İçeriğe atla

1996 Manchester bombalaması

1996 Manchester bombalaması, Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun 15 Haziran 1996 tarihinde İngiltere'nin Manchester şehrinde düzenlediği bir bombalı saldırıdır. Manchester kent merkezinde Corporation Caddesi üzerinde bir minibüse yerleştirilen ve şehrin altyapısını ve ekonomisini hedef alan bomba, sigortacılar tarafından tahminen 700 milyon sterlin (2013 itibarıyla 1.1 milyar sterlin) değerinde büyük çapta maddi zarara neden oldu. 212 kişinin yaralandığı olayda can kaybı olmadı.

1969 yılında kurulan Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu (Geçici IRA), birleşik bir İrlanda hedefine ulaşmak için bir şiddet stratejisi benimsedi. Manchester, 1996'dan önce IRA bombalarının hedefi olmuştu, ancak bu ölçekte bir saldırıya maruz kalmamıştı. 3.300 poundluk (1.497 kg) bomba, barış döneminde Britanya'da patlatılan en büyük bomba oldu.[1] Bombalama, Britanya ve İrlanda hükûmetleri ile birlikte ABD Başkanı Bill Clinton tarafından kınandı. Patlamadan beş gün sonra sorumluluğu üstlendiği bir bildiri yayınlayan IRA, sivillerin yaralanmasına neden olduğundan dolayı pişmanlık dile getirdi.[2]

Patlamanın yakınındaki birkaç bina onarılamayacak derecede hasar gördüğü için yıkıldı ve birçoğu da yapısal onarım için aylar boyunca kapalı kaldı. Maliyeti 1.2 milyar sterlini bulan yeniden inşa çalışmalarının büyük bir kısmı 1999 yılı sonunda tamamlandı, fakat yeniden yapılanma süreci 2005 yılına kadar devam etti. Olay sırasında İngiltere Euro 96 futbol şampiyonasına ev sahipliği yapıyordu ve ertesi gün için Old Trafford'da Rusya ve Almanya arasında bir maç planlanmıştı. Manchester, bir yıl öncesinde 2002 İngiliz Milletler Topluluğu Oyunlarına ev sahipliği yapma hakkını kazanmıştı.

Saldırının failleri hiç yakalanmadı ve Manchester Polis Teşkilatı olayla ilgili olarak herhangi bir kişinin suçlu sıfatıyla muhakeme edilebileceği olasılığının pek kalmadığını kabullendi.[3]

Kaynakça

  1. ^ (İngilizce) King, Ray (2006). Detonation: Rebirth of a City, Clear Publications. Sayfa 139.
  2. ^ (İngilizce) "IRA Admits Manchester Bombing" 16 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Los Angeles Times. 20 Haziran 1996. En son 26 Kasım 2013 tarihinde erişildi.
  3. ^ (İngilizce) Atkins, Rebecca (15 Haziran 2006). "Manchester bombers escape trial" 20 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC. En son 26 Kasım 2013 tarihinde erişildi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Manchester</span> İngilterede bir şehir

Manchester, Birleşik Krallık'a bağlı İngiltere ülkesinin Kuzey-Batı bölgesinde bulunan bir şehir. Daha geniş bir şehirleşme alanının merkezidir. 514,417 kişilik nüfusuyla ülkenin en kalabalık altıncı şehri konumundadır. "Manchester City" adlı metropoliten bölgenin yerel idare merkezidir. Kuzey Batı İngiltere bölgesinin Liverpool ile birlikte merkezi olduğu kabul edilir. 1974-1986 döneminde iki seviyeli Greater Manchester Metropoliten Kontluğunun birinci seviyesinin kontluk idaresi Manchester'de bulunmaktaydı; birinci seviye kontluk idaresi lağvedildiğinde geride kalan ve paylaşılan görev ve yetkiler için kurulan kurumların merkezi Manchester'de bulunmaktadır. Bazı Manchester yerlileri kendilerini Mancunian olarak adlandırır. Bunun nedeni Manchester tarihinin Romalı Mamucium'a dayanmasıdır.

