İçeriğe atla

2006 Tayland darbesi

Eylül 2006 Tayland darbesi

Eylül 2006 Tayland darbesi Tayland Kraliyet Ordusu tarafından başbakan Thaksin Shinawatra hükûmetine karşı yapılmıştır. Darbe Tayland'daki uzun bir politik krizin arkasından gelmektedir.

19 Eylül 2006'da Bangkok devlet binasının çevresinde 14 tankın pozisyon aldığı ve ortalama 50 askerin binaya giriş yaptığı rapor edilmiştir. Olay sırasında başbakan Thaksin New York'taki Birleşmiş Milletler binasindan Korgeneral Sonthi Boonyaratglin işten çıkarmış ve Bangkokta olağanüstü hâl ilan etmiş, Genelkurmay başkanı Ruangroj Mahasaranond'ın olağanüstü emirleri yerine getirmesini emretiği rapor edilmiş.[1] Tayland'ın anayasası askıya alınmıştır.[2]

Tayland milli televizyonu askeri kuvvetlerin Bangokun kontrolünü "kanun ve düzeni sağlamak" için aldığını beyan etmiş ve sonrasında vatansever müzik eşliğinde Kral Bhumibol Adulyadej'ın görüntülerini yayımlamıştır. BBC World, CNN, CNBC ve Bloomberg Television gibi yabancı haber kanalarının yerel yayını durdurulmuş fakat uluslararası yayına devam etmeleri engellenmemiştir. Televizyon görüntüleri Amerikan yapım M113 Zırhlı personel taşıyıcıları be M998 HMMWV araçlarını şehrin sokaklarında gösteriyordu. Yerel bütün televizyonlar döngü halinde her şeyin çabucak halledileceğinine dair ordunun konuşmasını yayımlıyorlar.[3]

Tayland ordu televizyonun yayınına göre "Politik Reform Konseyi" yönetimi ele geçirmiştir ve aşağıdakini belirtmiştir:

“ Ordu ve ulusal polis komutanları başarılı bir şekilde Bangok ve çevresindeki alanın kontrolünü barış ve düzeni korumak için ele geçirmiştir. Mücâdele olmamıştır. Halkın işbirliğini ister ve rahatsızlık için özür dileriz.[4]„

Associated Presse göre, Tayland ordusu Korgeneral Sondhi Boonyaratkalinin yönetimi ele geçirdiğini ve geçici başbakan Chitchai Wannasathit ile Savunma bakanı Thammarak Isaragura na Ayuthayanın tutuklandığını doğruladı.[4]

Darbe aylardır süren Tayland'a kargaşa olduğu ve ordunun darbe planlarının olduğu yönündeki söylentilerinden sonra gelmiştir. Temmuz 2006'daki Thaksin taraftarı olduğuna inanılan yaklaşık yüz orta rütbeli subayın tayini ordu içinde görüş ayrılıklarının olduğu yönündeki körüklüyordu. Darbe Tayland'ın demokrasiye 1992'deki daha önceki darbeden sonra gelmektedir.[5]

BBC Newsun raporuna göre darbenin liderleri Kral ile bu akşam görüşüp kurmak istedikleri geçici hükûmeti tartışacaklar. Birleşmiş Milletler Tayland başbakanının birkaç saat içinde konuşma yapmasına olanak sağlamak için programı değiştirdiklerini beyan etmiştir.[6]

Kaynakça

  1. ^ (İngilizce) Thai armed forces seize Bangkok 11 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Reuters, 19 Eylül 2006 5:40 PM BST
  2. ^ (İngilizce) 'Coup' Thai government faces coup attempt 13 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., CNN, 19 Eylül 2006, 18.25 BST
  3. ^ (İngilizce) Coup 8 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Metroblogging Bangkok, 19 Eylül 2006
  4. ^ a b (İngilizce) Thai Commander Takes Over After Coup, Associated Press, 19 Eylül 2006, 1:32 PM EDT
  5. ^ (İngilizce) Commentary: Thailand's 'coup attempt', The Times, 19 Eylül 2006
  6. ^ (İngilizce) Thai PM 'overthrown in army coup' 5 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC

İlgili Araştırma Makaleleri

2006 (MMVI) Pazar günü başlayan yıl.

