İçeriğe atla

1999 Türkiye genel seçimleri

1999 Türkiye genel seçimleri
Türkiye
← 199518 Nisan 1999 (25 yıl önce) (1999-04-18)2002 →

Türkiye Büyük Millet Meclisinin 550 sandalyesi için
Çoğunluk için gereken 276 sandalye
Kayıtlı37.495.217
Katılım%87,1 (artış 1,9)
  Birinci parti İkinci parti Üçüncü parti
 
Bülent Ecevit-Davos 2000 cropped.jpg
Devlet_Bahçeli_TBMM.jpg
Recai Kutan 2009 crop.jpg
Lider Bülent EcevitDevlet BahçeliRecai Kutan
Parti DSPMHPFP
Liderlik tarihi 15 Ocak 1989 6 Temmuz 199714 Mayıs 1998
Liderin bölgesi İstanbulOsmaniyeMalatya
Son seçim 76 sandalye, %14,64 0 sandalye, %8,18 158 sandalye, %21,38[a]
Sandalye 136129 111
Değişim artış 60 artış 129 azalış 47
Aldığı oy 6.919.6705.606.583 4.805.381
Oran %22,18%17,98 %15,41
Değişim artış %7,54 artış %9,80 azalış %5,97

  Dördüncü parti Beşinci parti Altıncı parti
 
Mesut Yilmaz as Turkish Prime Minister.jpg
Turkish prime minister Tansu Çiller in Brussels.jpg
Deniz_Baykal_headshot.jpg
Lider Mesut YılmazTansu ÇillerDeniz Baykal
Parti ANAPDYPCHP
Liderlik tarihi 15 Haziran 1991 13 Haziran 1993 9 Eylül 1992
Liderin bölgesi RizeİstanbulAntalya (seçilmedi)
Son seçim 132 sandalye, %19,65 135 sandalye, %19,18 49 Sandalye, %10,71
Sandalye 86 85 0
Değişim azalış 46 azalış 50 azalış 49
Aldığı oy 4.122.929 3.745.417 2.716.094
Oran %13,22 %12,01 %8,71
Değişim azalış %6,43 azalış %7,17 azalış %2,00

Her seçim bölgesinden birinci çıkan partiye göre seçim sonuçlarını gösteren harita

Seçimden sonra Türkiye Büyük Millet Meclisinin sandalye dağılımı

Önceki Başbakan

Bülent Ecevit
DSP

Seçilen Başbakan

Bülent Ecevit
DSP

Grafik

1999 Türkiye genel seçimleri, 18 Nisan 1999 tarihinde yapılan ve TBMM 21. dönem milletvekillerinin belirlendiği genel seçim. Türkiye'nin 80 ilindeki 84 seçim çevresinde, %10 ülke barajlı d'Hondt sisteminin uygulanarak gerçekleştirilen seçimlerde 550 milletvekili TBMM'ye girmiştir.

Seçim dönemi

Haziran 1998'de ANASOL-D Hükûmeti olarak bilinen 55. Hükûmet'in Başbakanı Mesut Yılmaz ile bu hükûmeti dışarıdan destekleyen Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Deniz Baykal arasında yapılan görüşmeler sonunda varılan mutabakatla, Aralık 2000'de yapılması gereken milletvekilliği seçiminin yerel seçimlerle birleştirilerek 18 Nisan 1999 tarihinde yapılması kararlaştırıldı. 30 Temmuz 1998 tarihinde TBMM Genel Kurulu, erken genel seçimlerle yerel seçimlerin 18 Nisan 1999 tarihinde birleştirilerek yapılmasına karar verdi. Oylamaya katılan 497 milletvekilinden 486'sı kabul, 11'i ise ret oyu kullandı.[1]

Seçim kararının alınmasından kısa süre sonra patlak veren Türkbank Skandalı'yla CHP, ANASOL-D Hükûmeti'nden desteğini çekti. 25 Kasım 1998 tarihinde, CHP, Fazilet Partisi ve Doğru Yol Partisi'nin verdikleri gensorunun TBMM Genel Kurulunda kabul edilmesiyle Cumhuriyet tarihinin en uzun ömürlü azınlık hükûmeti olan ANASOL-D Hükûmeti düştü. Mesut Yılmaz istifasını Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e sundu. Yaklaşık 1,5 aylık bir süreçten sonra, 18 Nisan seçimlerine kadar görev yapacak olan Bülent Ecevit başkanlığındaki 56. Hükûmet kuruldu.

