İçeriğe atla

1993 Türkiye askerî darbe iddiaları

1993 Türkiye askerî darbe iddiaları, bazı kaynaklara göre 1993 yılında Türkiye'de, Türk Silahlı Kuvvetleri unsurları tarafından gizli yollarla düzenlenen ve yürütüldüğü iddia edilen bir darbedir. 1990'ların başında, Türkiye-PKK çatışması nedeniyle Türkiye'de büyük bir şiddet dönemi yaşanırken Cumhurbaşkanı Turgut Özal, önde gelen askeri isimler ve gazetecilerin ölmesi gibi bir dizi şüpheli ölümler yaşandı. Özellikle 2008 yılından itibaren Ergenekon davası ve derin devleti ve bu dönemden şüpheli ölümlerle ilgili soruşturmalar bağlamında, barış anlaşmasını önleme amaçlı bir gizli darbe yapıldığı iddiaları ortaya atıldı.

Bu iddialar, ilk olarak Türkiye'nin derin devletine ışık tutmaya başlayan Susurluk skandalını inceleyen meclis komisyonunun eski bir üyesi olan Fikri Sağlar tarafından gizli bir askerî darbe olarak nitelendirildi.[1] PKK'nın eski üst düzey yöneticilerinden Şemdin Sakık, Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Jandarma Genel Komutanı Eşref Bitlis, Tuğgeneral Bahtiyar Aydın ve eski Binbaşı Cem Ersever'in de dahil olduğu suikastlardan Doğu Çalışma Grubu adlı Ergenekon örgütü bağlantılı bir grubun sorumlu olduğunu iddia etti.[2] Barış sürecini destekleyen kilit isimlere suikast yapılmasının yanı sıra, iddia edilen gerginlik stratejisinin bir parçası olarak tasarlandığı iddia edilen bazı katliamlar 1993 yılında gerçekleşti. Bunlara 24 Mayıs 1993 PKK pususu ile Temmuz ayı başındaki Sivas Katliamı ve Başbağlar Katliamı dahildir.

Konuyla ilgili yayınlar

Belgesel

TVNET - Komplo Teorisi 1993 Yılı

Kaynakça

  1. ^ Today's Zaman, 26 Nisan 2011, Sağlar says he does not understand nomination of Ergenekon suspects 22 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 15 Eylül 2019 tarihinde erişilmiştir.
  2. ^ dunyabulteni.net, 29 Ocak 2009, Jitem'in Doğu Çalışma Grubu deşifre edildi 9 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 15 Eylül 2019 tarihinde erişilmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye cumhurbaşkanları listesi, Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yapmış kişileri içeren listedir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na göre cumhurbaşkanı, devlet ve hükûmet başkanıdır ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) adına Türk Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanlığını temsil eder. Cumhurbaşkanı, beş yıllığına görev yapar. Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilir. Günümüzde cumhurbaşkanı; kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından doğrudan halk tarafından seçilmektedir. Cumhurbaşkanının hastalık, yurt dışına çıkma, ölüm, çekilme veya başka bir nedenle görevini sürdürememesi durumunda, yenisi seçilene kadar en yaşlı cumhurbaşkanı yardımcısı makama vekâlet eder.

<span class="mw-page-title-main">Turgut Özal</span> 8. Türkiye cumhurbaşkanı (1989–1993)

Halil Turgut Özal, Türk mühendis, bürokrat, siyasetçi, devlet adamı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin 8. cumhurbaşkanı. Anavatan Partisi genel başkanı olarak 1983-1989 yılları arasında başbakanlık görevinde de bulunan Özal, 1989 seçimini kazanarak cumhuriyet döneminde doğan ilk cumhurbaşkanı olmuştur. Ayrıca Mustafa Kemal Atatürk'ün ardından, görevi başında vefat eden ikinci cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Millî İstihbarat Teşkilatı</span> Türkiye Cumhuriyetinin ulusal istihbarat teşkilatı

Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı (MİT), Türkiye'nin Cumhurbaşkanlığına bağlı resmî istihbarat örgütüdür. MİT'in mevcut merkezi, Ankara'nın Etimesgut ilçesindeki KALE binasıdır.

Derin devlet, Anayasa'da belirlenmiş devlet yapısı dışında oluşturulan devlet yapısını ifade eden siyasi terim.

<span class="mw-page-title-main">Celal Talabani</span> 6. Irak cumhurbaşkanı

Celal Talabani, Iraklı Kürt siyasetçi. 2005-2014 yılları arası Irak cumhurbaşkanı olarak görev almıştır. Irak'ın ilk Arap olmayan cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">JİTEM</span> Türk askeri istihbarat birimi

JİTEM ya da Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele Grup Komutanlığı, İçişleri Bakanlığı'nın onayı olmadan ve Genelkurmay Başkanlığı'ndan görüş alınmadan Jandarma Genel Komutanlığı'nın kendi inisiyatifiyle kurulan ve terörle mücadele kapsamında faaliyet yürüten bir oluşumdur.

