İçeriğe atla

2007 Türkiye genel seçimleri

2007 Türkiye genel seçimleri
Türkiye
← 200222 Temmuz 2007 (17 yıl önce) (2007-07-22)2011 →
Türkiye Büyük Millet Meclisinin 550 sandalyesi için
Çoğunluk için gereken 276 sandalye
Kayıtlı42.799.303
Katılım% 84,25 (artış%5,11)
  Birinci parti İkinci parti Üçüncü parti
 
Erdogan Canakkale (cropped).JPG
Deniz Baykal headshot.jpg
Devlet Bahçeli VOA 2015 (cropped).jpg
Lider Recep Tayyip ErdoğanDeniz BaykalDevlet Bahçeli
Parti AK PartiCHPMHP
Liderlik tarihi 14 Ağustos 2001 30 Eylül 2000 6 Temmuz 1997
Liderin bölgesi İstanbul (I) AntalyaOsmaniye
Son seçim 363 sandalye, %34,28 178 sandalye, %19,39 0 sandalye, %8,36
Sandalye 341112 71
Değişim azalış 22 azalış 66 artış 71
Aldığı oy 16.340.5347.300.234 5.001.869
Oran %46,58%20,87 %14,27
Değişim artış %12,30 artış %0,89 artış %5,91
Her seçim bölgesinden birinci çıkan partiye göre seçim sonuçlarını gösteren harita
Seçimden sonra Türkiye Büyük Millet Meclisinin sandalye dağılımı
Önceki Başbakan

Recep Tayyip Erdoğan
AK Parti

Seçilen Başbakan

Recep Tayyip Erdoğan
AK Parti

2007 Türkiye genel seçimleri, 22 Temmuz 2007 tarihinde TBMM 23. dönem üyelerini belirlemek için yapılan seçimdir.

Görev süresi dolan Türkiye'nin 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in yerine 11. Cumhurbaşkanının seçilememesi üzerine TBMM Genel Kuruluda 3 Mayıs 2007 tarihinde milletvekilliği seçimlerinin 22 Temmuz 2007 günü yapılması karara bağlandı. Eski seçimlerde olduğu gibi Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 33. maddesi gereğince %10 baraj uygulandı. 22 Temmuz seçimlerine 14 siyasi parti ve 699 bağımsız aday katıldı. Seçimde 42 milyon 537 bin 305 seçmenin, 158 bin 700 sandıkta oy kullanma hakkı bulunuyordu.[1]

Tandoğan Mitinginden bir görüntü, 2007, Anıtkabir

2007 cumhurbaşkanlığı seçimleri, CHP'li ve AK Partili politikacılar arasındaki gerilimlerin doruğa çıkmasıyla bir siyasi krize dönüştü. Baykal döneminde CHP, ordu ve yargının "demokratik olmayan" girişimlerine destek verdi.[] Cumhurbaşkanı adayı Abdullah Gül'e karşı ortaya çıkan protestolar; Gül'ün İslamcı siyaset geçmişi ve eşinin başörtüsü takması gibi popüler nedenlerle[] düzenlendi.[2] CHP'nin seçimi boykot etmesiyle beraber 367 Krizi çıktı. E-muhtıra yayınlandı. Olayların ardından erken seçim kararı alındı ve Anayasa'da bazı değişiklikler yapıldı. Cumhurbaşkanının meclis tarafından değil, halk tarafından iki turlu oylamayla seçilmesi kararlaştırıldı; yedi yıl olan görev süresi beş yıla düşürülerek, iki kez seçilebilmesinin önü açıldı.[3] Anayasa değişiklikleri, 21 Ekim 2007 tarihinde yapılan halk oylamasında, %68,95'lik kabul oyuyla yürürlüğe girdi.[2][4] 28 Ağustos 2007 tarihinde Abdullah Gül Türkiye'nin 11. cumhurbaşkanı seçildi. Yemin töreni CHP ve Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt tarafından boykot edildi.[5]

Arka plan

Ayrıca bakınız: 2007 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi

16 Mayıs 2007 tarihinde görev süresi dolacak olan Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in halefini belirlemek için yapılan seçimin ilk turu 27 Nisan 2007'de TBMM'de yapıldı. TBMM'de grubu bulunan muhalefet partilerinden Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) ve Anavatan Partisi'nin (ANAP) boykot ettiği ve 361 milletvekilinin katıldığı ilk tura tek aday olarak katılan AK Parti Kayseri milletvekili ve Dışişleri Bakanı Abdullah Gül 357 oy aldı. Seçimin hemen ardından ana muhalefet CHP birinci tur oylamasında TBMM'de 367 toplantı yeter sayısına ulaşılmadığı gerekçesiyle seçimin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu. Aynı günün gece saatlerinde Genelkurmay Başkanlığının internet sitesinde laiklik uyarısı içeren bir mesaj yayınlandı (E-muhtıra). AK Parti'nin, E-muhtıra'ya karşı yayınladığı cevap metninde "Bildiri, hükümete karşı tutum olarak algılanmıştır. Genelkurmay, Başbakanlığa bağlıdır. Güven ve istikrar zedeleyenler, olumsuz sonuçların sorumluluğunu yükleneceklerdir" dendi.[6]

