İçeriğe atla

2003 İstanbul saldırıları davası

Harita
Saldırıların gerçekleştiği noktaları gösteren harita

15 ve 20 Kasım 2003 tarihlerinde, Türkiye'nin İstanbul şehrindeki dört noktada, her bir günde ikişer patlayıcı yüklü kamyonetin infilak ettirilmesiyle dört intihar saldırısı gerçekleştirildi. 15 Kasım'da sırasıyla Şişli'deki Bet İsrael Sinagogu ile Beyoğlu'ndaki Neve Şalom Sinagogu, 20 Kasım'da ise Beyoğlu'ndaki Birleşik Krallık'ın İstanbul Başkonsolosluğu binası ile Beşiktaş'taki HSBC Genel Merkezi binası, saldırıların hedefiydi.

Soruşturmalar sonucunda saldırıları el-Kaide'nin Türkiye yapılanmasının gerçekleştirdiği tespit edildi. Saldırılarla ilgili olarak Şubat 2004'te 69 sanıkla başlanan ve süreç boyunca yapılan eklemelerle 76 sanığa ulaşan dava Nisan 2007'de, 7'si müebbet olmak üzere 48 sanığın çeşitli kademelerde hapis cezalarına çarptırılmasıyla sonuçlandı. Yargıtay'ın davada alınan kararları bazı sanıklar yönünden bozması sebebiyle, 26 sanıkla birlikte yeniden yapılan yargılama sonucunda Nisan 2013'te, 16 sanık çeşitli kademelerde hapis cezası aldı. Saldırılarla ilişkili 2004'teki davada üç sanık beraat ederken 2013'te açılan davadaki tek sanık, 2015'te müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Saldırıların öncesinde ya da sonrasında Irak'a kaçan örgütün Türkiye yapılanmasının bazı üst düzey yöneticileri ile mensuplarının bir kısmı burada ölürken bir kısmı ülkedeki güvenlik güçlerince tutuklandı veya Türkiye'ye iade edildi.

Arka plan

Ana madde: 2003 İstanbul saldırıları

15 ve 20 Kasım 2003 tarihlerinde, Türkiye'nin İstanbul şehrindeki dört noktada, her bir günde ikişer patlayıcı yüklü kamyonetin infilak ettirilmesiyle dört intihar saldırısı gerçekleştirildi. 15 Kasım'da sırasıyla Şişli'deki Bet İsrael Sinagogu ile Beyoğlu'ndaki Neve Şalom Sinagogu, 20 Kasım'da ise Beyoğlu'ndaki Birleşik Krallık'ın İstanbul Başkonsolosluğu binası ile Beşiktaş'taki HSBC Genel Merkezi binası, saldırıların hedefiydi. Yapılan soruşturma sonucunda, dört saldırgan dahil 57 kişinin ölümü, 750'den fazla kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan saldırıları, el-Kaide'nin Türkiye yapılanmasına mensup kişilerin gerçekleştirdiği tespit edildi. 15 Kasım'daki saldırıların ardından Türk emniyet birimleri tarafından başlatılan gözaltı ve tutuklamalar, dava süreci boyunca ve sonrasında da devam etti.

İddianame

25 Şubat 2004'te, Devlet Güvenlik Mahkemesi İstanbul Başsavcılığı tarafından 50'si tutuklu 69 sanık hakkında, dört saldırıyı da kapsayacak bir şekilde, İstanbul 2 Numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde dava açıldı. O esnada yakalanmayan 9 sanığın dosyaları ise ayrıldı. Hazırlanan 128 sayfalık iddianamede sanıklardan Osman Eken, Adnan Ersöz, Harun İlhan, Yusuf Polat ve Fevzi Yitiz'in Türk Ceza Kanunu'nun 146. maddesi uyarınca "anayasal düzeni silah zoru ile ortadan kaldırmaya kalkışmak" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istendi. Metin Ekinci ve Süleyman Uğurlu'ya aynı kanun uyarınca "anayasal düzeni silah zoruyla değiştirmeye iştirak etmek", Seyit Ertul ve Baki Yiğit Türk Ceza Kanunu'nun 168. maddesi uyarınca "yasadışı silahlı örgüte liderlik yapmak" suçlamaları yöneltildi. Kalan sanıklarından 45'inin "yasadışı örgüt üyesi oldukları", 15'inin ise "yasadışı örgüte yardım ettikleri" belirtildi. Müebbet hapis istenen 5 sanık dışındaki 64 sanığın, en ağırı 22,5 yıl olmak üzere çeşitli hapis cezalarına çarptırılmaları istendi.[1][2][3]

