İçeriğe atla

1995 Azerbaycan anayasa referandumu

Azerbaycan'da 12 Kasım 1995'te parlamento seçimlerinin ilk turuyla birlikte bir anayasa referandumu yapıldı.[1] Seçmenlere, "Azerbaycan Cumhuriyeti'nin yeni anayasa taslağını hazırlayan Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev başkanlığındaki Komisyon tarafından sunulan Azerbaycan Cumhuriyeti'nin ilk ulusal Anayasası taslağının kabul edilmesini onaylıyor musunuz?" sorusu soruldu. Seçmen katılımı %86,1 olmuştur.[2]

Sonuçlar

Seçim Oylar %
Evet91.9
Hayır6.6
Geçersiz/boş oylar1.5
Toplam3,556,277100
Kayıtlı seçmen/katılım4,132,60086.1
Kaynak: Nohlen et al.

Kaynakça

  1. ^ Dieter Nohlen, Florian Grotz & Christof Hartmann (2001) Elections in Asia: A data handbook, Volume I, p357 0-19-924958-X
  2. ^ Nohlen et al., p360

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">1961 Türkiye anayasa referandumu</span> Türkiyede yapılan ilk halk oylaması

1961 Türkiye anayasa değişikliği referandumu Türkiye'de yapılan ilk halk oylamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">1988 Türkiye anayasa değişikliği referandumu</span> Türkiyede yapılan dördüncü halk oylaması

1988 Türkiye anayasa değişikliği referandumu, Türkiye’de yapılan dördüncü, hayır çıkan ilk halk oylaması. 1982 Anayasası'nın 127. maddesindeki yerel seçimlerin 1 yıl erkene alınıp alınmaması konusunda 25 Eylül 1988’de yapıldı. Seçmenlerin yüzde 65’i "hayır", yüzde 35'i "evet" oyu kullandı. Böylece yerel seçimlerin erkene alınması için Anayasa'nın 127. maddesindeki değişiklik kabul edilmedi ve 13 Kasım 1988 olarak öngörülen erken yerel seçim yapılmadı. Seçime katılım %88,8 civarında oldu.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de anayasal süreç</span> Türk anayasal sürecinin geçmişi ve bugünü

Türkiye'de anayasal süreç, 1808 tarihinde ilan edilen Sened-i İttifak ile başlayıp günümüze kadar devam etmektedir. II. Mahmud döneminde, Alemdar Mustafa Paşa tarafından hazırlanan Sened-i İttifak, merkezî otoriteyi taşrada hâkim kılmak için Rumeli ve Anadolu âyanları ile Osmanlı Devleti arasında 29 Eylül 1808’de imzalandı. Osmanlı'da Sened-i İttifak ile Türk tarihinde ilk defa devlet iktidarı sınırlandırıldığından, bu belge Türk tarihinde ilk "anayasal belge" kabul edilmektedir. Abdülmecid döneminde 3 Kasım 1839 tarihinde Mustafa Reşid Paşa tarafından hazırlanan Tanzimat Fermanı ilan edildi. Bu ferman ile padişah, fermanda ilân edilen ilkelere ve konulacak kanunlara uyacağına yemin etti. Tanzimat Fermanı'nın tamamlayıcısı ve pekiştiricisi olan Islahat Fermanı, Abdülmecid tarafından 1856 yılında "ferman" olarak ilan edildi. Tanzimat döneminde yetişen ve Genç Osmanlılar olarak bilinen aydın ve yazarlar, Avrupa'dan etkilenerek meşrutiyet yönetimini savunmaya başladılar ve meşrutiyeti ilan ettirmek için Abdülaziz’i tahttan indirerek, yerine II. Abdülhamid’i getirdiler. 23 Aralık 1876'da Mithat Paşa’nın hazırladığı Kanun-i Esasi ilan edilerek meşrutiyete geçildi. Kanun-i Esasî, şekli kritere göre bir anayasa olarak kabul edilmektedir. Türk tarihinin ilk anayasası olan ve 12 bölüm ile 119 maddeden oluşan Kanun-i Esasî'nin 113. maddesi gereğince, padişah olağanüstü durumlarda Anayasa'yı askıya alabilirdi. II. Abdülhamid, 1877 yılında Rus savaşlarını neden göstererek Anayasa'yı askıya aldı. 1908 yılındaki askeri ayaklanma sonucu II. Abdülhamid, 1876 Anayasası'nı tekrar yürürlüğe koydu ve böylece II. Meşrutiyet dönemi başladı. 1909 yılında 31 Mart Vakası'nın meydana gelmesinden sonra tahttan indirilen II. Abdülhamid'den sonra 1909 yılında Anayasa'da önemli değişiklikler yapıldı. Bu değişikliklerle 1876 Anayasası, meşruti bir parlamenter monarşi Anayasası haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği Anayasası</span>