Anayasa Mahkemesi, 1 Mayıs tarihinde verdiği kararla, cumhurbaşkanlığı seçimi sırasında TBMM Genel Kurulunda en az 367 milletvekilinin bulunması gerektiğine hükmetti ve Meclis'teki birinci tur oylamayı iptal etti.[7] Anayasa Mahkemesinin kararı üzerine hem iktidardaki AK Parti, hem de muhalefet partilerinin talebiyle erken genel seçime gidildi. 3 Mayıs 2007 tarihinde TBMM Genel Kurulu'nda yapılan oylamada, 2007 Kasım'ında yapılması gereken seçimlerin 22 Temmuz 2007 tarihinde yapılması 458 evet oyuyla, kabul edildi.

Seçim süreci

Erken seçim yapılmasına ilişkin kararın, Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlanmasıyla seçime girecek olan partiler ve her ilin çıkaracağı milletvekili sayısı 4 Mayıs 2007 tarihinde Yüksek Seçim Kurulu tarafından ilan edildi.[8] 22 Temmuz 2007 seçimlerinde, Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 33. maddesi gereğince yüzde 10 Türkiye geneli seçim barajlı d'hondt sistemi uygulandı. Milletvekili Seçim Kanunu'nda 2006 yılında yapılan değişiklikle milletvekili adaylarının seçilme yaşı otuzdan yirmi beşe düşürüldü, ancak seçim kanununda yapılan değişikliklerin 1 yıldan önce uygulanamaması nedeniyle 25-29 yaş grubundakiler ancak bir sonraki seçimde aday olabildiler. Mayıs 2007'de Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, genel seçimlerde bağımsız adayların birleşik oy pusulasında yer almasına ilişkin Anayasa'ya geçici madde eklenmesini onayladı. Değişikliği yapan 5659 sayılı yasanın Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girmesiyle bağımsız adayların isimleri ilk kez bu seçimde birleşik oy pusulalarında yer aldı.[9]

Hürriyet ve Değişim Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokratik Toplum Partisi ve Sosyaldemokrat Halk Partisi seçime katılma hakları olmasına rağmen seçime katılmayacaklarını açıkladılar. Anavatan Partisi ve Doğru Yol Partisi (DYP) 6 Mayıs'ta birleşme kararı aldıklarını ve seçime Demokrat Parti (DP) adıyla gireceklerini açıkladı. DYP'nin 27 Mayıs 2007 tarihinde düzenlediği 2. Olağanüstü Genel Kongresi'nde adını ve logosunu değiştirmesiyle Demokrat Parti kuruldu. Fakat planlanan bu birleşmenin başarısızlığa uğraması daha sonra da seçim ittifakının da gerçekleşememesi nedeniyle DP seçime tek başına girdi. ANAVATAN aday listelerini geç verdiği gerekçesiyle genel seçimlere de katılamadı. Demokratik Sol Parti, CHP çatısı altında seçime girme kararı aldı.[10] 2002 seçimlerine DEHAP olarak katılan ve seçim barajını geçememiş olan Demokratik Toplum Partisi (DTP), bu seçimlerde Bin Umut Adayları adlı bağımsız aday blokuyla seçime katıldı.

81 ildeki 85 seçim bölgesinde 14 partiden 6.695 adayın katıldığı seçimlere Bayburt, Kırıkkale ve Sinop hariç 82 seçim bölgesinden 699 aday da bağımsız olarak dahil oldu.[11]
Bölge # Bölge # Bölge # Bölge # Bölge # Bölge # Bölge #
Adana19 Balıkesir10 Denizli8 Hatay10 Kastamonu5 Mardin10 Sivas1
Adıyaman6 Bartın2 Diyarbakır31 Iğdır4 Karabük4 Mersin23 Şanlıurfa16
Afyonkarahisar6 Batman6 Düzce2 Isparta3 Karaman2 Muğla7 Şırnak5
Ağrı4 Bilecik1 Edirne2 İstanbul151 Kayseri6 Muş8 Tekirdağ4
Aksaray2 Bingöl3 Elazığ2 İstanbul (I)54Kırklareli2 Nevşehir3 Tokat4
Amasya3 Bitlis7 Erzincan3 İstanbul (II)44Kırşehir1 Niğde2 Trabzon11
Ankara38Bolu1 Erzurum9 İstanbul (III)53Kilis1 Ordu7 Tunceli6
Ankara (I)20Burdur1 Eskişehir7 İzmir37 Kocaeli15 Osmaniye1 Uşak2
Ankara (II)18Bursa20 Gaziantep8 İzmir (I)24Konya17 Rize1 Van10
Antalya19 Çanakkale5 Giresun6 İzmir (II)13Kütahya5 Sakarya5 Yalova5
Ardahan1 Çankırı1 Gümüşhane3 Kahramanmaraş10 Malatya8 Samsun 9 Yozgat4
Artvin1 Çorum2 Hakkâri6 Kars3 Manisa10 Siirt8 Zonguldak1
Aydın8
Toplam 699

Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkâri, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis illerinde oy vermenin başlangıç ve bitiş saatleri 07.00 - 16.00, diğer illerde 08.00 - 17.00 arasındaydı.[12] 25 Haziran'da başlayan gümrük kapılarındaki oy verme işlemi 22 Temmuz'a kadar devam etti.

