İçeriğe atla

2003 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi

2003 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi
Azerbaycan
← 199815 Ekim 20032008 →
 
Aday İlham Aliyevİsa Kamber
Parti YAPMüsavat Partisi
Aldığı oy 1,860,346 338,145
Oran 76.84% 13.97%

Önceki Cumhurbaşkanı

Haydar Aliyev
YAP

Seçilen Cumhurbaşkanı

İlham Aliyev
YAP

15 Ekim 2003'te Azerbaycan'da cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı. Beklendiği gibi, uluslararası gözlemcilerin özgür ve adil olmadığına karar verdiği bir seçimde, görevi sona eren cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in oğlu İlham Aliyev, ezici bir çoğunlukla dördüncü cumhurbaşkanı seçildi.[1][2]

Olaylar

Siyasi gözlemciler tarafından seçimlerin hileli olduğu gözlemlendi.[3][4][5][6] İnsan Hakları İzleme Örgütü ve Doğu Avrupa'da Demokrasi Enstitüsü, muhalefet partilerinin adaylarının tutuklanmasını, gazetecilere ve seçim mitinglerine katılanlara yönelik polis şiddetini ve seçimlerin "yaygın sahtekârlık ve kötüye kullanım" içerdiğini belgeledi.[5][6]

İsa Kamber'in başkanlığını yaptığı Müsavat Partisi ve diğer muhalif siyasi partiler ile seçmenler arasında resmi seçim sonuçlarına karşı memnuniyetsizlik vardı. Resmi seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından insanlar Müsavat Partisi Genel Merkezi'nin önünde toplandı ve bir gün sonra yüz binlerce insan "Azadlık" Meydanı'na akın etti. 16 Ekim'de "Azadlık" Meydanı'nın "temizlenmesi" amacıyla başlatılan ve İçişleri Bakanlığı ile İç Kuvvetlerin gönderildiği operasyon, polis şiddetine sahne oldu. Olaylar sonucunda 2 kişi öldü, 1 çocuk dahil yüzlerce kişi yaralandı. "Azadlık" Meydanı çevresindeki binalar ve ulaşım araçları ciddi maddi zarara uğradı. Bu olayların ardından Azerbaycan genelinde bir tutuklama dalgası başladı ve 850'den fazla kişi gözaltına alındı. Bu kişilerin 400'den fazlası idari gözaltı cezası aldı. Müsavat Partisi liderliğindeki Rauf Arifoğlu, Sülhüddin Əkbər, Arif Hacıyev, İbrahim İbrahimov, Azerbaycan Demokrat Partisi'nin (ADP) başkan yardımcısı Sərdar Cəlaloğlu, Azerbaycan Halk Partisi (AXP) başkanı Pənah Hüseynov ve "Ümid" Partisi'nin başkanı İqbal Ağazadə dahil olmak üzere 130 kişi hakkında suç dosyası başlatıldı.[]

Sonuçlar

AdayPartiOy%
İlham AliyevYeni Azerbaycan Partisi1.860.34676.84
İsa KamberBizim Azerbaycan İttifakı338.14513.97
Lale ŞevketMillî Birlik Hareketi87.5233.62
İtibar MammadovAzerbaycan Millî İstiklâl Partisi70.6382.92
İlyas İsmailovAdalet Partisi24.0981.00
Sabir RüstemhanlıVatandaş Dayanışması Partisi19.9730.82
Kudret HasanguliyevBağımsız12.0710.50
Hafız HacıyevMuasır Müsavat Partisi8.2670.34
Toplam2.421.061100.00
Geçerli oy2.421.06188.20
Geçersiz/boş oy324.03711.80
Toplam oy2.745.098100.00
Kayıtlı seçmen/katılım4.442.33861.79