1968 yerel seçimleriyle birlikte Cumhuriyet Senatosu için 24 ilde yapılan kısmi birleşik seçim dikkate alınmazsa, yerel seçimlerle bir arada yapılan ilk genel seçimlerdir. 80 ildeki 84 seçim çevresinde düzenlenen seçimlerde, 37.495.217 kayıtlı seçmenden 32.656.070'i sandık başına gitti. 20 partinin katıldığı 18 Nisan 1999 genel seçimleri, 1950'den sonra yapılan serbest seçimler arasında katılan siyasi parti sayısının en fazla olduğu seçimdir.

Seçime ayrıca aşağıdaki 52 seçim bölgesinden 150 bağımsız aday katıldı.[2]
Bölge #
Adana6
Adıyaman3
Afyon1
Ağrı4
Ankara5
Ankara-13
Ankara-22
Antalya3
Bartın1
Batman5
Bingöl1
Bitlis3
Bolu1
Bursa4
Çankırı1
Denizli2
Diyarbakır5
Edirne1
Bölge #
Elazığ1
Erzincan1
Eskişehir3
Gaziantep4
Hakkâri2
Hatay3
Iğdır3
İçel3
İstanbul17
İstanbul-19
İstanbul-24
İstanbul-34
İzmir7
İzmir-16
İzmir-21
Kahramanmaraş3
Kars1
Kastamonu1
Kayseri1
Bölge #
Kırıkkale2
Kocaeli4
Konya1
Kütahya2
Malatya8
Manisa2
Mardin4
Muş5
Ordu1
Sakarya1
Samsun3
Siirt3
Şanlıurfa1
Şırnak5
Tunceli3
Uşak1
Van6
Zonguldak2
Toplam 150

Yüzde 10'luk seçim barajını aşan 5 siyasi partiden Demokratik Sol Parti 136, Milliyetçi Hareket Partisi 129, Fazilet Partisi 111, Anavatan Partisi 86 ve Doğru Yol Partisi 85 milletvekilliği kazandı. Bunlara ek olarak, 22 yıl aradan sona bağımsız adaylar da TBMM'ye seçilmeyi başardı (Mehmet Ağar-Elazığ, Ahmet Özal-Malatya, Bekir Gündoğan-Tunceli). Yine 22 yıl aradan sonra ilk kez bir merkez sol partinin birinci olduğu seçimlerde, seçim barajını aşamayan Cumhuriyet Halk Partisi tarihinde ilk defa TBMM dışında kaldı. DSP'nin oylarını yaklaşık yüzde 50 oranında artırarak birinciliğe yükseldiği bu seçimlerde, bir önceki seçimde yüzde 10 barajını aşamayarak TBMM'ye giremeyen MHP ise oylarını yaklaşık yüzde yüz oranında artırarak ikinci parti durumuna geldi. Seçime katılan diğer büyük partilerden, Refah Partisi'nin devamı olarak kurulan FP, ANAP, DYP ve CHP'nin oyları geriledi. TBMM'ye seçilen kadın vekil sayısı 1995 seçimlerine göre 13'ten 23'e yükseldi.[3] 80 ilden 27'sinde DSP, 25'inde MHP, 11'inde HADEP, 9'unda FP, 5'inde DYP, 2'sinde bağımsızlar ve 1'inde de ANAP birinci oldu.

18 Nisan 1999 Genel Seçimlerinden sonra hükûmeti kurma görevi 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından Demokratik Sol Parti (DSP) Genel Başkanı Bülent Ecevit'e verildi. Ecevit, DSP, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve Anavatan Partisi (ANAP) ile 28 Mayıs 1999 tarihinde üçlü koalisyon hükûmetini kurdu. Böylece Türk siyasi yaşamında 17. koalisyon hükûmeti kurulmuş oldu. Bu hükûmetle, MHP 21 yıl sonra hükûmete girdi.