İrlanda tarihi bugünkü İrlanda topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda Bağımsızlık Savaşı</span> İrlanda Bağımsızlık Savaşı veya Anglo-İrlanda Savaşı, İrlanda Cumhuriyet Ordusunun Britanya Hükûmetine ve İrlandada bulunan kuvvetlerine karşı sürdürdüğü gerilla savaşıdır

İrlanda Bağımsızlık Savaşı ya da Anglo-İrlanda Savaşı, İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun Britanya Hükûmeti'ne ve İrlanda'da bulunan kuvvetlerine karşı sürdürdüğü gerilla savaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Özgür Suriye Ordusu</span> Suriyede muhalif silahlı örgüt

Özgür Suriye Ordusu Suriye Arap Cumhuriyeti'nde kurulan ve Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın temsil ettiği rejimi devirmek için savaşan, silahlı örgüttür. Kuruluş bildirisinde örgütün amacı, "rejimi sona erdirmek olduğu ve rejime destek veren tüm güvenlik birimlerinin hedeflerinde olduğu” biçimde ifade edilmektedir. Suriye İç Savaşı sırasında rejimi yıkmak isteyen, firar eden askerler tarafından, 29 Temmuz 2011 tarihinde Riyad el-Esad liderliğinde kurulmuştur. 2012 yılının başlarına kadar bütünüyle yerli isyancılar tarafından oluşmuştur. Siyasi kanadı Suriye Ulusal Konseyi'dir ve ona bağlıdır.

Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu, Kuzey İrlanda'yı silah zoruyla ve siyasi ikna yoluyla Birleşik Krallık'tan ayırıp birleşik bir İrlanda içinde sosyalist bir cumhuriyet kurmayı amaçlayan İrlandalı cumhuriyetçi paramiliter örgüttür. İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun ideolojik farklılıklardan ve milliyetçi topluma karşı uygulanan şiddete verilecek tepki konusunda yaşanan fikir ayrılıklarından ötürü Aralık 1969'da bölünmesiyle oraya çıktı. Toplumun sivil hak taleplerini takip eden şiddet olayları, 1969 Kuzey İrlanda ayaklanmaları ile sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda Ulusal Kurtuluş Ordusu</span>

İrlanda Ulusal Kurtuluş Ordusu, 8 Aralık 1974 tarihinde kurulan İrlanda cumhuriyetçisi sosyalist paramiliter bir örgüttür. Hedefi Kuzey İrlanda'yı Birleşik Krallık'tan ayırıp, sosyalist Birleşik İrlanda devletini kurmaktır.

Gerçek İrlanda Cumhuriyet Ordusu, Birleşik İrlanda devletini kurmayı amaçlayan İrlanda cumhuriyetçisi paramiliter bir örgüttür.

<span class="mw-page-title-main">1981 İrlanda açlık grevi</span>

1981 İrlanda açlık grevi, Kuzey İrlanda'da cumhuriyetçi mahkûmlar tarafından beş yıl boyunca sürdürülen protestoların doruk noktası sayılan açlık grevidir. Protestolar, 1976 yılında Birleşik Krallık'ın hükümlü paramiliter mahkûmlara tanınan Özel Kategori Statüsü'nü geri almasıyla bir battaniye protestosu olarak başladı. 1978'de, hücrelerindeki dışkı dolu kovaları boşaltmak için hücrelerinden dışarı çıkan mahkûmlara yönelik gerçekleştirilen bir dizi saldırının ardından tedirginlik iyice tırmandı. Mahkûmlar, yıkanmak için kendi hücrelerini terk etmeyi reddedip dışkı ile hücrelerin duvarlarını kapladı.

