İçeriğe atla

2005 Atlantik kasırga mevsimi

2005 Atlantik kasırga mevsimindeki hava hareketleri

2005 Atlantik kasırga mevsimi 8 Haziran 2005'te başlayıp 6 Ocak 2006'ya dek süren ve yazılı tarihin en etkin Atlantik kasırga mevsimi olarak bilinen döneme verilen addır. 3.913 kişinin ölümü ve 180,7 milyar dolarlık maddi hasarla sonuçlanan mevsimde Dennis, Emily, Katrina, Rita ve Wilma kasırgaları etkili olmuştur. Amerika Birleşik Devletleri'nin Florida ve Louisiana; Meksika'nın Quintana Roo ve Yucatán eyaletleri mevsimde etkinlik gösteren iki kasırgaya maruz kalmış; Küba, Bahamalar, Haiti, Mississippi, Teksas, Alabama ve Tamaulipas ise mevsimdeki diğer hava hareketlerinden etkilenen bölgeler arasına girmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tropikal siklon</span> hızlı dönerek esen fırtına

Kasırga ya da tropikal siklon, büyük çaplı ve çok şiddetli, Beaufort ölçeğine göre saatte 118 km'den fazla hızla ve dönerek esen tropik rüzgârdır.

<span class="mw-page-title-main">Katrina Kasırgası</span>

Katrina Kasırgası, Amerika Birleşik Devletleri tarihinin en yıkıcı ve en ölümcül kasırgalarından biri. 2005 yılı Atlas Okyanusu kasırga mevsiminin genelde 5., tropik kasırgalar arasında 11. ve Saffir-Simpson Kasırga Ölçeği'ne göre 5. Kategorideki 2. kasırgasıdır. Katrina, 23 Ağustos 2005 günü oluşmaya başladı ve Meksika Körfezi kıyısının orta-kuzeyi boyunca uğradığı yerlerde büyük hasarlara sebep oldu. Kasırganın neden olduğu en büyük can kaybı ve maddi zarar, New Orleans'ta meydana geldi. Set sisteminin başarısız olduğu Louisiana'yı sel bastı. Kasırga, Mississippi kıyısının karşısında ve Alabama'da şiddetini artırdı, öyle ki kasırganın merkezinin hızı saatte 160 km/saat olarak ölçüldü.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey yarımküre</span> Dünyanın ekvatorun kuzeyinde kalan yarısı

Kuzey yarımküre, Dünya'yı ekvator hizasından bölen hayalî bir düzlemin üstünde (kuzeyde) kalan yarısıdır. 0° paraleli ile 90° kuzey paraleli arasında yer alır. Güneyde kalan kısma ise güney yarımküre denir. Dünya'nın kuzey yarımküresi, birçok ülkeyi ve dünya nüfusunun yaklaşık %90'ını kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tropik Bunalım On</span>

Tropik Bunalım On, 2005 Atlantik kasırga sezonunun onuncu kasırgasıdır. Kasırga 8 Ağustos'ta Atlas Okyanusu'na giren bir tropik dalga sonucu 13 Ağustos'ta meydana gelmiştir. Bölgede oluşan güçlü rüzgâr makasından dolayı kasırga zayıf kaldı ve daha fazla şiddetli duruma gelmedi. Kasırga kara üzerinde hiçbir etki meydaha getirmedi ve herhangi bir hasara yol açmadı. 14 Ağustos'ta oldukça azaldı, fakat gerisinde kalanlar başka bir fırtınanın, Katrina Kasırgası'nın meydana gelmesine neden oldu. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tarihinin en kötü kasırgalarından biri olan Katrina Kasırgası ABD'de maddi şiddelli hasarlar meydana getirdi, topşam 1836 kişinin ölümüne yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Okeechobee Kasırgası</span>

Okeechobee Kasırgası veya San Felipe Segundo Kasırgası, ölümlü kasırga. 1928 Atlantik kasırga sezonunda meydana gelen kasırga, Rüzgâraltı Adaları, Porto Riko, Bahamalar ve Florida'yı vurmuş ve büyük kayıba neden olmuştur.