<span class="mw-page-title-main">Tayland</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Tayland, resmî adıyla Tayland Krallığı, eski adıyla Siyam, Hindiçin yarımadasının orta kısmında bulunan Güneydoğu Asya ülkesi. Batıda Myanmar (1.800 km), doğuda Kamboçya (803 km), kuzeyde Laos (1.754 km) ve güneyde Malezya (506 km) ile sınırları bulunmaktadır. Güney kısmında Tayland Körfezi, batı kısmında ise Andaman Denizi yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2006 Lübnan Savaşı</span> Hizbullah tarafından 8 İsrail askerinin öldürülmesi, 2 askerin esir alınmasıyla başlayan çatışma

2006 İsrail-Lübnan Savaşı, Hizbullah'ın askerî kanadı ile İsrail Silahlı Kuvvetleri arasında Lübnan toprakları ve İsrail'in kuzeyinde, 12 Temmuz-14 Ağustos 2006 tarihleri arasında sürmüş olan silahlı çatışmadır.

2014 (MMXIV) pazar günü başlayan yıl. 21. yüzyılın ve 3. milenyumun 14. yılı.

<span class="mw-page-title-main">Bhumibol Adulyadej</span> Tayland kralı

Bhumibol Adulyadej, Asya ülkesi Tayland'da 1946 yılından öldüğü 2016 yılına kadar kral olarak tahtta bulunmuştur. 70 yıl 126 gün süren saltanatıyla, Kral XIV. Louis ve Kraliçe II. Elizabeth'ten sonra dünya tarihinde en uzun süre tahtta kalan üçüncü hükümdardır.

<span class="mw-page-title-main">Taksin Şinavatra</span> 23. Tayland başbakanı

Taksin Şinavatra, Çin asıllı Tayland eski başbakanı, politikacı ve iş adamıdır. Taksin Şinavatra 9 Şubat 2001'de başbakan olarak göreve gelmiş olup 19 Eylül 2006'da Askeri Darbe nedeniyle görevden alınarak yapılan askerî darbede devrildi. Partisi yasadışı ilan edildi ve siyasi faaliyetlerden men edildi. 5 yıl boyunca siyaset yapması yasaklandı. Thaksin o zamandan beri 2008'de Tayland'a yaptığı kısa süreli bir ziyareti dışında sürgünde yaşamaktadır. Gıyaben iktidarı kötüye kullanmaktan iki yıl hapse mahkûm edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yingluk Şinavatra</span> 28. Tayland başbakanı

Yingluk Şinavatra, , Taylandlı bir iş insanı ve politikacı. Pheu Thai Partisi üyesi ve 2011 genel seçimleri sonrasında 28. Tayland Başbakanı oldu. Yingluck Shinawatra Tayland'ın ilk kadın Başbakanı olmuştur. Chiang Mai ilinde doğan Yingluck Shinawatra, Chiang Mai Üniversitesi ve Kentucky Devlet Üniversitesi'nden kamu yönetimi master yaparak lisans derecesini aldı. Ağabeyi olan eski Tayland başbakanı Thaksin Shinawatra tarafından kurulan işletmelerin yöneticiliğini yaptı ve daha sonra emlak geliştiricisi olan SC Varlık ve Gelişmiş Bilgi Servisi müdürü başkanı oldu. Bu arada ağabeyi Thaksin Shinawatra görevini kötüye kullandığı gerekçesiyle bir askerî darbeyle devrildi. Yingluck Shinawatra Mayıs 2011 genel seçimlerinde Başbakan adayı olarak adaylığı koydu. Genel seçimlerinin ardından Temsilciler Meclisi 5 Ağustos sabahı yeni bir Başbakan seçmek için ayrı bir oturum yaptı. Yingluck 9 Ağustos'ta Bakanlar Konseyini kurmuştur. Yingluck Shinawatra ve Bakanları 10 Ağustos'ta yemin ettiler.

<span class="mw-page-title-main">Prayut Çan-oça</span> 29. Tayland başbakanı

General Prayut Çan-oça, Taylandlı bir subay ve siyasetçi. 2010-2014 yılları arası Tayland Kraliyet Ordusu komutanıydı. 22 Mayıs 2014 günü Tayland hükûmetine karşı bir darbe düzenledi. O zamandan beri, Barış için Ulusal Konseyi başkanı olarak devlet gücünü yürüttü. Prayut, 2010 yılında ordu komutanı olarak atanması sırasında, eski başbakan Thaksin Shinawatra gibi güçlü kralcılarla rakip olarak karakterize edildi.