<span class="mw-page-title-main">Anavatan Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2009)

Anavatan Partisi, 1983 yılında Turgut Özal tarafından kurulmuş olan eski siyasi parti. Resmî kısaltması "ANAP" şeklindedir. 1983'ten 1991'e kadar aralıksız olarak tek başına iktidarda kalmış, 1996 ile 2002 yılları arasında da çeşitli koalisyon hükûmetlerinin içinde yer almıştır. 31 Ekim 2009 tarihinde Demokrat Parti ile birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Eşref Bitlis</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin 32. Jandarma Genel Komutanı

Eşref Turgut Bitlis Türk asker. Eski Jandarma Genel Komutanı. 17 Şubat 1993 tarihinde bindiği uçağın düşmesi sonucu öldü.

Ergenekon, 2000'li yıllarda Türkiye'de faaliyet gösterdiği ileri sürülen gizli silahlı örgüttür. Türk yargısı tarafından terörizm ile suçlanmış, suçlamalar ve dava 21 Nisan 2016'da Yargıtay kararı ile usul ve esas yönünden bozulmuştur.

Özal Suikastı, 1988 yılında dönemin Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Turgut Özal'a yönelik düzenlenen ve Özal'ın yaralı olarak kurtulduğu suikasttır.

Levent Ersöz Türk asker.

Güçlükonak Katliamı, 15 Ocak 1996 tarihinde Şırnak'ın Güçlükonak ilçesinde 11 köylünün bir minibüs içerisinde kurşunlanıp, yakılmasıyla sonuçlanmış katliam.

Ergenekon davaları veya Ergenekon kumpası, iddia olunan Ergenekon örgütü kapsamında açılan davalardır.

<span class="mw-page-title-main">Turgut Özal Üniversitesi</span>

Turgut Özal Üniversitesi, Etlik, Keçiören, Ankara'da faaliyet göstermiş vakıf üniversitesi. 2008 yılında kurulan Turgut Özal Düşünce ve Hamle Vakfı, Turgut Özal adını yaşatmak amacıyla Turgut Özal Üniversitesi kurulması çalışmalarına aynı yıl başlamıştır. Yükseköğretim Kurulu’na 2009 yılında yapılan başvuruyu takiben mevzuatta öngörülen süreçler tamamlanmış ve TBMM Genel Kurulu’nda 23 Haziran 2009 tarihinde kabul edilen 5913 sayılı Kanunla Turgut Özal Üniversitesi’nin kurulması kabul edilmiştir. Kanunun 07 Temmuz 2009 tarihli Resmî Gazete'de 27281 sayı numarasıyla yayımlanmasıyla Turgut Özal Üniversitesi tüzel kişiliğini kazanmıştır. Turgut Özal Üniversitesi Mütevelli Heyeti tarafından yönetilen üniversite, 23 Temmuz 2016 tarihinde Olağanüstü Hal (OHAL) Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'yle kapatılmıştır.

1993'teki Türkiye olayları.

Şemdin Sakık, kod adı ile Parmaksız Zeki, eski üst düzey PKK militanı. 1993 Bingöl saldırısı olmak üzere PKK'nın gerçekleştirdiği çeşitli eylemleri planlamış ve yönetmiştir. Ergenekon davasında ise ''Deniz'' kod adı ile gizli tanıklık yapmıştır.

Doğu Çalışma Grubu (DÇG), Türk Silahlı Kuvvetleri içinde, sözde Ergenekon adlı örgüt ile bağlantılı olduğu ve JİTEM'de örgütlendiği iddia edilen bir gruptur. PKK'nın eski üst düzey yöneticilerinden Şemdin Sakık, grubun 1993 yılında kurulduğu ve 1993 askerî darbe iddiaları için hazırlık aşamasında bir dizi suikastler düzenlediğini iddia etti.

Kale Planı, 1990'larda Türkiye Cumhuriyeti hükûmeti tarafından PKK ile mücadelede kullanılan araçları genişletmeyi amaçlayan bir plandı. Buna PKK üyelerine ve destekçilerine suikastler düzenlemek amacıyla polis ve ordu birimlerinin yanı sıra JİTEM ve Özel Kuvvetler Komutanlığı ile kontrgerilla kaynaklarının kullanılması da dahildir.

Bu sayfada 1987 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.

TUSHAD ya da Türkiye Ulusal Stratejiler ve Harekât Dairesi, Türkiye Genelkurmay Başkanlığı da dahil olmak üzere Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde gizli bir örgüttü. Ergenekon davalarındaki savcılar, davanın 1993 yılında Ergenekon'un talimatıyla dönemin Genelkurmay Başkanı Hurşit Tolon tarafından kurulduğunu iddia ediyor. Tolon, TUSHAD'ın var olduğunu inkâr etti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.