İçeriğe atla

2001 Einstein

2001 Einstein
Einstein'ın ışık eğrisi modeli
Keşif 
KeşfedenP. Wild
Keşif yeriZimmerwald Obs.
Keşif tarihi5 March 1973
Adlandırmalar
MPC belirtmesi(2001) Einstein
Adın kaynağı
Albert Einstein (physicist)    
Alternatif adlandırma
1973 EB
Yörünge özellikleri 
Dönem 4 September 2017 (JD 2458000.5)
Belirsizlik parametresi 0
Gözlem yayı43.43 yr (15.864 days)
Günöte2.1242 AU
Günberi1.7430 AU
Yarı büyük eksen
1.9336 AU
Dış merkezlik0.0986
2.69 yr (982 days)
150.59°
0° 21d 59.76s / day
Eğiklik22.683°
357.08°
217.74°
Fiziksel özellikler
X (Tholen), Xe (SMASS)
X  · E 
B–V = 0.720
U–B = 0.261
12.85
5,4846±0,0001 sa
5,485±0,002 h
5,48503±0,00005 h (S)
5,487±0,001 h
0.40 (assumed)
0,810±0,169
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

2001 Einstein (provizyon adı: 1973 EB), İsviçreli gökbilimci Paul Wild tarafından 5 Mart 1973'te, İsviçre'nin Bern yakınlarındaki Zimmerwald Gözlemevi'nde keşfedilerek[1] fizikçi Albert Einstein'ın adını alan, asteroit kuşağının en iç bölgesindeki parlak bir Hungaria asteroitidir. X-tipi asteroit (Xe) 5,5 saatlik bir dönüş periyodu ve yaklaşık 5 km çapa sahiptir.[2]

Yörünge ve sınıflandırma

Einstein, Güneş Sistemindeki en yoğun asteroit konsantrasyonunu oluşturan Hungaria ailesinin üyesidir. İç ana kuşakta, 2 yıl 8 ayda (982 gün) bir, 1,7-2,1 AU uzaklıkta Güneş yörüngesinde dönmekte olan Einstein'ın yörüngesi, ekliptiğe göre 0,10'luk bir dış merkezliğe ve 23°'lik bir eğikliğe sahiptir.[3] Asteroidin gözlem yayı ise, ön keşifler yapılmadığı için 1973'te keşfedilmesi ile başlamıştır.[1]

Adlandırma

Bu küçük gezegene ve bir ay kraterine, Alman kökenli, Nobel fizik ödüllü, İsviçre-Amerikalı fizikçi Albert Einstein'ın (1879-1955) onuruna Einstein ismi verildi.[2] Resmi isim Minor Planet Center tarafından 15 Ekim 1977'de yayınlandı.[4] Arthur C. Clarke, 3001: The Final Odyssey adlı romanının son metninde, 2001 asteroitine kendi adının verilmesini umduğu şeklinde bir şaka yaptı, ancak astreoite ondan önce Einstein'ın adı verildi. Clarke ise sonrasında 5020 Asimov ile birlikte adlandırılan 4923 Clarke astreoiti ile onurlandırıldı.

Fiziksel özellikler

Tholen sınıflandırması, Einstein'ın X tipi bir asteroit olduğunu belirtirken; SMASS sınıflandırması, X tipinden, daha parlak olan E tipi asteroitlere geçiş yapan bir Xe alt tipi olduğunu belirtmektedir.

Dönüş periyodu

Fotometrik gözlemler ile asteroitin birkaç rotasyonel ışık eğrisi elde edildi. İlk ışık eğrisi, Aralık 2004'te Amerikan gök bilimci Brian Warner tarafından, Palmer Divide Gözlemevi'nde (PDS), 0,66 kadir'lik bir parlaklık değişimi ile 5.487 saatlik bir dönüş periyodu verdi.[5] 2008 ve 2012 yılları arasında, PDS'deki üç tane ek ışık eğrisi, sırasıyla 0,67; 0,74 ve 1,02'lik genlikler ve 5.485 saatlik bir süre ile önceki ölçüme çok yakın bir değer verdi.[6][7][8] Diğer ışık eğrileri ise Hanuš tarafından Fransız CNES ve diğer kurumlarda 5.48503 saat;[9] İtalyan gök bilimci Federico Manzini ile Aralık 2012'den itibaren Jean Strajnic ve Raoul Behrend tarafından ise Novara'daki SAS gözlemevinde 0,66 genlik, 5.4846 saat olarak ölçüldü.[10]