Avrupa Birliği Anayasası, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin hükûmetlerince, 29 Ekim 2004 tarihinde İtalya'nın başkenti Roma'da imzalanan uluslararası bir antlaşma sonucu, Avrupa Birliği için oluşturulması öngörülen anayasadır.

<span class="mw-page-title-main">Japonya Anayasası</span>

Japonya Anayasası, Japonya’nın 1947 yılından itibaren temel kuruluş belgesidir. Anayasa, parlamenter yönetim biçimini kabul eder ve temel insan haklarını garanti altına alır. Buna göre Japon İmparatoru “devletin ve halkın birliğinin simgesidir” ve egemenlik hakkı olmaksızın sadece törensel bir rol oynar. Bu yüzden diğer kraliyet ailelerinde olduğu gibi devletin başı değildir. Anayasaya aynı zamanda “Barış Anayasası” denmesinin sebebi 9.maddesinde açıkça savaşın uluslararası sorunların bir çözüm yolu olarak reddedilmesidir. Anayasa II. Dünya Savaşı'nın ardından ülke ABD işgali altındayken yazılmış ve Japonya’nın önceki askeri monarşi olan yönetim sistemi liberal demokrasiyle değiştirilmiştir. Belge hâlen geçerliliğini korumaktadır ve kabul edilmesinden sonra önemli bir değişiklik yapılmamıştır.

Azerbaycan Cumhuriyeti Merkezî Bankası, Azerbaycan'ın merkez bankasıdır. Bankanın merkezi başkent Bakü'dedir. 11 Şubat 1992 yılında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası</span> Azerbaycanın en üstün hukuk kaynağı ve temel kuruluş belgesi

Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası, Azerbaycan'ın en üstün hukuk kaynağıdır ve temel kuruluş belgesidir. Yeni anayasa 12 Kasım 1995 yılında halk oylaması-referandum yoluyla kabul edilmiş ve 27 Kasımda yürürlüğe girmiştir.

Rusya'da 12 Aralık 1993 tarihinde düzenlenen anayasa referandumu. Yeni anayasa seçmenlerin %58,4'ü tarafından onaylandı ve 25 Aralık'ta yürürlüğe girdi.

<span class="mw-page-title-main">1958 Fransa anayasa referandumu</span> Fransa anayasasını değiştirmek üzere yapılmış halk oylaması

Fransa'da 28 Eylül 1958 tarihinde gerçekleşen anayasa referandumu. Charles de Gaulle öncülüğünde Beşinci Fransız Cumhuriyeti için hazırlanan anayasa teklifi seçmenlerin onayına sunuldu. Anayasa teklifi, yüzde 82,6 ile ezici çoğunlukla kabul edildi. Fransa'nın Avrupa'daki topraklarında %84,9 dünya genelinde ise %79,8 ile yüksek seçime katılım oranları gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan cumhurbaşkanı</span> Azerbaycanın devlet başkanı

Azerbaycan cumhurbaşkanı, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin başıdır. Cumhurbaşkanı, vatandaşların seçimi sonucu yedi yıl için belirlenir. Azerbaycan Anayasası, cumhurbaşkanının yürütme gücünün somutlaşmışı, başkomutan, "Azerbaycan'ın iç ve dış politikadaki temsilcisi" olacağını ve" dokunulmazlık hakkına sahip olacağını belirtir. Başkan, bir grup sekreter ve departman bakanından oluşan Başkanlık İdaresi olan icra dairesi aracılığıyla yönetir. Ek olarak, ekonomik ve sosyal politikayla ilgili bir Bakanlar Kurulu ve dış, askeri ve adli konularda bir Güvenlik Konseyi bulunmaktadır.

