İçeriğe atla

1995 Belarus referandumu

1995 Belarus referandumu, 14 Mayıs 1995 tarihinde Belarus'ta yapılan referandum.

Referandum kapsamında dört soru sorulmuştur.[1] İlk soru Belarusça ile Rusçanın eşit olarak kullanılması, ikincisi Rusya ile ekonomik entegrasyon, üçüncüsü Belarus armasında ve Belarus bayrağı'nda yapılacak değişiklik ve dördüncüsü Yüksek Sovyet'in yetkilerinin Devlet Başkanlığınca sonlandırılması konularını içeriyordu.[2][3] Referandum soruları sırasıyla %87, %79, %87 ve %82 oranlarıyla kabul edilmiştir.

Tartışmalı referandumda Nazi işgali döneminde kullanılan bayraklar, armalar tartışma konusu olmuştur.[4]

Yeni anayasa değişikliklerinin destekçisi olan devlet başkanı Aleksandr Lukaşenko bu referandumun özellikle Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında kazanılan zaferle ilişkili olduğunu vurguladı ve referandum sonucunu zafer ilan ederek "Savaştığınız ülkenin bayrağını size geri döndürdük. Size hem anıyı hem de gurur duygusunu geri döndürdük" ifadelerini kullandı.[5] Yeni seçilen devlet armasının Belarus halkının barışçıl doğasını vurgulamak olduğu ifade edilmiştir.[6]

26 Mart 1998'de çıkartılan yasaya göre Mayıs ayının ikinci pazar günü "Devlet Amblem ve Milli Bayrak Günü" olarak kutlanması kararlaştırılmıştır.[7]

Kaynakça

  1. ^ National Symbols in Belarus: The Past and Present (İngilizce). 
  2. ^ Z. Szybieka (2002). Historia Białorusi 1795-2000 [Belarus Tarihi 1795-2000] (Lehçe). Lubnin. 
  3. ^ "Центральной комиссии Республики Беларусь по выборам и проведению республиканских референдумов" (PDF) (Rusça). Rec.gov.by. 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  4. ^ "Belarusian state symbol "Pahonia" - "Chase" / "Pahonia" Today" (İngilizce). Belarusguide.com. 19 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  5. ^ Vitali Silitski (11 Mayıs 2005). "A Partisan Reality Show" (İngilizce). Belarus News and Analysis. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  6. ^ "14 мая - День Государственного герба и Государственного флага Республики Беларусь" (Rusça). School-city.by. 8 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  7. ^ Vitali Silitski (26 Mart 1998). "Указ Президента Республики Беларусь 26 марта 1998 г. N 157 "О государственных праздниках, праздничных днях и памятных датах в Республике Беларусь"" (Rusça). Ncpi.gov.by. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Belarus bayrağı</span> Doğu Avrupa ülkesi Belarusun ulusal bayrağı

Belarus bayrağı veya tam adıyla Belarus Cumhuriyeti Devlet Bayrağı, Belarus tarafından resmî olarak kullanılan devlet bayrağıdır. Göndere çekilen taraftaki beyaz zemin üzerine kırmızı süsleme deseni ile birlikte kırmızı ve yeşil renkten oluşan bayrak, Belarus devlet sembolleri arasında yer alır. Tasarımının temelini 1951 yılında kabul edilen Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Belarus arması</span> Doğu Avrupa ülkesi Belarusun ulusal arması

Belarus arması, 1995 Belarus referandumu 1991-1995 yılları arasında kullanılan Pahonya armasının yerine kullanılmak üzere halk tarafından seçilen, Belarus'un resmî devlet armasıdır. Belarus'un ulusal sembollerinden biri olan armada Belarus haritasının yeşil renkteki ana hatları altın güneş ışınlarının üzerine yerleştirilmiş, güneşin bir kısmı da Avrasya topraklarının gösterildiği dünya haritasıyla kapatılmıştır. Armanın sağ ve sol taraflarında Belarus bayrağındaki renkler olan kırmızı ve yeşil renkte kurdelenin sarılı olduğu buğday sapı figürleri mevcuttur. Sol buğday saplarında yonca, sağ buğday saplarında ise keten resmedilmiştir. En üstte tam ortada kızıl yıldız sembolü bulunur. Armanın en altında ortada Beyaz Rusça "Belarus Cumhuriyeti" yazar.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'un ulusal sembolleri</span> Vikimedya liste maddesi

Belarus'un ulusal sembolleri, Belarus Anayasası tarafından belirlenmiş Belarus'u temsil eden devlet sembolleridir. Bu semboller Belarus arması, Belarus bayrağı ve Belarus marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Silahlı Kuvvetleri</span>