Çap ve yansıtabilirlik

NASA'nın uzay tabanlı Geniş Alan Kızılötesi Araştırma Gezgini'nin (WISE), NEOWISE misyonu tarafından gerçekleştirilen ölçümüne göre, asteroit 4,0 km çapındadır ve yüzeyi 0,81'lik çok yüksek bir albedo'ya sahiptir. Bu nedenle WISE, bu astreoiti E tipi olarak tanımlar.[11] Collaborative Asteroid Lightcurve Link (CALL) ise daha düşük, ancak yine de ortalamaya göre yüksek bir değer olan 0,40'lık bir albedo varsayarak astreoitin çapını 5,7 kilometre olarak hesaplar; albedo ne kadar düşükse, sabit bir mutlak kadir için gövdenin çapı o kadar büyük olur.[12]

Kaynakça

  1. ^ a b "IAU Minor Planet Center". www.minorplanetcenter.net. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020. 
  2. ^ a b Schmadel, Lutz D., (Ed.) (2007), "(2001) Einstein", Dictionary of Minor Planet Names (İngilizce), Berlin, Heidelberg: Springer, ss. 162-162, doi:10.1007/978-3-540-29925-7_2002, ISBN 978-3-540-29925-7, erişim tarihi: 9 Aralık 2020 
  3. ^ "JPL Small-Body Database Browser". ssd.jpl.nasa.gov. 19 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020. 
  4. ^ Schmadel, Lutz (2009). "Dictionary of Minor Planet Names" (İngilizce). doi:10.1007/978-3-642-01965-4. 
  5. ^ Warner, Brian D. (1 Eylül 2005). "Asteroid lightcurve analysis at the Palmer Divide Observatory - winter 2004-2005". Minor Planet Bulletin. 32: 54-58. 6 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020. 
  6. ^ Warner, Brian D. (1 Nisan 2010). "Asteroid Lightcurve Analysis at the Palmer Divide Observatory: 2009 September-December". Minor Planet Bulletin. 37: 57-64. 
  7. ^ Warner, Brian D. (Ekim 2008). "Asteroid Lightcurve Analysis at the Palmer Divide Observatory: February-May 2008". Minor Planet Bulletin (İngilizce). 35 (4): 163-166. ISSN 1052-8091. 26 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ Warner, Brian D. (Nisan 2013). "Asteroid Lightcurve Analysis at the Palmer Divide Observatory: 2012 September - 2013 January". Minor Planet Bulletin (İngilizce). 40 (2): 71-80. ISSN 1052-8091. 
  9. ^ Hanuš, J.; Ďurech, J.; Oszkiewicz, D. A.; Behrend, R.; Carry, B.; Delbo, M.; Adam, O.; Afonina, V.; Anquetin, R.; Antonini, P.; Arnold, L. (1 Şubat 2016). "New and updated convex shape models of asteroids based on optical data from a large collaboration network". Astronomy & Astrophysics (İngilizce). 586: A108. doi:10.1051/0004-6361/201527441. ISSN 0004-6361. 7 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020. 
  10. ^ "CdR&CdL: Courbe de rotation et luminosité d'astéroïdes, de comètes et d'étoiles variables". obswww.unige.ch. 3 Ağustos 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020. 
  11. ^ Mainzer, A.; Grav, T.; Masiero, J.; Hand, E.; Bauer, J.; Tholen, D.; McMillan, R. S.; Spahr, T.; Cutri, R. M.; Wright, E.; Watkins, J. (1 Kasım 2011). "NEOWISE Studies of Spectrophotometrically Classified Asteroids: Preliminary Results". The Astrophysical Journal. 741: 90. doi:10.1088/0004-637X/741/2/90. ISSN 0004-637X. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020. 
  12. ^ "Minor Planet". www.minorplanet.info. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">1042 Amazone</span> Asteroit

1042 Amazone, geçici ismi 1925 HA, yaklaşık 70 kilometre çapında, dış asteroit kuşağında karanlık bir asteroit ve yavaş dönendir. 22 Nisan 1925'te Alman gök bilimci Karl Reinmuth tarafından güney Almanya'daki Heidelberg Gözlemevi'nde keşfedilmiştir. Adını Yunan mitolojisindeki Amazonlardan almıştır.

