İçeriğe atla

2005 Fransa ayaklanmaları

Olayların yoğunlaştığı bölgeler

2005 Fransa ayaklanmaları, Paris'te 27 Ekim 2005 akşamı, kimlik kontrolü yapan polis tarafından kovalanırken yüksek gerilim trafosuna sığınıp elektrik çarpması sonucu Kuzey Afrikalı Zyed Benna (17) ile Bouna Traoré'nin (15) ölümü ve 17 yaşındaki Muhittin Altun'un ağır yaralanmasının ardından başlayan ayaklanmalar.[1] Olayların başlamasından sonra bir camiye gaz bombası atılması[2] ve Fransa İçişleri Bakanı Nicolas Sarkozy'in olaylara karışanları "ayaktakımı" olarak nitelemesi gerilimi tırmandırmıştır.[3] Terör dalgası, Paris'in Kuzey Afrikalı göçmen azınlığın yoğun olarak yaşadığı semtlerine sıçramıştır.

Ayaklanmayı destekleyen Kuzey Afrikalı ve Kuzey Afrika kökenli Fransız azınlık, Fransa’yı saran isyana, yoksulluk ve polisin Kuzey Afrikalılara karşı kötü ve ayrımcı tutumunu neden olarak göstermektedirler. Sağduyulular ve terör karşıtları ise, olayları kınamaktadır.[4] Olayların başladığı banliyöde yaşayanların yarısının 20 yaşın altında olduğuna ve işsizlik oranın yüzde 40’un üstünde olduğuna dikkat çekilmektedir. Polisle çatışan çoğu Afrika kökenli gençlerin yaşları 12-25 yaş arasında değişmektedir. 11 günde yaklaşık 8.700 aracı ateşe veren öfkeli azınlık, okul, spor salonu, işyeri, otobüs garajı ve antrepolar dahil 300'e yakın kamu binasını da hedef almıştır. Paris'in ardından Fransa'nın diğer kentlerinde de araba kundaklama olayları olmuştur.[5] Son olarak Belçika'nın Brüksel şehrinde, yabancıların yoğun olarak yaşadığı Sengil ve Anderlecht bölgelerinde de 6 Kasım akşamı 5 taşıt kundaklandı. Almanya’da da Berlin ve Bremen’de azınlık mensupları bazı araçları ve çöp kutularını ateşe verdiler.

Kaynakça

  1. ^ Jason Burke (30 Ekim 2005). "Fires of 'civil war' erupt in Paris". The Guardian. 21 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2018. 
  2. ^ "France: Growing Signs of Unrest Among Muslims". Stratfor. 2 Kasım 2005. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2018. 
  3. ^ "Nicolas Sarkozy continue de vilipender "racailles et voyous"". Le Monde. 11 Kasım 2005. 21 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2018. 
  4. ^ Ertuğrul Özkök. "Ayaktakımına ayaktakımı diyebilmek". Hürriyet. 3 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2006. 
  5. ^ "Riot erupts in French city centre". BBC News. 13 Kasım 2005. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">André Gide</span> Fransız yazar (1869-1951; Nobel Edebiyat Ö. 1947)

André Paul Guillaume Gide Fransız yazar. 1947 yılı Nobel Edebiyat Ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Dominique de Villepin</span> 95. Fransa başbakanı

Dominique de Villepin, Fransız siyasetçi. 2005-2007 yılları arasında Fransa başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Nicolas Sarkozy</span> 23. Fransa cumhurbaşkanı

Nicolas, Paul, Stéphane Sarközy de Nagy-Bocsa veya Nicolas Sarkozy, Mayıs 2007'den Mayıs 2012'ye kadar Fransa Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Sarkozy, 2008 yılının ikinci yarısında Avrupa Konseyi başkanlığı görevini yürütmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Romanya Devrimi</span> Aralık 1989da Çavuşeskunun iktidardan indirilmesi için halk ve Rumen ordusu tarafından gerçekleştirilen devrim

Romanya Devrimi, Aralık 1989'da Romanya devlet başkanı Nikolay Çavuşesku'nun iktidardan indirilmesi için halk ve Rumen ordusu tarafından gerçekleştirilen devrimdir. Romanya, Doğu Blokundaki sosyalist rejimlerin yıkıldığı sırada iktidarın kanlı bir yöntemle değiştiği tek ülke oldu.