Dava

2004

50 tutuklu sanıktan 24'ü, duruşmalar başlamadan önce, 4959 sayılı Topluma Kazandırma Yasası kapsamında İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi'ne bir dilekçe göndererek af ve ceza indirimi talebinde bulundu.[4] Davanın ilk duruşması, beş güne yayılacak beş oturum hâlinde gerçekleştirildi. 31 Mayıs'taki ilk oturumda 12 sanık dinlenirken Devlet Güvenlik Mahkemelerinin kaldırıldığı belirtilerek 2845 sayılı DGM'lerin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un hâlen yürürlükte olmasına karşın bu kanunun dayanağı olan Anayasa'nın 143. maddesi yürürlükten kalkmış olması sebebiyle davanın esasla ilgili herhangi bir işlem yapılmaması ve yeni yasanın beklenmesine hükmedildi.[5][6] 1 Haziran'da gerçekleştirilen ikinci oturumda da 12 sanık dinlenirken tutuklu durumda bulunan sanıkların tahliye talebi mahkeme tarafından reddedildi.[7] 14 sanığın dinlendiği 2 Haziran'daki oturumda, tutuklu yargılanan Ahmet Aslanoğlu tahliye edilirken Yusuf Dural ve Ziya Çelik'in tahliyelerine yönelik talep reddedildi.[8][9] 10 sanığın dinlendiği 3 Haziran'daki dördüncü oturumda,[10] tutuklu sanıklardan Bülent Tozoğlu ile İsmet Alçık'ın tahliyesine karar verildi.[11] 4 Haziran'daki beşinci ve son oturuma ise 18 sanığın katılımıyla ilk duruşma tamamlandı.[12] Öte yandan oturumlar sırasında ayakta duran ve bunun gerekçesini "Müslüman bir kişi olarak laik rejim karşısında oturup kalkmak istemiyorum. Bu durumu temel hak ve özgürlüklerle de bağdaştıramıyorum." sözleriyle ifade eden bazı sanıkların avukatı Abdurrahman Sarıoğlu hakkında, bu söylemleri sebebiyle Devlet Güvenlik Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığı ile İstanbul Baro Başkanlığına suç duyurusunda bulunuldu.[13][14]

Esas davanın iddianamesinin tamamlanmasından sonra polise teslim olan Engin Vural hakkında yapılan soruşturmalar Nisan 2004'te tamamlandı ve zanlı hakkında "yasa dışı silahlı terör örgütüne üye olmak" suçundan 15 yıldan 22,5 yıla kadar hapis cezası istemiyle tutuksuz yargılanmak üzere dava açıldı.[15] Bu davanın daha sonra esas davayla birleştirilmesiyle sanık sayısı 70'e yükseldi.

29 Haziran'da gerçekleşen davanın ikinci duruşmasının ilk oturumunda Serkan Altay tahliye edildi.[16] 30 Haziran'daki ikinci oturum, anayasa ve yasa değişikliği sebebiyle İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi sıfatıyla gerçekleştirildi. Bu oturumda Ziya Çelik tahliye edildi.[17] 12 tutuklu sanığın dinlendiği 1 Temmuz'daki üçüncü oturumda Ahmet Aydoğmuş, Ahmet Özaydın, Badettin Yıldırım, Hıdır Elibol, Harun Gecü ve Mehmet Kuş serbest bırakıldı.[18] 2 Temmuz tarihli duruşmanın son oturumunda 16 tutuksuz sanığın ifadesi alındı.[19]

13 Eylül 2004'te gerçekleşen üçüncü duruşmada Fevzi Yitiz, Adnan Ersöz, Yusuf Polat, Harun İlhan, Osman Eken, Süleyman Uğurlu, Metin Ekinci, Seyit Ertul ve Baki Yiğit'in ifadeleri alındı.[20] Duruşmada Harun İlhan, Türkiye'deki eylemlerin sorumluluğunun Habib Aktaş başkanlığında Gürcan Baç ve kendisine ait olduğunu ve el-Kaide'ye bağlı olduklarını itiraf etti.[21] Adnan Ersöz, patlamaları İnternet üzerindeki haberlerden öğrendiğini ve olaylarla herhangi bir ilişkisi olmadığını, eşinin gözaltına alındığını öğrendikten sonra ise Türkiye'ye dönerek teslim olduğunu belirtti.[20] Duruşmalarda gizlilik kararı alınması ve yayın yasağı konulması talebi ise mahkeme heyetince reddedildi.[20] 22 Kasım'daki duruşmada, tutuklu sanıklar Zafer Mert, Güngör Mandacı ile tutuksuz sanık Ömer Öztürk hakkında açılan dava dosyası, hukuki ve fiili bağlılık bulunduğu gerekçesiyle bu davayla birleştirilmesi kararı çıktı. Aynı duruşmada tutuklu sanıklardan Memiş Arlı ile Burhan Perk'in tahliyelerine karar verildi.[22]

2005

14 Şubat 2005'teki duruşmada Cemile Aktaş ile Mediha Yıldırım, Mehmet Helvacı, Abdullah Demir, Yusuf Dural, Ahmet Selami Demir, Hüseyin Suat Öz ve Muhammedül Emin Bastın'ın tahliyesi kararı çıktı. Duruşmadaki ifadesinde Harun İlhan, eylemleri turizmin yoğun olduğu yaz aylarında yapmayı planlasalar da bombaları hazırlayamadıklarından dolayı daha geç gerçekleştirdiklerini, amaçlarının sinagogların yıkılması olduğunu ve istedikleri sonuçları alamadıklarını söyledi.[23] Sanıklardan Hüseyin Suat Öz, Kasım ayında Konya'da "el-Kaide üyesi olmak" iddiasıyla tekrar tutuklandı.[24]