Seçim sonuçları

22 Temmuz 2007'de düzenlenen erken genel seçimlerde AK Parti yüzde 46,58 ile 341 milletvekili, CHP yüzde 20,88 ile 112 milletvekili, MHP ise yüzde 14,27 ile 71 milletvekili çıkarttı. DTP'nin desteklediği Bin Umut Adayları 22 milletvekilliği kazanırken, 4 bağımsız aday da meclise seçildi.

2007 genel seçimlerinin sonuçları:[13][14][15]

Yurt içi Gümrük kapıları Toplam
Kayıtlı seçmen sayısı 42.571.284 - 42.799.303
Kullanılan oy 35.828.274 228.019 36.056.293
Geçerli oy 34.822.907 226.784 35.049.691
Katılım oranı (%) 84,16 - 84,25

Aldıkları oy oranlarına göre 22 Temmuz 2007 seçimlerine katılan partilerin sıralaması:[15]

Parti Genel Başkan Yurt İçi % Gümrük % Toplam % +/– Sandalye +/–
Adalet ve Kalkınma PartisiRecep Tayyip Erdoğan16.198.59746,52128.69456,7516.327.29146,58artış 12,30341azalış 22
Cumhuriyet Halk PartisiDeniz Baykal7.277.55320,9040.25517,757.317.80820,88artış 1,49112azalış 66
Milliyetçi Hareket PartisiDevlet Bahçeli4.968.45214,2733.41714,745.001.86914,27artış 5,9171artış 71
Demokrat PartiMehmet Ağar1.892.6865,446.1872,731.898.8735,42azalış9.25 0 Sabit
Bağımsızlar1.835.4865,27--1.835.4865,24artış 4,2426artış 17
Genç PartiCem Uzan1.059.6793,045.1922,291.064.8713,04azalış 4,210Sabit
Saadet PartisiRecai Kutan813.5052,346.7842,99820.2892,34azalış 0,150Sabit
Bağımsız Türkiye PartisiHaydar Baş181.2710,528240,36182.0950,52artış 0,030Sabit
Halkın Yükselişi PartisiYaşar Nuri Öztürk178.2190,517910,35179.0100,51—0—
İşçi PartisiDoğu Perinçek127.0420,361.1060,49128.1480,37azalış 0,150Sabit
Aydınlık Türkiye PartisiOktay Öztürk99.6250,291.3570,60100.9820,29—0—
Türkiye Komünist PartisiAydemir Güler78.8470,234110,1879.2580,23artış 0,040Sabit
Özgürlük ve Dayanışma PartisiBekir Kemal Ulusaler51.0010,151.0540,4652.0550,15azalış 0,190Sabit
Liberal Demokrat PartiCem Toker35.1740,101900,0835.3640,10azalış 0,180Sabit
Emek PartisiHaydar Kaya25.7700,075220,2326.2920,08—0—
Toplam34.822.907100226.78410035.049.691100550

İllere göre seçim sonuçları

İllere göre 2007 milletvekilliği seçimi sonuçları;[16]