Sonuç

1999 genel seçimlerinin sonuçları:[4]

Gümrük kapıları hariç Türkiye geneli
Seçmen Sayısı37.495.217
Kullanılan Oy32.656.070
Geçerli Oy31.119.242
Geçersiz Oy1.536.828
Katılım Oranı (%)87,09
Gümrük kapıları
Geçerli Oy65.254
Genel
Geçerli Oy31.184.496
Milletvekili sayısı550
Parti Genel Başkan Oy % +/– Sandalye +/–
Demokratik Sol PartiBülent Ecevit6.919.67022,19artış 7,55136artış 60
Milliyetçi Hareket PartisiDevlet Bahçeli5.606.58317,98artış 9,80129artış 129
Fazilet PartisiRecai Kutan4.805.38115,41111
Anavatan PartisiMesut Yılmaz4.122.92913,22azalış 6,4386azalış 46
Doğru Yol PartisiTansu Çiller3.745.41712,01azalış 7,1785azalış 50
Bağımsızlar270.2650,87artış 0,393artış 3
%10 seçim barajının altında kalan siyasi partiler
Cumhuriyet Halk PartisiDeniz Baykal2.716.0948,71azalış 2,00azalış 49
Halkın Demokrasi PartisiMurat Bozlak1.482.1964,75artış 0,580Sabit
Büyük Birlik PartisiMuhsin Yazıcıoğlu456.3531,460
Özgürlük ve Dayanışma PartisiUfuk Uras248.5530,800
Demokrat Türkiye PartisiHüsamettin Cindoruk179.8710,580
Liberal Demokrat PartiBesim Tibuk127.1740,410
Demokrat PartiKorkut Özal92.0930,300
Millet PartisiAykut Edibali79.3700,25azalış 0,200Sabit
Barış PartisiAbidin Özgünay78.9220,250
İşçi PartisiDoğu Perinçek57.6070,18azalış 0,040Sabit
Emek PartisiLevent Tüzel51.7560,170
Yeniden Doğuş PartisiHasan Celal Güzel44.7870,14azalış 0,200Sabit
Sosyalist İktidar PartisiAydemir Güler37.6800,120
Değişen Türkiye PartisiGökhan Çapoğlu37.1750,120
Demokrasi ve Barış PartisiRefik Karakoç24.6200,080
Toplam31.184.496100550

İllere göre oy dağılımı

İllere göre 18 Nisan 1999 genel seçim sonuçları;[5] (Not: Aşağıdaki tabloda oy sayıları doğru olmakla birlikte oranlar hatalıdır. Oranlar hesaplanırken yuvarlama hatası yapılmıştır.)