<span class="mw-page-title-main">Prem Tinsulanonda</span> 16. Tayland başbakanı

Prem Tinsulanonda, Taylandlı emekli subay. 3 Mart 1980-4 Ağustos 1988 tarihleri arası Tayland Başbakanı olarak görev yaptı. Hükümdarlık Konseyi Başkanı sıfatıyla, Tayland Naibi olarak hizmet vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">2016-18 Türkiye tasfiyeleri</span>

2016-18 Türkiye tasfiyeleri, Türkiye hükûmetinin 15 Temmuz'daki darbe girişimi sonrasında başlatılan tasfiye silsilesi. Darbe girişimine karıştığı iddia edilen askerlerin hızlıca yakalanmasının ardından tutuklamalar, Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarını ve bunun yanı sıra devlet memurları ile özel işletmecileri de kapsayacak şekilde genişleyip büyüdü. İktidarın darbe girişiminden sorumlu tuttuğu Gülen Hareketi mensuplarının tasfiyesiyle başlayan süreç, bu hareketin hem darbe girişiminde aktif olarak yer almayan hem de girişimin farkında olmayan takipçilerini etkiledi. İlerleyen aylarda tasfiye süreci Türkiye'deki laik ve İslamcı siyasi çevreler arasındaki iktidar mücadelesini yansıtacak bir hâle geldi. Darbeden sonraki ilk haftada on binlerce asker ve devlet memuru tasfiye edildi. Önlenen darbenin sonraki günü olan 16 Temmuz'da 2.745 hakim hızlıca görevden uzaklaştırılarak göz altına alındı. Bunu 100.000'den fazla yetkilinin görevden alınması, gözaltına maruz kalması veya yetkilerinin askıya alınması takip etti. İlan edilen olağanüstü hâl şartları ile birlikte AK Parti, kanun hükmünde kararnameler yayımlayarak kamuda görevden almaları sürdürdü. Kasım'ın başında sayı 110.000'e ulaşırken ay sonuna doğru 125.000'i geçti. Ocak 2017'ye gelindiğinde toplam 135.000'in üzerinde kişi ihraç edilmiş oldu, bir sonraki ay sayı hemen hemen 140.000'i buldu.

<span class="mw-page-title-main">Irak başbakanı</span> Irakın hükûmet başkanı

Irak başbakanı, Irak hükûmetinin başıdır. Irak Anayasası'nın koyduğu hükümler gereğince; Irak vatandaşı olan Şii Müslümanların arasından seçilir. Mevcut başbakan, 27 Ekim 2022 tarihinden beri Muhammed Şiya es-Sudani'dir.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Hamduk</span> Sudan başbakanı (2019-2021;2021-2022)

Abdullah Hamduk, 2019-2022 arası Sudan'ın 15. başbakanı olarak görev yapan Sudanlı bir kamu yöneticisidir. Hamduk başbakanlığa atanmadan önce çok sayıda ulusal ve uluslararası idari pozisyonda görev yaptı. Kasım 2011'den Ekim 2018'e kadar Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Kurulu (UNECA) Genel Sekreter Yardımcısı olarak görev yaptı. UNECA personeli Hamdok'u "[bir] diplomat, alçakgönüllü bir adam, parlak ve disiplinli bir zihin" olarak nitelendirdi. Ağustos 2019'da Hamduk, 2019 Sudan'ın demokrasiye geçiş süreci için olası bir Sudan Başbakanı adayı olarak önerildi.

Tayland'da sansür, hükûmet kontrolü altındaki haberlerin sıkı kontrolünü içerir. Buna gazeteci ve aktivistlere yönelik çeşitli taciz ve manipülasyonlar da dahildir. Tayland'da ifade özgürlüğü 1997 yılında garantilenmiş 2007 yılında da devam etmiştir. Sansür mekanizmaları arasında kral hakkındaki eleştirileri susturma, yayın medyası üzerinde doğrudan hükûmet/asker kontrolü ve ekonomik ve siyasi baskı kullanımı yer almaktadır. Kralı eleştirmenin anayasal olarak yasaklanmasına karşın bu suç genel olarak yabancılara ya da direkt olarak hükûmete muhalif olan kişilere yöneltilmektedir. Ayrıca mahkemeler tarafından verilen kararlar eleştirilemez.

<span class="mw-page-title-main">Tayland'da turizm</span>

Turizm, Tayland’a ekonomik bir katkı sağlar. 12 trilyon baht GSYİH'ya doğrudan katkıda bulunan turizm geliri tahminleri bir trilyon baht (2013) 2.53 trilyon baht (2016) arasında değişiyor. Dolaylı seyahat ve turizm gelirleri dahil edildiğinde, 2014 toplamının Tayland'ın GSYİH'sinin % 19,3'üne eşdeğer olduğu tahmin edilmektedir. Turizmin GSYİH'ye fiili katkısı bu yüzdelerin altındadır çünkü GSYİH gelirle değil katma değerle ölçülür. Tayland'ın turizm endüstrisinin katma değeri bilinmemektedir. Ulusal Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Konseyi Ofisi'nin 2019 genel sekreterine göre, hükümet, turizm sektörünün 2019'daki % 20'den 2030'a kadar GSYİH'nın % 30'unu oluşturacağını öngörüyor.