  • İlçeler bazında seçim sonuçlarını gösteren harita
    İlçeler bazında seçim sonuçlarını gösteren harita
  • Partilerin illere göre oy dağılımı
    Partilerin illere göre oy dağılımı
  • Bağımsızların illere göre oy dağılımı
    Bağımsızların illere göre oy dağılımı
  • Nüfusa göre illerin çıkardıkları milletvekili sayısı
    Nüfusa göre illerin çıkardıkları milletvekili sayısı
İl MVAK Parti% CHP% MHP% DP% Diğer % Toplam
Adana14338.12236,89209.27622,83210.00622,9148.4265,28110.76112,08916.591
Adıyaman5159.73565,3134.10813,9512.8075,248.5263,4929.39512,02244.571
Afyonkarahisar7206.82553,7247.49412,3480.86021,0026.1976,8023.6016,13384.977
Ağrı5103.13863,024.2102,576.3413,874.9493,0245.03427,51163.672
Aksaray4113.55563,4318.61310,4028.73616,057.6004,2510.5165,87179.020
Amasya392.33147,1050.21325,6229.91015,1910.8135,5212.7546,51196.021
Ankara291.168.74247,52687.86927,97372.86815,1669.8042,84160.3046,522.459.587
Antalya13306.26934,02261.76629,08179.73419,9788.5939,8463.8347,09900.196
Ardahan222.71340,6018.06632,293.4036,081.7853,199.98217,8455.949
Artvin237.61337,7828.31328,4310.92410,9713.87513,938.8468,8899.571
Aydın8163.07129,19136.28024,40144.61625,8955.5129,9459.08010,58558.559
Balıkesir8287.44141,47168.59324,32109.76915,8461.3908,8665.9499,51693.142
Bartın243.22038,5725.43122,7024.30021,698.6437,7110.4499,33112.043
Batman473.71346,416.2083,911.4910,949.1605,7668.25142,97158.823
Bayburt225.63260,751.2272,918.15419,322.4935,914.68711,1142.193
Bilecik246.82939,9727.23523,2420.95917,899.0057,6913.14311,22117.171
Bingöl378.46771,124.5754,152.8002,544.6544,2219.83617,98110.332
Bitlis468.38158,8210.0538,656.6605,732.0261,7429.14025,06116.260
Bolu390.40954,8924.17814,6820.06512,1810.9056,6219.15311,63164.710
Burdur365.47941,4433.67321,3129.43718,6315.3039,6914.0998,92157.991
Bursa16666.53150,75241.85618,42188.25214,3373.8785,63142.79910,871.313.316
Çanakkale4106.25235,3577.17925,6862.12120,6722.5187,4932.46510,80300.535
Çankırı367.55460,745.9655,3623.99621,575.7465,177.9647,16111.225
Çorum5190.76557,4073.94722,2535.78310,7712.7003,8219.1575,76332.352
Denizli7219.15743,03111.95121,9890.29017,7344.5878,7543.3558,51509.340
Diyarbakır10191.21440,909.4072,0111.4312,4524.3815,22231.06349,43467.496
Düzce3111.10060,6019.50110,6419.75610,7812.3206,7220.65411,27183.331
Edirne450.36820,7287.08135,8340.90316,8323.2599,5741.43317,05243.044
Elazığ5154.72757,2019.1147,0717.4566,4555.95520,6923.2278,59270.479
Erzincan366.49954,3329.28223,9213.98911,431.4931,2211.1399,10122.402
Erzurum7244.13768,2916.8574,7246.97113,149.3732,6240.15211,23357.490
Eskişehir6194.49444,48110.96825,3868.27215,6130.9137,0732.6357,46437.282
Gaziantep10328.12059,2597.27117,5763.03011,3813.2862,4052.0369,40553.743
Giresun5123.13851,2838.84216,1838.37715,989.3643,9030.39612,66240.117
Gümüşhane241.94060,645.4907,9413.32219,262.7644,005.6518,1769.167
Hakkâri329.51333,493.1183,541.6331,851.7561,9952.10459,1388.124
Hatay10261.97140,84199.83831,15107.72116,7926.4334,1245.5057,09641.468
Iğdır218.67228,915.4018,369.78615,152.7574,2727.96943,3164.585
Isparta5103.45943,8731.45613,3455.81423,6729.00412,3016.1036,83235.836
İstanbul702.604.34345,161.556.51826,99602.09310,44177.1863,07826.58714,335.766.727
İzmir24636.82630,50740.26935,46289.80013,88108.3595,19312.65414,972.087.908
Kahramanmaraş8319.53468,0046.2099,8358.22612,3920.8054,4325.1045,34469.878
Karabük370.47854,6917.52413,6017.28313,418.0756,2715.50512,03128.865
Karaman364.77951,3219.15615,1823.54218,658.4406,6910.3078,17126.224
Kars350.81941,1816.49913,3724.71620,035.0234,0726.34521,35123.402
Kastamonu4110.31149,4331.17013,9738.88917,4321.9169,8220.8619,35223.147
Kayseri8395.58965,7359.1259,8292.92315,4417.8362,9636.3356,04601.808
Kırıkkale491.13257,9918.07911,5035.36122,504.9673,167.6194,85157.158
Kırklareli341.84820,1783.26440,1232.93715,8718.6979,0130.77414,83207.520
Kırşehir354.54944,2618.92215,3531.47025,532.6372,1415.67512,72123.253
Kilis229.51056,215.66710,7910.74020,463.1275,963.4606,5952.504
Kocaeli9370.24249,26145.67119,3878.58510,4540.0815,33117.10415,58751.683
Konya16660.58365,3182.4828,15131.57113,0159.8405,9276.9957,611.011.471
Kütahya6226.22462,3531.6628,7357.43815,8324.3596,7123.1596,38362.842
Malatya7243.52566,7268.86618,8727.5797,564.8431,3320.1905,53365.003
Manisa10314.14040,94148.21219,31158.30520,6369.6129,0777.11310,05767.382
Mardin6105.90544,0616.6396,923.2021,3313.4435,59101.18342,09240.372
Mersin12215.70327,16195.93024,67242.68630,5643.4575,4796.44512,14794.221
Muğla6117.62426,33154.03334,4990.77120,3244.91610,0639.3218,80446.665
Muş454.29538,604.4083,133.2432,318.6126,1270.11549,84140.673
Nevşehir389.50055,7225.38715,8029.42018,325.1883,2311.1336,93160.628
Niğde382.53748,6026.91315,8532.01218,8512.5787,4115.7759,29169.815
Ordu7209.68755,7959.77915,9155.44114,7519.5275,2031.3988,35375.832
Osmaniye485.83638,7121.5219,7199.56544,907.3593,327.4473,36221.728
Rize397.05953,7013.7837,6310.6115,875.8183,2253.46329,58180.734
Sakarya6253.03353,1443.9399,2354.19811,3829.2626,1595.69420,10476.126
Samsun9370.20457,90109.09217,0677.87112,1837.3065,8444.8687,02639.341
Siirt344.83648,783.1813,462.5462,772.6742,9138.68242,0891.919
Sinop352.05244,0428.80024,3614.56712,3210.7169,0712.06810,21118.203
Sivas6186.84355,4753.64115,9231.8489,456.7151,9957.79117,16336.838
Şanlıurfa11267.52559,7821.2714,7524.0845,3828.3026,32106.32423,76447.506
Şırnak333.17926,938.2836,723.5422,8710.6138,6167.60454,86123.221
Tekirdağ5116.05629,34136.09934,4152.13613,1832.4038,1958.83714,88395.531
Tokat7171.11851,9562.40618,9556.15817,0510.1523,0829.5628,97329.396
Trabzon8231.29256,7655.61613,6557.29414,0625.4106,2437.8499,29407.461
Tunceli25.20412,277.02916,582.7186,413790,8927.07563,8542.405
Uşak386.21443,2844.72922,4538.99119,5710.2705,1618.9979,54199.201
Van7163.19353,2212.4454,069.9333,248.4102,74112.68336,74306.664
Yalova242.34640,7725.32224,3812.82012,3413.00612,5210.3779,99103.871
Yozgat6156.49562,4330.68212,2444.67817,825.8792,3512.9575,17250.691
Zonguldak5144.04141,0285.68724,4027.2717,7748.56913,8345.60012,99351.168
Türkiye Toplamı55016.327.50546,587.317.81520,885.001.80714,271.898.9135,424.503.65612,8535.049.696