İl MVDSP% MHP% FP% ANAP% DYP% Diğer % Toplam
Adana14219.53525,90199.72323,5687.01810,26100.14111,8179.2699,35161.80319,09847.489
Adıyaman614.3566,3224.07210,6062.49627,5423.78610,4838.48916,9663.72728,08226.926
Afyon744.29612,6098.40328,0040.03111,3942.75812,1654.45115,4971.48120,34351.420
Ağrı43.9652,7511.0417,6618.41612,7913.2659,2118.24412,6779.04754,90143.978
Aksaray416.6599,9155.35732,9528.26716,8217.69910,5324.48714,5725.49715,17167.966
Amasya433.59717,2747.19724,2730.42515,6420.16110,3624.80412,7538.25219,67194.436
Ankara28462.37923,12431.05021,56341.17417,06216.11810,81146.3647,32402.04320,111.999.128
Antalya12151.05820,13166.91422,2546.9026,2598.67613,15144.57519,27141.93518,92750.060
Ardahan212.09520,154.8978,164.7887,979.78616,3012.91321,5115.52825,8760.007
Artvin220.07519,3517.32216,709.0678,7417.27816,6520.51619,7719.46418,76103.722
Aydın8146.98329,06100.47019,8624.6754,8783.19616,4474.16314,6676.27915,08505.766
Balıkesir9200.95531,14102.92215,9561.3169,5089.44613,86118.60318,3871.93511,14645.177
Bartın240.34636,508.1547,379.0378,1721.82719,7517.59615,9213.55212,26110.512
Batman43.3962,422.9012,0719.43513,8714.72910,5119.76914,1179.87157,00140.101
Bayburt28552,199.71224,9410.34426,568.45321,717.18118,442.3886,1338.933
Bilecik225.35823,8919.13518,0211.73411,0515.24914,3618.93517,8315.73414,82106.145
Bingöl31.8482,229.25611,1520.21824,368.0519,7012.05214,5231.55338,0282.978
Bitlis44.5204,7210.86711,3519.92220,8219.59520,4713.42114,0227.35828,5995.683
Bolu567.73321,8365.21421,0160.63619,5443.90314,1537.65812,1335.10911,31310.253
Burdur335.16123,2436.29723,9915.61410,3214.5229,6028.49118,8321.17113,99151.256
Bursa16357.44132,04161.87214,51171.45015,36178.39715,99142.70812,79103.6699,291.115.537
Çanakkale487.72431,1947.64416,9418.2996,5045.86516,3145.72916,2635.94112,78281.202
Çankırı310.6708,4847.82538,0424.94019,838.5686,8121.42417,0412.2949,77125.721
Çorum530.7149,4396.84529,7558.23317,8919.0925,8645.29213,9175.25323,12325.429
Denizli7122.48426,8383.90218,3826.3035,7668.71715,0581.99617,9673.06116,00456.463
Diyarbakır1120.2654,9711.2172,7559.31014,5745.30711,1345.52711,18225.40755,37407.033
Edirne4107.32745,5621.7149,218.2733,5135.06714,8826.46211,2336.68915,57235.532
Elazığ59.3583,8433.22213,6359.62224,4715.9816,5621.9629,01103.43742,46243.582
Erzincan38.9588,0827.74525,0420.68318,668.2877,4715.19113,7129.92727,01110.791
Erzurum815.8814,6988.50626,1895.61028,2825.3507,4956.22316,6356.48916,71338.059
Eskişehir6142.21036,2368.27217,3938.1939,7344.63011,3753.07513,5246.13011,75392.510
Gaziantep997.02519,5199.44420,0078.82215,8549.3699,9351.32310,32121.16024,37497.143
Giresun548.48421,4846.55220,6236.96516,3733.42814,8130.05613,3130.19713,38225.682
Gümüşhane24.1075,8122.97932,5216.41823,2311.57216,379.78913,855.7908,1970.655
Hakkâri32.9234,791.2452,046.0499,915.7549,4311.04718,1133.96855,6960.986
Hatay1080.95513,96128.38722,1570.64112,1870.62712,1866.95811,55162.00027,95579.568
Iğdır22.5354,1310.41617,007.92112,927.38212,044.8847,9728.13145,9161.269
Isparta421.2799,8863.08329,3120.6079,5736.85317,1249.76923,1323.57610,95215.167
İçel12134.97719,35197.98328,3836.3435,2175.86310,8776.48510,96175.84725,21697.498
İstanbul691.466.43829,66498.74510,081.052.73821,29780.51815,78268.9325,43876.38417,724.943.755
İzmir24725.60740,26199.59711,0788.1004,88285.11515,82172.5259,57331.02418,371.801.968
Kahramanmaraş924.7425,95117.04228,1895.80723,0738.5799,2973.13417,6165.96315,88415.267
Karabük324.76219,4628.14222,1117.66013,8718.13514,2521.80817,1316.73113,14127.238
Karaman318.47816,4935.37231,5722.23919,857.1656,3912.23910,9216.53614,76112.029
Kars320.95516,9615.86612,8412.0869,7820.18416,3414.59511,8139.83432,24123.520
Kastamonu452.14923,5550.72222,9116.5467,4733.87215,3043.05419,4425.04111,31221.384
Kayseri881.78216,19165.49832,77117.32623,2337.1897,3648.1749,5454.93210,87504.901
Kırıkkale417.93111,4843.53327,8823.88015,2926.51616,9822.03914,1122.19714,22156.096
Kırklareli373.19838,3824.32612,756.6493,4833.63517,6319.74610,3533.12417,37190.678
Kırşehir323.94918,3443.35933,2012.4349,5212.9259,8911.4998,8026.41020,22130.576
Kilis210.62020,3510.98321,058.05515,444.8059,2112.01723,035.68610,8952.166
Kocaeli10143.35222,8992.40914,76142.39122,7467.51210,7872.54711,58107.85917,22626.070
Konya1695.47710,67232.51325,99269.79330,1664.2827,18123.92813,85108.28912,10894.282
Kütahya654.86016,3475.99722,6357.08017,0034.38510,2481.07924,1532.2909,61335.691
Malatya719.0905,9163.88019,7881.63225,2723.2397,1919.2285,95115.85635,87322.925
Manisa10177.99325,29147.74320,9958.7558,3474.82810,63134.17219,06110.29615,67703.787
Mardin619.8479,024.2421,9225.96611,8136.14016,4342.25419,2191.39541,57219.844
Muğla6113.47929,7761.17416,0412.8943,3863.31916,6163.77016,7266.53817,45381.174
Muş410.6109,115.0744,3512.70110,9112.92211,1013.61811,6961.47552,81116.400
Nevşehir315.56910,2048.40231,7428.01118,3620.36013,3518.95012,4221.19613,90152.488
Niğde324.92514,7345.00726,6123.96414,1716.0059,4631.10318,3928.11016,62169.114
Ordu787.44123,4861.83516,6045.77412,2979.82721,4444.72512,0152.71114,15372.313
Osmaniye420.03010,1380.73840,8626.36313,3417.2538,7325.76413,0427.42313,88197.571
Rize316.0489,8314.7139,0133.87920,7670.83543,4115.9249,7611.7537,20163.152
Sakarya680.96019,3273.81317,62102.05224,3657.89413,8264.03515,2840.1289,58418.882
Samsun10133.35521,56129.42720,9392.72414,9987.82714,2094.84015,3380.17912,96618.352
Siirt34.2175,094.1455,0011.06613,3610.40512,5618.29122,0834.68341,8882.807
Sinop330.41325,7314.07111,9014.46812,2422.07418,6718.00315,2319.17016,21118.199
Sivas626.0368,1360.75818,9988.82727,7617.5285,4725.3867,93101.40931,69319.944
Şanlıurfa1119.3924,5935.8648,4990.38721,4059.00113,97 100.39423,77117.14627,74422.184
Şırnak33.9124,534.2994,989.59811,1314.59516,938.81810,2344.96352,1786.185
Tekirdağ5131.52741,1634.52810,8017.9315,6156.77017,7637.04411,5941.70013,05319.500
Tokat631.7439,3199.43429,1869.36520,3527.4298,0540.44411,8772.30321,22340.718
Trabzon768.08517,7683.96721,9076.42919,9377.32820,1741.27010,7636.2409,45383.319
Tunceli23.5999,092.8407,179522,403.2088,106.15515,5522.80857,6539.562
Uşak352.34529,6341.24923,3512.8427,2718.79010,6318.96510,7332.41118,35176.602
Van710.0844,1219.6598,0446.12618,8623.8689,7627.05511,06117.70048,14244.492
Yalova222.52624,2710.34311,1413.48714,5322.02523,7312.61113,5811.80712,7292.799
Yozgat616.0965,96104.97738,9056.90321,0829.17510,8122.2208,2340.34114,98269.712
Zonguldak6135.55939,2940.54111,7533.3079,6550.71614,7035.18110,1949.64314,39344.947
Türkiye Toplamı5506.919.66822,185.606.58417,974.805.38415,404.122.92613,223.745.41712,015.984.37719,1931.184.356

