İçeriğe atla

2004 Kosova'da karışıklık

2004 Kosova'da Karışıklık
Yıkılmış bir Sırp Evi, 2004
Tarih 17–18 Mart 2004
(1 gün)
Yer Kosova, UNMIK
Sonuç
  • 27 ölü (11 Arnavut ve 16 Sırp), Arnavut olmayan binlerce sivil evden ayrılmak zorunda kaldı[1][2]
  • 935 ev ve 35 Ortodoks kilisesi tahrip edildi ya da yıkıldı[3][4]
  • Ortaçağ Anıtları UNESCO'nun Tehlike altındaki Dünya Mirasları listesi'ne eklendi[5][6]
Taraflar
Kosova Sırpları Kosova Arnavutları
Sayı
Bilinmiyor 50.000'in üzerinde[7]
Kosova tarihi
Kosova
Erken tarih
Prehistorik Balkanlar
Roma İmparatorluğu
Bizans İmparatorluğu
Ortaçağ
Bulgar İmparatorluğu
Sırbistan Büyük Prensliği
Sırbistan Krallığı (Orta Çağ)
Sırp İmparatorluğu
Osmanlı döneminde Kosova
Rumeli Eyaleti
Kosova Vilayeti
Arnavut milliyetçiliği
20. yüzyıl
Birinci Balkan Savaşı
Sırbistan Krallığı
Yugoslavya Krallığı
İtalya altındaki Arnavutluk
Almanya altında Arnavutluk
Kosova ÖSB
Kosova ve Metohiya
Kosova
Yakın tarih
Kosova Savaşı
BM misyonu
2008 Kosova bağımsızlık ilanı
Çağdaş Kosova
Ayrıca bakınız
Tarih zaman çizgisi

2004'teki Kosova'daki karışıklık, bölünmüş Mitroviça şehrinde olmuş olan ve 1999'da Kosova Savaşı'ndan sonra yüzlerce yaralı ve en az 14 kişinin öldüğü Kosova'nın en kötü etnik şiddet olayıdır. Karışıklık, Kosovalı Arnavut medyasında üç Kosovalı Arnavut çocuğun bir grup Kosovalı Sırp tarafından Ibar Nehri'ne kadar kovalandıktan sonra boğulduğunu iddia eden yanıltıcı raporlarla tetiklendi.UNMIK görevlileri ve KFOR birlikleri, Sırplar ve etnik Arnavutlar arasında şiddetli bir silah savaşı oluşacak şekilde mücadele ettiler.[8] Sırbistan'da olaylara Mart Kıyımı (Sırpça:Мартовски погром/Martovski pogrom) da denirken, Kosova'da Mart Huzursuzluğu (Arnavutça:Trazirat e marsit) olarak adlandırılıyor.

Priştine'deki uluslararası mahkemeler, birkaç Sırp Ortodoks kilisesine saldıran birkaç kişiyi 21 aydan 16 yıla kadar hapis cezası ile yargıladı. Kiliselerin çoğu, UNMIK ile işbirliği içinde olan Kosova Hükûmeti tarafından yeniden inşa edildi.[9]

Kaynakça

  1. ^ "Kosovo clashes 'ethnic cleansing'". BBC News. 20 Mart 2004. 18 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2010. 
  2. ^ B92.net, FM talks Kosovo at U.S. college 24 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 18 March 2011
  3. ^ "RIC, RECONSTRUCTION IMPLEMENTATION COMMISSION FOR ORTHODOX RELIGIOUS SITES IN KOSOVO ACTIVITY REPORT" (PDF). 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. 
  4. ^ "Six years since March violence in Kosovo". B92. 17 Mart 2010. 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2015. 
  5. ^ "Kosovo: Protection and Conservation of a Multi-Ethnic Heritage in Danger" (PDF). UNESCO. Nisan 2004. 15 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. 
  6. ^ "Between Cultural Diversity and Common Heritage: Legal and Religious Perspectives on the Sacred Places of the Mediterranean". 2014. 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. 
  7. ^ "Commentary No. 87: The Status of Kosovo: Political and Security Implications for the Balkans and Europe". 17 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2012. 
  8. ^ "Fourteen dead as ethnic violence sweeps Kosovo". theguardian.com. 28 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2018. 
  9. ^ "Rindërtimi i kishave serbe në Kosovë pritet të përfundojë këtë vit" (Arnavutça). Deutsche Welle. 17 Mart 2010. 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arnavutlar</span> etnik grup