Kazanan bağımsız adaylar

Bağımsız adaylar Türkiye geneli oyların %5,24'ünü aldı ve 26 aday seçimleri kazandı. Böylece Türkiye'deki seçimlerde ilk defa bu kadar sayıda Bağımsız milletvekili meclise girmiş oldu.

%10'luk baraj uygulamasını aşmak amacıyla, bazı küçük partiler bağımsız listeden aday gösterdiler. Bağımsız adaylara baraj uygulanmadığından, bu şekilde aday gösterilen kişilerin meclise girme şansı vardı. Bir kez seçildikten sonra, bu adaylar tekrar eski partilerine üye olabilecekti.

# Kazanan Adaylar Seçim Bölgesi % Siyasi ilişkisi
1Ahmet Mesut YılmazRize% 22,94Anavatan Partisi
2Ahmet TürkMardin% 19,35Bin Umut Adayları (DTP)
3Akın BirdalDiyarbakır% 11,78Bin Umut Adayları (SDP)
4Ayla Akat AtaBatman%19,78Bin Umut Adayları (DTP)
5Aysel TuğlukDiyarbakır% 9,44Bin Umut Adayları (DTP)
6Bengi YıldızBatman%19,30Bin Umut Adayları (DTP)
7Emine AynaMardin%15,57Bin Umut Adayları (DTP)
8Fatma KurtulanVan%11,80Bin Umut Adayları (DTP)
9Gültan KışanakDiyarbakır%12,59Bin Umut Adayları (DTP)
10Hamit GeylaniHakkâri%17,58Bin Umut Adayları (DTP)
11Hasip KaplanŞırnak%24,18Bin Umut Adayları (DTP)
12İbrahim BiniciUrfa%6,11Bin Umut Adayları (DTP)
13Kamer GençTunceli%17,22DYP ve SHP
14Mehmet Nezir KarabaşBitlis%16,04Bin Umut Adayları (DTP)
15Mehmet Nuri YamanMuş%16,83Bin Umut Adayları (DTP)
16Ufuk Urasİstanbul%3,74Bin Umut Adayları (ÖDP)
17Muhsin YazıcıoğluSivas%11,30Büyük Birlik Partisi
18Osman ÖzçelikSiirt%25,49Bin Umut Adayları (DTP)
19Özdal ÜçerVan%11,20Bin Umut Adayları (DTP)
20Pervin BuldanIğdır%26,90Bin Umut Adayları (DTP)
21Sebahat Tuncelİstanbul%4,54Bin Umut Adayları (DTP)
22Selahattin DemirtaşDiyarbakır%9,74Bin Umut Adayları (DTP)
23Sevahir BayındırŞırnak%29,47Bin Umut Adayları (DTP)
24Seyit EyyüpoğluŞanlıurfa%13,83Anavatan Partisi
25Sırrı SakıkMuş%16,90Bin Umut Adayları (DTP)
26Şerafettin HalisTunceli%27,14Bin Umut Adayları (DTP)
Kaynak:[17][18]

Sol görüşlü küçük partilerin ve herhangi bir partiyle bağlantısı olmayan gerçekten bağımsız adayların bir araya gelerek kurduğu Ortak Bağımsız Aday Platformu, bu seçimlerde bağımsız adayların büyük çaplı bir iş birliği oldu.

