İçeriğe atla

1998 Amerika Birleşik Devletleri büyükelçilikleri saldırıları

1998 Amerika Birleşik Devletleri büyükelçilikleri saldırıları
Saldırının ardından Nairobi'deki Amerika Birleşik Devletleri büyükelçilikliğinden bir görünüm
BölgeDarüsselam, Tanzanya
Nairobi, Kenya
Koordinatlar1°17′G 36°49′D / 1.283°G 36.817°D / -1.283; 36.817
6°48′G 39°17′D / 6.800°G 39.283°D / -6.800; 39.283
Tarih7 Ağustos 1998
10.30-10.40 (UTC+3)
Saldırı türü
Bombalı saldırı
SilahlarTNT, amonyum nitrat, tabanca, sersemletici el bombası
Ölü224
Yaralı+4.000
İşleyenlerEl-Kaide ve Mısır İslam Cihadı

1998 Amerika Birleşik Devletleri büyükelçilikleri saldırıları, 7 Ağustos 1998'de, Amerika Birleşik Devletleri'nin Tanzanya'nın başkenti Darüsselam ile Kenya'nın başkenti Nairobi'deki büyükelçiliklerine birkaç dakika arayla bomba yüklü kamyonetlerle düzenlenen saldırılar. Saldırılar sonucunda 224 kişi öldü, 4.000'den fazla kişi yaralandı.[1] Saldırıyı gerçekleştirenlerin el-Kaide ve Mısır İslam Cihadı ile bağlantılı olduğu saptandı. Saldırılar sonrasında el-Kaide lideri Usame bin Ladin, FBI'ın Ten Most Wanted Fugitives ("En Çok Aranan Kaçaklar") listesine dahil edildi. Fazıl Abdullah Muhammed ile Abdullah Ahmed Abdullah'ın saldırı fikrini ortaya atanlar ve saldırılarının hazırlayıcıları olduğu belirtilmektedir.[2][3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Coll, Steve (2004). Ghost Wars: The Secret History of the CIA, Afghanistan, and Bin Laden, from the Soviet Invasion to September 10, 2001 (İngilizce). Penguin Press. s. 273. ISBN 0141935790. 
  2. ^ Bennett, Brian (12 Haziran 2011). "Al Qaeda operative key to 1998 U.S. embassy bombings killed in Somalia". Los Angeles Times (İngilizce). Washington, DC. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2016. 
  3. ^ Windrem, Robert. "Al-Qaida timeline: Plots and attacks" (İngilizce). NBC News. 5 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">11 Eylül saldırıları</span> 2001de Amerika Birleşik Devletlerine yapılan terör saldırıları

11 Eylül saldırıları, radikal İslamcı silahlı grup El-Kaide'nin 11 Eylül 2001 Salı günü sabah saatlerinde Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı düzenlediği dört koordineli bir terör saldırısı dizisidir. O sabah 19 terörist, ABD'nin kuzeydoğu eyaletlerinden Kaliforniya'ya seyahat etmesi planlanan dört yolcu uçağını kaçırdı. Hava korsanları, ilk iki uçağı New York'taki Dünya Ticaret Merkezi'nin "İkiz Kuleler" olarak anılan 110 katlı 2 ofis binalarına, üçüncü uçağı ise Pentagon'a çarptırdılar. Dördüncü uçağın Washington, DC'deki bir federal hükûmet binasını vurması planlanmıştı; ancak uçak, bir yolcu isyanının ardından Pensilvanya'da bir tarlaya düştü. Saldırılarda, hava korsanlarıyla birlikte 2.996 kişi öldü ve terörizme karşı savaş başladı.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin</span> El-Kaidenin Suudi Arabistanlı kurucusu (1957–2011)

Usame bin Muhammed bin Avad bin Ladin, İslamcı silahlı örgüt el-Kaide'nin kurucu lideriydi. 1994 yılında vatandaşlıktan çıkarılıp vatansız kalıncaya kadar Suudi Arabistan vatandaşı olan bin Ladin, bin Ladin ailesine mensuptu.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide</span> 1988de kurulmuş radikal İslamcı ve Selefî cihatçı terör örgütü

El-Kaide, dünya çapında faaliyet gösteren radikal İslamcı ve Selefî silahlı örgüt. Kökenleri Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalede bulunduğu döneme dayanan örgüt, 1988 yılında kuruldu. BMGK, NATO, Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlar ile birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Aralarında 11 Eylül ve 2002 Bali saldırılarının da bulunduğu, bir kısmı sivilleri hedef alan çeşitli saldırıların sorumluluğunu üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">El-Nusra Cephesi</span> Suriye İç Savaşında yer alan silahlı cihatçı Selefi örgüt

