İçeriğe atla

2004 Azov-Avia Airlines İlyuşin İl-76 kazası

2004 Azov-Avia Airlines İlyuşin İl-76 kazası
Kaza yapan uçağa benzer bir İlyuşin İl-76MD
Özet
Tarih4 Mart 2004 (2004-03-04)
BölgeBakü Havalimanı
Hava taşıtı
KalkışAnkara, Türkiye
DuraklamaBakü Havalimanı, Bakü, Azerbaycan
DestinasyonKâbil Havalimanı, Kâbil, Afganistan
Yolcu sayısı0
Mürettebat7
Ölü sayısı3
Kurtulanlar4
Hava taşıtı modeliİlyuşin İl-76MD
İşletmeciAzov-Avia Airlines
Kuyruk numarasıUR-ZVA

4 Mart 2004 tarihinde Azov-Avia Airlines'a ait bir İlyuşin İl-76MD; Ankara'dan Kâbil'e, Bakü'de yakıt ikmali için duraklamak suretiyle bir kargo seferi gerçekleştiriyordu. Ankara'dan Bakü'ye gelen uçak, yakıt ikmalinin ardından uçuşun ikinci ayağı için Bakü'den kalkış yaptı ancak kalkışının birkaç dakika ardından düştü. Uçakta bulunan 7 kişiden 3'ü öldü.

Uçak

Kaza yapan uçak UR-ZVA kuyruk numaralı (seri numarası 51-09, fabrika numarası 0063468036) ve 1986 yılında TAPOiÇ tarafından üretilen bir İlyuşin İl-76MD idi. İlk uçuşunu 30 Nisan 1986'da yaptı ve CCCP-76684 kuyruk numarasıyla Sovyet Hava Kuvvetleri'ne teslim edildi. Nisan 1995'te Ukrayna merkezli Veteran Airlines'a satıldı ve UR-76684 kuyruk numarasını aldı. Aralık 2002'de Azov-Avia Airlines'a kiralandı ve UR-ZVA kuyruk numarası aldı.[1]

Uçuş

İlyuşin İl-76MD kargo uçağına Ankara, Türkiye'de 39.980 kg (88.140 lb) kargo yüklendi ve Kâbil, Afganistan'a kargo götürmek üzere kalkış yaptı. Yakıt ikmali için Bakü, Azerbaycan'a iniş yaparak uçuşun birinci ayağını tamamladı. Bakü'de 47 ton yakıt aldı ve toplam ağırlığı 189 tona çıktı. Sekiz saatlik mola sırasında mürettebat otel yerine uçakta dinlendi. Uçuşun ikinci ayağı için uçak pistte taksi yapmaya başladığında uçuş mühendisi kalkış için flapları 30 derece, slatları ise 14 derece olarak seçtiğini söyledi ancak bu yapılmadı. Kalkıştan önce mürettebat tarafından flapların durumu kontrol edilmedi. Uçak pistte hızlanmaya başladı ve pilot, 210 km/sa (110 kn) hıza vardıklarında uçağın burnunu kaldırmak için lövyeyi çekti. Uçak, hesaplanan kalkış hızı olan 265 km/sa (143 kn) hıza ulaştığında uçağın hücum açısı 9 dereceye ulaştı ancak uçak pistten kalkmadı. 290 km/sa (160 kn) hıza ulaştığında hücum açısı 14,5 dereceye ulaştı ve kokpitteki hücum açısı uyarısı harekete geçti. Pistte yaklaşık 1750 metre ilerleyen uçak tailstrike yaptı. 70 metre sonra uçak, 300 km/sa (160 kn) hızla ve 19,4 derecelik hücum açısıyla havalandı. Kalkışa tanık olan hava trafik kontrollörü, pilotlara kalkışı iptal etmelerini tavsiye etti ancak bu gerçekleşmedi. Uçak sola doğru dönmeye başladı ve sol kanat piste temas etti. Uçuş mühendisi bu sırada flapların ve slapların açılmadığını fark edip pilotlara haber vermeden flapların ve slapları açmaya başladı. Uçuş mühendisi tekrar pilotlara haber vermeden dört motoru da rölantiye aldı. Üç saniye sonra, motorları rölantiden "motor kapatma" konumuna getirdi. Uçak havada 490 metre ilerledikten sonra yere çarptı ve düştü.[2]

Araştırma

Sivil Havacılık ve Hava Sahası Kullanımı Çok Taraflı Anlaşması uyarınca Devletler Arası Havacılık Komitesi tarafından yapılan araştırma, kazadan tam iki ay sonra, 4 Mayıs 2004 tarihinde tamamlandı. Araştırmanın sonucunda kazanın nedeni; kontrol listelerinin doğru tamamlanmaması, sorumlu pilotun mürettebatın eylemlerini takip etmemesi olarak belirlendi.[3]