Arnavutlar veya Arnavudlar, ortak bir Arnavut soyunu, kültürünü, tarihini ve dilini paylaşan, Balkan Yarımadası'na özgü bir etnik gruptur. Çoğunlukla Arnavutluk, Kosova, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan'ın yanı sıra Hırvatistan, Yunanistan, İtalya ve Türkiye'de yaşıyorlar. Ayrıca Avrupa, Amerika ve Okyanusya'da yerleşik çeşitli topluluklardan oluşan büyük bir diaspora oluşturuyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Kosova</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Kosova, resmî adıyla Kosova Cumhuriyeti, Balkanlar'da bulunan ve dünyada sınırlı tanınırlığa sahip denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Kuzeyde ve doğuda Sırbistan, güneyde Kuzey Makedonya ve Arnavutluk, batıda ise Karadağ ile komşudur. 1999'da Birleşmiş Milletler kontrolü altına alınan Kosova, 2008'de Sırbistan'dan tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Mart 2020 itibarıyla 97 ülke tarafından tanınmaktadır. Kosova'nın bağımsızlığını tanımayan Sırbistan, bölgeyi kendisine bağlı Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olarak kabul etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Savaşı</span>

Kosova Savaşı veya 1998-1999 Kosova Savaşı, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ordusunun, bağımsızlık isteyen Kosova Kurtuluş Ordusu’na ve bu örgüt yanında yer alan milis güçlerine karşı yürüttüğü operasyon ve buna karşı NATO'nun başlattığı müdahaledir.

Kosova tarihi günümüzdeki bağımsız Kosova Cumhuriyeti’nin sınırları içinde kalan toprakların tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Arnavutluk</span> Katolik, Müslüman ve Ortodoks Arnavutların bağımsızlık ve birliğini savunan siyasi görüş

Büyük Arnavutluk, irredentist ve milliyetçi bir kavramdır, Arnavutların kendi ulusal vatanları olduklarının düşündükleri toprakları birleştirmeyi amaçlar. Arnavut nüfusunun bu bölgelerdeki günümüzdeki veya tarihsel varlığına ilişkin iddialara dayanmaktadır. Mevcut Arnavutluk'a ek olarak, terim komşu ülkelerdeki bölgelere ilişkin iddiaları içermektedir, alanlar arasında Kosova, Sırbistan'ın Preşova Vadisi, güney Karadağ'daki bölgeler, kuzeybatı Yunanistan, ve Kuzey Makedonya'nın bir batı kısmı yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Bağımsızlık Bildirgesi</span>

Kosova Bağımsızlık Bildirgesi, Kosova'nın Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etmesidir. Kosova'nın bağımsızlığı 17 Şubat 2008 tarihinde katılımcıların oy birliği ile Kosova Meclisi'nde okunan bağımsızlık bildirgesi ile gerçekleşti. Sırp azınlığın 11 temsilcisi ise bağımsızlığı boykot etti. Bu 7 Eylül 1990 tarihinde Kosovalı Arnavut siyasi kurumlar tarafından gerçekleştirilen bağımsızlık ilanından sonra ikinci bağımsızlık ilanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Oliver Ivanović</span>

Oliver İvanoviç, Kosovalı Sırp siyasetçi ve Özgürlük, Demokrasi ve Adalet Halk İnisiyatifi Genel Başkanı.

Kosova Sırpları, Kosova'da yaşayan Sırpları ifade eder ve yaklaşık 150.000 kişiyle ülkenin en büyük etnik azınlığını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk ve Kosova'nın birleşmesi</span> Politik görüş

Arnavutluk ve Kosova'nın birleşmesi, Arnavutluk ile Kosova'nın, 2008 Kosova bildirgesinin ilanının ardından ortaya çıkan politik görüştür. Bu fikir irredantist Büyük Arnavutluk kavramıyla ilişkilidir. Kosovalıların %93'ü etnik olarak Arnavuttur.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Cumhuriyeti (1991-1999)</span>

Kosova Cumhuriyeti 1991 yılında kurulan Güneydoğu Avrupa'da bağımsızlığını ilan eden bir yarı-devlettir. Kosova Cumhuriyeti,Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi'ne karşı kendi paralel siyasi kurumlarını kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Kosova demografisi</span>

Kosova Demograsinin incelemesini yapan, Kosova İstatistik Ajansı, nüfusun yoğunluğu, etnik köken, eğitim düzeyi, nüfusun sağlığı, ekonomik durumu, dini bağlantıları ve nüfusun diğer yönleri gibi Kosova nüfusunun çeşitli demografik özelliklerini takip etmektedir. Normalde on yıllık aralıklarla yapılan nüfus sayımları nüfusun demografik özelliklerini kaydeder. 2011 yılında 2008 bağımsızlık ilanından sonra yapılan ilk nüfus sayımına göre, Kosova'nın daimi nüfusu Kuzey Kosova hariç 1.739.825'e ulaşmıştır. Toplam nüfusun %93'ünden fazlası ile Arnavutlar Kosova'nın çoğunluğunu oluşturuyor; önemli azınlıklar arasında Sırplar ve diğerleri yer alıyor. 2015 yılı tahmini Kosova nüfusu 1.870.981'e ulaşmıştır. Kosova Avrupa'daki en genç nüfusa sahiptir. BM Kalkınma Programı UNDP'nin yakın tarihli bir raporuna göre, kabaca 2 milyonluk nüfusunun yarısı 25 yaşın altında. Hükûmet verilerine göre, nüfusun yüzde 65'inden fazlasının 30 yaşından küçük olduğu tahmin ediliyor. Kosova'nın doğum oranı Avrupa'da en yüksek olmaya devam ederken, nüfus artışına sahip tek belediyeler güneyde Kosova'nın yanındaki Arnavutluk azınlık yerleşim bölgeleri.