1043 Beate, geçici ismi 1925 HB, asteroit kuşağının dış bölgesinden yaklaşık 32 kilometre çapında taşlı bir asteroittir. Alman gök bilimci Karl Reinmuth tarafından 22 Nisan 1925'te Heidelberg-Königstuhl Devlet Gözlemevi'nde keşfedildi. İsmini aldığı kişi ile ilgili herhangi bir referans bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">28 Bellona</span> Asteroit

Bellona, büyük bir ana kuşak asteroitidir. Alman gök bilimci R. Luther tarafından 1 Mart 1854 tarihinde keşfedilmiş ve Roma savaş tanrıçası Bellōna'nın adını almıştır. İsim Kırım Savaşı'nın başlangıcını işaretlemek için seçilmişti. Yaklaşık 100–120 km kesit boyutuna sahip taş yapılı bir S-tipi asteroittir. 28 Bellona, 4,63 yıllık bir sürede Güneş'in yörüngesinde döner.

<span class="mw-page-title-main">235 Carolina</span> Asteroit

Carolina oldukça büyük bir Ana kuşak asteroitidir. Avusturyalı gökbilimci Johann Palisa tarafından 28 Kasım 1883'te Viyana'da keşfedildi. Adını şu anda Pasifik Okyanusu'ndaki Kiribati'nin bir parçası olan Caroline Adası'ndan almaktadır. Bu asteroit, Güneş'in yörüngesinde 4,89 yıllık bir periyot ve 0,06 eksantriklik değer ile 2,88 AU yarı büyük eksen değerine sahiptir. Yörünge düzlemi, ekliptik düzlemine 9,0°'lik bir açıyla eğilir.

<span class="mw-page-title-main">771 Libera</span> Asteroit

771 Libera, geçici olarak atanmış isimleri 1913 TO ve 1958 HA, asteroit kuşağının orta bölgesinde yer alan ve yaklaşık 29 kilometre çapındaki metalik bir asteroittir. Avusturyalı astronom Joseph Rheden tarafından 21 Kasım 1913'te Avusturya'daki Viyana Gözlemevi'nde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">209 Dido</span> Asteroit

Dido, 179±1 çapında bir ana kuşak asteroididir. CHF Peters tarafından 22 Ekim 1879'da Clinton, New York'ta keşfedildi ve efsanevi Kartaca kraliçesi Dido'nun adı verildi. Dido, Güneş'in yörüngesinde 3,15 uzaklıkta dönmektedir. Yörünge düzlemi, ekliptik düzlemine 7.2 ° 'lik bir açıyla eğilir.

779 Nina, asteroit kuşağının orta bölgesinde yer alan, yaklaşık 80 kilometre (50 mi) çapında, büyük bir arka plan asteroitidir. 25 Ocak 1914'te Rus astronom Grigory Neujmin (1886-1946) tarafından Kırım yarımadasındaki Simeiz Gözlemevi'nde keşfedildi. Orta düzey bir albedoya sahip metalik X-tipi asteroit, 11.2 saatlik bir dönme periyoduna sahiptir. Adını kaşifin kız kardeşi Nina Neujmina'dan (Tsentilovich) (1889–1971) almıştır.

<span class="mw-page-title-main">118 Peitho</span> Asteroit

Peitho bir ana kuşak asteroididir. Muhtemelen S-tipi bir asteroittir ve silisli bir mineralojiye sahip olduğu düşünülmektedir. 15 Mart 1872'de R. Luther tarafından keşfedilmiş ve adını Yunan mitolojisindeki iki Peitho'dan birinin adıyla anmıştır. Sönük bir yıldızın iki gözlemlenmiş Peitho örtülmesi vardır: biri 2000'de, diğeri 2003'te gözlemlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">802 Epyaxa</span> Asteroit

802 Epyaxa, 1915 WR geçici atamalı, asteroit kuşağı iç bölgelerinden, yaklaşık 7,5 kilometre çapında taş bir Florian asteroittir. Alman gök bilimci Max Wolf tarafından 20 Mart 1915'te Almanya'nın güneyindeki Heidelberg-Königstuhl Devlet Gözlemevi'nde keşfedildi.

829 Academia, Güneş'in yörüngesinde dönen bir küçük gezegendir. Asteroit, düşük yansıtabilirliğe sahiptir ve kabaca 44 km çapındadır.