4959 sayılı Topluma Kazandırma Kanunu'nundan yararlanmak için 22 sanığın yaptığı başvuruyla ilgili Emniyet Genel Müdürlüğünün görüşlerini içeren rapor, 22 Şubat 2005'te İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına ulaştı. Hiçbir sanığın bu kanundan yararlanamayacağı belirtilirken Adnan Ersöz, Seyit Ertul ve Seçkin Mandacı'nın örgütün üst düzey yöneticisi konumunda olması, 7 sanığın verdiği bilgilerin doğru olsa da bu kişilerin de yaptıkları eylemlerin kanunun yürürlüğe girmesinden sonra gerçekleşmesi, 11 sanığın ise verdiği bilgilerin örgütün dağılması ve meydana çıkarılmasına yeterli olmadığı gerekçe olarak gösterildi.[25]

11 Nisan'daki duruşmada Harun İlhan, gözaltında bulunduğu dönemde işkence gördüğünü öne sürerken aranan sanıklardan Sadettin Aktaş (Habib Aktaş'ın kardeşi) ile Burhan Kuş'un Irak'taki Ebu Gureyb Cezaevi'nde tutuklu olduğu bildirildi.[26] 27 Haziran'daki duruşmada esas hakkındaki görüşlerini açıklayan İstanbul Cumhuriyet Savcısı Zekeriya Öz; Harun İlhan, Fevzi Yitiz, Adnan Ersöz ve Yusuf Polat'ın lehlerine olduğu için eski Türk Ceza Kanunu'nun 146. maddesinin 1. fıkrası uyarınca "Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nı değiştirmeye cebren teşebbüs etmek" suçundan müebbet ağır hapis, örgütün Konya yapılanmasının sorumlusu olduğu ileri sürülen Seyit Ertul ile Usame bin Ladin ile yapılan görüşmede eylemlerin yapılması kararında yer alan Baki Yiğit'in yeni Türk Ceza Kanunu'nun 314. maddesinin 1. fıkrası uyarınca "yasadışı örgütün yöneticiliğini yapmak" suçundan 15 ile 22,5 yıl arasında ağır hapis, 18 sanığın yine lehe olduğu için eski Türk Ceza Kanunu'nun 169. maddesi uyarınca "yasadışı örgüte yardım ve yataklık etmek" suçundan 4,5 ile 7,5 yıl arasında ağır hapis, 15 sanığın yeni Türk Ceza Kanunu'nun 314. maddesinin 2. fıkrası uyarınca "yasadışı örgüte üye olmak" suçundan 7,5 yıldan on beşer yıla kadar ağır hapis, 1 sanığın "6136 sayılı Ateşli Silahlar Kanunu'na muhalefet etmek" suçundan 1 ile 3 yıl arasında cezasına çarptırılmalarını, 31 sanığın ise beraatını istedi.[27][28]

2006

24 Ocak 2006'daki duruşmada, savcı değişikliği yapılıp Zekeriya Öz'ün yerine atanan Süleyman Ersöz'ün esas hakkındaki mütalaasını hazırlaması amacıyla erteleme kararı çıktı.[29]

Ağustos 2005'te yakalanan ve İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından tutuklanan Lui Sakka ile Hamid Obisi hakkında yürütülen soruşturma sonrasında hazırlanan iddianame Şubat 2006'da tamamlandı.[30][31] İddianamede Sakka'nın, İstanbul'da düzenlenen saldırıların sorumlusu olduğu ileri sürülerek ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına, Obisi'nin ise "yasadışı örgüte üye olmak", "izinsiz patlayıcı madde imal ve ithal etmek" suçlarından 35 yıla kadar hapis cezasına çarptırılması talep edildi.[31] İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi'nde açılan davanın 20 Mart 2006'daki duruşmasında, bu dava ile İstanbul'daki bombalı saldırılarla ilgili davanın birleştirilmesine karar verildi.[32] Aynı gün görülen ana davanın duruşmasında, tutuklu sanıklardan Ümit Bayrak, Güngör Mandacı, Evren Hıdıroğlu, Seçkin Mandacı ve Tarkan Kalaycı;[33] 22 Mayıs'taki duruşmada ise Ramazan Tahta, Süleyman Uğurlu, Zafer Mert ve Metin Ekinci tahliye edildi.[34]

4 Ağustos'ta yapılan duruşmada ilk kez Sakka'nın ifadesi alındı. Antalya'ya gelen İsrail askerî gemilerine yönelik bir saldırı için Türkiye'ye geldiğini belirten Sakka, elektrik kontağı sebebiyle evinde yangın çıktığını, eve gelen polislerin planlarını öğrendiğini, İstanbul'daki saldırılarla ilgisi olmadığını ve sivillerin öldürülmesine karşı olduğunu ifade etti.[35] 14 Kasım'daki duruşmada Sakka ve Obisi ile ilgili esas hakkındaki görüşlerini açıklayan Cumhuriyet Savcısı Süleyman Ersöz, Sakka'nın "cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın öngördüğü düzeni kaldırmaya teşebbüs" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis, "tehlikeli maddeleri izinsiz bulundurmak", "resmî evrakta sahtecilik" ve "genel güvenliğin taksirle tehlikeye sokulması" suçlarından da 9 ila 26,5 yıl arasında hapis, Obisi'nin ise "suç işlemek amacıyla oluşturulan örgüte üye olmak", "tehlikeli maddeleri izinsiz bulundurmak", "resmî evrakta sahtecilik" ve "genel güvenliğin taksirle tehlikeye sokulması" suçlarından 15 ila 35,5 yıl arasında hapis cezasına çarptırılmasını talep etti. Aynı duruşmada ayrıca Mustafa Atlıhan, Şükrü Hakan Yiğit, Halil Ökçe, Ahmet Demir, Nurettin Gündüz, Servet Özcan, Abdülmenaf Dağaç, Mehmet Yılmaz, Suat Sarman, Hayrettin Basınlı, Cahit Öztürk, Ali Yaman, Murat İdrak ve İsmail Duru'nun tahliyesine karar verildi.[36]