Kaynakça

  1. ^ "russianplanes.net наша авиация". russianplanes.net (Rusça). 7 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021. 
  2. ^ Ranter, Harro. "ASN Aircraft accident Ilyushin Il-76MD UR-ZVA Baku Airport (BAK)". Havacılık Güvenlik Ağı. 13 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021. 
  3. ^ "Расследования авиационных происшествий и инцидентов | МАК". Devletler Arası Havacılık Komitesi (Rusça). 17 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uçuş denetimleri</span>

Uçuş denetimleri ya da kumanda yüzeyleri; pilota uçağın uçuş yönü ve yeryüzüne göre durumunu (attitude) kumanda etme yetisi sağlayan uçak parçalarının genel adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Suhoy Su-33</span> Sovyet yapımı dördüncü kuşak savaş uçağı

Suhoy Su-33 Rus firması olan Sukhoi tarafından 1982'de uçak gemileri için üretilmiş bir donanma savaş uçağıdır. Su-27 'Flanker' 'dan türetilmiş bir uçaktır ve Su-27K olarak da bilinir. Su-27'den başlıca farkı, Su-33'ün uçak gemileri tarafından kullanılmak üzere tasarlanmış olmasıdır. Su-27'nin aksine Su-33 havada yakıt ikmali yapabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İrtifâ dümeni</span>

İrtifa dümeni, uçaklarda yunuslama hareketini gerçekleştiren kontrol yüzeyidir. Geleneksel uçaklarda yatay stabilize üzerinde bulunur.

Kalkış mesafesi, uçakların tekerlerinin yerden kesilmesi için gereken pist uzunluğuna verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Yolları'nın 6491 sefer sayılı uçuşu</span> 2017de Kırgızistanda gerçekleşen kargo uçağı kazası

Türk Hava Yolları'nın 6491 sefer sayılı uçuşu, Türk Hava Yolları adına ACT Airlines tarafından işletilen ve 16 Ocak 2017 günü Hong Kong'dan İstanbul'a gitmesi planlanan bir kargo uçağının Kırgızistan'daki duraklama noktasına inmeye çalışırken yerleşim bölgesine düşmesiyle sonuçlanan uluslararası bir kargo uçuşudur. Uçağın 4 kişilik mürettebatı ve havalimanının yaklaşık 2 kilometre (1,2 mi) batısındaki Daça-Su yerleşim yerinde bulunan 17'si çocuk 35 yerel sakin olmak üzere toplam 39 kişi kaza sonucunda öldü, 36 yerel sakin de çeşitli şiddetli yaralanmalar geçirdi. Resmî açıklamalara göre uçağın kargo bölmesinde 85.618 kilogram tüketim malı vardı.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 505 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 505 sefer sayılı uçuşu, 16 Ocak 1987'de Taşkent Uluslararası Havalimanı'ndan kalkmasının hemen ardından düştü. 505 sefer sayılı uçuş, her ikisi de Özbekistan SSC, Sovyetler Birliği'nde bulunan Taşkent'ten Şehr-i-Sebz'e yapılan bir sabah uçuşuydu. Uçak, ondan önce kalkan İlyuşin İl-76'dan sadece 88 saniye saniye sonra kalktı ve bir kuyruk türbülansıyla karşılaştı. Yakovlev Yak-40 daha sonra keskin bir şekilde sağa yattı, yere düştü ve alev aldı. Uçakta bulunan 9 kişinin tamamı öldü.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 93 sefer sayılı uçuşu</span> 1 Temmuz 1990 günü gerçekleşen bir uçak kazası

Aeroflot'un 93 sefer sayılı uçuşu, 1 Temmuz 1990 Cumartesi günü bir İlyuşin Il-62M ile gerçekleştirilen ve Yakutsk Havalimanı'na inerken 6 kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan kazadır.

