards Hava Üssü</span>

Edwards Hava Üssü, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletine bağlı Kern County'de bulunan Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'ne ait bir askerî üstür. Üs, Lancaster kentinin 35 km kuzeydoğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gelişmiş Taktik Avcı</span>

Gelişmiş Taktik Avcı, 1980'lerde Sovyet Suhoy Su-27 ve Mikoyan MiG-29 avcı uçakları da dahil olmak üzere dünya çapında ortaya çıkan tehditlere karşı gelecek nesil bir hava üstünlüğü avcısını geliştirmek için Amerika Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri (USAF) tarafından gerçekleştirilen bir teknoloji gösterisi ve doğrulama programıdır. 1986 yılında Lockheed ve Northrop, YF-22 ve YF-23 teknoloji gösterisi uçaklarını geliştirmek için seçildi. Bu uçaklar 1991 yılında değerlendirildi ve kazanan Lockheed YF-22, daha sonra F-22 Raptor avcı uçağına temel oldu.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed YF-22</span> ABD Hava Kuvvetleri için tasarlanmış tek kişilik, çift motorlu avcı uçağı ve teknoloji göstericisi

Lockheed/Boeing/General Dynamics YF-22, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri için tasarlanmış tek kişilik, çift motorlu avcı uçağı ve teknoloji göstericisidir. Hava kuvvetlerinin düzenlediği Gelişmiş Taktik Avcı yarışmasının gösterim/doğrulama aşaması için iki prototipi üretilen tasarım, yarışmada finalist oldu. YF-22, Northrop YF-23'e karşı yarışmayı kazanarak Lockheed Martin F-22 Raptor adıyla üretime girdi. YF-22, üretim modeli olan F-22 ile benzer aerodinamik tasarıma ve düzene sahip olsa da; kokpit, dikey stabilizeleri, kanatların konumu ve tasarımı ile gövde iç yapısında birtakım farklılıklara sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Nesil Bombardıman Uçağı</span>

Yeni Nesil Bombardıman Uçağı, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri için yeni bir orta bombardıman uçağı geliştirmek için bir programdı. YNBU başlangıçta 2018 civarında hizmete girmesi planlanan gizli, ses hızından yavaş, orta menzilli, orta derece yük kapasiteli bir bombardıman uçağı olarak ABD Hava Kuvvetleri'nin yaşlanan bombardıman filosunu desteklemek ve muhtemelen -sınırlı bir dereceye kadar- yerine geçmek için planlanmıştı. YNBU programının yerini Uzun Menzilli Taarruz Bombardıman Uçağı ağır bombardıman uçağı programı aldı.

<span class="mw-page-title-main">Martin B-57 Canberra</span>

Martin B-57 Canberra, 1953 yılında Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri ile hizmete giren, Amerikan yapımı, ikiz jet taktik bombardıman ve keşif uçağıdır. B-57, Glenn L. Martin Company tarafından üretilen, British English Electric Canberra'nın lisanslı bir sürümüdür. İlk Martin yapımı modeller, İngiliz yapımı emsalleriyle neredeyse aynıydı; Martin daha sonra tasarımı daha büyük miktarlarda ABD kaynaklı bileşenleri içerecek şekilde değiştirdi ve uçağı birkaç farklı varyantta üretti.

4 Ocak 2022'de, Seul'ün güneyindeki Seosan Hava Üssü'nde yerel saat ile saat 12: 51'de, Güney Kore Hava Kuvvetleri'ne ait bir F-35A Lightning, uçuş kontrol sisteminin ve motorun normal çalışmasına rağmen, uçaktaki diğer elektronik sistemler çökmesi sonucu iniş takımı açılmadı, ardından acil bir gövde üstü iniş yapan pilot kazadan yara almadan kurtuldu.

<span class="mw-page-title-main">B-21 Raider</span>

B-21 Raider, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri (USAF) için Northrop Grumman tarafından geliştirilmekte olan bir Amerikan stratejik bombardıman uçağıdır. B-21, konvansiyonel ve nükleer silah taşıyabilen uzun menzilli, büyük ve ağır stratejik bir bombardıman uçağıdır. B-21 Raider, bombardıman uçağının 2026-2027 yılına kadar hizmete girmesi bekleniyor.

<span class="mw-page-title-main">2010 Alaska C-17 kazası</span>

28 Temmuz 2010 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'ne (USAF) ait bir Boeing C-17 Globemaster III nakliye uçağı, yaklaşmakta olan Arctic Thunder Hava Gösterisi'nde bir uçuş gösterisi için alıştırma yaparken Alaska'daki Elmendorf Hava Kuvvetleri Üssü'nde düştü. Uçakta bulunan dört mürettebatın tamamı hayatını kaybetti. Bu, bir C-17 uçağının geçirdiği tek ölümcül kazadır.