Karar

16 Şubat 2007'de sonlanan davanın gerekçeli kararı Nisan 2007'de açıklandı. 74 sanığın 48'i, 7'si müebbet olmak üzere çeşitli hapis cezalarına çaptırılırken 26'sı beraat etti. Sanıklar ve haklarında verilen kararlar şu şekildeydi:[37][38]

  • Fevzi Yitiz, Yusuf Polat, Harun İlhan, Baki Yiğit, Lui Sakka - El-Kaide üyesi olarak Türkiye Cumhuriyeti Teşkilatı Esasiye Kanununun tamamını veya bir kısmını tağyir ve tebdil ve ilgaya ve bu kanun ile teşekkül etmiş olan Türkiye Büyük Millet Meclisini ıskata veya vazifesini yapmaktan mene cebren teşebbüs babında, iddianameye göre 15 ve 20 Kasım 2003 tarihlerinde 4 bombalı saldırının planlanması eyleminin yapılması, kaynak sağlanması ve iştirakte bulunulması suçlarıyla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
  • Adnan Ersöz, Osman Eken - El-Kaide üyesi olarak Türkiye Cumhuriyeti Teşkilatı Esasiye Kanununun tamamını veya bir kısmını tağyir ve tebdil ve ilgaya ve bu kanun ile teşekkül etmiş olan Türkiye Büyük Millet Meclisini ıskata veya vazifesini yapmaktan mene cebren teşebbüs babında, iddianameye göre 15 ve 20 Kasım 2003 tarihlerinde 4 bombalı saldırının planlanması eyleminin yapılması, kaynak sağlanması ve iştirakte bulunulması suçlarıyla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı; ancak duruşmadaki hâl ve tavırları indirim sebebi olarak değerlendirilerek cezası müebbet hapis cezasına çevrildi.
  • Seyit Ertul - El-Kaide'nin Konya bölgesindeki grubunu kurmak ve yönetmek suçuyla 18 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
  • Hamed Obisi - El-Kaide üyesi olmak suçuyla 6 yıl 3 ay, patlayıcı madde imal etmek suçuyla 3 yıl 9 ay, sahte kimlik kullanmak suçuyla ise 2 yıl 6 ay hapis cezası olmak üzere toplam 12 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.
  • İsmail Duru, Mehmet Helvacı, Şükrü Hakan Yiğit, Mustafa Atlıhan, Halil Ökçe, Ahmet Demir, Ramazan Tahta, Nurettin Gündüz, Abdülmenaf Dağaç, Mehmet Yılmaz, Suat Sarman, Hayrettin Basınlı, Cahit Öztürk, Yusuf Dural, Ali Yaman, Murat İdrak, Tarkan Kalaycı, Güngör Mandacı, Zafer Mert, Ömer Öztürk, Süleyman Uğurlu, Feyzullah Birışık, Servet Özcan, Metin Ekinci, Hüseyin Suat Öz, Hakan Çalışkan, Seçkin Mandacı, Ümit Bayrak, Evren Hıdıroğlu - Örgüt üyesi olmak suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı.
  • Serkan Altay, Abdullah Demir, Mediha Yıldırım, Ahmet Özaydın, Ahmet Aydoğmuş, Hıdır Elibol, Memiş Arlı, Mehmet Kuş, Cemile Aktaş, Burhan Perk - Örgüte yardım suçundan 3 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırıldı.
  • Ahmet Aslanoğlu, Ahmet Selami Demir, Bülent Tozoğlu, Badettin Yıldırım, İbrahim Yerli, Ali Süngü, İsmet Alçık, Harun Gecü, Kubilay Erdoğdu, Seyrani Aktepe, Ufuk Tokat, Yunus Dural, Hakkı Özgün, Mehmet Ali Etiz, Niyazi Karadaş, Onur Şengül, Metin Bak, Selami Özdoğan, İsmail Adıgüzel, Muhammedül Emin Bastın, Ziya Çelik, Bülent Uzun, Ufuk Korkmaz, Birol Çoruh, İrfan Kavak, Ali Üzüm - Beraat etti.