Azerbaycan Cumhurbaşkanının hastalık ve yurt dışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde, birinci Cumhurbaşkanı yardımcısı Cumhurbaşkanına vekâlet eder ve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır.

<span class="mw-page-title-main">2000 Azerbaycan genel seçimleri</span>

2000 Azerbaycan genel seçimleri, 5 Kasım 2000 tarihinde yapılan ve Azerbaycan Millî Meclisi 2. döneminin 125 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir.

1991 Azerbaycan bağımsızlık referandumu, 29 Aralık 1991'de yani Sovyetler Birliği'nin dağılmasından üç gün sonra gerçekleşen Azerbaycan'ın Sovyetler Birliği'nden ayrılmasını soran bağımsızlık referandumudur. Katılımın %95.3 olduğu referandumda %99.8 evet çıkmıştır.

Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Anayasası, Nahçıvan ÖC'de resmi yasadır. Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasından sonra özerk devlet'te ikinci anayasa'dır.

<span class="mw-page-title-main">1953 Suriye anayasa referandumu</span> Suriyede yapılan ikinci halk oylaması

10 Temmuz 1953'te Suriye'de bir anayasa referandumu yapıldı. Anayasada yapılan değişiklikler seçmenlerin %99,7'si tarafından onaylandı ve katılımın %86,8 olduğu bildirildi.

<span class="mw-page-title-main">1961 Suriye anayasa referandumu</span> Suriyede yapılan dördüncü halk oylaması

1 Aralık 1961'de Suriye'de anayasa referandumu yapıldı. Seçmenler, "geçici anayasadan yanayım" yazılı yeşil bir oyu veya "geçici anayasaya karşıyım" yazılı kırmızı bir oyu kullanma seçeneğine sahipti. Ancak oylama gizli değildi ve oylamalar bir görevlinin huzurunda yapıldı. Geçici anayasa, seçmenlerin yüzde 97,1'i tarafından onaylandı.

<span class="mw-page-title-main">1973 Suriye anayasa referandumu</span> Suriyede yapılan altıncı halk oylaması

12 Mart 1973'te Suriye'de anayasa referandumu yapıldı. Önerilen değişiklikler, seçmenlerin %97,8'i tarafından onaylandı ve katılımın %88,9 olduğu bildirildi.

8 Eylül 1991 yılında Azerbaycan'da yapılan ilk cumhurbaşkanlığı seçimidir. Tek aday Azerbaycan Komünist Partisi'nden Ayaz Mutallibov'du, seçmen katılımın %85,7 olduğu oylamada oyların %98,5'unu alarak Azerbaycan'ın ilk cumhurbaşkanı seçildi.

<span class="mw-page-title-main">1993 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

3 Ekim 1993 yılında Azerbaycan'da yapılan üçüncü cumhurbaşkanlığı seçimidir. Seçmen katılımın 97.6% olduğu oylamada oyların %98.8'ini alan Yeni Azerbaycan Partisi'nin adayı Haydar Aliyev Azerbaycan'ın üçüncü cumhurbaşkanı seçildi.

<span class="mw-page-title-main">1998 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

11 Ekim 1998 yılında Azerbaycan'da yapılan dördüncü cumhurbaşkanlığı seçimidir. Seçmen katılımın 78.92% olduğu oylamada oyların 78.92'ini alan Yeni Azerbaycan Partisi'nin adayı Haydar Aliyev ikinci bir dönemi için tekrar cumhurbaşkanı seçilmiştir.