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "AZERBAIJAN: PRESIDENTIAL ELECTIONS 2003 Human Rights Watch Briefing Paper" (PDF). 12 Aralık 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  2. ^ "Institute for Democracy in Eastern Europe". idee.org. 15 Ocak 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2021. 
  3. ^ "Republic of Azerbaijan Presidential Election". OSCE. 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2014. 
  4. ^ Radnitz, Scott (2012). "Oil in the family: managing presidential succession in Azerbaijan". Democratization. 19 (1): 60-77. doi:10.1080/13510347.2012.641300. ISSN 1351-0347. 15 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2023. 
  5. ^ a b "Azerbaijan: Presidential Elections 2003 – Human Rights Watch Briefing Paper" (PDF). Human Rights Watch. 13 Ekim 2003. 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Ekim 2020. 
  6. ^ a b "The Azerbaijan 'Elections' – October 15, 2003". Institute for Democracy in Eastern Europe. 21 Ekim 2020. 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Haydar Aliyev</span> 3. Azerbaycan cumhurbaşkanı

Haydar Alirıza oğlu Aliyev Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin üçüncü cumhurbaşkanı, Nahçıvan Yüksek Meclisi'nin 3. Başkanı. Aynı zamanda Azerbaycan'ın görevdeki cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in babasıdır. Azerbaycan'ın "ümummilli lider" ve "ulu önder" unvanlarını taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İlham Aliyev</span> 4. Azerbaycan cumhurbaşkanı

İlham Haydar oğlu Aliyev, Azerbaycanlı siyasetçi ve iş insanıdır. 2003'ten itibaren Azerbaycan'ın dördüncü ve mevcut cumhurbaşkanıdır. Önceki Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in oğludur. Ayrıca Yeni Azerbaycan Partisinin genel başkanlığını yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Katliamı</span>

Bakü Katliamı veya Bakü Pogromu, Ocak 1990'da Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin başkenti Bakü'de Azeriler tarafından işlenen ve esasen Ermeni sakinleri hedef alan pogrom.

Azerbaycan Halk Cephesi Partisi veya kısaca AHCP, Azerbaycan'daki muhalif siyasi parti. 1989'da 15 kurucu üye liderliğinde kuruldu. 1989-1992'li yıllarda Azerbaycan'da büyük güç ve söz sahibi olan siyasi kuruluş olmuştur. 1995'te partileşme sürecine girdi. 1995'te Partinin 1. (Kuruluş) Kurultayı düzenlendi ve parti resmen kuruldu. 1 Eylül 1995 tarihinde parti resmî kayıtlara alındı. Şu anda Demokratik Kuvvetlerin Millî Şurası'nin üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">2013 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

2013 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi, 9 Ekim 2013 tarihinde Azerbaycan'da yapılmış olan cumhurbaşkanlığı seçimidir.

2011 Azerbaycan protestoları, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev hükûmetini protesto etmek için düzenlenen gösteriler. Çoğunluğu Müsavat Partisi ile Azerbaycan Halk Cephesi Partisi'ne atfedilen ve göstericiler tarafından benimsenen temalar arasında 2008 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçiminin meşruluğu ile ilgili şüpheler, siyasi tutukluların serbest bırakılması, demokratik reform çağrıları ve Aliyev ile hükûmetinin istifası yer aldı. Azerbaycanlı yetkililer gösterilere müdahale etti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da siyaset</span>

Azerbaycan'da siyaset yarı başkanlık cumhuriyeti çerçevesinde gerçekleşirken, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Devlet başkanı'dır, Azerbaycan'ın Başbakanı'sa, hükûmet başkanlığı yapıyor. İcra gücü cumhurbaşkanı ve hükûmet tarafından uygulanmaktadır. Yasama yetkisi hem hükûmet hem de parlamentoya aittir. Yargı — yürütme ve yasama organından bağımsızdır.

<span class="mw-page-title-main">Mihriban Aliyeva</span> Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı

Mihriban Arif kızı Aliyeva, 21 Şubat 2017 itibarıyla Azerbaycan Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı yardımcısı ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in eşi. Yeni Azerbaycan Partisi Genel Başkan Yardımcısı. Mihriban Aliyeva aynı zamanda Haydar Aliyev vakfının başkanı ve UNESCO iyi niyet elçisidir.