El-Nusra Cephesi, silahlı cihatçı Selefi örgüt. Amacı Suriye'de Beşşar Esad hükûmetini devirerek bölgede bir İslam devleti kurmaktır. Birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmıştır. 23 Ocak 2012'de İnternet'te yayınlanan bir videoyla kurulduğu duyuruldu. Nisan 2013'te el-Kaide'ye bağlılığını açıkladıysa da 28 Temmuz 2016 tarihinde el-Kaide'den ayrıldığını bildirerek yeni isimlerinin Şam Fethi Cephesi olarak değiştirdiğini açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti</span> Irak, Suriye ve Afrikada faaliyet gösteren Selefi cihatçı silahlı örgüt

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

Nezih Abdülhamid Nebih el-Rukay veya bilinen adıyla Ebu Enes el-Libi, Libya kökenli olup radikal İslamcı örgüt el-Kaide'nin üst düzey sorumlularındandı. Uzun yıllar boyu aranan el-Libi, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kenya ve Tanzanya'daki temsilciliklerine yapılan bombalı saldırılarla ilgili olarak suçlanıyordu. 1998'de yapılan saldırılarda aralarında Amerikalıların da bulunduğu 224 kişi yaşamını yitirmişti. 50 yaşındaki Hepatit C hastası El Libi, 2013 yılında Libya'da yapılan operasyonla yakalandıktan sonra Amerika Birleşik Devletleri'ne götürülmüştü.

1992 Yemen'deki otel saldırıları, 29 Aralık 1992'de, Yemen'in Aden şehrindeki Gold Mohur Hotel ile Mövenpick Hotel'e el-Kaide tarafından düzenlenen bombalı saldırılar. Somali'deki Umut Harekâtı'na katılacak 100 kadar Amerikan deniz piyadesinin konakladığı otellere eş zamanlı olarak düzenlenen saldırıda hiçbir askerî kayıp yaşanmazken, saldırılar 2 sivilin ölümü ile 7 sivilin yaralanmasına sebep oldu. Gold Mohur Hotel'deki saldırıda Avusturyalı bir turist ile bir otel çalışanı hayatını kaybederken; dört Avusturyalı turist yaralandı. Mövenpick Hotel'in otoparkında gerçekleşen ikinci patlamada ise üç kişi yaralandı. Yemenli yetkililerin açıklamasına göre yarananlardan ikisi, bombayı yerleştirmeye çalışan Yemenlilerdi. Yaşanan saldırılar, el-Kaide tarafından Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı gerçekleştirilen saldırıların ilkiydi.

Mohammed Loay Bayazid veya takma adıyla Ebu Nida el-Suri, el-Kaide'nin kurucularından biri olan Suriye doğumlu Amerikan vatandaşı. Daha sonraları Amerikalı yetkililerle iş birliği yapmış ve örgütün kurulmasındaki rolünün önemli olmadığını belirtmiştir.

Abdullah Azzam Tugayları ya da Lübnan El-Kaidesi, El-Kaide’nin Lübnan kolu. Örgüt 2009 yılında Suudi Salih el-Karavi ve Mısır, Irak, Ürdün, Suriye, Gazze Şeridi ve Lübnan’da onunla bağlantılı olan yerel gruplar tarafından kuruldu.

Mektebu'l Hidemat veya Türkçe karşılığıyla Hizmetler Bürosu, 1984 yılında Abdullah Azzam ve Usame bin Ladin tarafından, Afganistan'a askerî müdahalede bulunan Sovyetler Birliği'ne karşı mücadele veren mücahitlere destek amacıyla Arap dünyasından Afganistan'a para, silah ve gönüllü toplama amacıyla kurulan oluşum. Bu amaç doğrultusunda 1984 sonbaharından itibaren, daha çok Afganistan'daki Arap mücahitlerin yaptıklarını anlatan ve savaş hakkındaki gelişmeleri barındıran Cihad adlı Arapça bir dergi de yayınlamıştı. Mektebu'l Hidemat, Amerika Birleşik Devletleri'nin 30 şehrindeki şubeleri de dahil olmak üzere 35 ülkede büro açarak faaliyetlerini sürdürmüştü. 24 Kasım 1989'da Peşaver'de, cuma namazını kıldırmak camiye giderken kullandığı aracın, önceden kurulan patlayıcılar sebebiyle infilak etmesi sebebiyle Abdullah Azzam ve araçta bulunan iki oğlu öldü. Azzam'ın ölümü sonrasında Mektebu'l Hidemat dağılarak örgütün bazı üyeleri el-Kaide'ye katıldı ve örgüt, el-Kaide tarafından sindirildi.