Yeniden yargılanma

10 Haziran 2009'da Yargıtay 9. Ceza Dairesi, davada alınan kararların bazılarını sanıklar yönünden onaylarken bazılarını sanıklar yönünden bozdu. Niyazi Karadaş, Onur Şengül, Metin Bak, Selami Özdoğan, İsmail Adıgüzel ve Muhammedül Emin Bastın'ın beraatlarına ilişkin kararı "eksik soruşturma" sebebiyle; Ziya Çelik, Bülent Uzun, Ufuk Korkmaz, Birol Çoruh ve İrfan Kavak hakkındaki beraat kararları "delillerin değerlendirilmesinde yanılgıya düşüldüğü" sebebiyle, Ali Üzüm hakkında verilen beraat kararı "el-Kaide terör örgütünün Türkiye yapılanmasıyla ilgili bağlantılarının belirlenmesi" istemiyle, Cemile Aktaş hakkındaki mahkûmiyet kararı "delillerin takdirinde yanılgıya düşüldüğü ve üzerine atılı suçun oluşumunda manevi unsurun oluşmadığı" sebebiyle; Metin Ekinci hakkında verilen mahkûmiyet kararı "silahlı terör örgütüne yardım suçunu oluşturduğu gözetilmeden suç vasfında yanılgıya düşülerek hüküm kurulması" sebebiyle; Servet Özcan hakkındaki mahkûmiyet kararını "bomba imalinde kullanılan malzemeleri evinde saklamaktan ibaret eyleminin silahlı terör örgütüne yardım suçunu oluşturduğu dikkate alınmadan suç niteliğinde yanılgıya düşülerek hüküm kurulması" sebebiyle; Hüseyin Suat Öz'e verilen mahkûmiyet kararı "Öz'ün eylemlerinin terör örgütüne yardım suçunu oluşturması" sebebiyle; Lui Sakka'nın "patlayıcı madde imal etme, taksirle yangına neden olma ve sahtecilik suçlarından cezalandırılması gerekirken bu suçlardan hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmesi sebebiyle; Hamid Obisi hakkında ise "sahte kimlik kullanmak" suçundan verilen cezada artırıma gidilmesi sebebiyle yeniden yargılanma kararı verildi.[39]

Davanın ilk duruşması 12 Şubat 2010'da gerçekleştirildi.[40][41][42]

26 sanıkla tekrar başlanan dava, Nisan 2013'te sonuçlandı.[43] Lui Sakka'nın "tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması", "resmî belgede sahtecilik", "taksirle yangına neden olmak" suçlarından 9 yıl 6 ay hapis ve 18 bin TL adli para; Baki Yiğit'in "silahlı terör örgütü yöneticisi olmak" ve "resmî belgede sahtecilik" suçlarından 20 yıl 6 ay hapis; Seyit Ertul'un "ruhsatsız silah bulundurmak" suçundan 6 ay, Hakan Yiğit'in aynı suçtan 5 ay hapis; Hamed Obsysi'nin "resmî belgede sahtecilik" ve "taksirle yangına neden olmak" suçlarından 2 yıl 11 ay hapis; 11 sanığın "terör örgütüne üye olmak" suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırılmalarına; Cemile Aktaş, Feyzullah Birışık ve diğer 1 sanığın beraatına; Metin Ekinci, Servet Özcan, Hüseyin Suat Öz ve Süleyman Uğurlu hakkındaki davanın zaman aşımı sebebiyle düşürülmesine, 3 sanık hakkındaki davanın ise ayrılmasına hükmedildi.[44][45]

İlişkili diğer davalar

Hilmi Tuğluoğlu ile eşi Leyla Tuğluoğlu'na Ankara 1 numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde, Türk Ceza Kanunu'nun "yasa dışı örgüte yardım ve yataklık" suçunu düzenleyen 169. maddesi ve Terörle Mücadele Yasası'nın artırım öngören 5. maddesi uyarınca 7,5'ar yıla kadar hapis cezasıyla dava açıldı. İstanbul'da sürdürülen soruşturmalar dolayısıyla dosya İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilse de yetkisizlik kararı verilerek dosya Ankara'ya döndü.[46] Ankara 1 numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde, 25 Mart 2004 günü gerçekleştirilen ve iki isme ek olarak Mustafa Ömer Hız'ın da sanık olarak yer aldığı ilk duruşmada, tutuklu sanık Hilmi Tuğluoğlu tahliye edildi.[47] 20 Temmuz 2004'te, Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen duruşmada dava, tüm sanıkların beratıyla sonuçlandı.[48][49]

Beraatlarının ardından Tuğluoğlu çifti, 466 sayılı Kanun Dışı Yakalanan veya Tutuklanan Kimselere Tazminat Verilmesi Hakkında Kanun uyarınca, "mağduriyetlerinden" ötürü devlet hazinesine 6.000 YTL maddi, 30.000 YTL manevi tazminat davası açtı. Ankara 3. Ağır Ceza Mahkemesi, Eylül 2005'te Hilmi Tuğluoğlu'na 2.500 YTL maddi ve 200 YTL manevi, Leyla Tuğluoğlu'na ise 1.500 YTL maddi ve 50 YTL manevi tazminat ödenmesine karar verdi. Tuğluoğlu tarafının kararı temyiz etmesinin ardından Yargıtayın, yerel mahkemenin manevi tazminat miktarını düşük tuttuğuna hükmetmesiyle birlikte dosya, tazminat miktarının artırılması gerektiği belirtilerek Ankara 3. Ağır Ceza Mahkemesi'ne geri gönderildi.[50][51]

Ekim 2012'de Türkiye'ye iade edilen Burhan Kuş'un yargılanmasına Aralık 2013'te, İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi'nde başlandı.[52] Nisan 2015'te İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nde tamamlanan davada Kuş, "Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın tamamını veya bir kısmını ortadan kaldırmaya teşebbüs etmek" suçundan müebbet hapse mahkûm edildi.[53]