Herhangi bir partiyle ve platforma dahil olmayan bağımsız adaylar da seçime katıldılar.

İllerin çıkardıkları milletvekili sayıları

Aşağıdaki tabloda illerin çıkardığı milletvekili sayıları görülmektedir. Sayıların üzerine tıkladığınızda o bölgeden seçilen milletvekillerine ulaşabilirsiniz.

Kaynak:[19]

Notlar

  • İstanbul 2. Bölge bağımsız milletvekili adayı Tuncay Şeyranlıoğlu uğradığı silahlı saldırı sonucu öldü.[20]
  • Meclise seçilen 48 kadın milletvekilinden 28'i Adalet ve Kalkınma Partisi'den, 10'u Cumhuriyet Halk Partisi'den, 8'i bağımsızlardan ve 2'si de Milliyetçi Hareket Partisi'den seçildi.[21]
  • İstanbul 3. Bölgeden milletvekili seçilen MHP'li Mehmet Cihat Özönder mazbatasını almak için Ankara'dan İstanbul'a giderken Ankara'da geçirdiği trafik kazasında öldü. Böylece ilk kez bir milletvekili mazbatasını alamadan ölmüş oldu.[22]
  • Gümrüklerde verilen oyların seçilecek milletvekili sayılarına etki etmeyeceği düşünülürken, Hakkâri'de 45 oy farkla milletvekilliği kazandığı açıklanan bağımsız aday Sebahattin Suvağcı, gümrük oylarından AK Parti ye gelen 232 oyla Abdülmuttalip Özbek' in gerisine düşerek seçimi kaybetti.[23]

Seçim yardımı

Anketler

Parti Lider Temmuz
2006
TS Piar1		Kasım
2006
SONAR2		Şubat
2007
SONAR3		Mayıs
2007
SONAR3		Mayıs
2007
A&G2		Haziran
2007
VERSO4
Adalet ve Kalkınma PartisiRecep Tayyip Erdoğan38,6 27,6 31,5 29,0 41,3 38,1
Cumhuriyet Halk PartisiDeniz Baykal11,9 18,3 14,7 14,0 13,6 20,3
Demokratik Sol PartiZeki Sezer2 8,1 6,7 8,3 1,2
Doğru Yol PartisiMehmet Ağar7,3 13,2 13,0 12,0 10,7
Milliyetçi Hareket PartisiDevlet Bahçeli5,8 13,0 13,6 12,1 6,9 14,1
Demokratik Toplum PartisiAhmet Türk5,7 4,2 4,3 2,6 3,6 3,1
Anavatan PartisiErkan Mumcu3,7 5,1 4,1 8,3
Genç PartiCem Uzan3,5 5,2 6,9 10,0 3,9 3,7
Sosyaldemokrat Halk PartisiMurat Karayalçın2,1 2,1 1,3
Saadet PartisiRecai Kutan1,6
Büyük Birlik PartisiMuhsin Yazıcıoğlu0,6 1,5 2,4
Özgürlük ve Dayanışma Partisi Ufuk Uras0,3
Diğer Partiler3,0 1,9

Galeri

  • Seçmenlerin parmaklarını boyamakta kullanılan mürekkep.
    Seçmenlerin parmaklarını boyamakta kullanılan mürekkep.
  • Oy kullanan bir seçmen.
    Oy kullanan bir seçmen.
  • Oyunu kullanmış bir seçmenin parmağına boya sürülüyor.
    Oyunu kullanmış bir seçmenin parmağına boya sürülüyor.
  • Oy kullanan bir kadın seçmen.
    Oy kullanan bir kadın seçmen.
  • Oy sandığı.
    Oy sandığı.
  • Oy sandıklarının bulunduğu bir okul.
    Oy sandıklarının bulunduğu bir okul.