1064 Aethusa, geçici ismi 1926 PA, asteroit kuşağının merkez bölgelerinden gelen, yaklaşık 19 kilometre çapında taştan bir arka plan asteroitidir. 2 Ağustos 1926'da astronom Karl Reinmuth tarafından Almanya'nın güneybatısındaki Heidelberg-Königstuhl Devlet Gözlemevi'nde keşfedildi. Asteroit, adını Aethusa cynapium bitkisinden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">154 Bertha</span> Asteroit

Bertha bir ana kuşak asteroididir. Fransız kardeşler Paul Henry ve Prosper Henry tarafından 4 Kasım 1875'te keşfedildi, ancak keşfin kredisi Prosper'a verildi. Adını muhtemelen astronom Camille Flammarion'un kız kardeşi Berthe Martin-Flammarion'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">157 Dejanira</span> Asteroit

Dejanira, 1 Aralık 1875'te Alphonse Borrelly tarafından keşfedilen ve Yunan mitolojisindeki savaşçı prenses Deianira'nın adını taşıyan bir ana kuşak asteroididir. Dejanira asteroit ailesi de onun adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">164 Eva</span> Asteroit

164 Eva, Fransız kardeşler Paul Henry ve Prosper Henry tarafından 12 Temmuz 1876'da Paris'te keşfedilen bir ana kuşak asteroididir. Eva isminin seçilmesinin nedeni bilinmemektedir. 164 Eva'nın yörünge elemanları, 1877'de Amerikalı astronom Winslow Upton tarafından yayınlanmıştır. C tipi bir asteroit olarak kategorize edilir ve muhtemelen ilkel karbonlu kondritik malzemelerden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">167 Urda</span> Asteroit

Urda, Alman-Amerikalı astronom Christian Heinrich Friedrich Peters tarafından 28 Ağustos 1876'da Clinton, New York'ta keşfedilen ve adını İskandinav dilindeki Nornlardan biri olan Urd'dan alan bir ana kuşak asteroididir. 1905'te Avusturyalı astronom Johann Palisa, asteroidin parlaklığının değişken olduğunu gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">1069 Planckia</span> Asteroit

1069 Planckia, geçici ismi 1927 BC, asteroit kuşağının dış bölgelerinden gelen, yaklaşık 39 kilometre (24 mi) çapında bir arka plan asteroitidir. 28 Ocak 1927'de astronom Max Wolf tarafından Almanya'daki Heidelberg-Königstuhl Devlet Gözlemevinde keşfedildi. Asteroide Alman fizikçi Max Planck'ın adı verildi.

<span class="mw-page-title-main">170 Maria</span> Asteroit

Maria, 10 Ocak 1877'de Fransız astronom Henri Joseph Perrotin tarafından keşfedilen bir Ana kuşak asteroididir. Yörüngesi Antonio Abetti tarafından hesaplandı ve asteroide kız kardeşi Maria'nın adı verildi. Bu nesne, 1918'de Japon astronom Kiyotsugu Hirayama tarafından tanımlanan ilk asteroit ailelerinden biri olan Maria asteroit ailesinin adaşıdır.

1072 Malva, geçici ismi 1926 TA, asteroit kuşağının dış bölgelerinden gelen, yaklaşık 48 kilometre çapında, karanlık bir arka plan asteroitidir. 4 Ekim 1926'da astronom Karl Reinmuth tarafından Almanya'daki Heidelberg-Königstuhl Devlet Gözlemevinde keşfedildi. Asteroit, ismini Malva (ebegümeci) çiçekli bitkisinden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">176 Iduna</span> Asteroit

Iduna, Alman-Amerikalı astronom Christian Heinrich Friedrich Peters tarafından 14 Ekim 1877'de Clinton, New York'ta keşfedilen büyük bir ana kuşak asteroididir. Adını Stockholm'de astronomik bir konferansa ev sahipliği yapan bir kulüp olan Sällskapet Idun'dan almıştır. Idun aynı zamanda bir İskandinav tanrıçasıdır. G-tipi bir asteroit olarak, en büyük ana kuşak asteroidi olan 1 Ceres'inkine benzer bir bileşime sahiptir.

20936 Nemrut Dağı, geçici adı : 4835 T-1 olan, yaklaşık 35 kilometre çapında, asteroit kuşağının en iç bölgelerinde bulunan Hungaria ailesine mensup, aynı zamanda da Mars yörüngesinin çok yakınlarında seyreden taşlı bir asteroittir. 13 Mayıs 1971'de Hollandalı gök bilimci çift Ingrid ve Cornelis van Houten tarafından Leiden'de ve ayrıca Hollandalı Amerikalı gök bilimci Tom Gehrels tarafından Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Palomar Gözlemevi'nde çekilen fotoğraf plakalarında keşfedilmiştir. Asteroitin 3,28 saatlik bir dönme süresi, muhtemelen küresel bir şekli ve tipik olarak enstatit açısından zengin E tipi asteroitler arasında görülen yüksek bir albedosu bulunmaktadır. 2012 yılında adını Türkiye'de sönmüş bir yanardağ olan Nemrut'tan almıştır.