Kaynakça

  1. ^ Ve, seçim kararı çıktı 6 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet, 31 Temmuz 1998.
  2. ^ "Milletvekili genel seçimine katılan adaylar". biruni.tuik.gov.tr. 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2023. 
  3. ^ Ortanın sağı ve solu kazandı 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Aksiyon, 24 Nisan 1999.
  4. ^ "1999 Yılı Seçim Sonuçları" (PDF). 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2015. 
  5. ^ "İllere Göre 1999 Yılı Seçim Sonuçları". 29 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2015. 
  1. ^ (Refah Partisi olarak)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Sol Parti</span> Türkiyede bir siyasi parti

Demokratik Sol Parti, 14 Kasım 1985 tarihinde Bülent Ecevit liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "DSP" şeklindedir. Simgesi ak güvercindir. TBMM'de 1 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel başkanı Önder Aksakal'dır.

<span class="mw-page-title-main">Tansu Çiller</span> 22. Türkiye başbakanı

Tansu Çiller, Türk ekonomist, akademisyen, siyasetçi ve 22. Türkiye Başbakanı. Başbakanlık görevini 1993-1996 yılları arasında sürdüren Çiller, Türkiye siyasi tarihindeki ilk ve tek kadın başbakandır. 1993-2002 yılları arasında Doğru Yol Partisi genel başkanlığı görevini yürütmüştür. 1996-1997 yılları arasında Başbakan yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Deniz Baykal</span> Türk siyasetçi (1938–2023)

Deniz Baykal, Türk avukat, siyaset bilimci, akademisyen ve siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisinin 4. genel başkanıdır. 1995-1996 yılları arasında başbakan yardımcılığı görevini yürüttü. Birçok hükûmette yer alan Baykal, kısa aralıklar dışında 1992-2010 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisinin genel başkanlığını yaptı. 2002-2010 yılları arasında CHP'yi ana muhalefet partisi olarak yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Anavatan Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2009)