Kosova müziği Avrupa kültürünün bir parçasıdır. Nüfusun çoğunluğunu oluşturan Kosovalı Arnavutların müziğinin hakim olduğu Kosova halkının müziğine ve daha az ölçüde Kosova Cumhuriyeti içindeki küçük azınlığın aktif olmayan müziğine atıfta bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kosova-Sırbistan ilişkileri</span>

Kosova, Sırbistan'ın reddettiği bir hareketle, 2008 yılında tek taraflı olarak Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etti. Sırbistan, Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor ve Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olduğunu iddia etmeye devam ediyor. Başlangıçta iki ülke arasında hiçbir ilişki yoktu; ancak sonraki yıllarda iki taraf arasında diyalog ve işbirliği artmıştır.

Brüksel Anlaşması, resmi adıyla İlişkilerin Normalleştirilmesini Yöneten İlk İlkeler Anlaşması, Sırbistan ve Kosova hükûmetleri arasında ilişkilerinin normalleşmesi üzerine yapılmıştır. Avrupa Birliği himayesinde Brüksel'de her iki tarafça da müzakere edildi ve prensipte imzalanarak sonuçlandırıldı. Müzakerelere Sırbistan Başbakanı Ivica Dačić ve Kosova Başbakanı Hashim Thaçi başkanlık etti ve AB Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton arabuluculuk yaptı. Anlaşma 19 Nisan 2013 tarihinde imzalanmıştır. Sırbistan hükümeti Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor, ancak yine de Brüksel Anlaşması uyarınca Kosova hükümeti ile ilişkileri normalleştirmeye başladı. İlişkilerin normalleşmesi terimi belirsiz ve dolayısıyla büyük ölçüde sorunludur. Sırbistan cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic 2018'de anlaşmanın Sırbistan için zor bir uzlaşma olduğunu ve kendisine göre tüm yükümlülüklerin yerine getirildiğini söyledi.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Demokratik Birliği</span>

Kosova Demokratik Birliği Kosova'daki en eski ve en büyük siyasi partilerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova'da Hristiyanlık</span>

Kosova'da Hristiyanlığın Roma İmparatorluğu'na dayanan uzun süreli bir geleneği var. 10. yüzyıla kadar tüm Balkan bölgesi Roma, Bizans ve Birinci Bulgar imparatorluklarının hükümdarlıkları altında Hristiyanlaşmıştı. 1389 yılı Kosova Muharebesi'nden 1912'ye kadar Kosova Osmanlı İmparatorluğu'na aitti ve derin şekilde İslamlaştı. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Kosova, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin seküler ve sosyalist yönetimine girdi. Bu dönem boyunca Kosovalılar gitgide laikleşti. Günümüzde Kosova nüfusunun %90'ı Müslüman aile geçmişlerine sahiptir; bunların çoğunu etnik Arnavutlar, azınlığını ise Slav dillerini konuşan gruplar ve Türkler oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Koruma Kolordusu</span>

Kosova Koruma Kolordusu, Kosova'da 1999'dan 2009'a kadar aktif bir sivil acil servis kuruluşuydu. Kosova Koruma Kolordusu, 1999 Yönetmeliğinin yürürlüğe girmesi ve "İlkeler Beyanı" anlaşması ile 21 Eylül 1999'da kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Boşnakları</span>

Boşnaklar, Kosova'da yaşayan Slav Müslüman bir etnik grup. 2011 yılı nüfus sayımına göre, Kosova'daki Boşnak nüfusu 27.553 kişiden ibaret. Nüfus sayımının Kosova Sırpları tarafından boykot edilmesi nedeniyle Sırplar, nüfus sayımı sonuçlarında yeterince temsil edilmemektedir; dolayısıyla Boşnaklar, Kosova Arnavutlarından sonra Kosova'daki en büyük ikinci etnik grup olarak kayda geçmiştir. Bu Boşnakların büyük çoğunluğu İslam dininin Sünnî koluna mensuptur.

<span class="mw-page-title-main">Drenica katliamları</span>

Drenica katliamları, Kosova'nın bölgelerinden olan Drenica'da Sırplar tarafından Kosovalı ve Arnavut sivillere karşı yapılan öldürme girişimleridir. 1991 yılında bağımsızlığını kazanan Kosova'da Sırp polis kuvvetleri görev yapmaktaydı ve 1997 yılında başlayan protestolar ile Drenica Katliamları'nın kronolojisi başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Agim Çeku</span>

Agim Çeku, Kosovalı bir politikacı, Kosova Güvenlik Güçleri eski Bakanı ve eski Başbakan. Askeri geçmişiyle, 1998-1999'da Sırp yönetimine karşı savaşan Kosova Kurtuluş Ordusu'nun (KLA) komutanıydı, daha önce Hırvat Ordusu'nda Hırvat Bağımsızlık Savaşı'nda komutandı.