<span class="mw-page-title-main">Eş-Şifa fabrikası</span> Sudanda eski bir ilaç fabrikası

Eş-Şifa, Sudan'ın başkenti Hartum'da bulunan eski bir ilaç fabrikası. 1992'de başlanan inşası 1996'da tamamlandı ve resmî açılışı 12 Temmuz 1997'de gerçekleştirildi. 7 Ağustos 1998'de, Usame bin Ladin'in önderliğindeki el-Kaide ve Mısır İslam Cihadı ile bağlantılı kişiler tarafından, Amerika Birleşik Devletleri'nin Darüsselam ve Nairobi'deki konsolosluklarına bombalı saldırılar düzenlendi. 20 Ağustos'ta, bin Ladin'in fabrikada kimyasal silah ürettiği gerekçesiyle Amerikan kuvvetleri tarafından düzenlenen füze saldırısıyla fabrika imha edildi. Saldırıda bir bekçi ölürken 10 Sudanlı yaralandı. Daha sonra yapılan incelemeler ve Amerikalı hükûmet yetkililerinin açıklamalarıyla fabrikada böyle bir üretimin gerçekleşmediği ve yalnızca ilaç üretimi yapıldığı, bin Ladin ile fabrika arasında herhangi bir bağlantı olmadığı tespit edildi.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin'in ses kayıtları ve videoları</span> Vikimedya liste maddesi

11 Eylül saldırıları sonrasında halka açık alanlarda görünmeyen Usame bin Ladin'in, farklı kanallar aracılığıyla birtakım ses kayıtları ve videoları yayınladı. Bu ses kayıtları ve videolar, yayınlandığı tarihe göre şu şekildedir:

Cemal İbrahim Eştiyuvi el-Mısrati veya bilinen adıyla Atiye Abdurrahman, Libyalı üst düzey el-Kaide yöneticisi. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı tarafından paylaşılan bilgilere göre Libya İslami Savaş Grubu'nun üst düzey yöneticilerinden ve Ensar el-Sünnet'in üyelerindendi.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide Kürt Taburları</span>

El-Kaide Kürt Taburları, Irak'taki Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde, el-Kaide'ye bağlı bir şekilde faaliyet gösteren silahlı Kürt-cihatçı Selefi örgüt. Mart 2007'de kurulmuş olup, Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı ve Kanada hükûmeti tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Irak el-Kaidesi</span> İslamcı terör örgütü

Irak el-Kaidesi veya diğer kullanımıyla Tanzim Kaide el-Cihad fi Bilad er-Rafideyn, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren yasa dışı silahlı cihatçı Selefi grup.

<span class="mw-page-title-main">Arap Yarımadası el-Kaidesi</span> Terör örgütü

Arap Yarımadası el-Kaidesi, el-Kaide'ye bağlı olarak, başlıca Suudi Arabistan ve Yemen olmak üzere Arap Yarımadası'nda faaliyet gösteren yasa dışı silahlı cihatçı Selefi örgüt.

<span class="mw-page-title-main">2002 Bali saldırıları</span>

2002 Bali saldırıları, 12 Ekim 2002'de, Endonezya'nın Bali ilindeki üç ayrı noktada gerçekleştirilen bombalı saldırılar. İslam Cemaati ve el-Kaide bağlantılı kişilerce, Kuta ilçesindeki iki gece kulübü ile Denpasar'daki Amerika Birleşik Devletleri diplomatik temsilciliğine düzenlenen saldırılarda 202 kişi yaşamını yitirirken 209 kişi yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">Nasır el-Vuheyşi</span>

Nasır Abdulkerim Abdullah el-Vuheyşi, diğer bilinen adlarıyla Ebu Beşir veya Ebu Beşir el-Yemeni, silahlı İslamcı örgüt Arap Yarımadası el-Kaidesi'nin kurucusu ve ilk lideri olan Yemenli İslamcı.

Kasım Muhammed Mehdi er-Rimi, tanınan diğer adlarıyla Ebu Hüreyre veya Ebu Hüreyre el-Sanai, silahlı İslamcı örgüt Arap Yarımadası el-Kaidesi'nin lideri olan Yemenli İslamcı.

Seyfül Adil, gerçek adıyla Muhammed İbrahim Mekkevi ya da bilinen diğer adıyla İbrahim el-Medeni, çeşitli İslamcı örgütler çatısı altında faaliyet göstermiş Mısırlı İslamcıdır. Mısır Kara Kuvvetlerine bağlı eski subaylardan olup önce Mısır İslam Cihadı mensubu olmuş ve 1980'lerin sonunda el-Kaide'ye katılmıştır. Günümüzde ise el-Kaide'nin askerî başkomutanıdır. Bir zamanlar, bizzat Usame bin Ladin'in kişisel korumalarının lideri olan Adl; 1998 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin Nairobi, Kenya ve Darüsselam, Tanzanya'daki büyükelçiliklerine gerçekleştirilen bombalı saldırılarının faillerinden biri olduğu gerekçesiyle Amerika Birleşik Devletleri tarafından aranmaktadır. Eymen ez-Zevahiri'nin ölümünden sonra el-Kaide'nin başına geçmiştir.