Kaynakça

  1. ^ Alkan, Nezahat (31 Mayıs 2004). "İstanbul HSBC Bank ve Sinagog İntihar Saldırılarının Sanıkları Yargı Önünde". BirGün. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  2. ^ Alus, Esra (26 Şubat 2004). "Türk El Kaidecilere müebbet hapis istendi". Milliyet. İstanbul. s. 18. 
  3. ^ "Bombalı saldırıların davası başlıyor". Mynet. İhlas Haber Ajansı. 31 Mayıs 2004. 10 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2022. 
  4. ^ Alus, Esra (13 Şubat 2004). "Katliam pişmanları!". Milliyet. İstanbul. s. 13. 
  5. ^ Alus, Esra (1 Haziran 2004). "'El Kaide davası'na AB'ye uyum molası". Milliyet. İstanbul. s. 18. 
  6. ^ "El Kaide davasında yetkisizlik kararı". Hürriyet. İstanbul. 31 Mayıs 2004. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  7. ^ "El Kaide davasında tahliye yok". Milliyet. İstanbul. 2 Haziran 2004. s. 17. 
  8. ^ Alus, Esra (3 Haziran 2004). "Mahkemeyi karıştıran avukat". Milliyet. İstanbul. s. 17. 
  9. ^ "Yetkisiz mahkemeden tahliye kararı". Hürriyet. İstanbul. 2 Haziran 2004. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  10. ^ Alus, Esra (4 Haziran 2004). "'Sahneye de çıkarım İsrail için de çalışırım'". Milliyet. İstanbul. s. 16. 
  11. ^ "'Bomba'da tahliye üçledi". Radikal. İstanbul. 4 Haziran 2004. 18 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  12. ^ Sarıboğa, Veli; Atar, Ersan (5 Haziran 2004). "Sarıoğlu hakkında 'gereği' yapılacak". Sabah. İstanbul, Ankara. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  13. ^ Usta, Ayşegül; Özdabak, Mustafa (5 Haziran 2004). "Laiklik karşıtı avukata suç duyurusu". Hürriyet. İstanbul. 23 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2015. 
  14. ^ "İstanbul saldırıları davasında avukata suç duyurusu". İstanbul: NTV.com.tr. 4 Haziran 2004. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  15. ^ "Engin Vural'ın 22.5 yıl hapsi istendi". NTV.com.tr. 30 Nisan 2004. 3 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2015. 
  16. ^ "El Kaide Davası'nda bir tahliye". Hürriyet. 29 Haziran 2004. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2015. 
  17. ^ Usta, Ayşegül (1 Temmuz 2004). "Bombacının tutuklu eşi: Kocam cani". Hürriyet. İstanbul. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2015. 
  18. ^ "'Afganistan'da eğitim aldık'". Radikal. İstanbul. 2 Temmuz 2004. 21 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  19. ^ Aydın, Deniz (3 Temmuz 2004). "DGM'de başlayan El Kaide davası Ağır Ceza'da sürüyor". Zaman. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  20. ^ a b c "Mahkemede müthiş açıklamalar: CIA eylemi önceden bilen birini sorguladı!". Milliyet. 13 Eylül 2004. 15 Eylül 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  21. ^ "El Kaide militanı İlhan: Eylem yapmak için anlaşmış savaşçılarız". Milliyet. 13 Eylül 2004. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  22. ^ "Terör örgütü El-Kaide davasında ilginç itiraflar..." Milliyet. İstanbul. 22 Kasım 2004. 24 Kasım 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2015. 
  23. ^ Kesler, Musa; Şeref, Dinçer (15 Şubat 2005). "'El Kaide'de 8 tahliye". Milliyet. İstanbul. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  24. ^ Elçin, Süleyman (15 Şubat 2005). "El Kaide üyesi baba- oğul tutuklandı". Hürriyet. Konya: Doğan Haber Ajansı. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2015. 
  25. ^ Kesler, Musa (23 Şubat 2005). "Bombacı sanıkların 'pişmanlığına' ret". Milliyet. İstanbul. 5 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  26. ^ "El Kaide davasında tahliye yok". Sabah. 11 Nisan 2005. 29 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  27. ^ "El Kaide davası sürüyor". Sabah. Anadolu Ajansı. 27 Haziran 2005. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  28. ^ Aydın, Deniz (28 Haziran 2005). "El Kaide sanıklarına müebbet talebi". Zaman. 28 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  29. ^ "Savcı değişikliği El Kaide davasını uzattı". Hürriyet. Anadolu Ajansı. 24 Ocak 2006. 28 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  30. ^ Kocaer, Soner (11 Ağustos 2006). "İşte El Kaide'nin saldırı teknesi". Milliyet. Antalya: Doğan Haber Ajansı. 13 Ağustos 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  31. ^ a b Kesler, Musa (11 Şubat 2006). "Talimat Ladin'den para Zerkavi'den". Milliyet. 1 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  32. ^ "Kaideci Sakka şov yapınca..." Radikal. İstanbul. 21 Mart 2006. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  33. ^ "El Kaide davasında 5 sanık tahliye edildi". Zaman. 20 Mart 2006. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  34. ^ "Terör örgütü El Kaide davasında 4 tahliye". Hürriyet. Anadolu Ajansı. 22 Mayıs 2006. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  35. ^ "Sakka, İstanbul'daki patlama ile ilgili ilk kez ifade verdi". Zaman. 3 Ağustos 2006. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  36. ^ "Savcı, Sakka için ağırlaştırılmış müebbet istedi". Zaman. 14 Kasım 2006. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  37. ^ "El Kaide Davası'nın gerekçeli kararı". Hürriyet. Anadolu Ajansı. 24 Nisan 2007. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  38. ^ "Gemi gelmedi sinagog bombalandı". Hürriyet. 13 Eylül 2004. 12 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2022. 
  39. ^ "El Kaide davasında karar onandı". Zaman. 10 Haziran 2009. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015. 
  40. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2024. 
  41. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2024. 
  42. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2024. 
  43. ^ Çolak, Metin (1 Mayıs 2013). "El Kaide davasında sanıklara ceza yağdı". Zaman. İstanbul. 25 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015. 
  44. ^ "El Kaide davasında salon karıştı". Haberturk.com. 30 Nisan 2013. 2 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  45. ^ "Louai Sakka yine hakim karşısındaydı". Dünya Bülteni. Anadolu Ajansı. 30 Nisan 2013. 1 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2015. 
  46. ^ Aydın, Murat (9 Haziran 2004). "Savcı, Suriye'den getirilen Hilmi Tuğluoğlu'nun beraatini istedi". Zaman. 28 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  47. ^ "Sinagog tutuklusu tahliye edildi". Hürriyet. 25 Mart 2004. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2015. 
  48. ^ Aydın, Murat (21 Temmuz 2004). "Medyanın bombacı diye infaz ettiği Tuğluoğlu aklandı". Zaman. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  49. ^ Göktaş, Evin (23 Temmuz 2004). "Tuğluoğlu çiftinden İçişleri'ne dava". Yeni Şafak. Ankara. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  50. ^ Ünver, Ömür (16 Eylül 2005). "Suçsuz yere El-Kaideci olduk, 'pardon' dediler". Vatan. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  51. ^ Ünver, Ömür (15 Ekim 2007). "El Kaideci damgasına komik tazminat". Vatan. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  52. ^ Karaman, Nazif (15 Aralık 2013). "El Kaide bombacısına 10 yıl sonra dava". Sabah. 17 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  53. ^ Coşkun, Canan (23 Nisan 2015). "12 yıl sonra müebbet". Cumhuriyet. 28 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">2003 İstanbul saldırıları</span> intihar saldırısı