Kuzey Atlantik salınımı, Kuzey Atlas Okyanusu'nda görülen bir fenomen. Kutuplarda açısı daralan güneş ışınlarından dolayı düşük ısı enerjisi ile deniz seviyesinde yüksek basınç alanı, ekvatoral bölgelerde ise bunun aksine yüksek ısı enerjisiyle deniz alçak basınç alanı oluşur. Bu basınç kuşaklarına bir tepki olarak alt-tropik ve alt-kutbi bölgelerde de yarı kararlı basınç kuşakları meydana gelir. Azor adaları çevresinde bir yüksek basınç - bilinen adıyla Azor Yüksek Basıncı veya Azor Yükseği, İzlanda çevresinde de bir alçak basınç - İzlanda alçağı veya İzlanda alçak basıncı deniz seviyesinde ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Sandy Kasırgası</span>

Sandy Kasırgası, Atlantik Okyanusu'nda oluşan ve kayıtlara geçen en büyük kasırgadır. Jamaika, Haiti, Dominik Cumhuriyeti, Küba, Bahamalar, Kanada ve ABD'yi etkilemiş kasırgadır. Kasırga Ekim 2012 tarihinde Atlantik'te oluşmuştur. Daha sonra iyice kuvvetlenmiştir. Günümüzde halen etkinliğini koruyan kasırga, ABD'ye ulaşmıştır. Onlarca insan ölmüştür. Zararın 50 Milyar dolara çıkacağı tahmin ediliyor. Gerek yol açtığı ölümler gerekse maddi hasarlar yüzünden maliyeti beklenenden büyük olan Sandy kasırgası, hızı saatte 140 kilometreye yaklaşan rüzgâr ve sağanak yağmur ile ABD'nin özellikle Doğu yakasındaki eyaletlerinde hayatı felce uğrattı. Sandy Kasırgası'nın 17 eyalette 4.9 milyon insanın hala elektrikten yoksun olduğu belirtildi.

<span class="mw-page-title-main">Irma Kasırgası</span> 2017 de olan 5. kategori bir atlantik hortum

Irma Kasırgası, Rüzgâraltı Adaları ve Porto Riko'yu etkileyen ve Küba ile Amerika Birleşik Devletleri'nin güneydoğusunu tehdit eden son derece güçlü bir kasırgadır. Karayipler ve Meksika Körfezi dışında Atlantik havzasında şimdiye kadar kaydedilen en güçlü kasırgadır. 5. kategori kasırga sınıfında yer almaktadır. Hızı, saatte 185 mil olarak ölçülmüştür. Irma'nın alçak basıncı, kasırgayı 2017'de görülen en güçlü kasırga haline getirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">2005 Azorlar subtropikal fırtınası</span> 4–5 Ekim 2005te Atlas Okyanusunda yaşanmış fırtına

Azorlar subtropikal fırtınası, 2005 Atlantik kasırga mevsiminde, adlandırılacak güce ulaşmış 19. fırtınadır. Ulusal Kasırga Merkezi tarafından subtropikal bir alçak basınç etkinliği olarak değerlendirilen fırtınaya, resmî bir ad konulmamıştır. 4 Ekim tarihinde Atlas Okyanusu'nun doğusundaki bir alçak basınç noktasının subtropikal özellikler sergilemesiyle başlayan fırtına, aynı gün içinde Azorlar üzerinden geçmiş ve ertesi gün ekstratropikal duruma gelmiştir. Herhangi bir maddi hasar ya da can kaybına neden olmayan fırtına, bir soğuk hava kütlesi tarafından yutulmuş; daha sonra İber Yarımadası'nı etkileyen Vince Kasırgası'na dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Subtropikal siklon</span>

Subtropikal siklon, kasırga ve ekstratropikal siklon özelliklerini bir arada bulunduran hava sistemi. İlk kez Ulusal Kasırga Merkezi tarafından 1972'de gözlenmiştir. Kuzey Atlantik, Hint Okyanusu ve Güney Atlantik havzalarında meydana gelen subtropikal siklonlar resmî olarak adlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vince Kasırgası</span> 2005te Atlantikte meydana gelen kasırga

Vince Kasırgası, 8 Ekim 2005'te Atlas Okyanusu'nun kuzeydoğusunda meydana gelen kasırgadır. 2005 Atlantik kasırga mevsiminin bir parçası olup tropikal siklonlar için çok soğuk olduğu düşünülen sularda ortaya çıkmıştır. Kasırga, çok aktif geçen bu kasırga mevsiminde gerçekleşen 20. adlandırılmış hava olayı ve 12. kasırgadır.

Atlantik kasırga mevsimi Atlas Okyanusu'nda kasırga ve tropikal fırtınaların oluştuğu döneme verilen addır. Tropikal özellik göstermeyen fırtınalar da mevsimde yaşanan kayda değer hava olayları arasında sayılmaktadır. Genellikle yaz sonunda artan mevsim etkinliği yüksek sıcaklık değişimlerine bağlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Wilma Kasırgası</span> 2005 Wilma kasırgası

Wilma Kasırgası 16-27 Ekim 2005 tarihleri arasında etkinlik gösteren ve Atlantik havzasında kaydedilmiş en şiddetli kasırgadır. 2005 Atlantik kasırga mevsiminin 22. fırtınası ve 13. kasırgası olup Karayip Denizi'nde meydana gelen bir tropikal stresin güneye yönelmesiyle doğmuştur. Kısa süre içinde gittikçe güçlenen ve 18 Ekim'de kasırgaya dönüşen Wilma'nın hızı 298 km/sa (185 mph) düzeyine ulaşmıştır.