Anavatan Partisi, 1983 yılında Turgut Özal tarafından kurulmuş olan eski siyasi parti. Resmî kısaltması "ANAP" şeklindedir. 1983'ten 1991'e kadar aralıksız olarak tek başına iktidarda kalmış, 1996 ile 2002 yılları arasında da çeşitli koalisyon hükûmetlerinin içinde yer almıştır. 31 Ekim 2009 tarihinde Demokrat Parti ile birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Doğru Yol Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2007)

Doğru Yol Partisi, Demokrat Parti (DP) ve Adalet Partisi (AP)'nin siyasi mirasçısı olduğu kabul edilen eski siyasal parti. 1983 yılında, 12 Eylül Darbesi'nde kapatılan Adalet Partisi'nin devamı olarak kurulan DYP, 2007 yılında adının değiştirilmesiyle Demokrat Parti adı altında yeniden yapılanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyaldemokrat Halkçı Parti</span> Türkiyede bir siyasi parti (1985–1995)

Sosyaldemokrat Halkçı Parti, 12 Eylül Darbesi'nden sonra Türkiye Cumhuriyeti'nde, kapatılan Cumhuriyet Halk Partisi'nin oylarını bünyesinde toparlamak maksadıyla kurulmuş olan siyasi partidir. Kısaltması "SHP" şeklindedir. Aynı kulvarda kurulmuş olan Halkçı Parti ve Sosyal Demokrasi Partisi'nin arasında yaptığı protokol ile kurulmuştur. Halkçı Parti, 2 Kasım 1985 tarihli kurultayında adını ve logosunu Sosyaldemokrat Halkçı Parti olarak değiştirmiş, 3 Kasım 1985 tarihinde Sosyal Demokrasi Partisi'nin kendini feshedip SHP'ye katılmasıyla parti son halini almıştır. Partinin amblemi zeytin dallarıyla çevrelenmiş Altı Ok olarak benimsenmişti. Sosyaldemokrat Halkçı Parti 18 Şubat 1995'te Cumhuriyet Halk Partisi ile birleşmiş, böylece hukuki varlığı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bülent Ecevit</span> 16. Türkiye başbakanı

Mustafa Bülent Ecevit, Türk gazeteci, şair, yazar, çevirmen ve siyasetçidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin eski başbakanı, çalışma bakanı, devlet bakanı ve başbakan yardımcısıdır. 1974, 1977, 1978-1979 ve 1999-2002 yıllarında beş kez Türkiye başbakanlığı görevini üstlenmiştir. 1972-1980 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanlığında, 1987-2004 yılları arasında ise Demokratik Sol Parti genel başkanlığında bulunmuştur. 1961-1965 yılları arasında İsmet İnönü tarafından kurulan hükûmetlerde çalışma bakanı olarak yer almıştır. Ecevit, 20 Temmuz 1974 tarihinde ilk Kıbrıs Harekâtı'nı, 14 Ağustos 1974 tarihinde ise "Ayşe tatile çıksın." parolasıyla ikinci harekâtı başlatmıştır. 1999'da PKK'nın kurucusu Abdullah Öcalan'ın Kenya'da yakalanarak Türkiye'ye getirilmesini sağlamıştır. 1974'te genel af, 2000'de eşi Rahşan Ecevit'in etkisi ile Rahşan Affı'nı çıkarmıştır. Anne tarafından dedesi olan Medine Harem Şeyhi Hacı Emin Paşa'dan kendisine kalan Medine'deki yüklü mirası 2005 yılında Türk hacılarının yararlanması koşuluyla devlete, Diyanet İşleri Başkanlığına bağışlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">1977 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 16. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1977 Türkiye genel seçimleri, 5 Haziran 1977 tarihinde TBMM 16. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1983 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 17. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1983 Türkiye genel seçimleri, 12 Eylül Darbesinin ardından yapılan ilk genel seçimdir. Bu genel seçim ile TBMM 17. dönem milletvekilleri seçildi. Seçimlere Millî Güvenlik Konseyi'nin izin verdiği üç parti katıldı.

<span class="mw-page-title-main">1991 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 19. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1991 Türkiye genel seçimleri, 20 Ekim 1991 tarihinde yapılan ve TBMM 19. dönem milletvekillerinin belirlendiği seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1995 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 20. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1995 Türkiye genel seçimleri, 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan ve TBMM 20. dönem üyelerinin belirlendiği seçimdir. 79 ilde, 83 seçim çevresinde %10'luk ülke barajlı D'Hondt sistemi uygulanarak yapılan seçimlerde 29.189.146 seçmen toplam 138.608 sandıkta oy kullandı.