Kanlı Pazar veya Bogside katliamı, 30 Ocak 1972 tarihinde Kuzey İrlanda'nın Derry kentinin Bogside bölgesinde, 26 silahsız sivil haklar protestocusunun ve çevredekilerin Britanya Ordusu askerleri tarafından vurularak öldürülmesi olayıdır. Aralarında yedi gencin bulunduğu 13 erkek olay sırasında veya hemen ardından öldü, bir kişi ise o gün aldığı yaralardan dolayı dört buçuk ay sonra öldü. İki protestocu, üzerlerine sürülen askeri araçların altında kalarak yaralandı. Yaralılardan beş kişi arkasından vuruldu. Olay, Kuzey İrlanda Sivil Haklar Derneği'nin düzenlediği bir yürüyüş sırasında meydana geldi. Katliama katılan askerler Paraşüt Alayı Birinci Tabur üyeleriydi.

Dublin ve Monaghan bombalamaları, 17 Mayıs 1974 tarihinde İrlanda'nın Dublin ve Monaghan kentlerinde bomba yüklü araçlarla gerçekleştirilen bombalı saldırı eylemleridir. 33 sivilin öldüğü ve yaklaşık 300 kişinin yaralandığı saldırılar, Kuzey İrlanda sorunu olarak bilinen çatışma döneminde bir günde en yüksek sayıda kayıp verildiği olaydır.

Omagh bombalaması, Hayırlı Cuma Anlaşması'nın imzalanmasına itiraz eden eski Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu üyelerinden oluşan Gerçek İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun 15 Ağustos 1998 tarihinde Omagh, County Tyrone, Kuzey İrlanda'da düzenlediği bir bombalı saldırıdır. 29 kişi saldırı sonucu öldü ve yaklaşık 220 kişi yaralandı. Saldırı, BBC tarafından "Kuzey İrlanda'nın tek en kötü terör vahşeti" ve dönemin Birleşik Krallık Başbakanı Tony Blair tarafından "dehşet verici bir vahşet ve kötülük eylemi" olarak nitelendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Brighton otel bombalaması</span>

Brighton otel bombalaması, 12 Ekim 1984 tarihinde İngiltere'nin Brighton kentindeki Grand Hotel'de meydana gelen bombalı saldırıdır. Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) üyesi Patrick Magee tarafından otele yerleştirilen uzun gecikmeli zamanlı bombanın hadefinde Muhafazakâr Parti konferansı için otelde kalmakta olan Başbakan Margaret Thatcher ve kabine üyeleri vardı. Thatcher'in yara almadan kurtulduğu olayda, Muhafazakâr Parti milletvekili Anthony Berry dahil beş kişi öldü ve 31 kişi de yaralandı.

Milltown Mezarlığı saldırısı veya Milltown katliamı, 16 Mart 1988 tarihinde Kuzey İrlanda'nın başkenti Belfast'taki Milltown Mezarlığı'nda gerçekleştirilen bir saldırıdır. Ulster Savunma Birliği (UDA) gönüllüsü Michael Stone, Cebelitarık'ta öldürülen üç Geçici IRA gönüllüsünün mezar törenine katılan yaslı kalabalığa el bombaları ve tabancalarla saldırdı. Mezarlığın yakınındaki bir otoyola doğru koşan Stone, kendisini kovalayan büyük kalabalığa doğru ateş açmaya ve el bombası atmaya devam etti. Yakalanıp darp edildiği sırada polis tarafından kurtarıldı ve tutuklandı. Olayda üç kişi öldü ve 60'tan fazla kişi de yaralandı. "Benzeri görülmemiş, tek kişilik saldırı" televizyon haber ekipleri tarafından görüntülendi ve dünya çapında şok etkisi yarattı.

<span class="mw-page-title-main">Flavius Operasyonu</span>

Operasyon Flavius, 6 Mart 1988 tarihinde Cebelitarık'ta, Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) tarafından planlanan bir bombalı saldırıyı önlemek için görevlendirilmiş Special Air Service (SAS) timinin düzenlediği bir operasyondur. IRA'nın Aktif Servis Birimi (ASU) üyeleri Danny McCann, Seán Savage ve Mairéad Farrell, bir askeri bandonun haftalık nöbet değişimi için toplandığı valilik konutunda bomba yüklü araç patlatmak için plan kurdular. Amacının bir tutuklama operasyonu olduğu belirtilmesine rağmen, operasyon McCann, Savage ve Farrell'in ölümüyle sonuçlandı. Olaydan sonra yürütülen soruşturmada ölümlerin meşru olduğu sonucuna varıldı.