<span class="mw-page-title-main">1970 Aeroflot İlyuşin İl-14M kazası</span>

25 Şubat 1970'te, Aeroflot tarafından işletilen bir İlyuşin Il-14M uçağı; Yakutistan, Rusya'daki, Ust-Maya Havalimanı'ndan kalkarken 5 mürettebat üyesi ile düştü. Uçakta yolcu yoktu. Kazanın sonucunda mürettebat üyelerinden kurtulan olmadı.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 401 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 401 sefer sayılı uçuşu, 8 Nisan 1978'de CCCP-87911 kayıt numaralı Yakovlev Yak-40 uçağıyla gerçekleştirilen ve Aldan Havalimanı'ndan Yakutsk Havalimanı'na giden bir Aeroflot uçağının Aldan Havalimanı yakınlarında düşmesi olayıdır. Kaza sonucunda uçaktaki 17 kişiden ölen olmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 2305 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 2305 sefer sayılı uçuşu, Antonov An-24 ile işletilen ve Almatı Havalimanı'ndan Sary-Arka Havalimanı'na giden bir Aeroflot uçağının 24 Mart 1969'da kalkıştan hemen sonra; Almatı Havalimanı, Kazakistan SSC yakınlarında düşen ve uçak kazasıyla sonuçlanan bir uçuştur. Kazanın sonucunda uçaktaki 31 kişiden dördü ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 19 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 19 sefer sayılı uçuşu, 22 Kasım 1966'da Almatı Havalimanı'ndan duraklama noktası olan Semey Havalimanı üzerinden Domodedovo Havalimanı'na yapılan bir tarifeli uçuş sırasında düşerek uçaktaki 68 kişiden üçünün ölmesiyle sonuçlanan bir Aeroflot uçuşudur.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 2723 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 2723 sefer sayılı uçuşu, Bine Uluslararası Havalimanı'ndan Mahaçkale Havalimanı'na giden bir Sovyet iç hat yolcu uçuşuydu. 23 Nisan 1966'da rotasında seyreden bir İlyuşin İl-14, motor problemleri nedeniyle Hazar Denizi'ne düştü ve uçakta bulunan 33 kişi öldü.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 558 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 558 sefer sayılı uçuşu, 31 Ağustos 1972'de Karağandı'dan Moskova'ya yapılan bir tarifeli uçuş sırasında Magnitogorsk'a acil iniş yapmaya çalışırken düşen tarifeli bir Aeroflot iç hat yolcu uçuşudur. Uçuşta kullanılan İlyushin İl-18V'nin Ebyelil ilindeki bir tarlaya düşmesi sonucu uçakta bulunan 102 kişinin tamamı öldü.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 2 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 2 sefer sayılı uçuşu, 20 Temmuz 1977'de Vitim'den İrkutsk'ya yapılan bir tarifeli uçuş sırasında düşen tarifeli bir Aeroflot iç hat yolcu uçuşudur. Uçakta bulunan 40 kişiden 39'u öldü, 1 kişi yaralı olarak kurtuldu.

<span class="mw-page-title-main">1995 Azerbaycan Hava Yolları Boeing 707 kazası</span>

30 Kasım 1995 Azerbaycan Hava Yolları'na ait bir Boeing 707-300, Ürümçi'den Bakü'ye yapılan bir kargo uçuşu sırasında düştü. Uçakta bulunan altı kişiden ikisi öldü.

<span class="mw-page-title-main">1950 Aeroflot İlyuşin İl-12 kazası</span>

30 Temmuz 1950 günü Aeroflot tarafından işletilen bir İlyuşin İl-12 uçağı, Alma-Ata'dan Karağandı üzerinden Moskova'ya yapılan bir tarifleli iç hat yolcu uçuşu sırasında düştü. Uçakta bulunan 25 kişinin tamamı öldü.

<span class="mw-page-title-main">National Airlines'ın 102 sefer sayılı uçuşu</span>

National Airlines'ın 102 sefer sayılı uçuşu, Afganistan'daki Camp Bastion ile Dubai'deki El-Mektum Havaalanı arasında National Airlines tarafından gerçekleştirilen ve Afganistan'daki Bagram Hava Üssü'nde yakıt ikmali yapılan bir kargo uçuşuydu. 29 Nisan 2013'te, uçuşu işleten Boeing 747-400, Bagram'dan kalktıktan birkaç dakika sonra düştü ve uçaktaki yedi kişinin tamamı öldü.

<span class="mw-page-title-main">Kuban Airlines'ın 5719 sefer sayılı uçuşu</span>

Kuban Airlines'ın 5719 sefer sayılı uçuşu, 26 Aralık 1993'te Krasnodar'dan Şirak'a yapılan bir uçuş sırasında düşen kargo iç hat uçuşudur. Kaza sonucunda uçakta bulunan 36 kişiden 35'i öldü.

<span class="mw-page-title-main">1993 Tajikistan Airlines Antonov An-26 kazası</span>

17 Temmuz 1993 günü Tajikistan Airlines tarafından işletilen bir Antonov An-26 uçağı, Batum'dan Bakü'de duraklayarak Çimkent'e yapılan charter uluslararası yolcu uçuşunun ilk bacağında düştü. Uçakta bulunan 33 kişinin tamamı öldü.

<span class="mw-page-title-main">Iran Aseman Airlines'ın 6895 sefer sayılı uçuşu</span>

Iran Aseman Airlines'ın 6895 sefer sayılı uçuşu, Iran Aseman Airlines adına Itek Air tarafından işletilen ve 24 Ağustos 2008 günü Manas Uluslararası Havalimanı'ndan İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı'na gitmesi planlanan bir Boeing 737-200 yolcu uçağının teknik arıza nedeniyle Manas Uluslararası Havalimanı'na geri dönmeye çalışırken kaza yapması ile sonuçlanan bir uluslararası charter yolcu uçuşudur. Kaza sonucunda uçakta bulunan 90 kişiden 65'i öldü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.