<span class="mw-page-title-main">2002 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 22. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2002 Türkiye genel seçimleri, 3 Kasım 2002 günü Türkiye genelinde yapılan erken genel seçimdir. Bu genel seçim ile Türkiye Büyük Millet Meclisi 22. dönem milletvekilleri seçilmiştir. Yüzde 10 ülke barajlı d'Hondt sistemi uygulanan seçimde, yalnızca Adalet ve Kalkınma Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi bu barajı aşarak meclise milletvekili sokmayı başarmışlardır. Oyların yüzde 34,3'ünü alarak kazandığı 363 milletvekilliği ile tek başına iktidar olan AK Parti, TBMM'nin üyelik sayısının yaklaşık yüzde 66'sını alarak liste usulü çoğunluk sisteminin uygulandığı 1950'li yıllardan sonra TBMM'deki en büyük temsil gücünü elde eden siyasi parti oldu.

<span class="mw-page-title-main">55. Türkiye Hükûmeti</span> III. Yılmaz Hükûmeti (1997–1999)

55. Türkiye Hükûmeti, III. Yılmaz Hükûmeti veya ANASOL-D Hükûmeti, 30 Haziran 1997-11 Ocak 1999 tarihleri arasında görev yapan, Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti ve Demokrat Türkiye Partisi koalisyonunun oluşturduğu Türkiye hükûmetidir.

<span class="mw-page-title-main">57. Türkiye Hükûmeti</span> V. Ecevit Hükûmeti (1999–2002)

57. Türkiye Hükûmeti, V. Ecevit Hükûmeti veya ANASOL-M Hükûmeti, 28 Mayıs 1999 - 18 Kasım 2002 tarihleri arasında görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Türkiye Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1997–2005)

Demokrat Türkiye Partisi (DTP), 1997 ile 2005 yılları arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş siyasi parti. Doğru Yol Partisi içindeki fikir ayrılıkları sonucunda bu partiden istifa eden Hüsamettin Cindoruk, İsmet Sezgin ve Gökberk Ergenekon gibi isimler tarafından 7 Ocak 1997'de kurulan DTP, 55. hükûmetin parçası oldu. 3 Kasım 2002 seçimlerine DYP listelerinden katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye siyasi tarihi</span> Türkiye Cumhuriyeti siyasetine genel bakış

Türkiye siyasi tarihi, Mustafa Kemal Atatürk'ün Türk ulus devletini ihdas etmesine giden yolda bir evre olan Türk Kurtuluş Savaşı ile başlar.

<span class="mw-page-title-main">2000 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi</span> Türkiyenin 10. cumhurbaşkanını belirleyen seçim

2000 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi Türkiye'nin 10. cumhurbaşkanını seçmek üzere TBMM'de düzenlenen seçim sürecidir. 23 Nisan 2000 tarihinde çok partili Türk siyasi tarihinde bir ilk gerçekleşmiş ve mecliste temsil edilen tüm partilerin ortak kararıyla TBMM dışından bir aday cumhurbaşkanlığı için ortak bir aday gösterilmiştir. Seçim sonucunda TBMM'de grubu bulunan 5 partinin üzerinde mutabakat sağladığı ve TBMM dışından adaylık önerisi için gerekli olan 110 milletvekilinin imzası sayesinde seçimlere katılan emekli Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer 3. tur sonunda gereken oy sayısının (276) üzerine çıkarak Türkiye'nin 10. Cumhurbaşkanı seçilmiştir. İlk iki turda ise gereken 2/3 (367) çoğunluğa hiçbir aday ulaşamamıştır. 2. tur oylamasında ikinci olan TBMM Başkanı Yıldırım Akbulut ise 3. tura katılmamıştır. Sezer cumhurbaşkanlığı görevini 16 Mayıs 2000 tarihinde Süleyman Demirel'den devralmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2007 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 23. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2007 Türkiye genel seçimleri, 22 Temmuz 2007 tarihinde TBMM 23. dönem üyelerini belirlemek için yapılan seçimdir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Kenan Tanrıkulu</span>

Ahmet Kenan Tanrıkulu, Türk siyasetçidir.

Türkiye'de 1999 yılındaki olaylar.