2021 Ermenistan darbesi veya 25 Şubat Ermeni Muhtırası, Ermenistan Silahlı Kuvvetlerinin Genelkurmay Başkanı Onik Gasparyan ile üst düzey subayların Başbakan Nikol Paşinyan'a bir muhtıra vererek İkinci Paşinyan Hükûmeti'ni istifa etmeye zorladığı askerî müdahaledir.

<span class="mw-page-title-main">2020 Mali Askeri İhtilal Darbesi</span>

18 Ağustos 2020 Tarihinde, Seçimle işbaşına gelmiş olan Resmi Mali Hükûmetini devirmeyi ve bir "Muvakkat Hükümeti" tesis etme gayesinde olan isyancı askerler tarafından Mali'de bir askeri darbe' gerçekleştirildi. Darbe, halkın bir kısmının neticelerini kabul etmediği ve oyların çalındığı iddia edildiği 2020 meclis seçimleri ve seçim öncesi şiddetli terör hadiseleri ve iktisadi kriz devirleri ve ardından gelen protesto ve nümayişlerle memleketi derin bir siyasi krize sürükleyen çalkantılı bir senenin son acı olayıydı. Darbe, 18 Ağustos 2020 Salı günü darbecilerin Mali Devlet Başkanı Mübarek Keita ve Başbakan Bubu Cisse'yi yakalayıp tutuklamasıyla gerçekleşti. Darbeciler Onları tutukladıktan sonra başkent Bamako yakınlarında işkencehane olduğu iddia edilen askeri bir üsse götürdüler. O akşamın ilerleyen saatlerinde, Başkan Keita kısa bir konuşma yaparak vazifeden istifa ettiğini beyan etti ve "İktidar olarak kan dökülmesini istemiyoruz" ifadesiyle konuşmasını sonlandırdı. Dört kişiyi öldüren darbecilerin ardından pek çok Bamakolu muhalifler, hükûmet değişikliğinin zamanının gelmiş olduğunu ifade ettiler. Bu yaşanan hadiseleri bir darbe olarak değil bir 'devrim' olarak nitelendirdiler ve Mubakar Keita'nın devrilmesini kutlamak için sokaklara döküldüler.

25 Ekim 2021 tarihinde General Abdülfettah el-Burhan liderliğindeki Sudan ordusu bir askerî darbeyle hükûmetin kontrolünü ele geçirdi. Kontrolün ele geçirilmesi esnasında ilk başta en az beş üst düzey hükûmet yetkilisi gözaltına alındı. Sivil Başbakan Abdullah Hamduk darbeye destek vermeyi reddetti ve 25 Ekim'de halka direniş çağrısında bulundu; 26 Ekim'de ise ev hapsine alındı. Darbenin ardından ülke genelinde yaygın şekilde internet kesintileri bulunduğu da bildirildi. Aynı günün ilerleyen saatlerinde, Egemenlik Konseyi feshedildi, olağanüstü hal ilan edildi ve Hamdok Kabinesinin çoğunluğu ile çok sayıda hükûmet yanlısı tutuklandı.

<span class="mw-page-title-main">Sombat Metanee</span>

Sombat Metanee, Taylandlı aktör, şarkıcı, siyasetçi ve film yönetmenidir.

<span class="mw-page-title-main">Srettha Thavisin</span> 30. Tayland başbakanı

Srettha Thavisin, 2023'ten 2024'e kadar Tayland'ın 30. Başbakanı olarak görev yapan bir Taylandlı iş adamı ve politikacıdır. 14 Ağustos 2024'te hapis yatmış bir kabine bakanını ataması nedeniyle Anayasa Mahkemesi tarafından görevinden alındı. Daha önce Sansiri'nin başkanı ve icra kurulu başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Paetongtarn Şinavatra</span> Tayland başbakanı

Paetongtarn Şinavatra, 18 Ağustos 2024'ten beri Tayland Başbakanı ve 2023'ten beri Pheu Thai Partisi'nin lideri olarak görev yapan Taylandlı siyasetçi ve iş kadınıdır. Şinavatra ailesinin bir üyesidir. Thaksin Şinavatra'nın en küçük kızı ve Yingluck Şinavatra'nın yeğenidir. Tayland tarihinde başbakanlık görevini üstlenen en genç kişi ve bu görevi üstlenen ikinci kadındır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.