<span class="mw-page-title-main">Tevfik Yakuplu</span>

Tevfik Reşid oğlu Yakuplu, Azerbaycanlı siyasetçi, Müsavat Partisi ve Millî Şûra üyesi, Müsavat Partisi eski genel başkan yardımcısı (2010-2018), YAP hükûmeti ve cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e muhalif siyasetçi.

Azerbaycan Millî Meclisi 2. dönem milletvekilleri listesi, 2000 Azerbaycan genel seçimleri, 2001, 2002, 2003 ve 2004 Azerbaycan ara genel seçimleri ile seçilen milletvekillerinden oluşan 2. dönem Azerbaycan Parlamentosu.

<span class="mw-page-title-main">2008 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi</span> cumhurbaşkanlık seçimleri

15 Ekim 2008'de Azerbaycan'da cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı. Yeni Azerbaycan Partisi'nden İlham Aliyev, % 89 oyla yeniden seçildi. Müsavat, Azerbaycan Halk Cephesi Partisi, Azerbaycan Liberal Partisi ve Azerbaycan Demokrat Partisi de dâhil olmak üzere çok sayıda büyük siyasi parti, oylama iddiaları ve siyasi muhaliflere baskı uyguladığı gerekçesiyle oylamayı boykot etti.

<span class="mw-page-title-main">Cumhurbaşkanlığı İdaresi (Azerbaycan)</span>

Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İdaresi, Azerbaycan cumhurbaşkanının yürütme organıdır. İdare, cumhurbaşkanının anayasal sorumluluklarını yerine getirmekle görevlidir. Yönetim, başkent Bakü'de İstiklaliyet Caddesi üzerinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2005 Azerbaycan genel seçimleri</span>

2005 Azerbaycan genel seçimleri, 6 Kasım 2005 tarihinde yapılan ve Azerbaycan Millî Meclisi 3. döneminin 125 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">2015 Azerbaycan genel seçimleri</span>

2015 Azerbaycan genel seçimleri, 1 Kasım 2015 tarihinde yapılan ve Azerbaycan Millî Meclisi 5. döneminin 125 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">2000 Azerbaycan genel seçimleri</span>

2000 Azerbaycan genel seçimleri, 5 Kasım 2000 tarihinde yapılan ve Azerbaycan Millî Meclisi 2. döneminin 125 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Resul Caferov</span>

Resul Caferov Azeri avukat ve önde gelen insan hakları savunucusu.

<span class="mw-page-title-main">İntikam Aliyev</span>

İntikam Aliyev, Azeri avukat ve insan hakları savunucusu.

<span class="mw-page-title-main">1998 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

11 Ekim 1998 yılında Azerbaycan'da yapılan dördüncü cumhurbaşkanlığı seçimidir. Seçmen katılımın 78.92% olduğu oylamada oyların 78.92'ini alan Yeni Azerbaycan Partisi'nin adayı Haydar Aliyev ikinci bir dönemi için tekrar cumhurbaşkanı seçilmiştir.

18 Mart 2009 yılında Azerbaycan'da anayasa referandumu yapıldı. 29 değişiklik içeren anayasa değişikliği teklifinde, cumhurbaşkanlığı için dönem sınırın kalkmasını öngören ve basın özgürlüğünü kısıtlayıcı maddelerin olması tartışmalara yol açtı. Seçmen katılımın 71.08% olduğu oylamada anayasa değişikliği 89.45% oy oranıyla kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2018 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

2018 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi, 11 Nisan 2018 tarihinde Azerbaycan'da yapılmış olan cumhurbaşkanlığı seçimidir. Otoriter bir bağlamda gerçekleşen seçimler hileli olarak nitelendirildi. Muhalefet partileri seçime katılmadı. Seçimde sekiz aday yer aldı, fakat adayların gerçek muhalefet adayları olup olmadığı konusunda şüpheler vardı. Görevdeki Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, yedi yıllık bir dönem için yeniden cumhurbaşkanı seçildi.