Kaynakça

  1. ^ ""42 milyon seçmen bugün sandığa gidiyor", BBC Türkçe, 22 Temmuz 2007". 13 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2007. 
  2. ^ a b Çarkoğlu, Ali (20 Ekim 2009). "A New Electoral Victory for the 'Pro-Islamists' or the 'New Centre-Right'? The Justice and Development Party Phenomenon in the July 2007 Parliamentary Elections in Turkey". South European Society and Politics. 12 (4). ss. 501-519. doi:10.1080/13608740701731457 Özgürce erişilebilir. 
  3. ^ "Anayasa değişiklik paketi bugün yayımlandı, referandum süreci başladı". memurlar.net. 16 Haziran 2007. 26 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2014. 
  4. ^ "Referandumdan "Evet" çıktı". Sabah. 21 Ekim 2007. 3 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2014. 
  5. ^ Koylu, Hilal. "Köşk'e ilk davet eşsiz". Radikal. 16 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2015. 
  6. ^ ""e-muhtıra'nın kronolojisi", ntv.com.tr, 27 Nisan 2011". 11 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020. 
  7. ^ ""YSK: Abdullah Gül'ün hatırlattığı Anayasa Mahkemesinin 2007'deki '367 Kararı' neydi?", bbc.com, 7 Mayıs 2019". 2 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020. 
  8. ^ ""Seçime katılacak partiler belli oldu", NTVMSNBC, 07 Mayıs 2007". 11 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2007. 
  9. ^ "Sıra seçmende". Milliyet. 22 Temmuz 2007. 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020. 
  10. ^ ""CHP-DSP nişan yaptı, nikâh seçimden sonra", Radikal-çevrimiçi, 07 Mayıs 2007". 14 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2007. 
  11. ^ "2007 Seçim Sonuçları". 10 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ Yüksek Seçim Kurulu 2007-580 nolu kararı
  13. ^ "Gümrük Kapıları Hariç Seçim Çevrelerinde Partilerin ve Bağımsız Adayların Aldıkları Oylar" (PDF). 26 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2015. 
  14. ^ "Gümrük Kapılarında Seçime Katılan Siyasi Partilerin Aldıkları Oylar" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2015. 
  15. ^ a b "Gümrük Oyları Dahil Geçerli Oyların Seçime Katılan Siyasi Partilere ve Bağımsız Adaylara Dağılımı ve Bu Dağılımım Oranları" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2015. 
  16. ^ "22 Temmuz 2007 XXIII. Dönem Milletvekili Genel Seçimi". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2015. 
  17. ^ "Yüksek Seçim Kurulu". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2007. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2007. 
  19. ^ ""Seçime katılacak partiler belli oldu", NTVMSNBC, 07 Mayıs 2007". 8 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2007. 
  20. ^ ""Bağımsız aday silahlı saldırıda öldürüldü"". NTVMSNBC. 18 Temmuz 2007. 21 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2007. 
  21. ^ ""Meclis'e 48 kadın milletvekili girdi", NTVMSNBC, 23 Temmuz 2007". 26 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2007. 
  22. ^ ""MHP'li milletvekili kazada öldü"". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2007. 
  23. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2007. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Doğru Yol Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2007)

Doğru Yol Partisi, Demokrat Parti (DP) ve Adalet Partisi (AP)'nin siyasi mirasçısı olduğu kabul edilen eski siyasal parti. 1983 yılında, 12 Eylül Darbesi'nde kapatılan Adalet Partisi'nin devamı olarak kurulan DYP, 2007 yılında adının değiştirilmesiyle Demokrat Parti adı altında yeniden yapılanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1950 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 9. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1950 Türkiye genel seçimleri, 14 Mayıs 1950 tarihinde düzenlenen ve TBMM 9. dönem milletvekillerinin belirlendiği seçim. "Gizli oy, açık tasnif" yönteminin ilk kez uygulandığı 1950 seçimleri, Türkiye tarihinin ilk demokratik seçimi olarak kabul edilir. 1946 genel seçimlerinden sonra, Cumhuriyet tarihinde tek dereceli olarak düzenlenen ve birden fazla partinin katıldığı ikinci milletvekilliği genel seçimidir.

<span class="mw-page-title-main">1954 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 10. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1954 Türkiye genel seçimleri, 2 Mayıs 1954 tarihinde TBMM'de görev yapacak 10. dönem milletvekilleri için yapılan seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1969 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 14. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1969 Türkiye genel seçimleri, 12 Ekim 1969 tarihinde TBMM 14. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1973 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 15. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1973 Türkiye genel seçimleri, 14 Ekim 1973 tarihinde TBMM 15. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1977 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 16. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1977 Türkiye genel seçimleri, 5 Haziran 1977 tarihinde TBMM 16. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1983 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 17. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1983 Türkiye genel seçimleri, 12 Eylül Darbesinin ardından yapılan ilk genel seçimdir. Bu genel seçim ile TBMM 17. dönem milletvekilleri seçildi. Seçimlere Millî Güvenlik Konseyi'nin izin verdiği üç parti katıldı.

<span class="mw-page-title-main">1987 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 18. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1987 Türkiye genel seçimleri ile TBMM 18. dönem milletvekilleri seçildi. Seçimler 29 Kasım 1987 tarihinde, 67 ildeki 104 seçim çevresinde düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">1995 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 20. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1995 Türkiye genel seçimleri, 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan ve TBMM 20. dönem üyelerinin belirlendiği seçimdir. 79 ilde, 83 seçim çevresinde %10'luk ülke barajlı D'Hondt sistemi uygulanarak yapılan seçimlerde 29.189.146 seçmen toplam 138.608 sandıkta oy kullandı.