Downing Street Deklarasyonu, Birleşik Krallık Başbakanı John Major ve İrlanda Başbakanı Albert Reynolds tarafından 15 Aralık 1993 tarihinde Downing Sokağı 10 Numara başbakanlık ofisinde yayınlanan bir ortak deklarasyondur.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda İç Savaşı</span>

İrlanda İç Savaşı, İrlanda Bağımsızlık Savaşı'nın ardından Birleşik Krallık'tan bağımsız ancak Britanya İmparatorluğu'nun bir parçası olan Serbest İrlanda Devleti'nin kurulmasına eşlik eden iç savaştır.

Muhalif cumhuriyetçi, dönek cumhuriyetçi, anlaşma karşıtı cumhuriyetçi ve ateşkes karşıtı cumhuriyetçi terimleri Kuzey İrlanda'da şu an var olan barış anlaşmalarını desteklemeyen İrlanda cumhuriyetçiliğini tanımlamak için kullanılır. Barış anlaşması 3,500'ün üzerinde cana mal olan ve İngiltere'de kuzey irlanda sorunu olarak bilinen 30 yıllık çatışma dönemini sonunda imzalanabildi. Çatışmalar esnasında, Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu olarak bilinen cumhuriyetçi paramiliter grup Birleşik İrlanda Cumhuriyeti'ni kurmak için bir savaş yürüttü. 1990'lardaki barış görüşmeleri 1997'de IRA ateşkesine ve 1998'de Hayırlı Cuma Anlaşması'nın imzalanmasına zemin hazırladı. Sinn Féin tarafından temsil edilen ana cumhuriyetçiler, İrlanda barış birliği anlamına gelen anlaşmayı destekledi fakat muhalifler anlaşmayı Birleşik İrlanda idealinden vazgeçme ve Büyük Britanya'nın parçası olmayı kabul etmek olarak görüyordu. Bu yüzden muhalifler Kuzey İrlanda Meclisini ve Kuzey İrlanda Polis teşkilatını illegal olarak addetti ve polis teşkilatını Britanyalı paramiliter polis gücü olarak gördüler.

Kahire Ekibi, İrlanda Bağımsızlık Savaşı sırasında Dublin'e gönderilen bir grup İngiliz istihbaratçıya verilen isimdir. İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) bu grubun kendilerine karşı suikast düzenlemek üzere keşif yapmak üzere gönderildiğini iddia ederek gruba saldırı düzenlemiştir. Toplamda 12 kişi olan ve aralarında İngiliz Ordusu mensubu, Kraliyet İrlanda Polis Kuvvetleri üyesi ve sivil muhbirlerin de olduğu grup 21 Kasım 1920 sabah saatlerinde eş zamanlı olarak IRA komutanı Michael Collins tarafından planlanan suikastlerle öldürülür. Suikastler aynı gün yaşanan ve Kanlı Pazar olarak anılan olaylara yolaçmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Stuart Pearce</span> İngiliz futbolcu ve teknik direktör

Stuart Pearce, İngiliz futbolcu ve teknik direktördür. Defans pozisyonunda görev aldığı futbolculuk kariyerini sonlandırmış olup, teknik direktörlük yapmaktadır.

Warrington bombalamaları, 1993 yıllarında Birleşik Krallık'ın kentleri olan; Warrington ve Chesire'de yaşanan iki bombalı saldırı. İlk saldırı 26 Şubat'ta, bir gaz depolama tesisinde gerçekleşti. Bu ilk saldırı büyük maddi zarara sebep oldu fakat hiçbir yaralanma yaşanmadı. Bu sırada saldırıdan sorumlu kişiler bir polisi yaraladı ve bunlardan ikisi araç kovalamasıyla yakalandı. İkinci saldırı 20 Mart'ta yaşandı, iki küçük bomba Warrington kentindeki Bridge Street'te patladı; iki çocuk öldü ve 56 kişi yaralandı.