15 ve 20 Kasım 2003 tarihlerinde, İstanbul'un dört noktasında, her günde iki patlayıcı yüklü kamyonetin infilak ettirilmesiyle dört intihar saldırısı gerçekleştirildi. 15 Kasım günü yerel saatle 9.30 (UTC+02.00) civarında Şişli'deki Bet İsrael Sinagogu, 9.34 civarında ise Beyoğlu'ndaki Neve Şalom Sinagogu'nun önünde birer kamyonet infilak etti. Patlamalar sonucunda saldırganlar dâhil 26 kişi öldü, 300'den fazla kişi yaralandı. Olaydan beş gün sonra, 20 Kasım günü, yine patlayıcı yüklü kamyonetlerle 10.55 civarında Beyoğlu'ndaki Birleşik Krallık'ın İstanbul Başkonsolosluğu binasına, 11.00 civarında ise Beşiktaş'taki HSBC Genel Merkezi binasına birer saldırı düzenlendi. İkinci saldırılarda 31 kişi ölürken 450'nin üzerinde kişi yaralandı. Toplamda ise 4 saldırgan dâhil 57 kişi öldü, 750'den fazla kişi saldırılardan yaralı olarak kurtuldu.

Danıştay Saldırısı, 17 Mayıs 2006 tarihinde Danıştay 2. dairesine Alparslan Arslan adlı saldırganın gerçekleştirdiği silahlı eylemdir. Saldırı sonrasında, Danıştay İkinci Daire üyesi Mustafa Yücel Özbilgin ölmüş, aralarında daire başkanı Mustafa Birden'in de yer aldığı dört üye ise yaralanmıştır. Arslan, saldırı sonrasında kaçmaya çalışırken Danıştay'da görevli polis memurları tarafından yakalanmıştır.

Mehmet Fikri Karadağ Türk asker. Kuvvayi Milliye Derneği'nin kurucusu. 1991-1996 yılları arasında Elazığ'da görev yaptı. 8. Kolordu Hareket Başkanı görevinde de bulundu. 30 Ağustos 2003 tarihinde emekli oldu. Vatansever Kuvvetler Güç Birliği Hareketi'nden ayrılarak 2005 yılında Kuvvayi Milliye Derneği'ni kurdu. 2007 seçimlerinde İstanbul 1. bölgeden bağımsız milletvekili adayı olmuştur.

Manisa davası ya da Manisalı gençler davası, Manisa'da, çoğu lise öğrencisi olan 16 gence 26 Aralık 1995'te gözaltına alınmalarının ardından yasa dışı örgüt üyesi oldukları iddiasıyla açılan dava ile bu gençlere gözaltında işkence yaptıkları iddiasıyla polislere karşı açılan davalara, basında ve halk arasında verilen addır. Davalar Türkiye'de insan hakları alanında verilen mücadelenin simgesi oldu ve uzun süre devam etti.