Orly Havalimanı Saldırısı veya Orly Katliamı, Ermeni ASALA örgütü tarafından 15 Temmuz 1983'te Türk Hava Yolları'nın Paris Orly Havalimanındaki sivillerin bulunduğu bürosuna karşı gerçekleştirilen bombalı saldırı. Olayda patlatılan bomba ile ikisi Türk, dördü Fransız, biri Amerikalı ve biri İsveçli olmak üzere sekiz kişi ölmüştür, 28'i Türk, 55 kişi de yaralanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fransa-Türkiye ilişkileri</span>

Fransa-Türkiye ilişkileri, Fransa Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti'nin süregelen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">François Fillon</span> 96. Fransa başbakanı

François Fillon, tam adı ile François Charles Amand Fillon,, Fransız siyasetçi.

Sharpeville Katliamı, 21 Mart 1960 tarihinde Güney Afrikalı güvenlik güçlerinin siyahi protestoculardan oluşan bir gruba ateş açması sonucu 69 kişinin ölümüne neden olan olay. Katliam, bugünkü Gauteng eyaletinin sınırları içinde bulunan Sharpeville'de meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Simone Veil</span>

Simone Veil, Fransız bakan, siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Chantal Jouanno</span> Fransız siyasetçi (d. 1969)

Chantal Jouanno Fransız siyasetçi eski Spor Bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Rachida Dati</span> Fransa kökenli Hukukçu,Siyasetçi kadın

Rachida Dati Fransız hukukçu ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Claude Guéant</span> Fransız devlet memuru ve siyasetçi (d. 1945)

Claude Guéant, Fransız bürokrat ve siyasetçi.

Emmanuelle Mignon Fransız bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Kobani Olayları</span> 7-12 Ekim 2014 tarihinde Türkiyede çıkan eylemler

Kobani Olayları veya 6-7 Ekim Olayları, IŞİD'in Kobani'yi kuşatmasına karşılık YPG militanlarının Türkiye sınırları üzerinden silah nakli yapmasına izin vermeyen 62. Türkiye Hükûmeti'ne tepki olarak HDP Merkez Yürütme Kurulunun 6 Ekim'de aldığı kararla ve sokağa çıkma çağrısıyla başlayan protesto eylemleri ve silahlı çatışmalar bütünü. Silahlı çatışmalar, YDG-H üyelerinin öncülüğünde başlatıldı ve daha sonra HÜDA-PAR taraftarlarının ve ülkücülerin de çatışmalara katılımıyla ve ardından polis güçlerinin müdahaleleriyle büyüdü. Olaylar sırasında güneydoğu Anadolu'da Türk güvenlik güçleri ile PKK militanları arasında meydana gelen ve can kayıplarıyla sonuçlanan çatışmalar da gerginliğin tırmanmasına katkıda bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Jacques Aillagon</span> Fransız siyasetçi (d. 1946)

Jean-Jacques Aillagon Fransız siyasetçi.

Philippe Massoni, İtalyan asıllı Fransız polis ve üst düzey siyasi görevli.

<span class="mw-page-title-main">Jean Castex</span> 101. Fransa başbakanı

Jean Castex, Fransız siyasetçi. 3 Temmuz 2020'de Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından Fransa Başbakanı olarak atandı.

2017 Fransa ayaklanmaları 2 Şubat tarihinde medyaya yansıyan kamera kayıtlarında Paris'te bulunan "Aulnay-sous-Bois" banliyösünde kimlik kontrolü için polis tarafından durdurulan 22 yaşındaki Siyahi Théo adında gencin Fransız polisince tecavüze uğradığının görülmesinin ardından Paris banliyölerinde bir dizi ayaklanma meydana gelmiş, polis karşıtı protestolar Fransa'nın bazı bölgelerine yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">David Martinon</span>

David Martinon Fransız büyükelçi.

<span class="mw-page-title-main">Nahel Merzouk isyanları</span> Nahel Merzoukun ölümünün ardından başlayan isyan

Nahel Merzouk isyanları, 27 Haziran 2023'te Fransa'nın Nanterre şehrinde trafik polisinin dur ihtarına uymayan ismi Nahel Marzouk olarak açıklanan 17 yaşındaki Cezayir asıllı bir gencin göğsünden vurulup hayatını kaybetmesiyle başlayan isyanlardır. Fransa Cumhurbaşkanı Macron, her ne kadar olay hakkında "Affedilemez." açıklaması yapsa da isyan bitmedi ve daha da şiddetlendi. Olaylarda çok sayıda polis yaralanırken ülke genelinde devlet binalarına kundaklama girişimleri başlatıldı. Protestolar, günler ilerledikçe bir kitlesel isyan hâlini aldı. Fransa, 4 Temmuz 2023 itibarıyla isyanı durdurmayı başardı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.