1842 Atlantik kasırga mevsimi Meksika Körfezi ve Amerika Birleşik Devletleri'nin doğu kıyısında etkili olmuş; İber Yarımadası'nı doğrudan etkileyen tropikal siklonlar meydana getirmiştir. Mevsimin Atlantik kasırga veritabanı kapsamında olmaması nedeniyle, bu dönemde gerçekleşen hava olaylarına ilişkin kısıtlı bilimsel veri mevcuttur. Temmuz ayında gözlemlenen ve Kuzey Karolina kıyısında etkili olan fırtına 1842 Atlantik kasırga mevsiminin kayda değer ilk hava hareketidir.

<span class="mw-page-title-main">1952 Atlantik kasırga mevsimi</span>

1952 Atlantik kasırga mevsimi 3 Şubat - 30 Kasım tarihleri arasında gerçekleşen hava olaylarını kapsayan kasırga mevsimidir. 1946 Atlantik kasırga mevsiminden sonraki en düşük yoğunluklu dönemi temsil etmiştir. 7 tropikal siklonun yaşandığı mevsim 28 Ekim tarihinde gözlemlenen Fox Kasırgası'yla sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">1933 Atlantik kasırga mevsimi</span>

1933 Atlantik kasırga mevsimi 14 Mayıs - 17 Kasım tarihleri arasındaki hava olaylarının yaşandığı kasırga mevsimidir. 20 fırtınanın meydana geldiği dönem, 2005 kasırga mevsiminin ardından yaşanmış en etkin meteoroloji sistemini ifade etmektedir. Uydu fotoğrafçılığı gibi tekniklerin bu tarihte mevcut olmaması nedeniyle, mevsimde etkinlik gösteren hava olaylarına ilişkin bilimsel veri kısıtlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Irene Kasırgası (2005)</span> 4 Ağustos 2005te Atlantikte oluşmuş şiddetli kasırga

Irene Kasırgası, 2005 Atlantik kasırga mevsiminin adlandırılacak güce ulaşmış 9. kasırgasıdır. 4 Ağustos'ta Yeşil Burun Adaları yakınlarında oluşan siklon, Atlas Okyanusu'nu geçti ve Newfoundland'ın güneydoğusundayken ekstratropikal siklon tarafından emilmeden önce Bermuda çevresinde kuzeye döndü. 10 Ağustos'ta neredeyse dağılma safhasına geçse de, 16 Ağustos'ta etkisinin zirvesine ulaşarak Kategori 2 kasırgası olarak sınıflandırıldı. 2005 mevsiminin en uzun siklonu olan Irene, tropikal bir sistem olarak 14 gün boyunca etkisini sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">1936 Atlantik kasırga mevsimi</span>

1936 Atlantik kasırga mevsimi, resmi olarak 1 Haziran 1936'da başladı ve 30 Kasım 1936'ya kadar sürdü. Bu tarihler, geleneksel olarak, Atlantik havzasında çoğu tropikal siklonun oluştuğu her yılın dönemini sınırlar. 1936 sezonu, 3 tropikal depresyon dahil 20 tropikal siklonla oldukça aktifti. 7 fırtına kasırgaya dönüştü ve bunlardan biri büyük bir kasırga haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">2020 Atlantik kasırga mevsimi</span> 2020de Kuzey Atlantik Okyanusunda tropikal siklon oluşum dönemi

2020 Atlantik kasırga mevsimi, kaydedilen en aktif ve en maliyetli beşinci Atlantik kasırga mevsimiydi. Sezon ayrıca 2017'den beri en yüksek birikmiş siklon enerjisine (ACE) ve 1998 ile birlikte rekoru kırılan en yüksek onuncu sezonuna sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Mitch Kasırgası</span>

Mitch kasırgası, 22 Ekim 1998 tarihinde başlayıp 9 Kasım 1998 tarihinde dağılmış olan bir kasırgadır. 1998 Atlantik Kasırga Sezonu'nun en ölümcül ikinci kasırgasıdır. Saffir-Simpson Kasırga Ölçeği'ne göre 5 olarak kategorize edilen Mitch Kasırgası'nın en çok etki ettiği bölgeler; Yucatan Yarımadası, Florida ve de Jamaika olmuştur.