Belarus Silahlı Kuvvetleri, Belarus'u dışarıdan gelebilecek askeri tehditlere karşı korumakla görevli silahlı kuvvetlerdir. Belarus Savunma Bakanlığı'na bağlı olmakla birlikte Kara ve Hava Kuvvetleri'nden oluşur. Ülkenin denize kıyısı olmadığından Deniz kuvvetleri yoktur. Savunma Bakanı aynı zamanda Genelkurmay Başkanı'dır. Korgeneral Yurij Viktorovich Zhadobin 4 Aralık 2009 tarihinden beri Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı</span>

Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı veya şarkı sözlerinin ilk kısmının kullanıldığı resmî olmayan adıyla Mı, Byelarusı, Belarus'un devlet marşıdır. Ülkenin devlet sembolleri arasında yer alır. Marş ilk olarak 1940'lı yıllarda yazıldı ve 1955'te Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde kullanılmak üzere kabul edildi. Marşın müziği Nestser Sakalouski tarafından bestelendi, sözleri Mihas Klimkoviç tarafından yazıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dönemde 1995'ten 2002'ye kadar marşı resmi törenlerde sözsüz olarak Sakalouski tarafından bestelenen müzikle birlikte kullanılmaya devam etti. Klimkoviç ve Uladzimir Karızna tarafından yazılan yeni şarkı sözleri, 2 Temmuz 2002'de yayınlanan devlet başkanlığı kararnamesiyle kabul edilirken, Belarus ile olan tarihi bağlantılarından dolayı bestede değişikliğe gidilmedi. Bu açıdan Belarus, Rusya, Özbekistan ve Tacikistan ile birlikte Sovyet marşlarının müziğini kullanımdan kaldırılmadan devam eden eski Sovyet ülkelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Zafer Sancağı</span>

Zafer Sancağı veya Zafer Bayrağı, 1 Mayıs 1945 günü, Berlin'deki Reichstag binası üzerine Kızıl Ordu askerleri tarafından göndere çekilen 188 x 82 cm boyutlarında orak, çekiç ve kızıl yıldız amblemlerini taşıyan sancak.

<span class="mw-page-title-main">Nazi Almanyası'nın Belarus'u işgali</span>

Nazi Almanyası'nın Belarus'u işgali, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın Barbarossa Harekâtı kapsamında Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ni işgal etmesi. İşgal resmi olarak harekâtın başlangıç tarihi olan 22 Haziran 1941'de başlamış, Ağustos 1944'te Kızıl Ordu'nun Bagration Harekâtı ile sona ermiştir. Bu dönemde Beyaz Rusya Reichskommissariat Ostland'ın bir parçası haline gelmiştir. Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti arması, Pahonya ile değiştirilmiştir. İşgal sırasında pek çok Sovyet savaş tutsağı bu dönemde sürülmüş veya infaz edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Cumhuriyeti Millî Bankası</span>

Belarus Ulusal Cumhuriyet Bankası Belarus'un merkez bankası. Başkent Minsk'te bulunmaktadır. Banka ilk kez 3 Ocak 1922 tarihinde, Belarus Sovyet Halk Komiserliği tarafından Belerus Cumhuriyeti Bankası adıyla kuruldu. Bir yıl sonra SSCB Merkez Bankası Gosbank'ın kurulmasından sonra, banka Sovyet bankacılık sistiminin parçası haline geldi. 1959 ve 1987 yıllarında reorganizasyona tabi tutuldu. Belarus'un bağımsızlığını elde etmesiyle ve ülkede bankacılık sisteminin kurulması amacıyla yapılan düzenlemelerle, 1 Nisan 1991 tarihinde bankanın oluşumu tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Yüksek Sovyeti</span>

Belarus Yüksek Sovyeti, Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve ardılı Belarus'ta 1938-1991 yılları arasında yasama faaliyeti yürüten Yüksek Sovyet organı. 1920-1938 tarihleri arasındaki yasama organı olan Belarus Sovyet Kongresi'nin devamıdır. 1990-1996 yılları arasında daimi parlamento olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Belarus devlet başkanı</span> Belarusun devlet başkanı

Belarus devlet başkanı, Belarus devletinin başıdır. Makam, 1994 yılında Belarus Anayasasının, Belarus Yüksek Sovyeti yasama organında kabul edilmesiyle kuruldu. Bu makam, devlet başkanı olarak Yüksek Sovyet Başkanı makamının yerini aldı. Başkanın dış ve iç politikayı yürütmek de dahil olmak üzere görevleri; vatandaşların ve ikamet edenlerin haklarını ve genel refahını savunmak ve anayasayı korumaktır. Devlet başkanı, anayasa tarafından ülkenin sosyal işlerinde lider olarak görev yapmak, ülke ve yurt dışında esas temsilci olarak görev yapmakla yetkilendirilmiştir. Başkanlık ile ilgili olan görevler, sorumluluklar ve diğer geçiş maddeleri, Anayasanın 79. ve 89. maddelerinde sıralanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus ekonomisi</span>

Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra, tüm eski Sovyet cumhuriyetleri derin bir ekonomik krizle karşı karşıya kaldılar. Ancak Belarus, bu krizin üstesinden gelmek için kendi yolunu seçti. 1994'te Aleksander Lukaşenko'nun ilk cumhurbaşkanı olarak seçilmesinden sonra, o zamanlar Rusya tarafından seçilen “serbest piyasa kapitalizmini” seçmek yerine, ülkeyi “piyasa sosyalizmi” yolunda ilerletmeye başlattı. Bu politikaya uygun olarak, fiyatlar üzerinde idari kontroller ve döviz kuru oranları getirilmiştir. Ayrıca devletin özel teşebbüsün yönetimine müdahale hakkı genişletildi, ancak 4 Mart 2008'de cumhurbaşkanı, yabancı sermaye yatırımına ilişkin uluslararası notunu iyileştirmek için net bir hareketle altın hissedarı kuralını kaldıran bir kararname yayınladı.

<span class="mw-page-title-main">Belarus hükûmeti</span>

Belarus hükûmeti, , Belarus'ta devlet iktidarının yürütme organıdır ve Belarus Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Hükûmet başkanı, hükûmetin ana gündemini yöneten ve bakanları yönlendiren Belarus Cumhurbaşkanıdır. Belarus Ulusal Meclisi, Belarus Yüksek Sovyeti'nin devamıdır ve Belarus için işleyen parlamento görevi görür.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Ulusal Bilimler Akademisi</span>

Belarus Ulusal Bilimler Akademisi, Belarus'un ulusal akademisi.

<span class="mw-page-title-main">Mikalay Huseu</span>

Mikalay İvanaviç Huseu,, Sovyet Beyaz Rus ressam, grafik tasarımcısı ve öğretmen. Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağının tasarımcısıdır. Günümüzde kullanılan Belarus bayrağında da Huseu'nun tasarımı kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kültür Bakanlığı (Belarus)</span> Belarusta kültür işlerinden sorumlu devlet politikaları yürüten bakanlık

Belarus Kültür Bakanlığı, Belarus'ta kültür işlerinden sorumlu devlet politikaları yürüten bakanlık. 28 Eylül 2017'de Yuri Pavloviç Bondar göreve getirildi.

<span class="mw-page-title-main">2010 Belarus devlet başkanlığı seçimi</span>

2010 Beyaz Rusya devlet başkanlığı seçimi, 19 Aralık 2010 tarihinde Beyaz Rusya'da yapılan devlet başkanlığı seçimi. Seçim başlangıçta 2011 yılı başında planlanmıştı, ancak 14 Eylül 2010 tarihinde olağanüstü toplanan Beyaz Rusya Ulusal Meclisi seçimlerin 19 Aralık 2010 tarihinde olmasına karar verdi.

<span class="mw-page-title-main">Matrona Markeviç</span>

Matrona Syarheyeuna Markeviç, Sovyet Beyaz Rus dokumacı ve süsleme deseni tasarımcısı. Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağında ve ardından 1995 referandumunda kabul edilen Belarus bayrağında Markeviç'in ruşnik tasarımı kullanıldı.

Yaşasın Belarus! veya Çok yaşa Belarus! (Belarusça: Жыве Беларусь!), Belaruslu demokrat ve milliyetçi muhalif kesimler tarafından kullanılan slogan. Slogan, milli duyarlılığı canlandırmayı ve Belarusluların ülkenin, dilin ve milli kültürün özgürlüğü ve bağımsızlığı adına birleşmelerini amaçlar.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Özbekistan ilişkileri</span>

Özbekistan–Belarus ilişkileri, Belarus ile Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkiler. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 21 Ocak 1993'te kuruldu. Belarus'un Taşkent Büyükelçiliği Şubat 1994'te açıldı. Minsk'teki Özbek Büyükelçiliği ise Mart 2018'de açılmıştır. Her iki ülke de eski Sovyetler Birliği'nin birer parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Pavel Latuşka</span> Belaruslu diplomat ve siyasetçi

Pavel Paulaviç Latuşka, Rusça: Па́вел Па́влович Лату́шко, romanize: Pavel Pavloviç Latuşko); d. 10 Şubat 1973, Minsk), Belaruslu bir siyasetçi ve diplomattır. 2009-2012 yılları arasında Belarus Cumhuriyeti Kültür Bakanı olarak görev yaptı.