<span class="mw-page-title-main">2002 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 22. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2002 Türkiye genel seçimleri, 3 Kasım 2002 günü Türkiye genelinde yapılan erken genel seçimdir. Bu genel seçim ile Türkiye Büyük Millet Meclisi 22. dönem milletvekilleri seçilmiştir. Yüzde 10 ülke barajlı d'Hondt sistemi uygulanan seçimde, yalnızca Adalet ve Kalkınma Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi bu barajı aşarak meclise milletvekili sokmayı başarmışlardır. Oyların yüzde 34,3'ünü alarak kazandığı 363 milletvekilliği ile tek başına iktidar olan AK Parti, TBMM'nin üyelik sayısının yaklaşık yüzde 66'sını alarak liste usulü çoğunluk sisteminin uygulandığı 1950'li yıllardan sonra TBMM'deki en büyük temsil gücünü elde eden siyasi parti oldu.

<span class="mw-page-title-main">1999 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 21. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1999 Türkiye genel seçimleri, 18 Nisan 1999 tarihinde yapılan ve TBMM 21. dönem milletvekillerinin belirlendiği genel seçim. Türkiye'nin 80 ilindeki 84 seçim çevresinde, %10 ülke barajlı d'Hondt sisteminin uygulanarak gerçekleştirilen seçimlerde 550 milletvekili TBMM'ye girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1946 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 8. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1946 Türkiye genel seçimleri, 21 Temmuz 1946 tarihinde 8. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir. 5 Haziran'da Milletvekili Seçim Yasası değiştirilmiş ve Cumhuriyet tarihinde ilk defa tek dereceli seçim esasında gerçekleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2007 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi</span> Türkiyenin 11. cumhurbaşkanını belirleyen seçim

2007 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, Türkiye'nin 11. cumhurbaşkanının belirlenmesi için yapılan seçim. Nisan ayında başlayan ve olaylı geçen süreç 28 Ağustos'ta Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanı seçilmesiyle tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2007 Türkiye anayasa değişikliği referandumu</span> Türkiyede yapılan beşinci halk oylaması

2007 Türkiye anayasa değişikliği referandumu, 21 Ekim 2007 tarihinde Türkiye'de, Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi başta olmak üzere birtakım anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulmasıdır. Türkiye'de yapılan beşinci halk oylamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">2011 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 24. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2011 Türkiye genel seçimleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi 24. Dönem üyelerinin seçilmesi için 12 Haziran 2011'de yapılan genel seçimlerdir. 34 yıldan sonra Türkiye'nin "erken" yapılmayan ilk genel seçimidir.

<span class="mw-page-title-main">2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi</span> Türkiyenin 12. cumhurbaşkanını belirleyen seçim

2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, Türkiye'nin 12. cumhurbaşkanını belirlemek için 10 Ağustos 2014 tarihinde yapılan seçim. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde cumhurbaşkanının doğrudan halk oyuyla seçildiği ilk seçimdir.

<span class="mw-page-title-main">Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 25. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri, 7 Haziran 2015 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi 25. Dönemi'nin 550 yeni üyesini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir. Seçim, Türkiye Cumhuriyeti siyasi tarihi'nin 24. genel seçimleridir.

<span class="mw-page-title-main">2018 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 27. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2018 Türkiye genel seçimleri, 24 Haziran 2018'de yapılan ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin 27. döneminin 600 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir. 2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumunda kabul edilen bazı değişikliklerin yürürlüğe girdiği seçimdir. Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turu ile aynı gün yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 26. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri, 7 Haziran 2015'te yapılan genel seçimlerden sonra yapılan erken genel seçimlerdir. Anayasanın 77. maddesi gereği, seçimin olağan olarak Haziran 2019'da yapılması gerekmekteydi. Seçimden birinci parti olarak çıkan AKP'nin koalisyon kurma çabaları sonuç vermemesi üzerine, teamüller gereği hükûmeti kurma görevini seçimde ikinci en fazla oyu alan parti olan CHP'ye vermesi gerekirken, güvenoyu alabilecek bir hükûmetin kurulamayacağını ileri süren Cumhurbaşkanı Erdoğan erken seçim kararı almış, CHP de bu karara itiraz etmemiştir. Sonrasında YSK seçim tarihi olarak 1 Kasım 2015'i belirlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">2023 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 28. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2023 Türkiye genel seçimleri, 14 Mayıs 2023 tarihinde düzenlenen ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin 28. döneminin 600 yeni üyesini belirlemiş olan seçimlerdir. 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turu ile aynı gün yapıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bir konuşmasında 1950 seçimlerine atıfta bulunarak seçimlerin 14 Mayıs 2023'te yapılabileceğinin işaretini vermiştir ve bu tarih, bazı muhalif partiler tarafından seçim tarihi olarak kabul edilmiştir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 10 Mart 2023'te imzalanan bir kararnameyle seçimlerin yenilenmesine karar verildi. Aynı gün Yüksek Seçim Kurulu genel seçimlerin ve cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunun 14 Mayıs'ta ve cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunun da 28 Mayıs'ta yapılmasına karar verdi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.