Veli Küçük Türk asker.

Kemal Kerinçsiz, Türk avukat.

Levent Ersöz Türk asker.

Sami Hoştan,, Susurluk davası hükümlüsü, Ergenekon davası sanığı.

Ergenekon davaları veya Ergenekon kumpası, iddia olunan Ergenekon örgütü kapsamında açılan davalardır.

Balyoz ya da Balyoz Harekât Planı 5-7 Mart 2003 tarihlerinde 1. Ordu karargâhında düzenlenen plan seminerinde Türkiye hükûmetini devirmek amacıyla Çetin Doğan liderliğinde hazırlandığı iddia edilen askerî darbe planıdır. Yapılan yargılamalar sonucu, darbe planlarının gerçeği yansıtmadığı ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mecnun Otyakmaz</span> Türk iş insanı ve spor yöneticisi

Mecnun Otyakmaz, Türk iş insanı ve spor yöneticisi. Eski Sivasspor Başkanı.

Olgun Aydın, Türk iş adamı. Kendine ait bir menajerlik şirketi vardır ve Bulancakspor'un onursal, Giresunspor'un eski başkanıdır. Günümüzde KF Şkupi kulübünün sahibidir.

12 Eylül Davası, 12 Eylül Darbesi'ni gerçekleştiren komutanlardan hayatta kalanların yargılandığı dava. Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya, 765 sayılı TCK'nin "Devlet Kuvvetleri Aleyhine Cürümler" başlıklı 146. maddesi uyarınca müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Tahsin Şahinkaya'nın, Kenan Evren’den iki ay sonra, 90 yaşında ölmesiyle Yargıtay aşamasındaki dava düştü ve kararlar kesinleşmedi. Yıllar sonra, 15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi sonrası; Kenan Evren'in ifadesini alan dönemin Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekili, Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya'ya dava açan dönemin Ankara Cumhuriyet Savcısı, açılan davaya ilk bakan hâkimler ve iddia makamında bulunan savcılar, "Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) soruşturması" kapsamında meslekten ihraç edildi. Daha sonra bazıları yargılandı ve mahkûm oldu.

Ege Üniversitesinde öğrenim gören ülkücü Fırat Yılmaz Çakıroğlu, ülkücü öğrenciler ile savcılık iddianamesinde "PKK/KCK gençlik örgütlenmesi YDG-H üyeleri" olduğu belirtilen diğer öğrenci grubu arasında 20 Şubat 2015'te meydana gelen kavga esnasında bıçaklanarak öldürüldü.

15 Temmuz Darbe Girişimiyle ilgili davalar, 15 Temmuz Darbe Girişiminin ardından Türkiye'de başlatılan soruşturmalar kapsamında açılan davalardır.

Halis Bayancuk ya da bilinen takma adıyla Ebu Hanzala, Zaza asıllı Türk İslâmî köktendinci.

Gezi Parkı davası, 28 Mayıs - 30 Ağustos 2013 tarihleri arasında gerçekleşen Gezi Parkı olaylarını organize ettikleri iddiası ile 16 kişinin yargılandığı davadır.

<span class="mw-page-title-main">1998 Anıtkabir ve Fatih Camii saldırıları girişimi</span> Hilâfet Devleti örgütü tarafından planlanmış terör saldırıları girişimi

Köln, Almanya merkezli Hilâfet Devleti adlı örgütün lideri Metin Kaplan'a bağlı kişiler, 1998'deki 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlamaları sırasında, Ankara'daki Anıtkabir ile İstanbul'daki Fatih Camii'ne bir dizi saldırı düzenlemeyi planladıkları gerekçesiyle, Türk emniyet birimlerinin 28 Ekim'de düzenlediği harekâtlarla birlikte yakalanmaya başlandı. Soruşturmaya göre, iki gruba ayrılan ve birbirlerinden habersiz bir şekilde hareket eden 15 kişi, 29 Ekim sabahı Fatih Camii'ne girerek caminin minaresi ile kubbesine pankart asıp gerekirse polisle çatışmayı planlamıştı. İkinci grup ise kiraladığı uçakla Anıtkabir'e bir intihar saldırısı gerçekleştirecekti. Hazırlanan iddianame doğrultusunda 29 kişi hakkında Aralık 1998'de, İstanbul 2 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde bir dava açıldı. 25 Mayıs 1999'da ilk duruşması gerçekleştirilen dava 11 Nisan 2000'de, 14 sanığın çeşitli hapis cezasına çarptırılması ve 15 sanığın beraat etmesiyle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Sedat Şahin</span> Türk organize suç örgütü lideri

Sedat Şahin, organize suç örgütü mensubudur. Şahinler olarak bilinen mafya grubunun lideridir. Emniyetin 2021 verilerine göre 257 silahlı adamı ile, Alaattin Çakıcı ve Sarallardan sonra Türkiye'nin en büyük üçüncü büyük mafya örgütüdür. Bu sıralamayı 253 silahlı adamı ile dördüncü sırada Sedat Peker takip etmektedir.

Umut Davası, Uğur Mumcu, Ahmet Taner Kışlalı, Muammer Aksoy ve Bahriye Üçok'un öldürülmelerinin de aralarında bulunduğu çok sayıda olayı kapsayan “Umut Operasyonu”na ilişkin davanın adıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.